14-زەرتتەۋ ماقالاسى
«ونىڭ ىزىمەن تۋرا جۇرەيىك»
«ٴماسىح سەندەرگە بولا ازاپ شەگىپ، ونىڭ ىزىمەن تۋرا جۇرۋلەرىڭ ٷشىن ۇلگى قالدىردى» (پەت. 1-ح. 2:21).
13-ٵن ٴماسىحتى ۇلگى تۇتايىق
اڭداتپا *
يسا بىزگە سوڭىنان ەرسىن دەپ ٸز قالدىردى (1، 2-ابزاستى قاراڭىز)
1، 2. ٴبىز يسانىڭ سوڭىنان ەرە الامىز با؟ مىسال كەلتىرىڭىز.
ەلەستەتىڭىزشى، ٴسىز ٴبىر توپ ادام بولىپ قار باسقان، قاۋىپتى قۇز-جارتاستى جەرلەرمەن كەلە جاتىرسىز. سىزدەردى سول ٶڭىردىڭ قىر-سىرىن بىلەتىن ٴبىر تاجىريبەلى جولباسشى باستاپ كەلەدى. ٴسىز ونىڭ قار بەتىندە قالدىرعان ىزىمەن ٴجۇرىپ كەلەسىز. ٴبىر كەزدە ٴسىز ونى تۇماننىڭ كەسىرىنەن نە ۇزاپ كەتكەننەن كورە الماي قالاسىز. ٴبىراق ٴسىز ەش ۋايىمدامايسىز. ويتكەنى ٴسىز ونىڭ ىزدەرىن اپ-انىق كورىپ تۇرسىز جانە سول ىزبەن مەيلىنشە تۋرا جۇرۋگە تىرىساسىز.
2 شىنايى ماسىحشىلەر دە بەينەلى ماعىنادا قاۋىپتى قۇز-جارتاستاردىڭ اراسىندا، ياعني زۇلىم دۇنيەدە ٴجۇر. ٴبىراق ەحوبا بىزگە كەمەلدى جولباسشى — ٶز ۇلى يسا ٴماسىحتى بەردى (پەت. 1-ح. 2:21). كيەلى كىتاپتىڭ ٴبىر تۇسىندىرمەسىنە ساي، پەتىر بۇل جەردە يسانى جولباسشىعا تەڭەگەن. جولباسشى ارتىنان ٸز قالدىراتىنى ىسپەتتى، يسا دا سوڭىنان تۋرا جۇرە الۋىمىز ٷشىن بىزگە ٸز قالدىردى. ول قانداي ٸز قالدىردى؟ ٴبىز نە ٷشىن يسانىڭ ىزىمەن ٴجۇرۋىمىز كەرەك؟ ونىڭ ىزىمەن جۇرۋگە نە كومەكتەسەدى؟ قازىر وسى سۇراقتاردىڭ جاۋابىن بىلەمىز.
يسانىڭ ىزىمەن ٴجۇرۋ نەنى بىلدىرەدى؟
3. بىرەۋدىڭ ىزىمەن ٴجۇرۋ دەگەن نە؟
3 كيەلى كىتاپتا «ٴجۇرۋ»، «جۇرەتىن جول» دەگەن سوزدەر كەيدە بىرەۋدىڭ ٶمىر جولىن بىلدىرەدى (مۇس. 1-ج. 6:9؛ ناق. س. 4:26). ادامنىڭ ومىردە جاقسى ۇلگى قالدىرعانى — ارتىنان وشپەس ٸز قالدىرعانى. ال ونىڭ «ىزىمەن ٴجۇرۋ» ونىڭ ۇلگىسىنە ەلىكتەۋدى بىلدىرەدى.
4. يسانىڭ ىزىمەن ٴجۇرۋ دەگەن نەنى بىلدىرەدى؟
4 ولاي بولسا، يسانىڭ ىزىمەن ٴجۇرۋ دەگەن نەنى بىلدىرەدى؟ ونى ۇلگى ەتۋدى بىلدىرەدى. وسى ماقالانىڭ نەگىزگى تارماعىندا ەلشى پەتىر يسانىڭ قيىندىقتارعا ٴتوزۋ جاعىنان بىزگە جاقسى ۇلگى قالدىرعانىنا نازار اۋدارعان. ٴبىراق يسانىڭ قالدىرعان ۇلگىسى بۇل عانا ەمەس (پەت. 1-ح. 2:18—25). ونىڭ ايتقان سوزدەرى مەن ىستەگەن ىستەرىنىڭ ٴبارى بىزگە ۇلگى.
5. كەمەلسىز ادام يسانىڭ كەمەلدى ۇلگىسىنە ەلىكتەي الا ما؟
5 ٴبىز كەمەلسىزبىز عوي، يسانىڭ ۇلگىسىنە ەلىكتەي الامىز با؟ ٴيا، ەلىكتەي الامىز. ارينە، ٴبىز ونىڭ ۇلگىسىنە كەمەلدى تۇردە ەلىكتەي المايمىز. ٴبىراق قولىمىزدان كەلگەنشە يسانىڭ «ىزىمەن تۋرا جۇرۋگە» تىرىسساق، ەلشى جوحاننىڭ ايتقان سوزدەرىنە ساي ارەكەت ەتەمىز. ول: «يسا قالاي ٶمىر سۇرسە، سولاي ٶمىر سۇرىڭدەر»،— دەگەن (جوح. 1-ح. 2:6).
نەگە يسانىڭ ىزىمەن ٴجۇرۋىمىز كەرەك؟
6، 7. يسانىڭ ىزىمەن جۇرگەنىمىز قالايشا ٴبىزدى ەحوباعا جاقىنداتادى؟
6 يسانىڭ ىزىمەن جۇرسەك، ەحوباعا جاقىندايمىز. نەگە بۇلاي دەي الامىز؟ بىرىنشىدەن، يسا ەحوباعا ۇنامدى بولۋدىڭ جولىن كورسەتتى (جوح. 8:29). دەمەك، يسانىڭ ىزىمەن جۇرسەك، ەحوباعا ۇنامدى بولامىز. ال كوكتەگى اكەمىز وعان ۇنامدى بولۋعا تىرىسىپ جۇرگەندەرگە ٴسوزسىز جاقىندايدى (جاق. 4:8).
7 ەكىنشىدەن، يسا اكەسىنە كەمەلدى تۇردە ەلىكتەگەن. سوندىقتان دا ول: «مەنى كورگەن ادامنىڭ اكەنى دە كورگەنى»،— دەپ ايتقان (جوح. 14:9). ٴبىز يسانىڭ قاسيەتتەرىنەن، وزگەلەرگە قالاي قاراعانىنان كوپ نارسە ۇيرەنەمىز. مىسالى، ول الاپەسپەن اۋىراتىن كىسىگە اياۋشىلىق تانىتتى، اۋىر دەرتكە شالدىققان ايەلگە، جاقىنى قايتىس بولعاندارعا جانى اشىدى. ٴبىزدىڭ يساعا ەلىكتەگەنىمىز — ەحوباعا دا ەلىكتەگەنىمىز (مار. 1:40، 41؛ 5:25—34؛ جوح. 11:33—35). ال ەحوباعا ەلىكتەگەن سايىن وعان جاقىنداي تۇسەمىز.
8. يسانىڭ ىزىمەن جۇرگەنىمىز «وسى دۇنيەنى جەڭىپ» شىعۋعا قالاي كومەكتەسەدى؟
8 يسانىڭ ىزىمەن جۇرسەك، وسى زۇلىم دۇنيە ٴبىزدى قىزمەتىمىزدەن الاڭداتا المايدى. يسا جەردەگى ٶمىرىنىڭ سوڭعى ٴتۇنى: «مەن وسى دۇنيەنى جەڭىپ شىقتىم!»— دەگەن (جوح. 16:33). مۇنىمەن يسا نە ايتقىسى كەلدى؟ يسا وي-ساناسىنا، ماقساتتارى مەن ٴجۇرىس-تۇرىسىنا وسى دۇنيەنىڭ ىقپال ەتۋىنە جول بەرمەدى. ول جەرگە نە ٷشىن كەلگەنىن ٴبىر ساتكە دە ەستەن شىعارمادى. ونىڭ بار ويى اكەسىنىڭ ەسىمىن اقتاۋ بولدى. ال ٴبىز شە؟ بۇل دۇنيەدە ٴبىزدى قىزمەتتەن الاڭداتاتىن نارسەلەر وتە كوپ. ەگەر يسا سياقتى بار نازارىمىزدى ەحوبانىڭ ەركىن ورىنداۋعا اۋدارساق، ٴبىز دە «وسى دۇنيەنى جەڭىپ» شىعامىز (جوح. 1-ح. 5:5).
9. ماڭگىلىك ومىرگە اپاراتىن جولدا قالا بەرۋ ٷشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟
9 يسانىڭ ٸزى ٴبىزدى ماڭگىلىك ومىرگە جەتەلەيدى. بىردە ٴبىر باي جاس جىگىت ماڭگىلىك ومىرگە يە بولۋ ٷشىن نە ىستەۋ كەرەكتىگىن سۇراعاندا، يسا وعان: «ٸزباسارىم بول»،— دەدى (مات. 19:16—21). يسا ٶزىنىڭ ٴماسىح ەكەنىنە سەنبەگەن كەيبىر ياھۋديلەرگە: «قويلارىم... سوڭىمنان ەرەدى. قويلارىما ماڭگىلىك ٶمىر بەرەمىن»،— دەگەن (جوح. 10:24—29). جوعارعى كەڭەستىڭ مۇشەسى بولعان نىكودەم يسانىڭ تالىمدەرى جايلى كوبىرەك بىلگىسى كەلگەندە، يسا «وعان سەنگەن اركىم ماڭگىلىك ومىرگە يە بولاتىنىن» ايتقان (جوح. 3:16). ٴبىز يساعا سەنەتىنىمىزدى ونىڭ سوزدەرىنە قۇلاق اسىپ، ۇلگىسىنە ساي ٴجۇرىپ-تۇرۋ ارقىلى كورسەتەمىز. سوندا ماڭگىلىك ومىرگە اپاراتىن جولدا قالا الامىز (مات. 7:14).
يسانىڭ ىزىمەن تۋرا ٴجۇرۋ ٷشىن نە ىستەي الامىز؟
10. يسانى جاقىننان تانىپ-بىلۋگە نە جاتادى؟ (جوحان 17:3)
10 يسانىڭ ىزىمەن تۋرا ٴجۇرۋ ٷشىن ونى جاقىننان تانىپ-ٴبىلۋىمىز كەرەك (جوحان 17:3 وقىڭىز). بۇل — جالعاسا بەرەتىن پروسەسس. ٴبىز يسانىڭ قاسيەتتەرىن، كوزقاراسىن، تالاپتارىن بىلگەن ۇستىنە بىلە ٴتۇسىپ، ول تۋرالى ٴبىلىمىمىزدى مولايتا بەرۋىمىز قاجەت. شىندىقتا جۇرگەنىمىزگە قانشا جىل بولماسىن، ٴبىز ەحوبا مەن ونىڭ ۇلىن تانىپ-ٴبىلۋدى دوعارمايمىز.
11. كيەلى كىتاپتاعى ٴتورت ىزگى حاباردان نە بىلەمىز؟
11 ٶزىنىڭ ۇلىن جاقىننان تاني ٴتۇسۋىمىز ٷشىن ەحوبا كيەلى كىتاپقا ٴتورت ىزگى حاباردى جازدىردى. بۇل ىزگى حابارلاردا يسانىڭ جەردە جۇرگەندە اتقارعان قىزمەتى، ايتقان سوزدەرى، باستان كەشكەن سەزىمدەرى جازىلعان. وسى ٴتورت كىتاپتىڭ ارقاسىندا ٴبىز يسانىڭ ۇلگىسى جايلى «جاقسىلاپ ويلانا» الامىز (ەۆر. 12:3). بىلايشا ايتقاندا، يسانىڭ قالدىرعان ٸزىن كورەمىز. سوندىقتان ٴتورت ىزگى حاباردى وقىپ-زەرتتەسەك، يسانى جاقىننان تاني تۇسەمىز. ناتيجەسىندە، ونىڭ ىزىمەن تۋرا جۇرە الامىز.
12. ٴتورت ىزگى حاباردىڭ تولىق پايداسىن كورۋ ٷشىن نە ىستەسەك بولادى؟
12 ٴتورت ىزگى حاباردى جاي عانا وقىپ قويساق، ونىڭ تولىق پايداسىن كورە المايمىز. بىزگە ۋاقىت ٴبولىپ، مۇقيات زەرتتەپ، تەرەڭ وي جۇگىرتۋ كەرەك (ەشۋا 1:8 ٴسىلت. سالىستىرىڭىز). ٴتورت ىزگى حاباردان وقىعانىمىز جايلى وي جۇگىرتىپ، كەيىن سونى ومىردە قولدانۋدىڭ ەكى جولى بار.
13. ىزگى حابارلارداعى وقيعانىڭ ىشىنە سۇڭگىپ كەتۋگە نە كومەكتەسەدى؟
13 ٴبىرىنشى، وقيعانىڭ ىشىنە سۇڭگىپ كەتىڭىز. بولىپ جاتقان جاعدايدى، ادامداردىڭ داۋىستارىن، سەزىمدەرىن — بارلىعىن كوز الدىڭىزعا كەلتىرىڭىز. بۇل ٷشىن ادەبيەتتەرىمىزدەگى زەرتتەۋ قۇرالدارىنىڭ كومەگىنە جۇگىنسەڭىز بولادى. سونداي-اق وقيعانىڭ ٴمانماتىنىن، وعان دەيىن جانە ودان كەيىن نە بولعانى تۋرالى زەرتتەپ، ىزدەنىپ كورىڭىز. اتالعان ادامدار، جەرلەر تۋرالى، جالپى سول كەزەڭدەگى جاعدايدى تولىق اشاتىن قوسىمشا مالىمەتتەردى وقىڭىز. ٴتورت كىتاپتىڭ بىرەۋىندە جازىلعان وقيعانى باسقاسىمەن سالىستىرىپ كورىڭىز. ويتكەنى ٴبىر كىتاپتا جوق مالىمەت ەكىنشىسىندە بولۋى مۇمكىن.
14، 15. ىزگى حابارلارداعى وقيعادان بىلگەنىمىزدى قولدانۋعا نە كومەكتەسەدى؟
14 ەكىنشى، وقىپ-بىلگەنىڭىزدى ىسكە اسىرىڭىز (جوح. 13:17). ىزگى حابارلارداعى وقيعانى جان-جاقتى زەرتتەگەننەن كەيىن، مىنا سۇراقتار بويىنشا ويلانىپ كورىڭىز: بۇل وقيعادان وزىمە قانداي ساباق السام بولادى؟ وسى مالىمەت تاعى كىمگە پايدالى بولۋى مۇمكىن؟ ناقتى كىمگە كومەگى تيەتىنى ەسكە تۇسكەن سوڭ، ورايى تۋعاندا سول ادامعا بىلگەن-تۇيگەنىڭىزدى ىلتيپاتپەن جەتكىزىڭىز.
15 قازىر وسى ەكى ٵدىستى ويدا ۇستاي وتىرىپ، يسا ايتقان كەدەي جەسىر ايەل تۋرالى وقيعانى قاراستىرايىق.
عيباداتحاناداعى بەيشارا جەسىر ايەل
16. مارقا 12:41 دەگى جاعدايدى سيپاتتاپ بەرىڭىز.
16 وقيعانىڭ ىشىنە سۇڭگىپ كەتىڭىز (مارقا 12:41 وقىڭىز). ٴبىر ساتكە ەلەستەتىڭىزشى. ب.ز. 33-جىل، 11-نيسان. يسانىڭ ولىمىنە دەيىن ٴبىر اپتاداي ۋاقىت قالدى. بۇگىن يسا عيباداتحانادا كوپ ٴتالىم بەردى. ٴبىراق ٶزىمشىل ٴدىني جەتەكشىلەر قاراپ تۇرسىن با، ولار يساعا قارسى شىعىپ، كەيبىرەۋلەرى ونىڭ بيلىگىنە شەك كەلتىرسە، باسقالارى قيتۇرقى سۇراقتاردىڭ استىنا الدى (مار. 11:27—33؛ 12:13—34). ال ەندى يسا عيباداتحانانىڭ باسقا جاعىندا ٴجۇر. بۇل ايەلدەرگە ارنالعان اۋلا بولسا كەرەك. بۇل اۋلانىڭ قابىرعاسىن جاعالاي ساداقا سالاتىن ىدىستار ورنالاسقان. يسا ىڭعايلى ٴبىر جەرگە جايعاسىپ، ساداقا سالىپ جاتقان ادامداردى باقىلاپ وتىر. باي كىسىلەر تيىنداردى كوپتەپ سالىپ جاتىر. ىدىستىڭ ىشىنە تۇسكەندە تيىنداردىڭ شىلدىر-شىلدىر ەتكەن دىبىسى ەستىلەدى.
17. مارقا 12:42 دە ايتىلعانداي، كەدەي جەسىر ايەل نە ىستەدى؟
17 مارقا 12:42 وقىڭىز. ٴبىر ۋاقىتتا يسا ساداقا سالۋعا ٴبىر ايەلدىڭ كەلگەنىن بايقادى. ول — ٶمىردىڭ تاۋقىمەتىن كوپ تارتقان كەدەي، «بەيشارا جەسىر ايەل» (لۇقا 21:2). وعان ومىرگە ەڭ قاجەتتى نارسەنىڭ ٶزىن تابۋ قيىن بولسا كەرەك. دەسە دە بۇل ايەل عيباداتحاناعا كەلىپ، قولىنداعى كىشكەنتاي ەكى تيىنىن ساداقاعا سالدى. ىدىسقا تۇسكەندە بۇل تيىنداردىڭ ٴتىپتى داۋىسى دا شىقپادى. ونىڭ سالعان اقشاسى ەكى لەپتا ەكەنىن يسا بىلەدى. بۇل — سول ۋاقىتتا اينالىمداعى ەڭ مايدا تيىن. بۇل اقشاعا ٴتىپتى ٴبىر تورعاي دا، ياعني جەۋگە بولاتىن ەڭ ارزان قۇس تا كەلمەيتىن.
18. مارقا 12:43، 44 تە يسا جەسىر ايەلدىڭ ساداقاسى جايلى نە ايتتى؟
18 مارقا 12:43، 44 وقىڭىز. يسا بۇل ايەلدىڭ ارەكەتىنە قاتتى تامساندى. ٴسۇيتىپ، شاكىرتتەرىن قاسىنا شاقىردى دا، ايەلگە نازار اۋدارىپ بىلاي دەدى: «مىنا كەدەي جەسىر ايەل اقشا سالىپ جاتقانداردىڭ بارىنەن دە كوپ سالدى. ويتكەنى بارلىعى [اسىرەسە بايلار] وزدەرىنەن ارتىلعانىن سالسا، بۇل ايەل كەدەي بولا تۇرا، بار اقشاسىن، كۇنەلتەتىن نارسەسىنىڭ ٴبارىن سالدى». بۇل ادال جەسىر ايەل سول كۇنى بار اقشاسىن ساداقا ەتىپ، قالعان ٶمىرىن ەحوبانىڭ قولىنا تاپسىردى (ٴزاب. 26:3).
يسا سياقتى ٴسىز دە ەحوباعا بارىن سالىپ قىزمەت ەتىپ جۇرگەندەردى ماقتاڭىز (19، 20-ابزاستى قاراڭىز) *
19. يسانىڭ كەدەي جەسىر ايەل تۋرالى ايتقاندارىنان قانداي ماڭىزدى وي تۇيەمىز؟
19 وقىپ-بىلگەنىڭىزدى ىسكە اسىرىڭىز. يسانىڭ كەدەي جەسىر ايەل تۋرالى ايتقان سوزدەرىنەن نە ۇيرەنسەم بولادى دەپ ويلانىڭىز. ويلاپ كورىڭىزشى، ول ايەل ەحوباعا ودان دا كوپ ساداقا بەرگىسى كەلگەن شىعار. ٴبىراق ول ٶز جاعدايىندا ەحوباعا ەڭ جاقسىسىن بەردى. يسا ونىڭ ساداقاسى ەحوبا ٷشىن وتە باعالى ەكەنىن ٴبىلدى. بۇدان ەحوبا تۋرالى ماڭىزدى ٴبىر وي تۇيەمىز. ول ٴبىزدىڭ بەرگەن ەڭ جاقسىمىزدى، ياعني بار جۇرەكپەن، جان-تانىمىزبەن اتقارعان قىزمەتىمىزدى قاتتى باعالايدى (مات. 22:37؛ قول. 3:23). ەحوبا ٶز جاعدايىمىزدا قولىمىزدان كەلگەننىڭ ٴبارىن ىستەپ جۇرگەنىمىزدى كورىپ قاتتى قۋانادى! بۇل پرينسيپ ٴبىزدى عيباداتىمىزعا، ياعني قىزمەتىمىز بەن قاۋىم كەزدەسۋلەرىنە قانشا ۋاقىت پەن كۇش جۇمساپ جۇرگەنىمىز تۋرالى ويلانۋعا تالپىندىرادى.
20. جەسىر ايەل تۋرالى وقيعادان بىلگەنىڭىزدى قالاي ىسكە اسىرا الاسىز؟ مىسال كەلتىرىڭىز.
20 جەسىر ايەل تۋرالى وقيعادان بىلگەنىڭىزدى قالاي ٸس جۇزىندە قولدانساڭىز بولادى؟ بالكىم، ٴسىز «قىزمەتىم بۇرىنعىداي باعالى ەمەس» دەپ ويلاپ، كوڭىلى ٴتۇسىپ جۇرگەن باۋىرلاستاردى بىلەتىن شىعارسىز. مىسالى، ەگدە تارتقان ٴبىر ايەل باۋىرلاس بۇرىنعىداي قىزمەت ەتە الماي قالعانى ٷشىن ٶزىن كەرەكسىز، ٴتىپتى كىنالى سەزىنىپ جۇرگەن بولار. نەمەسە سوزىلمالى اۋىر دەرتكە شالدىققان ەر باۋىرلاس قاۋىم كەزدەسۋلەرىنىڭ بارىنە كەلە الماي جاتقانى ٷشىن مۇڭايىپ جۇرگەن شىعار. وسىنداي باۋىرلاستاردى جىلى سوزدەرىڭىزبەن نىعايتىڭىز (ەفەس. 4:29). كەدەي جەسىر ايەل تۋرالى وقيعادان بىلگەن جىگەرلى ويلارىڭىزبەن ٴبولىسىڭىز. سوندا ولار شامالارىنا قاراي ەڭ جاقسىلارىن بەرىپ، ەحوبانى قۋانتىپ جاتقاندارىنا كوزدەرى جەتەدى (ناق. س. 15:23؛ سال. 1-ح. 5:11). ىستەپ جاتقانى قانداي كىشكەنتاي بولىپ كورىنبەسىن، باۋىرلاستى ەحوباعا ەڭ جاقسىسىن بەرىپ جاتقانى ٷشىن ماقتاساڭىز، يسانىڭ ىزىمەن تۋرا جۇرەسىز.
21. ٴسىز نە ىستەۋگە بەكىندىڭىز؟
21 يسانىڭ ٶمىرى تۋرالى كوپ جايتتى اشاتىن وسى ٴتورت كىتاپتىڭ بارىنا قانشالىقتى ريزامىز دەسەڭىزشى! سونىڭ ارقاسىندا يسانى ۇلگى ەتىپ، ونىڭ ىزىمەن تۋرا جۇرە الامىز. ەندەشە، جەكە زەرتتەۋدە نەمەسە وتباسىلىق عيباداتتا وسى ىزگى حابارلاردى نەگە زەرتتەمەسكە؟ زەرتتەۋدىڭ تولىق پايداسىن كورۋ ٷشىن، وقيعانى كوز الدىمىزعا ەلەستەتىپ، ىشىنە سۇڭگىپ، كەيىن سول بىلگەندەرىمىزدى ىسكە اسىرۋدى ۇمىتپايىق. ٴبىز يسانىڭ ٸس-ارەكەتتەرىن ۇلگى ەتۋدەن بولەك، ونىڭ ايتقان سوزدەرىنە دە دەن قويامىز. كەلەسى ماقالادا يسانىڭ ولەر الدىندا ايتقان سوزدەرى جايلى قاراستىرامىز.
15-ٵن ەحوبانىڭ تۇڭعىشىن ماداقتاڭدار!
^ 5-ابزاس شىنايى ماسىحشىلەر يسانىڭ ىزىمەن «تۋرا جۇرۋلەرى» كەرەك. ال يسا قانداي ٸز قالدىردى؟ ٴبىز نە ٷشىن يسانىڭ ىزىمەن ٴجۇرۋىمىز كەرەك؟ ونىڭ ىزىمەن جۇرۋگە نە كومەكتەسەدى؟ بۇل سۇراقتاردىڭ جاۋابىن وسى ماقالادان بىلەتىن بولامىز.
^ 60-ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى: يسانىڭ كەدەي جەسىر ايەل تۋرالى ايتقاندارى جايلى وي جۇگىرتكەننەن كەيىن، ٴبىر ايەل باۋىرلاس قارت باۋىرلاستى جان سالا قىزمەت ەتىپ جاتقانى ٷشىن ماقتاپ جاتىر.
