10-تاراۋ
«ەحوبانىڭ ٴسوزى ودان ٵرى تارادى»
پەتىر تۇرمەدەن بوسادى؛ قۋعىن-سۇرگىن ىزگى حاباردىڭ تارالۋىنا كەدەرگى بولا المادى
ەلشىلەردىڭ ىستەرى 12:1—25 نەگىزدەلگەن
1—4. پەتىر قانداي قيىن جاعدايعا تاپ بولدى جانە ونىڭ ورنىندا بولساڭىز، ٴسىز نە سەزىنەر ەدىڭىز؟
پەتىردىڭ ارتىنان تۇرمەنىڭ ٴزىل باتپان تەمىر قاقپالارى تارس جابىلدى. شىنجىرمەن ەكى ريمدىك كۇزەتشىگە بايلانعان ونى اباقتىعا الىپ بارا جاتىر. تاعدىرىنىڭ شەشىلۋىن كۇتىپ، ول سول جەردە ساعاتتاپ، ٴتىپتى بىرنەشە كۇن بويى وتىرماق. اينالاسىندا تۇرمەنىڭ ٴتورت قابىرعاسى مەن تەمىر تورلارىنان، شىنجىر مەن كۇزەتشىلەردەن باسقا قارايتىن تۇك جوق.
2 پەتىر سۋىق حابار الدى. يرود پاتشا ونى ٶلىم جازاسىنا كەستى a. حالىققا جاعىنۋ ٷشىن ول مۇنى قۇتقارىلۋ مەيرامىنان سوڭ جۇرتتىڭ الدىنا شىعارىپ ورىنداماقشى. يرودتىڭ ٴسوزى جاي قورقىتىپ-ۇركىتۋ ەمەس ەدى. ويتكەنى مۇنىڭ الدىندا ٴدال وسى بيلەۋشىنىڭ بۇيرىعىمەن ەلشىلەردىڭ ٴبىرى جاقىپ ولىمگە كەسىلگەن-ٴدى.
3 كەش ٴتۇسىپ قالدى. ەرتەڭ پەتىرگە شىعارىلعان ٶلىم جازاسى جۇزەگە اسپاق. قاراڭعى قاپاستا وتىرعان پەتىردىڭ ويىندا نە بار ەكەن؟ بالكىم، ول يسانىڭ وزىنە بىرنەشە جىل بۇرىن ايتقان سوزدەرىن ەسىنە العان شىعار. يسا ونىڭ ٶز ىرقىنسىز قولى بايلانىپ، ولىمگە اكەتىلەتىنىن ايتقان بولاتىن (جوح. 21:18، 19). پەتىر «سول ٴسات كەلدى مە ەكەن» دەپ ويلاعان بولار.
4 ٴسىز پەتىردىڭ ورنىندا بولساڭىز، نە سەزىنەر ەدىڭىز؟ ادەتتە مۇندايدا تالايلار ٷمىتىن ٷزىپ، ٴتۇڭىلىپ كەتەدى. ال ٴماسىحتىڭ شىنايى ٸزباسارى شە؟ ول ٷمىت وتىن ٶشىرۋ كەرەك پە؟ پەتىر مەن باسقا دا ماسىحشىلەر قۋعىن-سۇرگىن كورگەندە قالاي ارەكەت ەتكەن جانە ٴبىز ولاردان قانداي ونەگە الامىز؟ كەلىڭىز، بىلەيىك.
«قاۋىم... قۇدايعا جان-تانىمەن دۇعا ەتۋمەن بولدى» (ەل. ٸس. 12:1—5)
5، 6. ا) ٴى يرود اگريپپا پاتشا ماسىحشىلەر قاۋىمىنا نەلىكتەن جانە قالاي قىسىم جاسادى؟ ٵ) جاقىپتىڭ ٶلىمى نەگە قاۋىم ٷشىن اۋىر سىناق بولدى؟
5 الدىڭعى تاراۋدان كورگەنىمىزدەي، باسقا ۇلت ادامى كورنەل مەن ونىڭ وتباسى ماسىحشىلىكتى قابىلداعاندا، قاۋىم شات-شادىمان قۋاندى. ال سەنۋشى ەمەس ياھۋديلەر بولسا ٴماسىحشى ياھۋديلەردىڭ وزگە ۇلت ادامدارىمەن بىرگە ەمىن-ەركىن قۇدايعا قىزمەت ەتىپ جۇرگەنىن ەستىگەندە، جاعالارىن ۇستاپ، ٷرپيىستى.
6 قۋ ساياساتكەر يرود وسى جاعدايدى پايدالانىپ، سول ياھۋديلەرگە جاعىنۋ ٷشىن ماسىحشىلەردى قۋدالاي باستادى. ول اسىرەسە ەلشى جاقىپتىڭ يساعا جاقىن بولعانىن بىلگەن. سوندىقتان «جوحاننىڭ اعاسى جاقىپتى سەمسەرمەن شاۋىپ ٶلتىرتتى» (ەل. ٸس. 12:2). بۇل قاۋىم ٷشىن اۋىر سىناق بولدى. جاقىپ يسانىڭ سىرت كورىنىسىنىڭ وزگەرىسكە تۇسكەنىن كورگەن، سونداي-اق ونىڭ باسقا ەلشىلەر كورمەگەن وزگە دە كەرەمەتتەرىنە كۋا بولعان ٷش شاكىرتتىڭ ٴبىرى بولعان (مات. 17:1، 2؛ مار. 5:37—42). يسا وتتاي الاۋلاعان قۇلشىنىستارى ٷشىن جاقىپ پەن ونىڭ ٸنىسى جوحاندى «كۇن كۇركىرىنىڭ ۇلدارى» دەپ اتاعان (مار. 3:17). جاقىپ ولىمگە كەسىلگەندە، قاۋىم ەرجۇرەك ارىسىنان، ادال كۋاگەرى ٵرى سۇيىكتى ەلشىسىنەن ايىرىلدى.
7، 8. پەتىر تۇرمەگە جابىلعاندا، قاۋىمداعىلار نە ىستەدى؟
7 يرود اگريپپا ويلاعانداي-اق، جاقىپتىڭ ٶلىمى ياھۋديلەردىڭ كوڭىلىنە مايداي جاقتى. بۇعان ودان سايىن ەلىرگەن يرود ەندى پەتىردىڭ سوڭىنا ٴتۇستى. تاراۋدىڭ باسىندا ايتىلعانداي، ول پەتىردى تۇتقىنعا الدى. وسى كىتاپتىڭ 5-تاراۋىندا باياندالعانداي، بۇرىن ەلشىلەردىڭ تۇرمەدەن كەرەمەت تۇردە بوساپ شىققانىن ول ۇمىتپاسا كەرەك. سودان دا بولار، پەتىر قاشىپ كەتپەسىن دەپ، ونى 2 ساربازعا شىنجىرمەن بايلاپ، 16 ساقشىنى كۇندىز-ٴتۇنى كەزەكپەن كۇزەتتىرىپ قويدى. ەگەر ول قاشىپ كەتسە، كۇزەتشىلەر پەتىردىڭ كەبىن وزدەرى كيىپ، ٶلىم جازاسىنا كەسىلمەك ەدى. وسى قيىن جاعدايدا قاۋىمداعى ماسىحشىلەردىڭ قولدارىنان نە كەلەدى؟ ولار پەتىر ٷشىن نە ىستەي الادى؟
8 قاۋىمداعى ماسىحشىلەر نە ىستەۋ كەرەكتىگىن جاقسى ٴبىلدى. ەلشىلەردىڭ ىستەرى 12:5 تە بىلاي دەلىنگەن: «پەتىر تۇرمەدە جاتقاندا، قاۋىم ول ٷشىن قۇدايعا جان-تانىمەن دۇعا ەتۋمەن بولدى». ٴيا، ولار سۇيىكتى باۋىرلاستارى پەتىر ٷشىن ىنتى-شىنتىسىمەن، بار جۇرەگىمەن دۇعا ەتتى. جاقىپتىڭ ولىمىنەن ولاردىڭ ٴجۇنى جىعىلعان جوق، دۇعانىڭ دا پايداسى جوق دەپ ويلامادى. ەحوبا دۇعالاردى جاقسى كورەدى. ەركىنە ساي بولىپ تۇرسا، ولاردى ەشقاشان جاۋاپسىز قالدىرمايدى (ەۆر. 13:18، 19؛ جاق. 5:16). بۇگىندەگى ماسىحشىلەر ٷشىن دە بۇل كوڭىلگە توقىپ الار جايت.
9. پەتىر ٷشىن دۇعا ەتكەن ماسىحشىلەردەن قانداي ۇلگى الامىز؟
9 قيىندىقتان كوز اشپاي جۇرگەن باۋىرلاستاردى بىلەسىز بە؟ بالكىم، قۋعىن-سۇرگىن يا ۇكىمەت تاراپىنان قويىلعان شەكتەۋلەر ولاردىڭ كۇندەرىن قيىنداتىپ جاتقان شىعار نەمەسە تابيعي اپاتتان زارداپ شەگىپ جۇرگەن بولار. نەگە وسىنداي باۋىرلاستار ٷشىن جان-تانىمىزبەن دۇعا ەتپەسكە؟ سونداي-اق ٴسىز قيىندىقتارى بىردەن كوزگە تۇسە بەرمەيتىن باۋىرلاستاردى دا بىلەرسىز. مىسالى، ولاردىڭ وتباسىندا قيىنشىلىقتارى بار شىعار، ۇنجىرعالارى ٴتۇسىپ جۇرگەن بولار، يا بولماسا سەنىمدەرى باسقالاي دا سىنالىپ جاتقان شىعار. ەگەر جاقسىلاپ ويلانىپ الساڭىز، «دۇعالاردى تىڭدايتىن» ەحوباعا كوپ ادامنىڭ اتىن اتاپ دۇعا ەتە الاسىز (ٴزاب. 65:2). «ادامنىڭ كۇنى اداممەن» دەمەكشى، ٴبىزدىڭ دە باسىمىزعا كۇن تۋعاندا، باسقالاردىڭ دۇعاسىنا مۇقتاج بولامىز.
«ماعان ەر» (ەل. ٸس. 12:6—11)
10، 11. پەرىشتە پەتىردى تۇرمەدەن قالاي الىپ شىققانىن سيپاتتاپ بەرىڭىز.
10 پەتىر الداعى ٶلىمىن ويلاپ ۋايىمدادى ما؟ مۇنى ناقتى بىلمەيمىز، بىراق ول تۇرمەدەگى سوڭعى ٴتۇنى كىرپىك قاقپاي تۇرعان ەكى ساربازدىڭ ورتاسىندا بۇعاۋلى كۇيدە بەيقام ۇيىقتاپ جاتتى. سەنىمىن سەرىك ەتكەن بۇل ادال جان ەرتەڭىن ۋايىمداماي، ٴبارىن ەحوبانىڭ قولىنا تاپسىردى (ريم. 14:7، 8). بىرەر ساتتەن كەيىن بولعان تاڭعاجايىپ جاعداي ونىڭ ٷش ۇيىقتاسا دا تۇسىنە كىرمەگەن بولار. كەنەت قاپاستىڭ ٸشى جارقىراپ كەتتى دە، ٴبىر پەرىشتە پايدا بولدى. كۇزەتشىلەر پەرىشتەنى كورمەسە كەرەك. ول پەتىردى وياتىپ اسىقتىردى. سوندا ەشقاشان ۇزىلمەستەي كورىنگەن بىلەگىندەگى تەمىر شىنجىرلار سىپىرىلىپ ٴتۇسىپ قالدى!
11 پەرىشتە پەتىرگە ناقتى نۇسقاۋلار بەردى: «تەزىرەك تۇر!.. كيىنىپ، ساندالىڭدى بايلا... جامىلعىڭدى كي». پەتىر دەرەۋ ونىڭ ايتقاندارىن ىستەدى. سوسىن پەرىشتە: «ماعان ەر»،— دەدى. پەتىر سوڭىنان ىلەستى. ولار اباقتىنىڭ ىشىنەن شىعىپ، سىرتتا تۇرعان كۇزەتشىلەردىڭ قاسىنان ٶتتى دە، اقىرىن باسىپ، قالاعا شىعاتىن الىپ تەمىر قاقپاعا جاقىندادى. ولار قاقپادان قالاي وتپەكشى؟ پەتىردىڭ ساناسىندا وسىنداي وي جىلت ەتكەن كۇننىڭ وزىندە دە، ول لەزدە عايىپ بولدى. سەبەبى «قاقپا وزدىگىنەن اشىلىپ كەتتى». پەتىر ەس جيامىن دەگەنشە، قاقپادان ٶتىپ، كوشەگە شىقتى. سول كەزدە پەرىشتە عايىپ بولدى. جالعىز قالعان پەتىر ٶز-وزىنە كەلىپ، بۇل ايان ەمەس، شىنىمەن بولعان جاعداي ەكەنىن ٴتۇسىندى. وسىلاي پەتىر تۇرمەدەن بوسادى! (ەل. ٸس. 12:7—11).
12. ەحوبانىڭ پەتىردى قالاي قۇتقارعانى جايلى ويلانعانىمىز نەگە كوڭىلىمىزگە قۋات قۇيادى؟
12 ەحوبانىڭ ٶز قىزمەتشىلەرىن قۇتقارا الاتىن شەكسىز قۇدىرەتى بار ەكەنىن بىلگەنىمىز كوڭىلىمىزگە قۋات قۇيماي ما؟! پەتىردى سول زامانداعى ەڭ مىقتى دەگەن ۇكىمەت قولداپ تۇرعان پاتشا تۇتقىنداعان ەدى. بىراق ول تۇرمەدەن وپ-وڭاي شىعىپ كەتتى! ارينە، ەحوبا بارلىق قىزمەتشىلەرىن وسىلاي كەرەمەت جاساپ، قۇتقارمايدى. مىسالى، ول جاقىپتى قۇتقارمادى، كەيىنىرەك يسانىڭ پەتىر جايلى ايتقان سوزدەرى ورىندالعاندا، ونى دا قۇتقارعان جوق. بۇگىنگى ماسىحشىلەر دە ەحوبا كەرەمەت جاساپ، ٶز قىزمەتشىلەرىن قۇتقارىپ الادى دەپ كۇتپەيدى. بىراق ٴبىز ەحوبانىڭ وزگەرمەيتىن قۇداي ەكەنىن ۇمىتپاعانىمىز ٴجون (مالح. 3:6). جاقىندا ول ٶزىنىڭ ۇلى يسا ارقىلى ميلليونداعان ادامدى تاس قامالداي ٶلىم تۇرمەسىنەن بوساتادى (جوح. 5:28، 29). قۇدايدىڭ وسىنداي ۋادەلەرى جايلى ويلانعانىمىز سىناققا كەزىككەندە بويىمىزعا ەرلىك دارىتادى.
«پەتىردى كورىپ قاتتى تاڭعالدى» (ەل. ٸس. 12:12—17)
13—15. ا) ٴماريامنىڭ ۇيىنە جينالعان قاۋىم پەتىر كەلگەندە نە ىستەدى؟ ٵ) ەلشىلەردىڭ ىستەرى كىتابىندا ٵرى قاراي كىم جايلى ٴسوز ەتىلەدى جانە پەتىر جايلى نە نارسەگە سەنىمدىمىز؟
13 پەتىر قايدا بارارىن بىلمەي، قاراڭعى كوشەدە تۇرىپ قالدى. ارتىنشا جاقىن جەردە ٴماريام دەگەن ٴماسىحشى تۇراتىنى ەسىنە ٴتۇسىپ، سونىڭ ۇيىنە بارۋدى شەشتى. ٴماريام باقۋاتتى تۇراتىن جەسىر ايەل بولسا كەرەك، ونىڭ ٷيى ۇلكەن بولعاندىقتان، قاۋىم سول جەردە جينالاتىن. ول مارقانىڭ اناسى ەدى. مارقا جايىندا ەلشىلەردىڭ ىستەرىندە العاش رەت وسى جەردە ايتىلادى، ول كەيىن پەتىردىڭ ۇلىنداي بولىپ كەتەدى (پەت. 1-ح. 5:13). سول ٴتۇنى كەش بولىپ كەتكەنىنە قاراماستان، ٴماريامنىڭ ۇيىنە جينالعان باۋىرلاستار جالبارىنا دۇعا ەتىپ وتىردى. دۇعادا ولار پەتىردىڭ تۇرمەدەن شىعۋىن سۇراعاندارى ٴسوزسىز. بىراق بۇل باۋىرلاستار ەحوبا دۇعالارىنا سونشالىقتى تەز جاۋاپ بەرەدى دەپ كۇتپەدى.
14 پەتىر ٴماريامنىڭ ٷيىنىڭ قاقپاسىن قاعادى. سول كەزدە قاقپانى اشۋعا رودا دەگەن قىزمەتشى قىز شىقتى (كەڭ تاراعان بۇل گرەك ەسىمى «راۋشان» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى). پەتىردىڭ داۋسىن ەستىگەندە، ول ٶز قۇلاعىنا ٶزى سەنبەيدى! قۋانعانىنان قاقپانى اشپاي، ۇيگە جۇگىرىپ كىرىپ، پەتىردىڭ كەلگەنىن حابارلايدى. ۇيدەگىلەر بولسا: «ەسىڭنەن اداسقان شىعارسىڭ»،— دەيدى. بىراق ول مۇنىڭ راس ەكەنىن ايتىپ تۇرىپ الادى. بىردەڭە ەستىسە، ەستىگەن شىعار دەپ ويلاعان كەيبىرەۋلەرى بۇنى پەرىشتە، ياعني پەتىردىڭ وكىلى بولۋى مۇمكىن دەستى (ەل. ٸس. 12:12—15). پەتىر قاقپانى ۇرىپ تۇرا بەردى، اقىرى ولار كەلىپ، ەسىكتى اشتى.
15 قاقپانى اشقاندا، «ولار پەتىردى كورىپ قاتتى تاڭعالدى» (ەل. ٸس. 12:16). ٴسويتىپ ,قۋانىشتان ايران-اسىر بولدى. پەتىر ولاردى تىنىشتاندىرىپ، وزىمەن بولعان وقيعانى بايانداپ بەردى. سوسىن بۇل جايتتى جاقىپ پەن باسقا باۋىرلاستارعا ايتىپ بەرۋدى تاپسىردى. يرودتىڭ ساربازدارى ۇستاپ الماس ٷشىن پەتىر سول جەردەن كەتىپ، قىزمەتىن قاۋىپسىزدەۋ جەرگە بارىپ جالعاستىردى. ەلشىلەردىڭ ىستەرى 15-تاراۋدا ەلشى پەتىر سۇندەتتەلۋ ماسەلەسىنە قاتىسقاننان كەيىن، بۇل كىتاپتا ارمەن قاراي ول جايلى ەشتەڭە ايتىلمايدى. ٵرى قاراي ەلشى پاۋىلدىڭ قىزمەتى مەن جاساعان ساپارلارى ٴسوز ەتىلەدى. بىراق پەتىردىڭ قۇلشىنىسىن جوعالتپاي، بارعان جەرىندە باۋىرلاستاردىڭ سەنىمىن نىعايتىپ جۇرگەنىنە سەنىمدىمىز. ٴسۇيتىپ، پەتىر ٴماريامنىڭ ۇيىنەن كەتەدى، ال باۋىرلاستار ونى كورگەندەرىنە ٴماز-مەيرام بوپ قالادى.
16. الدا ٴبىزدى قۋانىشتى ساتتەر كۇتىپ تۇرعانىنا نەگە سەنىمدىمىز؟
16 ەحوبا كەيدە قىزمەتشىلەرىنە كۇتكەندەرىنەن دە كوپ نارسە ىستەپ، ولاردى مول شاتتىققا كەنەلتىپ جاتادى. پەتىردىڭ باۋىرلاستارى دا ونى كورگەندە، سونداي سەزىمدە بولدى. بۇگىندە ٴبىز دە ەحوبانىڭ مول باتاسىن كورگەندە، كوڭىلىمىزگە نۇر قۇيىلىپ قۋانامىز (ناق. س. 10:22). ال بولاشاقتا ەحوبانىڭ بارلىق ۋادەسى جەرجۇزى بويىنشا ورىندالعانىن كورەمىز، ول كەز ٴبىز ەلەستەتكەننەن دە اسىپ تۇسەدى! ەندەشە، سول باقىتتى كۇندەرگە جەتۋ ٷشىن ادالدىعىمىزدان ەش تايمايىق.
«ەحوبانىڭ پەرىشتەسى ونى... اۋرۋعا شالدىقتىردى» (ەل. ٸس. 12:18—25)
17، 18. نەگە حالىق جاعىمپازدانىپ پاتشانى داڭقتاي باستادى؟
17 پەتىردىڭ تۇرمەدەن قاشىپ كەتكەنىنە يرودتىڭ، ٴبىر جاعىنان، اۋزى اشىلىپ تاڭعالسا، ەكىنشى جاعىنان، قانى باسىنا شاپتى. ول دەرەۋ پەتىردى ىزدەستىرۋدى بۇيىرىپ، ساقشىلاردى تەرگەي باستادى. كەيىن ولاردى «جازالاۋدى بۇيىردى»، بۇل ٶلىم جازاسى بولسا كەرەك (ەل. ٸس. 12:19). يرود مەيىرىمدىلىك، جاناشىرلىقتان جۇرداي بولعان. وسى ٴبىر قاتىگەز ادام جازالاندى ما ەكەن؟
18 يرود پەتىردى ولتىرە الماعانىنا نامىسى كەلىپ، ٶزىن قورلانعانداي سەزىندى. بىراق كوپ ۇزاماي-اق وعان قادىر-قاسيەتىن كوتەرۋدىڭ ٴساتى تۋدى. جاۋلارى ونىمەن تاتۋلاسۋ ٷشىن ٴبىتىمشارت جاساسۋعا كەلدى. ارينە، مۇنداي ساتتە تاكاپپار پاتشانىڭ جاماعات الدىندا ٴسوز سويلەپ قالعىسى كەلگەنى انىق. لۇقا جازعانداي، «حالىق الدىنا يرود ۇستىنە پاتشا كيىمىن كيىپ شىقتى». يرودتىڭ كيىمى كۇمىسپەن كۇپتەلگەندىكتەن جارىققا شاعىلىسىپ، ونى داڭق-سالتاناتقا بولەپ تۇرعانداي كورىنگەن. ٴسۇيتىپ، بۇل ماڭعاز ساياساتكەر حالىققا ٴسوز سويلەدى. سوندا حالىق وعان جاعىمپازدانىپ: «بۇل — ادامنىڭ ەمەس، قۇدايدىڭ داۋسى!»— دەپ ايقايلاي باستايدى (ەل. ٸس. 12:20—22).
19، 20. ا) ەحوبا يرودتى نە ٷشىن جازالادى؟ ٵ) يرودتىڭ اياق استىنان ولىمگە ۇشىراعانى نەگە كوڭىلىمىزگە جۇبانىش بەرەدى؟
19 الايدا داڭق-ماداق تەك قۇدايعا عانا تيەسىلى! قۇداي يرودتىڭ نە ىستەگەنىنىڭ ٴبارىن كورىپ تۇردى. يرود ٶزىن ماداقتاعان حالىقتى تىيىپ تاستاعاندا، نەمەسە ەڭ بولماعاندا، ولاردىڭ ايتقان ٴسوزىن قابىلداماعاندا، باسىنا ەشقانداي پالە تۇسپەس ەدى. بىراق سوسىن ونىمەن بولعان جاعدايدان كيەلى كىتاپتاعى «كوكىرەكتىك — كۇيرەۋدىڭ باسى» دەگەن سوزدەردىڭ قالت ايتىلماعانىن بىلەمىز (ناق. س. 16:18). «ەحوبانىڭ پەرىشتەسى ونى سول ساتتە-اق اۋرۋعا شالدىقتىردى». سوندا وركەۋدە يرود «قۇرتتارعا جەم بولىپ»، ادام شوشىرلىق ولىممەن ٶلدى (ەل. ٸس. 12:23). يوسيف فلاۆيي دە يرودتىڭ كەنەتتەن اۋرۋعا شالدىققانىن جانە حالىقتىڭ قوشەمەت، ماداعىن قابىل العانى ٷشىن ازاپتى ولىممەن ولگەنىن راستايدى. ول يرود اگريپپانىڭ بەس كۇن بويى ازاپقا ٴتۇسىپ جاتىپ كوز جۇمعانىن جازعان b.
20 كەيدە جاماندىققا بەلشەسىنەن باتىپ جۇرگەن زۇلىمدار جازالانباي جاتقانداي كورىنەر. ٴبىز بۇعان تاڭعالمايمىز، ارينە. ويتكەنى «بۇكىل دۇنيە شايتاننىڭ بيلىگىندە» (جوح. 1-ح. 5:19). دەسە دە كەيدە قۇدايدىڭ ادال قىزمەتشىلەرى جامان ادامداردىڭ ٵدىل جازالارىن تارتپاي جۇرگەنىن كورگەندە، كۇيىنۋى مۇمكىن. بىراق يرودتىڭ جاعدايىنا ۇقساس وقيعالار كوڭىلىمىزدى كونشىتەدى. ەحوبا يرودتىڭ سازايىن بەرگەنىنەن ونىڭ ادىلدىكتى سۇيەتىن قۇداي ەكەنىن كورەمىز (ٴزاب. 33:5). ەرتە مە، كەش پە، ول ادىلدىكتى ٴسوزسىز ورناتادى.
21. ەلشىلەردىڭ ىستەرى 12-تاراۋ نەگىزىنەن نە جايىندا ٵرى بۇل بىزگە قالاي جىگەر بەرەدى؟
21 ەلشىلەردىڭ ىستەرى 12 تاراۋ: «ەحوبانىڭ ٴسوزى ودان ٵرى تاراپ، سەنۋشىلەردىڭ سانى كوبەيە بەردى»،— دەگەن جىگەرلى سوزدەرمەن اياقتالادى (ەل. ٸس. 12:24). بۇل ٶسىم ەحوبا سول كەزدە ۋاعىز ىسىنە قالاي باتاسىن بەرگەن بولسا، بۇگىندە دە سولاي باتاسىن بەرىپ جاتقانىن ەسىمىزگە سالادى. بۇل تاراۋ نەگىزىنەن ٴبىر ەلشىنىڭ قايتىس بولىپ، ەكىنشى ەلشىنىڭ امان قالعانى جايلى ەمەس. ٴبىز ودان، ٴبىرىنشى كەزەكتە، ەحوبا جايىندا جانە ونىڭ ۋاعىز ٸسىن توقتاتىپ، ماسىحشىلەر قاۋىمىن قۇرتپاق بولعان شايتانعا قالاي بوگەت قويعانىن بىلەمىز. سول كەزدە ٸسى ٴساتسىز بولعان شايتاننىڭ قازىر دە ەشبىر ارەكەتى وڭعا باسپايدى (يشايا 54:17). ەحوبا مەن يسا ٴماسىحتىڭ جاعىنا شىققاندار اتقارىپ جۇرگەن ىسكە ەشكىم كولدەنەڭ تۇرا المايدى. بۇل بويىمىزعا قانات بىتىرەدى ەمەس پە؟! ٴيا، بۇگىنگى كۇنى ەحوبانىڭ ٴسوزىن تاراتۋعا ۇلەس قوسۋ — ۇلكەن باقىت!
a «I يرود اگريپپا پاتشا» دەگەن قورشاۋدى قاراڭىز.
b ٴبىر دارىگەر يوسيف فلاۆيي مەن لۇقانىڭ جازعاندارىنا نەگىزدەپ، يرود ىشەكتى بىتەپ قوياتىن اسكاريدالارعا جەم بولعان دەپ پايىمدايدى. كەيدە مۇنداي قۇرتتار ادام قۇسقاندا نەمەسە ولەر كەزدە دەنەسىنەن سىرتقا شىعادى. ٴبىر ەڭبەكتە ايتىلعانداي، «لۇقانىڭ دارىگەر رەتىندە يرودتىڭ ٶلىمىن وتە ٴدال سيپاتتاعانىنان ونىڭ سۇمدىق ولىممەن ولگەنىن كورۋگە بولادى».