1-سۇراق
مەن قانداي اداممىن؟
سەن نە ىستەر ەدىڭ؟
مىنا جاعدايدى ەلەستەتىپ كورشى: كارينا ەسىمدى جاس ٶسپىرىم قىز كوڭىل كوتەرۋگە جينالعان دوستارىنا قوسىلعانىنا ون مينۋتتاي ۋاقىت بولدى. ٴبىر كەزدە ول ارت جاعىنان: «كارينا، نەگە قۇر تۇرسىڭ؟»— دەگەن تانىس ادامىنىڭ داۋسىن ەستيدى.
كارينا ارتىنا بۇرىلىپ قاراسا، قولىنا ەكى ٴسىرا ۇستاعان جەسيكا تۇر ەكەن. ول ٴسىرانىڭ ٴبىرىن كاريناعا ۇستاتىپ جاتىپ: «مىناۋ ساعان. تەك مەن ٵلى كىشكەنتايمىن دەمەشى!»— دەيدى.
كارينا ٴسىرادان باس تارتقىسى كەلەدى، ٴبىراق جەسيكا ونىڭ دوسى عوي. جەسيكا ونى كوڭىل كوتەرۋدى بىلمەيتىن، جالىقتىراتىن ادام دەپ ويلاپ قالسا شى؟ ونىڭ ۇستىنە، جەسيكا جامان قىز ەمەس. «ٶزى دە ٸشىپ جاتسا، مۇندا تۇرعان ەشتەڭە جوق شىعار. بۇل جاي عانا سۋسىن، ەسىرتكى قابىلداپ جاتقان جوقپىز عوي»،— دەپ ويلايدى كارينا.
سەن وسىنداي جاعدايعا تاپ بولساڭ، نە ىستەر ەدىڭ؟
توقتا دا، ويلان!
مۇنداي جاعدايدا دۇرىس ارەكەت ەتۋ ٷشىن سەن وڭ مەن سولىن تانىعان ادام بولۋىڭ كەرەك. مۇنداي ادامنىڭ ىشكى داۋسى ٶزىنىڭ كىم ەكەنىن جانە قانداي ومىرلىك ۇستانىمدارى بار ەكەنىن ايتىپ تۇرادى. ول باسقالاردىڭ جامان ىقپالىنا بەرىلە سالمايدى. ونىڭ ٶز ومىرىنە ٶزى يە بولۋعا ەرىك-جىگەرى جەتەدى (قورىنتتىقتارعا 1-حات 9:26، 27).
ەندەشە ەرىك-جىگەرىڭدى قالاي قايراي الار ەدىڭ؟ بۇل رەتتە كەلەسى بەتتەگى ٴتورت سۇراقتىڭ كومەگى زور بولماق.
1. مىقتى جاقتارىم قانداي؟
قابىلەتتەرىڭ مەن جاقسى قاسيەتتەرىڭدى بىلگەنىڭ ٶز-وزىڭە دەگەن سەنىمدىلىگىڭدى ارتتىرادى.
ۇرپاققا ونەگە. ەلشى پاۋىل: «سوزگە شەشەن بولماسام دا، ٴبىلىمىم جەتكىلىكتى»،— دەگەن بولاتىن (قورىنتتىقتارعا 2-حات 11:6). باسقالاردىڭ سىن پىكىرى كيەلى جازبالاردى جەتىك بىلگەن پاۋىلدىڭ جىگەرىن جاسىتپادى. ٴيا، الدەبىرەۋلەردىڭ سىن ٴسوزى ونىڭ ٶز-وزىنە دەگەن سەنىمدىلىگىنەن ايىرمادى (قورىنتتىقتارعا 2-حات 10:10؛ 11:5).
ٶز-ٶزىڭدى تەكسەر. بويىڭدا بار قابىلەتىڭدى يا قولىڭنان كەلەتىن قانداي دا ٴبىر ٸستى جاز.
ال ەندى ايرىقشا بايقالاتىن ٴبىر قاسيەتىڭدى سيپاتتاپ جاز. مۇمكىن، سەن قامقور، جومارت، سەنىمدى يا كەشىكپەي جۇرەتىن ادام شىعارسىڭ.
2. ٵلسىز جاقتارىم قانداي؟
شىنجىردىڭ ٵلسىز جەرى بۇكىل شىنجىردى ٵلسىز ەتەدى. بۇل دەگەنىمىز — ٵلسىز جاقتارىڭمەن كۇرەسپەسەڭ، ولار سەنى ٴبىر پاستە قۇردىمعا اكەتەدى.
ۇرپاققا ونەگە. پاۋىل ٶزىنىڭ ٵلسىز جاقتارىن جاقسى بىلگەن. ول بىلاي دەپ جازعان: «ىشتەي قۇداي زاڭىنا قۋانامىن، الايدا بويىمدا باسقا ٴبىر زاڭنىڭ بار ەكەنىن بايقايمىن. ول وي-سانامداعى زاڭعا قارسى كۇرەسىپ، مەنى تانىمدەگى كۇنا زاڭىنىڭ تۇتقىنى ەتەدى» (ريمدىكتەرگە 7:22، 23).
ٶز-ٶزىڭدى تەكسەر. تۇزەتۋىڭ قاجەت قانداي وسال تۇسىڭ بار؟
3. ماقساتتارىم قانداي؟
تاكسيگە وتىرعان سوڭ، جۇرگىزۋشىدەن جانارمايى تاۋسىلعانشا ٴبىر جەردى اينالىپ جۇرە بەرۋدى وتىنەر مە ەدىڭ؟ بۇل اقىماقتىق بولار ەدى ٵرى قالتاڭنان قاعىلارىڭ انىق!
سول سياقتى الدىڭا ناقتى ٴبىر ماقسات قويىپ، سوعان جەتۋگە تالپىنباساڭ، ٴبىر جەردى قايتا-قايتا اينالىپ جۇرگەندەي بولاسىڭ.
ۇرپاققا ونەگە. پاۋىل: «مەن ماقساتسىز جۇگىرىپ كەلە جاتقان جوقپىن»،— دەگەن (قورىنتتىقتارعا 1-حات 9:26). ول جەل قايدا سوقسا، سوندا ەرىكسىز كەتە بەرەتىن قاڭباق سياقتى بولماعان. قايتا، الدىنا ناقتى ماقساتتار قويىپ، سولارعا قول جەتكىزۋگە كۇش سالعان (فىلىپىلىكتەرگە 3:12—14).
ٶز-ٶزىڭدى تەكسەر. الداعى ٴبىر جىلدا قانداي ٷش ماقساتقا قول جەتكىزگىڭ كەلەتىنىن جاز.
4. ومىرلىك ۇستانىمدارىم قانداي؟
ناقتى ۇستانىمدارىڭ بولماسا، ٶز-وزىڭە سەنىمسىز بولاسىڭ. مۇندايدا ٴتۇسىن وزگەرتىپ قۇبىلاتىن حامەلەون سياقتى، قۇرداستارىڭا ۇقساۋعا تىرىسىپ باعاسىڭ. ٶز وي-پىكىرى جوق ادامنىڭ بىردەن-ٴبىر بەلگىسى — وسى.
ال ەگەر ٶز ۇستانىمدارىڭنان تايماساڭ، باسقالاردىڭ ىرقىنا وڭاي كونە سالاتىن ادام ەمەس ەكەنىڭدى كورسەتەسىڭ.
ۇرپاققا ونەگە. جاس ٶسپىرىم شاعىندا بولسا كەرەك، دانيال پايعامبار وتباسىنان اجىراپ قالادى. دەسە دە ول قايدا جۇرسە دە قۇداي زاڭدارىنان اتتاماۋعا ٶز جۇرەگىندە بەل بايلادى (دانيال 1:8). دانيال ولە-ولگەنشە وسى شەشىمىنە بەرىك بولدى. ٴيا، ول ومىرلىك ۇستانىمدارىنا ساي ارەكەت ەتتى.
ٶز-ٶزىڭدى تەكسەر. سەنىڭ نانىمدارىڭ قانداي؟ مىسالى، قۇدايدىڭ بار ەكەنىنە سەنەسىڭ بە؟ نەلىكتەن سەنەسىڭ؟ ونىڭ بار ەكەنىنە قانداي دالەل كوزىڭدى جەتكىزدى؟
قۇدايدىڭ ونەگەلىككە قاتىستى تالاپتارى ٶزىڭ ٷشىن پايدالى ەكەنىمەن كەلىسەسىڭ بە؟ كەلىسسەڭ، نەگە ەكەنىن تۇسىندىرە الاسىڭ با؟
ويلانىپ كورشى، سەن قايسىسىنا ۇقساعىڭ كەلەدى: جەل وپ-وڭاي ٸلىپ اكەتەتىن قاڭباققا ما، الدە كۇشتى داۋىل كەزىندە مىزعىماي تۇراتىن اعاشقا ما؟ ٶزىڭدى ومىرلىك ۇستانىمدارى بار قالىپتاسقان تۇلعا رەتىندە تانىتساڭ، وسى بەرىك اعاش سياقتى بولاسىڭ. بۇل ساعان «مەن قانداي اداممىن؟» دەگەن سۇراققا سەنىممەن جاۋاپ بەرۋگە كومەكتەسەدى.