3-تاراۋ
ٶمىردى جاقسارتۋعا كومەكتەسەتىن كەڭەستەر
ٴسىز تۇراتىن جەرگە ٴبىر دارىگەر كوشىپ كەلدى دەلىك. ونىڭ جاقسى دارىگەر ەكەنىنە بىردەن سەنە قويمايتىن شىعارسىز. الايدا كەيبىر دوستارىڭىز سوعان قارالىپ، دەنساۋلىقتارى ايتارلىقتاي جاقسارعان بولسا شە؟ ٴسىز دە سول دارىگەرگە بارماس پا ەدىڭىز؟
قانداي دا ٴبىر ماعىنادا كيەلى جازبالاردى اتالمىش دارىگەرمەن سالىستىرۋعا بولادى. كەيبىرەۋلەر وندا جازىلعان دانا كەڭەستەرگە جۇگىنۋدەن تارتىنادى. الايدا ولارعا قۇلاق اساتىن بولسا، ادامنىڭ ٶمىرى ايتارلىقتاي جاقسارادى. مۇنىڭ بىرنەشە مىسالىن قاراستىرايىق.
نەكەدەگى قيىندىقتاردى شەشۋ
سيۋميەتيۋن ەسىمدى ٴبىر ايەل بىلاي دەيدى: «ۇيلەنگەننەن كەيىنگى جىلدارى كۇيەۋىم ديۋماس ماعان كوڭىل بولمەيتىندەي كورىنەتىن. بۇعان ىزام كەلگەندە، ونى جەردەن الىپ، جەرگە سالاتىنمىن، وعان زاتتاردى لاقتىرىپ، ٴتىپتى ۇرىپ جىبەرەتىنمىن. قاتتى اشۋلانعاننان تالىپ قالعان كەزدەرىم دە بولدى.
ديۋماس كيەلى جازبالاردى وقىپ-بىلە باستاعاندا، ونى كەلەكە-مازاق ەتەتىنمىن. ٴبىراق وعان بىلدىرمەي كەلەسى بولمەدە وتىرىپ، نە وقىپ جاتقانىن تىڭداپ ٴجۇردىم. ٴبىر كۇنى جازبالاردان مىناداي سوزدەردى وقىعانىن ەستىدىم: «ايەلدەر كۇيەۋلەرىنە يەمىزگە باعىنعانداي باعىنسىن... ايەل بولسا كۇيەۋىنە زور قۇرمەت كورسەتسىن» (ەفەستىكتەرگە 5:22، 33). بۇل سوزدەر ماعان قاتتى اسەر ەتتى. قۇدايدان كۇيەۋىمدى قارالاعانىم ٷشىن كەشىرىم سۇرادىم جانە جاقسى ايەل بولۋعا كومەكتەسۋىن ٶتىندىم. كوپ كەشىكپەي كۇيەۋىم ەكەۋمىز جازبالاردى بىرگە زەرتتەي باستادىق».
كيەلى جازبالاردا تاعى مىناداي سوزدەر بار: «كۇيەۋلەر ايەلدەرىن ٶز تانىندەي سۇيۋلەرى كەرەك» (ەفەستىكتەرگە 5:28). «بۇل ەكەۋمىزگە دە اسەر ەتتى،— دەيدى سيۋميەتيۋن،— ديۋماس جۇمىستان كەلگەندە، وعان اس دايىنداپ، جىلى-جۇمساق سويلەيتىن بولدىم. ول دا ماعان كوبىرەك كوڭىل ٴبولىپ، ٷي تىرلىگىنە كومەكتەسەتىن بولدى. ەكەۋمىز دە ٴبىر-بىرىمىزگە «مەيىرىمدى دە بارىنشا جاناشىر بولۋعا»، كەڭپەيىلمەن كەشىرۋگە مەيلىنشە تىرىستىق (ەفەستىكتەرگە 4:32). ناتيجەسىندە، ٴبىر-بىرىمىزگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىمىز بەن سيلاستىعىمىز ارتا ٴتۇستى. قازىر باقىتتى وتاۋ قۇرعانىمىزعا 40 جىلدان استى. ٴيا، ٴبىز قۇداي سوزىندەگى دانا كەڭەستەردىڭ ارقاسىندا نەكەمىزدى ساقتاپ قالدىق!»
اشۋدى تىزگىندەۋ
«مىنەزىم سونداي جامان، ۇردا-جىق بولاتىنمىن،— دەيدى كەزىندە اشۋشاڭ بولعان تايب.— كوپ توبەلەسىپ، ادامداردى ٴجيى قارۋمەن قورقىتاتىنمىن. اشۋىم كەلگەندە، ايەلىم كيۋستريانى
اياماي ۇرىپ، جەرگە سۇلاتىپ تۇسىرەتىنمىن. جۇرتتىڭ كوبى مەنەن قورقاتىن.بىردە يسا پايعامباردىڭ «سەندەرگە جاڭا وسيەت بەرىپ وتىرمىن: ٴبىر-ٴبىرىڭدى سۇيىڭدەر. مەن سەندەردى قالاي سۇيسەم، سەندەر دە ٴبىر-ٴبىرىڭدى سولاي سۇيىڭدەر» دەگەن سوزدەرىن وقىدىم (جوحان 13:34). بۇل سوزدەر جۇرەگىمە جەتىپ، سودان وزگەرۋگە بەكىندىم. اشۋعا بۋلىققاندا، قۇدايدان ٶز-ٶزىمدى ۇستاۋعا كومەكتەسۋىن سۇرايتىنمىن. سوندا اشۋىم باسىلاتىن. ايەلىم ەكەۋمىز كيەلى جازبالارداعى «كۇن باتپاي تۇرىپ اشۋلارىڭدى باسىڭدار. ٸبىلىستىڭ وزدەرىڭە ىقپال ەتۋىنە جول بەرمەڭدەر!» دەگەن كەڭەسكە قۇلاق استىق (ەفەستىكتەرگە 4:26، 27). كۇندە كەشكىسىن بىرگە جازبالاردى وقىپ، قۇدايعا سيىنىپ، دۇعا ەتەتىنبىز. بۇل سول كۇنى ارامىزدا تۋعان قيىندىقتى ۇمىتتىرىپ، ٴبىزدى ٶزارا جاقىنداتا ٴتۇستى.
جۇرت قازىر مەنى جۋاس ادام دەپ تانيدى. ايەلىم مەن بالالارىم مەنى جاقسى كورەدى ٵرى قۇرمەتتەيدى، دوستارىم دا كوبەيدى. قۇدايعا جاقىنداي تۇسكەنىمدى سەزەمىن. مەن شىنىمەن دە باقىتتىمىن!»
زياندى ادەتتەردەن ارىلۋ
جاس كەزىندە زياندى ادەتتەرى بولعان گوين ەسىمدى ٴبىر كىسى بىلاي دەيدى: «مەن بۇزاقى جاستاردىڭ توبىنا قوسىلدىم. سونداي-اق تەمەكىنى اياماي شەگەتىنمىن، ٴجيى ماس بولىپ، تۇندە كوشەدە جاتاتىنمىن. بۇعان قوسا، ماريحۋانا، ەكستازي سياقتى ەسىرتكىلەردى قابىلدايتىنمىن ٵرى ساتاتىنمىن، ولاردى وققاعار ساۋىتىمنىڭ ىشىنە تىعىپ ٴجۇردىم. مەن سىرت كوزگە مىقتى كورىنگەنىممەن، ىشتەي ۇرەيمەن ٶمىر سۇرەتىنمىن.
ٴبىر كۇنى بىرەۋ ماعان كيەلى جازبالاردان «بالام، ٴتالىمىمدى ۇمىتپا... ويتكەنى ولار كۇنىڭە كۇن، عۇمىرىڭا عۇمىر قوسىپ، تىنىشتىق سيلار» دەگەن جەردى كورسەتتى (ناقىل سوزدەر 3:1، 2). مەن تىنىش ٵرى ۇزاق ٶمىردى اڭسايتىنمىن. سونداي-اق «بىزگە وسىنداي ۋادەلەر بەرىلگەندىكتەن، ٴتانىمىز بەن رۋحىمىزدى ارامدايتىن بارلىق نارسەدەن ٶزىمىزدى تازارتايىق. وسىلاي قۇدايدان قورقا وتىرىپ، قاسيەتتى بولا تۇسەيىك» دەگەن سوزدەردى دە وقىدىم (قورىنتتىقتارعا 2-حات 7:1). ٴسۇيتىپ، ەسىرتكىنى تاستاپ، بۇزاقى توپپەن ارالاسۋدى دوعاردىم دا، قۇدايعا قىزمەت ەتە باستادىم.
ەسىرتكىدەن ارىلعانىما، مىنە، 17 جىلدان استى. قازىر دەنساۋلىعىم جاقسى، باقىتتى وتباسىم مەن جاقسى دوستارىم بار، ار-ۇجدانىم دا تازا. ەندى مەن تۇندە كوشەدە ماس بولىپ جاتپاي، ۇيدە جايلى توسەكتە تىنىش ۇيىقتايمىن».
الالاۋشىلىقتان ارىلۋ
بۇرىن وزگە ۇلت وكىلدەرىنە الالاۋشىلىقپەن قاراعان بامبانگ ەسىمدى ٴبىر ەر ادام بىلاي دەيدى: «مەن ٴجاسوسپىرىم كەزىمدە قىلمىسكەر بولدىم. كوبىنەسە ٶزىم جەك كورەتىن وزگە ۇلت وكىلدەرىنە تيىسەتىنمىن.
الايدا ۋاقىت وتە كەلە قۇدايدى ىزدەي باستادىم. ٴسۇيتىپ جۇرگەندە، كيەلى جازبالاردى زەرتتەيتىن ٴبىر توپ ادامعا كەزىكتىم. ٴبىر تاڭعالعانىم، ٶزىم جەك كورگەن ۇلت ادامدارى مەنى ول جەردە جىلى قارسى الدى! سونداي-اق قۇداي ٴسوزىن زەرتتەۋگە جينالعان ٴتۇرلى ٴناسىل ادامدارىنىڭ ٴماز-مەيرام بولىپ، ەمىن-ەركىن ارالاسىپ جۇرگەنىن كوردىم. بۇل مەنى بەيجاي قالدىرمادى. جازبالارداعى «قۇداي ەشكىمدى الالامايدى... ول وزىنەن قورقاتىن جانە ٵدىل ارەكەت ەتەتىن ٵربىر ادامدى، قاي ۇلتتان شىقسا دا، قابىل الادى» دەگەن سوزدەردىڭ ٴمانىن سوندا بارىپ ۇقتىم (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 10:34، 35).
بۇگىندە جۇرەگىمدە الالاۋشىلىقتىڭ ٸزى دە جوق. ەڭ جاقىن دوستارىمنىڭ كەيبىرى بۇرىن ٶزىم جەك كورگەن ۇلتتان شىققان. قۇداي مەنى كيەلى جازبالار ارقىلى وزگەلەردى سۇيۋگە ۇيرەتتى».
زورلىق-زومبىلىق جاساۋدى دوعارۋ
«ٴجاسوسپىرىم كەزىمدە ٷش رەت تۇرمەگە وتىرىپ شىقتىم: ەكى رەت ۇرلىق جاساعانىم ٷشىن جانە ٴبىر رەت ادامدى پىشاقتاعانىم ٷشىن،— دەيدى كەزىندە قاتىگەز بولعان گاروگە.— كەيىنىرەك ٴبىر توپ كوتەرىلىسشىلەرگە قوسىلىپ، تالاي ادام ٶلتىردىم. قاقتىعىس اياقتالعان سوڭ، بوپسالاۋشى
توپتىڭ جەتەكشىسى بولدىم. قايدا بارسام دا، قاسىمدا وققاعارلارىم ٴجۇردى. مەن قاتىگەز ٵرى قاۋىپتى ادام بولدىم.ٴبىر جولى قۇداي سوزىندەگى «سۇيىسپەنشىلىك شىدامدى دا مەيىرىمدى؛ سۇيىسپەنشىلىك قىزعانبايدى، ماقتانبايدى، مەنمەنسىنبەيدى؛ ول ادەپسىز ەمەس، ٶزىمشىل دە، اشۋشاڭ دا ەمەس، كەك تە ساقتامايدى» دەگەن سوزدەردى وقىپ، قاتتى اسەر الدىم (قورىنتتىقتارعا 1-حات 13:4، 5). مەن باسقا جەرگە كوشىپ بارىپ، سوندا كيەلى جازبالاردى زەرتتەپ، بىلگەن كەڭەستەردى ومىرىمدە قولدانا باستادىم.
ەندى مەن قاتىگەز ەمەسپىن. قايتا، جۇرت مەنى قۇداي ٴسوزىن ۇيرەتۋشى ادام رەتىندە سيلايدى. بۇگىندە ٶمىرىم ٴمان-ماعىناعا تولى دەپ سەنىممەن ايتا الامىن».
قۇداي ٴسوزىنىڭ اسەرى كۇشتى
جوعارىداعى جانە باسقا دا كوپتەگەن مىسالدار «قۇدايدىڭ ٴسوزى ٴتىرى، اسەرى دە كۇشتى» ەكەنىن راستايدى (ەۆرەيلەرگە 4:12). ونداعى كەڭەستەر قاراپايىم دا ٴتيىمدى، ٵرى ادامعا قانات بىتىرەدى.
كيەلى جازبالار سىزگە دە كومەكتەسە الا ما؟ ٴيا، قانداي قيىندىعىڭىز بولماسىن، ونىڭ سىزگە تيگىزەر كومەگى زور. ويتكەنى «كيەلى جازبالاردىڭ ٴبارى قۇداي رۋحىنىڭ جەتەلەۋىمەن جازىلعان، ٵرى ٴتالىم بەرۋگە، اشكەرەلەۋگە، تۇزەتۋگە، ٵدىل تالاپتارعا ساي تاربيەلەۋگە ٴتيىمدى. وسىلاي قۇداي ادامى بارىنشا جارامدى، ياعني كەز كەلگەن يگى ىسكە تولىقتاي دايار بولادى» (تىموتەگە 2-حات 3:16، 17).
ەندەشە، كيەلى جازبالارداعى نەگىزگى ىلىمدەردىڭ كەيبىرىنە توقتالا كەتەيىك.