59-تاراۋ
ادام ۇلى كىم؟
ماتاي 16:13—27 مارقا 8:22—38 لۇقا 9:18—26
-
يسا زاعيپ كىسىنى ساۋىقتىردى
-
پەتىرگە پاتشالىقتىڭ كىلتتەرى بەرىلدى
-
يسا ولەتىنىن جانە تىرىلەتىنىن الدىن الا ايتتى
يسا شاكىرتتەرىمەن بەتسايداعا كەلىپ توقتادى. ادامدار ٴبىر زاعيپ كىسىنى اكەلىپ، وعان قولىن تيگىزىپ ساۋىقتىرۋىن ٶتىندى.
يسا زاعيپ كىسىنى قولىنان ۇستاپ، اۋىلدىڭ سىرتىنا الىپ شىقتى. سوسىن كوزىنە تۇكىردى دە، ودان: «بىردەڭە كورىپ تۇرسىڭ با؟»— دەپ سۇرادى. ول: «ادامداردى كورىپ تۇرمىن. ولار ٴجۇرىپ بارا جاتقان اعاشتارعا ۇقسايدى»،— دەپ جاۋاپ قاتتى (مارقا 8:23، 24). يسا زاعيپتىڭ كوزىنە قولىن قويعاندا، ول ٴبارىن انىق كورەتىن بولدى. كەيىن يسا ونى ۇيىنە جىبەرىپ جاتىپ، اۋىلعا كىرمەۋىن ەسكەرتتى.
بۇدان سوڭ يسا مەن ونىڭ شاكىرتتەرى سولتۇستىكتەگى ٴفىلىپ كەسارياسىنا بەت الدى. ولارعا شامامەن 40 شاقىرىمداي جوعارى ورلەپ، ۇزاق جول ٴجۇرۋ كەرەك. اۋىل تەڭىز دەڭگەيىنەن 350 مەتر بيىكتىكتە ورنالاسقان. ونىڭ سولتۇستىك-شىعىسىندا شىڭىن قار باسقان حەرمون تاۋى كورىنەدى. جولعا ەكى كۇننەن اسا ۋاقىت كەتسە كەرەك.
جولشىباي يسا دۇعا ەتۋ ٷشىن وڭاشا جەرگە باردى. ولەتىن كەزىنە توعىز-ون ايداي ۋاقىت قالعاندىقتان، ول شاكىرتتەرىنىڭ قامىن ويلاۋدا. جاقىندا عانا كوپ ادام ونىڭ سوڭىنان ەرمەي، كەتىپ قالعان. باسقا شاكىرتتەرى كۇماندانىپ، ۇمىتتەرى اقتالماعانداي سەزىمدە جۇرسە كەرەك. ويتكەنى ولار يسانىڭ پاتشا بولۋدان نەلىكتەن باس تارتقانىن جانە ٶزىنىڭ كىم ەكەنىن دالەلدەپ، ٴبارىنىڭ كۇمانىن سەيىلتەتىندەي بەلگىنى نەگە كورسەتپەيتىنىن تۇسىنبەگەن بولۋى مۇمكىن.
شاكىرتتەر يسانىڭ دۇعا ەتىپ وتىرعان جەرىنە كەلگەندە، ول: «جۇرت ادام ۇلىن كىم دەپ ٴجۇر؟»— دەپ سۇرادى. ولار: «بىرەۋلەر شومىلدىرۋ ٴراسىمىن جاساۋشى جاقيا، وزگە بىرەۋلەر ٸلياس، تاعى بىرەۋلەر ەرەميا نەمەسە وزگە پايعامبارلاردىڭ ٴبىرى دەپ ٴجۇر»،— دەپ جاۋاپ بەردى. راسىندا دا، ادامدار يسانى قايتا تىرىلگەن پايعامبارلاردىڭ ٴبىرى شىعار دەپ ويلادى. سوندا يسا شاكىرتتەرىنىڭ ويىن بىلگىسى كەلىپ: «ال سەندەر مەنى كىم دەيسىڭدەر؟»— دەپ سۇرادى. پەتىر بىردەن: «ٴسىز ٴماسىحسىز، ٴتىرى قۇدايدىڭ ۇلىسىز»،— دەپ جاۋاپ بەردى (ماتاي 16:13—16).
بۇل شىندىقتى پەتىرگە قۇداي اشقاندىقتان، يسا ونىڭ باقىتتى ەكەنىن ايتتى. كەيىن پەتىرگە تاعى بىلاي دەدى: «سەن پەتىرسىڭ. مەن وسى جارتاسقا ٶز قاۋىمىمدى تۇرعىزامىن. ونى اجالدىڭ قۇدىرەتى دە جەڭە المايتىن بولادى». وسىلاي يسا قاۋىمدى ٶزى تۇرعىزاتىنىن جانە ونىڭ مۇشەلەرى جەردەگى ومىرلەرىنىڭ سوڭىنا دەيىن ادالدىق ساقتاسا، اجالدىڭ قۇدىرەتى دە ولاردى جەڭە المايتىنىن كورسەتتى. سوسىن ول پەتىرگە: «مەن ساعان كوك پاتشالىعىنىڭ كىلتتەرىن بەرەمىن»،— دەپ ۋادە ەتتى (ماتاي 16:18، 19).
يسا پەتىردى باسقا ەلشىلەردەن جوعارى قويمادى، ٵرى ونى قاۋىمنىڭ ىرگەتاسى دا ەتپەدى. قاۋىم سوعىلاتىن ىرگەتاس — يسانىڭ ٶزى (قورىنتتىقتارعا 1-حات 3:11؛ ەفەستىكتەرگە 2:20). الايدا يسا پەتىرگە ٷش كىلت بەرمەك ەدى. بۇل كىلتتەر جول اشۋ مارتەبەسىن، ياعني بەلگىلى ٴبىر توپ ادامدارىنا پاتشالىققا كىرۋگە مۇمكىندىك بەرۋدى بىلدىرەدى.
پەتىر ٴبىرىنشى كىلتتى ب.ز. 33-جىلىنىڭ ەلۋىنشى كۇن مەيرامى كەزىندە قولدانىپ، كۇنالارىنا وكىنگەن ياھۋديلەر مەن ياھۋدي دىنىنە كىرگەندەرگە قۇتقارىلۋ ٷشىن نە ىستەۋ كەرەكتىگىن ايتادى. ەكىنشى كىلتتى قۇداي ٴسوزىن قابىل العان ساماريالىقتارعا قۇداي پاتشالىعىنا كىرۋگە مۇمكىندىك بەرۋ ٷشىن قولدانادى. ال ٷشىنشى كىلتتى پەتىر ب.ز. 36-جىلى سۇندەتتەلمەگەن باسقا ۇلت وكىلى كورنەل مەن تاعى وزگەلەر ٷشىن قولدانادى (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 2:37، 38؛ 8:14—17؛ 10:44—48).
يسا ٶزىنىڭ يەرۋساليمدە ازاپ شەگىپ، ولەتىنىن الدىن الا ايتقاندا، ەلشىلەرىنىڭ ەڭسەلەرى ٴتۇسىپ كەتتى. يسانىڭ قايتا ٴتىرىلىپ، كوككە ورالاتىنىن تۇسىنبەگەن پەتىر ونى بىلايىراق الىپ شىعىپ: «يەم، ٶزىڭىزدى اياڭىز. مۇنداي نارسە باسىڭىزعا تۇسە كورمەسىن!»— دەپ قارسىلىق بىلدىرە باستادى. ٴبىراق يسا ودان تەرىس بۇرىلىپ: «مەنەن اۋلاق كەت، شايتان! سەن جولىما توسقاۋىل قويىپ جاتىرسىڭ، ويتكەنى قۇدايدىڭ ەمەس، ادامنىڭ ويىن ايتىپ تۇرسىڭ!»— دەدى (ماتاي 16:22، 23).
سوسىن يسا وزىنە ەرگەن باسقا دا ادامداردى قاسىنا شاقىرىپ الدى دا، ٸزباسار بولۋدىڭ وڭاي ەمەس ەكەنىن ٴتۇسىندىرىپ، بىلاي دەدى: «كىم مەنىڭ سوڭىمنان ەرگىسى كەلسە، وزىنەن باس تارتىپ، ازاپ باعاناسىن الىپ، ۇدايى سوڭىمنان ەرىپ ٴجۇرسىن. سەبەبى كىم جانىن ساقتاعىسى كەلسە، ودان ايىرىلادى، ال كىم مەن ٷشىن جانە ىزگى حابار ٷشىن جانىنان ايىرىلسا، ونى ساقتاپ قالادى» (مارقا 8:34، 35).
راسىندا دا، يسانىڭ كوڭىلىنەن شىعۋ ٷشىن ٸزباسارلارىنا باتىلدىق پەن جانقيارلىق تانىتۋ كەرەك. مۇنى يسا بىلاي دەپ ٴتۇسىندىردى: «كىمدە-كىم وسى ازعىن ٵرى كۇناكار ۇرپاق اراسىندا مەنىڭ شاكىرتىم بولۋعا جانە مەنىڭ سوزىمە سەنۋگە ۇيالسا، ادام ۇلى دا كيەلى پەرىشتەلەرمەن بىرگە اكەسىنىڭ سالتاناتتى ۇلىلىعىمەن كەلگەندە، سول ادام ٷشىن ۇيالاتىن بولادى» (مارقا 8:38). ٴيا، يسا كەلگەندە، «اركىمگە ىسىنە قاراي قارىمتاسىن بەرەدى» (ماتاي 16:27).