68-تاراۋ
قۇداي ۇلى — «دۇنيە ٷشىن جارىق»
-
يسا ۇلدىڭ كىم ەكەنىن ٴتۇسىندىردى
-
ياھۋديلەر قاي ماعىنادا قۇل بولدى؟
كۇركەلەر مەيرامىنىڭ جەتىنشى، ياعني سوڭعى كۇنى. يسا عيباداتحاناداعى «ساداقا سالاتىن ىدىستار تۇراتىن ماڭدا» (ايەلدەرگە ارنالعان اۋلادا بولسا كەرەك) ٴتالىم بەرىپ جاتتى (جوحان 8:20؛ لۇقا 21:1).
مەيرام كەزىندە تۇنگى ۋاقىتتارى عيباداتحانانىڭ وسى بولىگى ەرەكشە جارىق. ويتكەنى وندا ماي قۇيىلعان ٴتورت تاباقشالى ۇلكەن ٴتورت شامدال تۇردى. شىراقتاردىڭ كۇشتى بولعانى سونشا، جارىعى الىسقا جەتەدى. يسانىڭ كەلەسى سوزدەرى تىڭداۋشىلاردىڭ ەسىنە وسى شىراقتاردى تۇسىرسە كەرەك. «مەن وسى دۇنيە ٷشىن جارىقپىن. ماعان ەرگەن ادام ەشقاشان تۇنەكتە جۇرمەيدى، قايتا، ٶمىر بەرەتىن جارىققا يە بولادى»،— دەدى ول (جوحان 8:12).
پارىزشىلدار يسانىڭ سوزدەرىنە قارسىلىق ٴبىلدىرىپ: «سەن ٶزىڭ تۋرالى ٶزىڭ كۋالىك ەتەسىڭ، ٴبىز سەنىڭ كۋالىگىڭە سەنە المايمىز»،— دەدى. بۇعان يسا: «مەن ٶزىم تۋرالى كۋالىك ەتسەم دە، مەنىڭ كۋالىگىم شىنايى. سەبەبى مەن قايدان كەلگەنىمدى جانە قايدا باراتىنىمدى بىلەمىن. ال سەندەر مەنىڭ قايدان كەلگەنىمدى دە، قايدا باراتىنىمدى دا بىلمەيسىڭدەر»،— دەدى. سوسىن ول بىلاي دەپ قوستى: «وزدەرىڭ ۇستاناتىن مۇسا زاڭىندا «ەكى ادام كۋالىك ەتسە، ٸستىڭ شىنايى بولعانى» دەپ جازىلعان. مەن ٶزىم تۋرالى كۋالىك ەتەمىن، مەنى جىبەرگەن اكەم دە مەن تۋرالى كۋالىك ەتەدى» (جوحان 8:13—18).
مۇنىمەن كەلىسپەگەن پارىزشىلدار: «اكەڭ قايدا؟»— دەپ سۇرادى. سوندا يسا: «سەندەر مەنى دە، اكەمدى دە بىلمەيسىڭدەر. ەگەر مەنى بىلسەڭدەر، اكەمدى دە بىلەر ەدىڭدەر»،— دەپ تىكە ايتتى (جوحان 8:19). سوندا پارىزشىلدار يسانى تۇتقىنداعىسى كەلدى، ٴبىراق ەشكىم ونى ۇستاپ المادى.
يسا بۇرىن ايتقان سوزدەرىن تاعى قايتالاپ: «مەن كەتەمىن. سەندەر مەنى ىزدەيسىڭدەر، ٴبىراق ٴبارىبىر كۇناكار كۇيلەرىڭدە ولەسىڭدەر. مەن باراتىن جەرگە جوحان 8:21—23).
سەندەر بارا المايسىڭدار»،— دەدى. بۇل سوزدەردى مۇلدەم تۇسىنبەگەن ياھۋديلەر: «ول ٶز-ٶزىن ولتىرمەكشى مە؟ «مەن باراتىن جەرگە بارا المايسىڭدار» دەگەنى نەسى؟»— دەستى. يسانىڭ قايدان كەلگەنىن بىلمەگەندىكتەن، ولار بۇل سوزدەردىڭ ٴمانىن ۇقپادى. سوندا ول: «سەندەر تومەننەنسىڭدەر، ال مەن جوعارىدانمىن. سەندەر وسى دۇنيەدەنسىڭدەر، ال مەن بۇل دۇنيەلىك ەمەسپىن»،— دەدى (بۇل سوزدەرمەن يسا جەرگە كەلمەي تۇرعانداعى كوكتەگى ومىرىنە جانە ٶزىنىڭ ۋادە ەتىلگەن ٵرى مويىنداۋلارى كەرەك ٴماسىح ەكەنىنە نۇسقاپ تۇر. ٴبىراق ٴدىنباسىلارى يسانى مەنسىنبەي ودان: «سەن كىمسىڭ؟»— دەپ سۇرادى (جوحان 8:25).
وزىنەن باس تارتىپ، قارسىلىق ٴبىلدىرىپ تۇرعاندارىن بايقاعان يسا: «سەندەرمەن نەسىنە سويلەسىپ تۇرمىن؟»— دەدى. ايتسە دە ول اكەسىنە نازار اۋدارىپ ٵرى ياھۋديلەردىڭ ۇلدى تىڭداۋ كەرەكتىگىن ٴتۇسىندىرىپ: «مەنى جىبەرگەن — حاق، ٵرى مەن سودان ەستىگەندەرىمدى وسى دۇنيەگە ايتىپ ٴجۇرمىن»،— دەدى (جوحان 8:25، 26).
يسا اكەسىنە سەنىم ارتاتىنىن ٴبىلدىرىپ: «ادام ۇلىن باعاناعا كوتەرىپ قويعاندارىڭدا، سەندەر مەنىڭ سول ەكەنىمدى جانە ەشتەڭەنى وزدىگىمنەن ىستەمەي، قايتا، اكەم نە ۇيرەتسە، سونى ايتاتىنىمدى بىلەسىڭدەر. مەنى جىبەرگەن وزىممەن بىرگە. ول مەنى جالعىز قالدىرعان جوق، ويتكەنى مەن ٵرقاشان وعان ۇنايتىندى ىستەيمىن»،— دەدى. مۇنداي سەنىم ياھۋدي حالقىندا جوق ەدى (جوحان 8:28، 29).
الايدا كەيبىر ياھۋديلەر يساعا سەندى. سوندىقتان يسا ولارعا: «ەگەر مەنىڭ ٴسوزىمدى ۇستانساڭدار، شىنىمەن مەنىڭ شاكىرتىمسىڭدەر، ٵرى شىندىقتى بىلە تۇسەسىڭدەر، ال شىندىق سەندەردى ازات ەتەدى»،— دەدى (جوحان 8:31، 32).
ٴبىراق بۇل سوزدەر كەيبىرەۋلەردىڭ قيتىعىنا تيگەندىكتەن، ولار بىلاي دەدى: «ٴبىز ىبىرايىمنىڭ ۇرپاعىمىز. ەشقاشان بىرەۋدىڭ قۇلى بولعان ەمەسپىز. قالايشا بىزگە «ازات ەتىلەسىڭدەر» دەيسىڭ؟» ياھۋديلەر كەي ۋاقىتتارى وزگە حالىققا باعىنىشتى بولعانىمەن، قۇل دەگەن اتاۋدى وزدەرىنە جولاتپايتىن. الايدا يسا ولاردىڭ شىن مانىندە قۇل ەكەنىن كورسەتىپ: «سەندەرگە ناعىز شىندىقتى ايتامىن، كۇنا جاسايتىن ادام — كۇنانىڭ قۇلى»،— دەدى (جوحان 8:33، 34).
كۇنانىڭ قۇلى ەكەنىن مويىنداماعان ياھۋديلەر قاۋىپتى جاعدايدا. «قۇل قوجايىنىنىڭ ۇيىندە ماڭگىگە قالمايدى، ال ۇلى ماڭگىگە قالادى»،— دەدى يسا (جوحان 8:35). قۇل مۇراگەر بولا المايدى، ٵرى كەز كەلگەن ۋاقىتتا قۋىلۋى مۇمكىن ەدى. ۇيدە تەك قوجايىننىڭ تۋعان نەمەسە اسىراپ العان ۇلى عانا «ماڭگىگە»، ياعني ٶمىر بويى، قالاتىن.
ۇل تۋرالى شىندىق ولىمگە اپاراتىن كۇنادان ازات ەتەدى. «سوندىقتان ۇل سەندەردى ازات ەتسە، شىنىمەن ازات بولاسىڭدار»،— دەدى يسا (جوحان 8:36).