شە‌جىرە‌لە‌ر 2-‏جازبا 9‏:‏1‏—31

  • شە‌با پاتشايىمىنىڭ سۇ‌لە‌يمە‌نگە كە‌لۋى ‏(‏1—‏12‏)‏

  • سۇ‌لە‌يمە‌ننىڭ بايلىعى ‏(‏13—‏28‏)‏

  • سۇ‌لە‌يمە‌ننىڭ دۇ‌نيە‌دە‌ن ٶتۋى ‏(‏29—‏31‏)‏

9  شە‌با ە‌لىنىڭ پاتشايىمى⁠+ سۇ‌لە‌يمە‌ننىڭ زور داڭقى تۋرالى ە‌ستىدى.‏ سودان ول سۇ‌لە‌يمە‌ندى قيىن ساۋالدارمە‌ن* سىناماقشى بولىپ جولعا شىقتى.‏ ول نوكە‌رلە‌رىن ە‌رتىپ،‏ ىرعالىپ-‏جىرعالىپ يە‌رۋساليمگە كە‌لدى.‏ پاتشايىم تۇ‌يە‌لە‌رىنە حوش ٴ‌يىستى ماي،‏ وتە كوپ التىن⁠+‏،‏ اسىل تاستار ارتىپ كە‌لگە‌ن ە‌دى.‏ ول سۇ‌لە‌يمە‌ن پاتشامە‌ن كوڭىلىندە جۇ‌رگە‌ننىڭ ٴ‌بارى تۋرالى اڭگىمە‌لە‌ستى⁠+‏.‏  سۇ‌لە‌يمە‌ن ونىڭ بارلىق ساۋالدارىنا جاۋاپ بە‌ردى.‏ ول تۇ‌سىندىرە الماعان سۇ‌راق بولمادى.‏  شە‌با پاتشايىمى سۇ‌لە‌يمە‌ننىڭ دانالىعىن⁠+‏،‏ سالعان ٷيىن⁠+‏،‏  داستارقانىنداعى تاماعىن⁠+‏،‏ قىزمە‌تشىلە‌رىنىڭ داستارقان باسىنا قالاي وتىرعىزىلعانىن،‏ داياشىلارىنىڭ قىزمە‌تى مە‌ن كيىمدە‌رىن،‏ سونداي-‏اق شاراپشىلارىنىڭ قىزمە‌تى مە‌ن كيىمدە‌رىن،‏ ە‌حوبانىڭ ۇ‌يىندە شالاتىن قۇ‌رباندىقتارىن⁠+ كورگە‌ندە،‏ دە‌مىن ىشىنە تارتىپ،‏ قايران قالدى.‏  سوندا ول پاتشاعا بىلاي دە‌دى:‏ «ٴ‌سىزدىڭ جە‌تىستىكتە‌رىڭىز بە‌ن دانالىعىڭىز تۋرالى ە‌لىمدە ٴ‌جۇ‌رىپ ە‌ستىگە‌نىمنىڭ ٴ‌بارى راس ە‌كە‌ن.‏  ٶز كوزىممە‌ن كورمە‌يىنشە⁠+ بۇ‌عان سە‌نبە‌گە‌ن ە‌دىم.‏ سويتسە‌م،‏ مە‌ن تە‌ك شە‌ت جاعاسىن عانا ە‌ستىپپىن⁠+‏.‏ ٴ‌سىزدىڭ دانالىعىڭىز الدە‌قايدا زور ە‌كە‌ن⁠+‏.‏  مىنا ادامدارىڭىز نە‌تكە‌ن باقىتتى!‏ ۇ‌نە‌مى الدىڭىزدا ٴ‌جۇ‌رىپ،‏ دانالىعىڭىزدى تىڭداي الاتىن قىزمە‌تشىلە‌رىڭىز نە‌تكە‌ن باقىتتى!‏  قۇ‌دايىڭىز ە‌حوبا ماداقتالسىن!‏ قۇ‌دايىڭىز ە‌حوبا ٴ‌سىزدى پاتشا ە‌تىپ تاعايىنداپ،‏ ٶز تاعىنا وتىرعىزۋدى ۇ‌يعاردى.‏ قۇ‌دايىڭىز يسرايلدى جاقسى كورگە‌ندىكتە‌ن⁠+‏،‏ ونىڭ قۇ‌رىپ كە‌تكە‌نىن قالامايدى.‏ سوندىقتان ول ٴ‌سىزدى حالقىنا ٵدىل ٵرى تۋراشىلدىقپە‌ن بيلىك ە‌تسىن دە‌پ پاتشا ە‌تىپ تاعايىندادى».‏  سوسىن شە‌با پاتشايىمى سۇ‌لە‌يمە‌نگە 120 تالانت* التىن⁠+‏،‏ وتە كوپ مولشە‌ردە حوش ٴ‌يىستى ماي جانە اسىل تاستار سيلادى.‏ سۇ‌لە‌يمە‌ن پاتشاعا وسىنشا كوپ حوش ٴ‌يىستى مايدى بۇ‌دان كە‌يىن ە‌شكىم اكە‌لگە‌ن ە‌مە‌س⁠+‏.‏ 10  بۇ‌عان قوسا،‏ حيرامنىڭ جانە سۇ‌لە‌يمە‌ننىڭ وپىردان التىن تاسيتىن⁠+ قىزمە‌تشىلە‌رى ساندال* اعاشىنىڭ بورە‌نە‌لە‌رى مە‌ن قىمبات تاستار دا اكە‌لە‌تىن⁠+‏.‏ 11  سۇ‌لە‌يمە‌ن ساندال اعاشىنان ە‌حوبانىڭ ٷيى مە‌ن پاتشا سارايىنا⁠+ باسپالداقتار⁠+ جانە انشىلە‌ر ٷشىن ارفالار،‏ ىشە‌كتى اسپاپتار⁠+ جاساتتى.‏ ياھۋدا ە‌لىندە كۇ‌نى بۇ‌گىنگە دە‌يىن مۇ‌نداي اسپاپتار بولعان ە‌مە‌س ە‌دى.‏ 12  سۇ‌لە‌يمە‌ن شە‌با پاتشايىمىنا ٶزى اكە‌لگە‌ننە‌ن دە كوپ سي تارتۋ ە‌تتى*‏،‏ بۇ‌عان قوسا،‏ ونىڭ قالاعانى مە‌ن سۇ‌راعانىنىڭ ٴ‌بارىن بە‌ردى.‏ بۇ‌دان كە‌يىن پاتشايىم بۇ‌كىل قىزمە‌تشىلە‌رىمە‌ن ە‌لىنە قايتتى⁠+‏.‏ 13  سۇ‌لە‌يمە‌ن پاتشانىڭ قازىناسىنا جىل سايىن 666 تالانت التىن تۇ‌سە‌تىن⁠+‏.‏ 14  وعان ٴ‌تۇ‌رلى ساۋداگە‌رلە‌ر،‏ ارابيالىق پاتشالار مە‌ن ە‌لدىڭ ايماق اكىمدە‌رى اكە‌پ تۇ‌راتىن التىن-‏كۇ‌مىستى قوسپاعاندا،‏ وسىنشا التىن تۇ‌سە‌تىن⁠+‏.‏ 15  سۇ‌لە‌يمە‌ن پاتشا التىن قوسپاسىنان 200 ۇ‌لكە‌ن قالقان⁠+ جاساتتى،‏ ولاردىڭ ٴ‌ارقايسىسىنا 600 شە‌كە‌ل* التىن جۇ‌مسالدى⁠+‏.‏ 16  سونداي-‏اق 300 شاعىن قالقان جاساتتى،‏ ولاردىڭ ٴ‌ارقايسىسىنا 3 مينا* التىن جۇ‌مسالدى.‏ قالقاندار «ليۆان ورمانى» دە‌پ اتالعان ۇ‌يگە⁠+ قويىلدى.‏ 17  بۇ‌عان قوسا،‏ پاتشا ٴ‌پىل سۇ‌يە‌گىنە‌ن ۇ‌لكە‌ن تاق جاساتىپ،‏ ساف التىنمە‌ن قاپتاتتى⁠+‏.‏ 18  تاقتىڭ الدىندا التى باسپالداعى جانە تاققا بە‌كىتىلگە‌ن تابان تىرە‌نىشى بولدى.‏ ال ە‌كى جاعىنا شىنتاق سۇ‌يە‌نىشتە‌ر جاسالدى،‏ ولاردىڭ ٴ‌ارقايسىسىنىڭ جانىندا ٴ‌بىر-‏ٴ‌بىر ارىستان⁠+ ٴ‌مۇ‌سىنى تۇ‌ردى.‏ 19  التى باسپالداقتىڭ ە‌كى جاعىنا 12 ارىستان⁠+ ٴ‌مۇ‌سىنى قويىلدى.‏ ە‌شبىر پاتشالىقتا بۇ‌نداي نارسە جاسالىپ كورمە‌گە‌ن ە‌دى.‏ 20  سۇ‌لە‌يمە‌ن پاتشانىڭ سۋسىن ىشە‌تىن ىدىستارىنىڭ ٴ‌بارى التىننان،‏ ال «ليۆان ورمانى» دە‌گە‌ن ۇ‌يدە‌گى بۇ‌يىمدارى ساف التىننان جاسالدى.‏ ە‌شبىر بۇ‌يىم كۇ‌مىستە‌ن جاسالمادى،‏ ويتكە‌نى ونىڭ زامانىندا كۇ‌مىس قۇ‌نسىز بولىپ سانالاتىن⁠+‏.‏ 21  سۇ‌لە‌يمە‌ن پاتشانىڭ كە‌مە‌لە‌رى حيرامنىڭ⁠+ قىزمە‌تشىلە‌رىمە‌ن تارسيسكە⁠+ قاتىناپ تۇ‌راتىن.‏ ٵر ٷش جىلدا تارسيس كە‌مە‌لە‌رى ساپاردان التىن،‏ كۇ‌مىس،‏ ٴ‌پىل سۇ‌يە‌گىن⁠+‏،‏ مايمىلدار مە‌ن تاۋىس قۇ‌ستارىن اكە‌لە‌تىن.‏ 22  سۇ‌لە‌يمە‌ننىڭ بايلىعى مە‌ن دانالىعى جە‌ر بە‌تىندە‌گى كۇ‌للى پاتشالاردىكىنە‌ن اسىپ ٴ‌تۇ‌ستى⁠+‏.‏ 23  دۇ‌نيە‌جۇ‌زىنىڭ پاتشالارى سۇ‌لە‌يمە‌ننىڭ شىنايى قۇ‌داي دارىتقان دانالىعىن ە‌ستۋ ٷشىن،‏ ونىمە‌ن كە‌زدە‌سۋدى قالايتىن⁠+‏.‏ 24  پاتشانىڭ الدىنا كە‌لە‌تىندە‌ر كۇ‌مىس پە‌ن التىن بۇ‌يىمدار،‏ كيىم-‏كە‌شە‌ك⁠+‏،‏ ساۋىت-‏سايمان،‏ حوش ٴ‌يىستى ماي،‏ جىلقى مە‌ن قاشىرلاردى سيعا تارتاتىن.‏ بۇ‌ل جىلدان-‏جىلعا جالعاسا بە‌ردى.‏ 25  سۇ‌لە‌يمە‌ننىڭ اتتارى مە‌ن اربالارىنا ارنالعان 4000 ات قوراسى جانە 12000 جىلقىسى* بار ە‌دى⁠+‏.‏ پاتشا ولاردى اربالارعا ارنالعان قالالاردا جانە ٶزىنىڭ قاسىندا،‏ يە‌رۋساليمدە ۇ‌ستادى⁠+‏.‏ 26  ول ە‌ۆفراتتان فىلىستىرلە‌ر جە‌رى مە‌ن مىسىردىڭ شە‌گاراسىنا دە‌يىنگى بارلىق پاتشالارعا بيلىك جۇ‌رگىزدى⁠+‏.‏ 27  سۇ‌لە‌يمە‌ن يە‌رۋساليمدە كۇ‌مىستى كادىمگى تاس سياقتى كوپ،‏ قاراعاي اعاشتارىن دا شە‌فە‌لاداعى ٸنجىر اعاشتارى سياقتى مول ە‌تتى⁠+‏.‏ 28  جۇ‌رت مىسىردان⁠+ جانە باسقا ە‌لدە‌ردىڭ بارىنە‌ن سۇ‌لە‌يمە‌نگە جىلقى اكە‌لە‌تىن.‏ 29  سۇ‌لە‌يمە‌ننىڭ ىستە‌رى⁠+ باستان-‏اياق ناتان پايعامباردىڭ جازباسىندا⁠+‏،‏ شيلولىق احيانىڭ پايعامبارلىق سوزىندە⁠+ جانە ايان كورۋشى يددونىڭ نابات ۇ‌لى ە‌روبوعام⁠+ جونىندە كورگە‌ن ايانى جازىلعان جازباسىندا⁠+ باياندالعان.‏ 30  سۇ‌لە‌يمە‌ن يە‌رۋساليمدە يسرايل ە‌لىنە 40 جىل بيلىك ە‌تتى.‏ 31  اقىرىندا ول اتا-‏بابالارىنا قوسىلدى.‏ ونىڭ سۇ‌يە‌گى اكە‌سى ٴ‌داۋىتتىڭ قالاسىنا⁠+ قويىلدى.‏ ال ورنىنا روبوعام دە‌گە‌ن ۇ‌لى تاققا وتىردى⁠+‏.‏

سىلتەمەلەر

نە‌مە‌سە «جۇ‌مباقتارمە‌ن».‏
‏1 تالانت 2.‏34 كيلوگرامعا تە‌ڭ.‏ B14 قوسىمشاسىن قاراڭىز.‏
جوعارى ساپالى بۇ‌يىمدار جاسالاتىن باعالى اعاش.‏
مۇ‌مكىن:‏ «سۇ‌لە‌يمە‌ن شە‌با پاتشايىمىنا ٶزى اكە‌لگە‌ن سيدىڭ قۇ‌نىنا تە‌ڭ كە‌لە‌تىن سي تارتۋ ە‌تتى».‏
‏1 شە‌كە‌ل 4.‏11 گرامعا تە‌ڭ.‏ B14 قوسىمشاسىن قاراڭىز.‏
ە‌ۆرە‌ي جازبالارىندا 1 مينا 570 گرامعا تە‌ڭ.‏ B14 قوسىمشاسىن قاراڭىز.‏
نە‌مە‌سە «سالت اتتى جىگىتى».‏