مۇ‌سانىڭ 1-‏جازباسى 41‏:‏1‏—57

  • ٴ‌جۇ‌سىپتىڭ پە‌رعاۋىننىڭ ٴ‌تۇ‌سىن جورۋى ‏(‏1—‏36‏)‏

  • پە‌رعاۋىننىڭ ٴ‌جۇ‌سىپتى جوعارىلاتۋى ‏(‏37—‏46ا‏)‏

  • ٴ‌جۇ‌سىپتىڭ استىق قورىن جيناۋى ‏(‏46ا—‏57‏)‏

41  ارادا ە‌كى جىل وتكە‌ندە،‏ پە‌رعاۋىن ٴ‌تۇ‌س كوردى⁠+‏.‏ تۇ‌سىندە ول ٴ‌نىل وزە‌نىنىڭ جاعالاۋىندا تۇ‌ر ە‌كە‌ن.‏  وزە‌ننە‌ن قوڭدى،‏ جاقسى جە‌تى سيىر شىعىپ،‏ جاعالاۋدا جايىلىپ ٴ‌جۇ‌ردى⁠+‏.‏  بۇ‌دان كە‌يىن وزە‌ننە‌ن ۇ‌سقىنسىز،‏ ارىق جە‌تى سيىر شىقتى دا،‏ جاعادا جۇ‌رگە‌ن الگى قوڭدى سيىرلاردىڭ قاسىنا كە‌لدى.‏  ٴ‌سۇ‌يتىپ،‏ ۇ‌سقىنسىز،‏ ارىق سيىرلار قوڭدى،‏ جاقسى سيىرلاردى جە‌پ قويدى.‏ سول كە‌زدە پە‌رعاۋىن ويانىپ كە‌تتى.‏  پە‌رعاۋىن قايتادان ۇ‌يىقتاپ كە‌تىپ،‏ تاعى دا ٴ‌تۇ‌س كوردى.‏ تۇ‌سىندە ٴ‌بىر ساباقتان داندە‌رى تولىق،‏ ادە‌مى جە‌تى ماساق ٶسىپ شىعىپتى⁠+‏.‏  سودان كە‌يىن شىعىستىڭ ىستىق جە‌لىنە كۇ‌يىپ كە‌تكە‌ن جىڭىشكە جە‌تى ماساق ٶسىپ شىقتى.‏  وسى جىڭىشكە ماساقتار داندە‌رى تولىق،‏ ٸرى جە‌تى ماساقتى جۇ‌تىپ قويدى.‏ وسى كە‌زدە پە‌رعاۋىن ويانىپ كە‌تىپ،‏ بۇ‌نىڭ ٴ‌تۇ‌س ە‌كە‌نىن ٴ‌بىلدى.‏  تاڭە‌رتە‌ڭ مازاسى كە‌تكە‌ن پە‌رعاۋىن مىسىردىڭ سيقىرشىلىقپە‌ن اينالىساتىن ابىزدارى مە‌ن دانىشپاندارىنىڭ ٴ‌بارىن شاقىرتىپ،‏ كورگە‌ن تۇ‌ستە‌رىن ايتىپ بە‌ردى.‏ ٴ‌بىراق ە‌شقايسىسى پە‌رعاۋىننىڭ تۇ‌ستە‌رىن جورىپ بە‌رە المادى.‏  سول كە‌زدە باس شاراپشى پە‌رعاۋىنعا بىلاي دە‌دى:‏ «بۇ‌گىن مە‌ن كۇ‌نامدى مويىندايمىن.‏ 10  بىردە پە‌رعاۋىن قىزمە‌تشىلە‌رىنە اشۋلانىپ،‏ مە‌نى جانە باس ناۋبايشىنى باس قورعاۋشىنىڭ تۇ‌رمە‌سىنە جاپقان بولاتىن⁠+‏.‏ 11  سول جە‌ردە جاتىپ،‏ ٴ‌بىر تۇ‌ندە ە‌كە‌ۋمىز دە ٴ‌تۇ‌س كوردىك.‏ ٵر ٴ‌تۇ‌ستىڭ وزىندىك ماعىناسى بار ە‌كە‌ن⁠+‏.‏ 12  تۇ‌رمە‌دە بىزبە‌ن بىرگە ٴ‌بىر ە‌ۆرە‌ي جىگىتى بولدى.‏ ول باس قورعاۋشىنىڭ قىزمە‌تشىسى ە‌دى⁠+‏.‏ وعان ٴ‌تۇ‌سىمىزدى ايتىپ ە‌دىك⁠+‏،‏ ە‌كە‌ۋمىزدىكىن دە جورىپ بە‌ردى.‏ 13  ٴ‌بارى سول جىگىت ايتقانداي بولىپ،‏ مە‌ن قايتادان بۇ‌رىنعى قىزمە‌تىمە ورالدىم،‏ ال ناۋبايشى باعاناعا ٸلىندى⁠+‏».‏ 14  سوندا پە‌رعاۋىن ٴ‌جۇ‌سىپتى تە‌ز ارادا تۇ‌رمە‌دە‌ن⁠+ الىپ كە‌لۋدى بۇ‌يىردى⁠+‏.‏ ٴ‌جۇ‌سىپ ساقال-‏مۇ‌رتىن الىپ*‏،‏ كيىمىن اۋىستىرىپ،‏ پە‌رعاۋىننىڭ الدىنا كە‌لدى.‏ 15  پە‌رعاۋىن وعان:‏ «مە‌ن ٴ‌تۇ‌س كوردىم،‏ ٴ‌بىراق ونى ە‌شكىم جورىپ بە‌رە الماي وتىر.‏ ال سە‌ن ايتىلعان ٴ‌تۇ‌ستى جوري الادى دە‌پ ە‌ستىدىم»،‏—‏ دە‌دى⁠+‏.‏ 16  بۇ‌عان ٴ‌جۇ‌سىپ:‏ «ٴ‌تۇ‌س جوريتىن —‏ مە‌ن ە‌مە‌س.‏ ونى پە‌رعاۋىنعا جاقسىلىققا جورىپ بە‌رۋشى —‏ قۇ‌داي»،‏—‏ دە‌دى⁠+‏.‏ 17  پە‌رعاۋىن جۇ‌سىپكە ٴ‌تۇ‌سىن بىلاي دە‌پ ايتا باستادى:‏ «تۇ‌سىمدە مە‌ن ٴ‌نىل وزە‌نىنىڭ جاعالاۋىندا تۇ‌ر ە‌كە‌نمىن.‏ 18  وزە‌ننە‌ن قوڭدى،‏ جاقسى جە‌تى سيىر شىعىپ،‏ جاعالاۋدا جايىلىپ ٴ‌جۇ‌ردى⁠+‏.‏ 19  بۇ‌دان كە‌يىن ٵلجۋاز،‏ وتە ۇ‌سقىنسىز،‏ ارىق جە‌تى سيىر شىقتى.‏ مە‌ن بۇ‌كىل مىسىر ە‌لىندە ە‌شقاشان مۇ‌نداي ۇ‌سقىنسىز سيىر كورگە‌ن ە‌مە‌سپىن.‏ 20  سودان وسى ارىق،‏ سۇ‌رقى جامان سيىرلار الگى جە‌تى قوڭدى سيىردى جە‌پ قويدى.‏ 21  ٴ‌بىراق ولاردىڭ سە‌مىز سيىرلاردى جە‌پ قويعانى بىلىنگە‌ن جوق،‏ ويتكە‌نى بۇ‌رىنعىسىنشا ۇ‌سقىنسىز،‏ ارىق كۇ‌يلە‌رىندە قالا بە‌ردى.‏ سول كە‌زدە مە‌ن ويانىپ كە‌تتىم.‏ 22  كە‌يىن تاعى ٴ‌بىر ٴ‌تۇ‌س كوردىم.‏ تۇ‌سىمدە ٴ‌بىر ساباقتان داندە‌رى تولىق،‏ ادە‌مى جە‌تى ماساق ٶسىپ شىعىپتى⁠+‏.‏ 23  سودان سوڭ قۋراعان ٵرى شىعىستىڭ ىستىق جە‌لىنە كۇ‌يىپ كە‌تكە‌ن جىڭىشكە جە‌تى ماساق ٶسىپ شىقتى.‏ 24  وسى جىڭىشكە ماساقتار داندە‌رى تولىق ماساقتاردى جۇ‌تا باستادى.‏ مە‌ن ٴ‌تۇ‌سىمدى سيقىرشىلىقپە‌ن اينالىساتىن ابىزدارعا⁠+ ايتىپ ە‌دىم،‏ ە‌شقايسىسى دا ونى جورىپ بە‌رە المادى⁠+‏».‏ 25  سوندا ٴ‌جۇ‌سىپ پە‌رعاۋىنعا مىنانى ايتتى:‏ «پە‌رعاۋىننىڭ ە‌كى ٴ‌تۇ‌سىنىڭ دە ماعىناسى ٴ‌بىر.‏ شىنايى قۇ‌داي نە ىستە‌گە‌لى جاتقانىن پە‌رعاۋىنعا ٴ‌بىلدىرىپ وتىر⁠+‏.‏ 26  جە‌تى جاقسى سيىر جە‌تى جىلدى بىلدىرە‌دى.‏ جاقسى جە‌تى ماساق تا جە‌تى جىلدى بىلدىرە‌دى.‏ ە‌كى ٴ‌تۇ‌ستىڭ ماعىناسى بىردە‌ي.‏ 27  قوڭدى سيىرلاردان كە‌يىن شىققان ارىق،‏ سۇ‌رقى جامان سيىرلار جە‌تى جىلعا مە‌ڭزە‌يدى.‏ ال قاۋىزى بوس ٵرى شىعىستىڭ ىستىق جە‌لىنە كۇ‌يىپ كە‌تكە‌ن جە‌تى ماساق جە‌تى جىل اشارشىلىقتى بىلدىرە‌دى.‏ 28  وسىلايشا،‏ جاڭا ايتقانىمداي،‏ شىنايى قۇ‌داي نە ىستە‌گە‌لى جاتقانىن پە‌رعاۋىنعا ٴ‌بىلدىرىپ وتىر.‏ 29  بۇ‌كىل مىسىر جە‌رىندە جە‌تى جىل بويى مولشىلىق بولادى.‏ 30  سودان كە‌يىن وسى مولشىلىقتى ۇ‌مىتتىراتىن جە‌تى جىلدىق جۇ‌ت كە‌لىپ،‏ جە‌ردىڭ توز-‏توزىن شىعارادى⁠+‏.‏ 31  اشارشىلىقتىڭ وتە اۋىر بولاتىنى سونشالىق —‏ ونىڭ الدىندا بولعان مولشىلىقتىڭ ٸزى دە قالمايدى.‏ 32  پە‌رعاۋىننىڭ ٴ‌تۇ‌ستى ە‌كى رە‌ت كورگە‌نى شىنايى قۇ‌دايدىڭ بۇ‌ل ٸستى ناقتى شە‌شىپ قويعانىن ٵرى جاقىن ارادا جۇ‌زە‌گە اسىراتىنىن بىلدىرە‌دى.‏ 33  سوندىقتان پە‌رعاۋىن ٴ‌بىر اقىلدى دا دانا كىسىنى تاۋىپ،‏ مىسىر ە‌لىن باسقارۋدى سوعان تاپسىرسىن.‏ 34  سونداي-‏اق پە‌رعاۋىن جە‌تى جىل مولشىلىق كە‌زىندە مىسىر جە‌رىندە‌گى استىقتىڭ بە‌ستە‌ن ٴ‌بىر بولىگىن جيناپ وتىرۋ ٷشىن بۇ‌كىل ە‌لدە باقىلاۋشىلار تاعايىنداسىن⁠+‏.‏ 35  ولار الداعى مولشىلىق جىلدارى استىق جيناپ،‏ ٵر قالادا پە‌رعاۋىننىڭ قاراماعىندا بولاتىن ازىق قورىن جاساپ،‏ ونى ساقتاپ قويسىن⁠+‏.‏ 36  بۇ‌ل ازىق مىسىر ە‌لىن جايلايتىن جە‌تى جىلدىق جۇ‌ت كە‌زىندە ە‌ل مە‌ن مالدى امان ساقتايتىن قور بولادى⁠+‏».‏ 37  بۇ‌ل ۇ‌سىنىس پە‌رعاۋىنعا دا،‏ ونىڭ بارلىق قىزمە‌تشىسىنە دە ۇ‌نادى.‏ 38  سوندا ول قىزمە‌تشىلە‌رىنە:‏ «قۇ‌داي رۋحى قونعان وسى كىسىدە‌ن ارتىق بىرە‌ۋدى تابا الامىز با؟‏»—‏ دە‌دى.‏ 39  سوسىن جۇ‌سىپكە:‏ «مۇ‌نىڭ ٴ‌بارىن ساعان قۇ‌داي ٴ‌بىلدىرىپ تۇ‌ر ە‌كە‌ن،‏ ە‌ندە‌شە سە‌ندە‌ي اقىلدى دا دانا ە‌شكىم جوق.‏ 40  بۇ‌كىل سارايىمدى سە‌نىڭ قاراماعىڭا بە‌رە‌مىن،‏ بارشا حالقىم دا ايتقانىڭدى بۇ‌لجىتپاي ورىندايدى⁠+‏.‏ تە‌ك پاتشا تاعىندا وتىرعان مە‌ن عانا سە‌نە‌ن جوعارى بولامىن»،‏—‏ دە‌دى.‏ 41  سوسىن ٴ‌سوزىن جالعاپ:‏ «مىنە،‏ مە‌ن سە‌نى بۇ‌كىل مىسىر ە‌لىنىڭ ۇ‌ستىنە‌ن بيلىك ە‌تۋگە قويامىن»⁠+‏،‏—‏ دە‌پ ايتتى.‏ 42  ٴ‌سويتتى دە،‏ قولىنداعى ٴ‌مورلى جۇ‌زىگىن شە‌شىپ،‏ ٴ‌جۇ‌سىپتىڭ قولىنا كيگىزدى.‏ ال ۇ‌ستىنە ساپالى زىعىر ماتادان كيىم كيگىزىپ،‏ موينىنا التىن القا تاقتى.‏ 43  سونداي-‏اق ونى پاتشانىڭ ە‌كىنشى كۇ‌يمە‌سىنە مىنگىزىپ،‏ جۇ‌رتقا ونىڭ الدىنان قۇ‌رمە‌ت كورسە‌تىپ:‏ «ابرە‌ك!‏»‏*‏—‏ دە‌پ ايعايلاۋعا ٵمىر ە‌تتى.‏ وسىلايشا پە‌رعاۋىن بۇ‌كىل مىسىر ە‌لىن ونىڭ بيلىگىنە بە‌ردى.‏ 44  سودان كە‌يىن ول جۇ‌سىپكە:‏ «پە‌رعاۋىن مە‌نمىن،‏ ٴ‌بىراق بۇ‌كىل مىسىر ە‌لىندە سە‌نىڭ رۇ‌قساتىڭسىز بىردە-‏ٴ‌بىر ادام قىبىر ە‌تپە‌يتىن* بولادى»،‏—‏ دە‌دى⁠+‏.‏ 45  سودان ول جۇ‌سىپكە سافنات-‏پا-‏نياح دە‌گە‌ن ات قويىپ،‏ ايە‌لدىككە اسە‌نە‌تتى⁠+ اپە‌ردى.‏ اسە‌نە‌ت ون* قالاسىنىڭ ابىزى پوتيفە‌ردىڭ قىزى ە‌دى.‏ ٴ‌سۇ‌يتىپ،‏ ٴ‌جۇ‌سىپ مىسىر ە‌لىن ارالاۋعا كىرىستى⁠+‏.‏ 46  ول مىسىر پاتشاسى پە‌رعاۋىننىڭ الدىنا كە‌لگە‌ندە* وتىزدا⁠+ ە‌دى.‏ ٴ‌جۇ‌سىپ پە‌رعاۋىننىڭ الدىنان شىققان سوڭ،‏ بۇ‌كىل مىسىر ە‌لىن ارالاپ شىقتى.‏ 47  جە‌تى جىل مولشىلىق كە‌زىندە جە‌ر اعىل-‏تە‌گىل ٶنىم بە‌ردى.‏ 48  ٴ‌جۇ‌سىپ جە‌تى جىل بويى مىسىر جە‌رىندە استىق جيناپ،‏ ونى قالالاردا ساقتادى.‏ ٵر قالادا ونىڭ توڭىرە‌گىندە‌گى تاناپتان جينالعان استىق ساقتالدى.‏ 49  وسىلاي ول تە‌ڭىز جاعاسىنداعى قۇ‌م قيىرشىقتارىنداي مول استىق قورىن جيناپ الدى.‏ ونىڭ كوپتىگى سونشا —‏ ولشە‌ۋ مۇ‌مكىن بولماي،‏ اقىرىندا،‏ ە‌سە‌پ جۇ‌رگىزۋ توقتادى.‏ 50  جۇ‌ت باستالعانعا دە‌يىن،‏ ون قالاسىنىڭ ابىزى پوتيفە‌ردىڭ قىزى اسە‌نە‌ت جۇ‌سىپكە ە‌كى ۇ‌ل تۋىپ بە‌ردى⁠+‏.‏ 51  ٴ‌جۇ‌سىپ:‏ «قۇ‌داي مە‌نىڭ شە‌ككە‌ن بار ازابىمدى جانە اكە‌منىڭ ٷي ٸشىن ۇ‌مىتتىردى»،‏—‏ دە‌پ،‏ تۇ‌ڭعىش ۇ‌لىنا ماناسا*+ دە‌گە‌ن ە‌سىم بە‌ردى.‏ 52  ال ە‌كىنشىسىن:‏ «قۇ‌داي قاسىرە‌ت شە‌ككە‌ن ە‌لىمدە⁠+ ۇ‌رپاعىمدى كوبە‌يتتى»،‏—‏ دە‌پ،‏ اتىن ە‌فرە‌م*+ قويدى.‏ 53  سونىمە‌ن،‏ مىسىر ە‌لىنە مولشىلىق اكە‌لگە‌ن جە‌تى جىل اياقتالىپ⁠+‏،‏ 54  ٴ‌جۇ‌سىپ ايتقانداي،‏ جە‌تى جىلدىق جۇ‌ت كە‌لدى⁠+‏.‏ بارلىق ە‌لدە اشارشىلىق باستالدى،‏ ٴ‌بىراق مىسىر جە‌رى ناننان تاپشىلىق كورمە‌دى⁠+‏.‏ 55  اقىر سوڭىندا،‏ مىسىرلىقتار دا اشتىققا ۇ‌شىراپ،‏ نان سۇ‌راپ پە‌رعاۋىنعا جالىنا باستادى⁠+‏.‏ پە‌رعاۋىن ولارعا:‏ «جۇ‌سىپكە بارىڭدار.‏ ول نە ايتسا،‏ سونى ىستە‌ڭدە‌ر»،‏—‏ دە‌دى⁠+‏.‏ 56  اشتىق بۇ‌كىل جە‌ر بە‌تىن جايلادى⁠+‏.‏ مىسىردا دا اشتىق ۇ‌دە‌ي تۇ‌سكە‌ندىكتە‌ن،‏ ٴ‌جۇ‌سىپ قامبالاردى اشىپ،‏ مىسىرلىقتارعا استىق ساتۋعا كىرىستى⁠+‏.‏ 57  جۇ‌سىپتە‌ن استىق ساتىپ الۋ ٷشىن،‏ مىسىرعا باسقا ە‌لدە‌ردە‌ن دە ادامدار كە‌لىپ جاتتى،‏ ويتكە‌نى جە‌رجۇ‌زىنە جايلاعان اشارشىلىق ۇ‌دە‌پ تۇ‌رعان ە‌دى⁠+‏.‏

سىلتەمەلەر

ٴ‌تۇ‌پنۇ‌سقاداعى ە‌ۆرە‌ي ٴ‌سوزى ساقال-‏مۇ‌رتتى دا،‏ شاشتى دا الدىرۋدى بىلدىرە‌دى.‏
بۇ‌ل سي-‏قۇ‌رمە‌ت كورسە‌تۋگە شاقىراتىن ٴ‌سوز بولسا كە‌رە‌ك.‏
سوزبە-‏ٴ‌سوز «قولىن نە اياعىن كوتە‌رمە‌يتىن».‏
ياعني گە‌ليوپوليس.‏
نە‌مە‌سە «قىزمە‌تىنە كىرىسكە‌ندە».‏
ماعىناسى «ۇ‌مىتتىرۋشى».‏
ماعىناسى «ە‌كى ە‌سە كوبە‌يتتى».‏