مۇ‌سانىڭ 3-‏جازباسى 25‏:‏1‏—55

  • دە‌مالىس جىلى ‏(‏1—‏7‏)‏

  • ازاتتىق جىلى ‏(‏8—‏22‏)‏

  • مە‌نشىكتە‌گى جە‌ردى قايتارۋ ‏(‏23—‏34‏)‏

  • كە‌دە‌يلە‌نگە‌ن ادامعا جاردە‌م بە‌رۋ ‏(‏35—‏38‏)‏

  • قۇ‌ل يە‌لە‌نۋگە قاتىستى زاڭدار ‏(‏39—‏55‏)‏

25  سيناي تاۋىندا ە‌حوبا مۇ‌ساعا تاعى بىلاي دە‌دى:‏  ‏«يسرايلدىكتە‌رگە مىنانى ايت:‏ —‏مە‌ن وزدە‌رىڭە بە‌رگە‌لى جاتقان جە‌رگە كە‌لگە‌ن سوڭ⁠+‏،‏ ە‌حوبانىڭ دە‌مالىسقا قاتىستى زاڭىن ۇ‌ستانىپ،‏ جە‌ردى تىنىقتىرىڭدار⁠+‏.‏  التى جىل بويى تاناپقا ە‌گىن ە‌گىپ،‏ جۇ‌زىمدىكتى بۇ‌تاپ،‏ جە‌ردىڭ ٶنىمىن جيناڭدار⁠+‏.‏  ال جە‌تىنشى جىلى جە‌رلە‌رىڭ تولىقتاي تىنىقسىن،‏ بۇ‌ل جىل —‏ ە‌حوباعا ارنالعان دە‌مالىس جىلى.‏ وسى جىلى تاناپقا ە‌شقانداي ە‌گىن ە‌كپە‌ڭدە‌ر،‏ جۇ‌زىمدىكتى بۇ‌تاماڭدار.‏  سوڭعى وراق كە‌زىندە تۇ‌سكە‌ن داننە‌ن شىققان ە‌گىندى ورماڭدار،‏ بۇ‌تالماعان جۇ‌زىمدىكتىڭ جە‌مىسىن جيناماڭدار.‏ بۇ‌ل جىل جە‌ر تولىعىمە‌ن تىنىعاتىن جىل بولسىن.‏  دە‌مالىس جىلى جە‌ردىڭ ٶزى بە‌رگە‌ن ٶنىمى سە‌ندە‌رگە ازىق بولسىن.‏ ونى وزدە‌رىڭ دە،‏ قۇ‌ل-‏كۇ‌ڭدە‌رىڭ دە،‏ جالدامالى جۇ‌مىسشىلارىڭ دا،‏ ارالارىڭدا تۇ‌رىپ جاتقان كىرمە‌لە‌ر دە،‏  مالدارىڭ دا،‏ دالادا جۇ‌رگە‌ن اڭدار دا جە‌سىن.‏ جە‌ردە‌ن ٶسىپ شىققاننىڭ ٴ‌بارىن جە‌ۋگە بولادى.‏  جە‌تى دە‌مالىس جىلىن،‏ ياعني جە‌تى رە‌ت جە‌تى جىلدان ە‌سە‌پتە‌ڭدە‌ر.‏ سوندا جە‌تى دە‌مالىس جىلى 49 جىلدى قۇ‌رايدى.‏  جە‌تىنشى ايدىڭ ونىنشى كۇ‌نى،‏ كۇ‌نا وتە‌لە‌تىن كۇ‌نى⁠+‏،‏ ٴ‌مۇ‌يىز كە‌رنە‌ي تارتىڭدار،‏ ونىڭ ٷنى قاتتى شىقسىن.‏ بۇ‌كىل ە‌لدە كە‌رنە‌ي تارتىلاتىن بولسىن.‏ 10  ە‌لۋىنشى جىل قاسيە‌تتى جىل بولىپ،‏ ە‌لدىڭ كۇ‌للى تۇ‌رعىندارىنا ازاتتىق جاريالاڭدار⁠+‏.‏ بۇ‌ل جىل —‏ سە‌ندە‌ر ٷشىن ازاتتىق جىلى.‏ ٴ‌ارقايسىسىڭ مۇ‌را ە‌تكە‌ن جە‌رلە‌رىڭە،‏ وتباسىلارىڭا ورالىڭدار⁠+‏.‏ 11  ە‌لۋىنشى جىل سە‌ندە‌ر ٷشىن ازاتتىق جىلى بولماق.‏ سول جىلى ە‌گىن ە‌كپە‌ڭدە‌ر،‏ ٴ‌تۇ‌سىپ قالعان داننە‌ن شىققان ە‌گىندى ورماڭدار،‏ بۇ‌تالماعان جۇ‌زىمدىكتىڭ جە‌مىسىن دە جيناماڭدار⁠+‏.‏ 12  ويتكە‌نى بۇ‌ل —‏ ازاتتىق جىلى،‏ ول سە‌ندە‌ر ٷشىن قاسيە‌تتى بولسىن.‏ وسى جىلى جە‌ردىڭ ٶزى بە‌رگە‌ن ٶنىمىن عانا ازىق ە‌تىڭدە‌ر⁠+‏.‏ 13  ازاتتىق جىلى ٴ‌ارقايسىسىڭ مۇ‌را ە‌تكە‌ن جە‌رلە‌رىڭە قايتىڭدار⁠+‏.‏ 14  ە‌گە‌ر بىرە‌ۋگە بىردە‌ڭە ساتاتىن نە ودان ساتىپ الاتىن بولساڭدار،‏ ٴ‌بىر-‏بىرىڭنە‌ن پايدا ٴ‌تۇ‌سىرۋدى كوزدە‌مە‌ڭدە‌ر⁠+‏.‏ 15  ە‌گە‌ردە بىرە‌ۋدە‌ن جە‌ر ساتىپ الاتىن بولساڭدار،‏ ونىڭ قۇ‌نىن بە‌لگىلە‌ۋ ٷشىن سوڭعى ازاتتىق جىلىنان بە‌رى قانشا جىل وتكە‌نىن ە‌سكە‌رىڭدە‌ر.‏ ال ساتۋشى جە‌ردىڭ قۇ‌نىن كە‌لە‌سى ازاتتىق جىلىنا دە‌يىن ٶنىم جينايتىن قانشا جىل قالسا،‏ سوعان قاراي بە‌لگىلە‌سىن⁠+‏.‏ 16  ە‌گە‌ر ازاتتىق جىلىنا دە‌يىن ٵلى كوپ جىل بار بولسا،‏ ول جە‌ردىڭ باعاسىن قىمباتتاتا الادى.‏ ال ازعانا جىل قالسا،‏ باعاسىن ارزانداتۋ كە‌رە‌ك.‏ سە‌بە‌بى ول جە‌ردە‌ن الاتىن ٶنىمدى ساتىپ وتىر.‏ 17  ٴ‌بىر-‏بىرىڭنە‌ن پايدا كورۋگە تىرىسپاڭدار⁠+‏.‏ قۇ‌دايدان قورقىڭدار⁠+‏.‏ مە‌ن سە‌ندە‌ردىڭ قۇ‌دايلارىڭ ە‌حوبامىن⁠+‏.‏ 18  مە‌نىڭ نۇ‌سقاۋلارىم مە‌ن شە‌شىمدە‌رىمدى ورىنداڭدار،‏ سوندا ە‌لدە‌رىڭدە قاۋىپ-‏قاتە‌رسىز ٶمىر كە‌شە‌سىڭدە‌ر⁠+‏.‏ 19  جە‌ر ٶز ٶنىمىن بە‌رىپ⁠+‏،‏ سە‌ندە‌ر تويىنعانشا ٸشىپ-‏جە‌پ،‏ بە‌يبىت ٶمىر سۇ‌رە‌سىڭدە‌ر⁠+‏.‏ 20  ٴ‌بىراق سە‌ندە‌ر «جە‌تىنشى جىلى تۇ‌قىم ە‌گىپ،‏ ٶنىمىن جيناماساق،‏ وندا قالاي كۇ‌ن كورە‌مىز؟‏» دە‌پ سۇ‌رارسىڭدار⁠+‏.‏ 21  الايدا ۋايىمداماڭدار،‏ ويتكە‌نى مە‌ن التىنشى جىلى سە‌ندە‌رگە باتامدى جاۋدىرامىن،‏ سوندا جە‌ر ٷش جىلعا جە‌تە‌رلىك ٶنىم بە‌رە‌دى⁠+‏.‏ 22  سە‌گىزىنشى جىلى ە‌گىن ە‌گە‌سىڭدە‌ر،‏ ٴ‌بىراق سول جىلى التىنشى جىلدىڭ ٶنىمىن جە‌يسىڭدە‌ر،‏ ٴ‌تىپتى ونى توعىزىنشى جىلدىڭ ە‌گىنىن جيناعانشا ازىق ە‌تە‌سىڭدە‌ر.‏ 23  جە‌ردى ٴ‌بىرجولا ساتىپ جىبە‌رۋگە بولمايدى⁠+‏،‏ سە‌بە‌بى جە‌ر مە‌نىكى⁠+‏.‏ سە‌ندە‌ر مە‌ن ٷشىن جاتجە‌رلىك ٵرى كىرمە‌سىڭدە‌ر⁠+‏.‏ 24  يە‌لىكتە‌رىڭە تيگە‌ن بۇ‌كىل ە‌لدە اركىم ٶز جە‌رىن قايتا ساتىپ الۋعا قۇ‌قىلى بولۋ كە‌رە‌ك.‏ 25  ە‌گە‌ر يسرايلدىك باۋىرىڭ كە‌دە‌يلە‌نىپ،‏ مە‌نشىگىندە‌گى جە‌رىنىڭ ٴ‌بىر بولىگىن ساتىپ جىبە‌رسە،‏ ە‌ڭ جاقىن تۋىسى ونىڭ جە‌رىن قايتا ساتىپ اپە‌رۋى كە‌رە‌ك⁠+‏.‏ 26  ال ساتىپ اپە‌رە‌تىن تۋىسى بولماي،‏ ٴ‌بىراق ٶزىنىڭ ٵل-‏اۋقاتى جاقسارىپ،‏ جە‌رىن ساتىپ الۋعا قاراجات تاپسا،‏ 27  وندا جە‌رىن ساتقان جىلدان بە‌رى تۇ‌سكە‌ن ٶنىمنىڭ باعاسىن ە‌سە‌پتە‌سىن دە،‏ ونى باستاپقى باعاسىنان الىپ تاستاسىن.‏ ٴ‌سۇ‌يتىپ،‏ شىققان ايىرمانى الگى كىسىگە تولە‌سىن.‏ وسىدان كە‌يىن ول ٶز جە‌رىن قايتا يە‌مدە‌نە الادى⁠+‏.‏ 28  ال ە‌گە‌ر جە‌رىن ساتىپ الۋعا قاراجات تاپپاسا،‏ وندا ساتقان جە‌رى جاڭا يە‌سىنىڭ قاراماعىندا ازاتتىق جىلىنا دە‌يىن قالا بە‌رە‌دى⁠+‏.‏ سول جىل كە‌لگە‌ندە،‏ جە‌ر بۇ‌رىنعى يە‌سىنە قايتارىلادى.‏ وسىلاي ول ٶز مە‌نشىگىن قايتا يە‌مدە‌نە‌دى⁠+‏.‏ 29  ە‌گە‌ر بىرە‌ۋ بە‌كىنىسى بار قالاداعى ٷيىن ساتسا،‏ ونى ٴ‌بىر جىلدىڭ ىشىندە قايتا ساتىپ الۋعا قۇ‌قى بار⁠+‏.‏ ونىڭ بۇ‌ل قۇ‌قى ٴ‌بىر جىلعا دە‌يىن كۇ‌شىندە بولادى.‏ 30  ال ە‌گە‌ر ٴ‌بىر جىلدىڭ ىشىندە ساتىپ الماسا،‏ بە‌كىنىسى بار قالاداعى ٷي ونىڭ جاڭا يە‌سىنە جانە سونىڭ ٷرىم-‏بۇ‌تاعىنا ٴ‌بىرجولا وتە‌دى.‏ ازاتتىق جىلى ٷي بۇ‌رىنعى يە‌سىنە قايتارىلمايدى.‏ 31  ال بە‌كىنىسى جوق اۋىلدى جە‌رلە‌ردە‌گى ۇ‌يلە‌ر ە‌گىستىك جە‌ردىڭ ٴ‌بىر بولىگى بولىپ ە‌سە‌پتە‌لە‌دى.‏ سوندىقتان ٷيدى قايتا ساتىپ الۋ قۇ‌قىعى ساقتالىپ قالادى.‏ ازاتتىق جىلىندا ٷي بۇ‌رىنعى يە‌سىنە قايتارىلادى.‏ 32  ال لە‌ۋىلىكتە‌ر ٶز قالالارىنداعى⁠+ ۇ‌يلە‌رىن قايتا ساتىپ الۋعا ٵردايىم قۇ‌قىلى.‏ 33  ە‌گە‌ر لە‌ۋىلىك ٷيىن ساتىپ الماسا،‏ ازاتتىق جىلى وزىنە قايتارىلۋ كە‌رە‌ك⁠+‏.‏ ويتكە‌نى لە‌ۋىلىكتە‌ردىڭ قالالارىنداعى ۇ‌يلە‌ر يسرايلدىكتە‌ردىڭ اراسىنداعى ولاردىڭ مە‌نشىكتە‌رى بولىپ تابىلادى⁠+‏.‏ 34  ال ولاردىڭ قالالارىنىڭ ماڭىنداعى جايىلىمداردى⁠+ ساتۋعا بولمايدى.‏ سە‌بە‌بى بۇ‌لار لە‌ۋىلىكتە‌ردىڭ ماڭگىلىك يە‌لىكتە‌رى.‏ 35  ە‌گە‌ر قاسىڭدا تۇ‌راتىن يسرايلدىك باۋىرىڭ كە‌دە‌يلە‌نىپ،‏ كۇ‌نىن كورە الماي قالسا،‏ اراڭدا تۇ‌را بە‌رۋى ٷشىن،‏ جاتجە‌رلىك پە‌ن كىرمە‌گە⁠+ كومە‌كتە‌سكە‌نىڭدە‌ي،‏ وعان دا كومە‌كتە‌س⁠+‏.‏ 36  ودان ٶسىم الما نە پايدا ٴ‌تۇ‌سىرۋدى كوزدە‌مە⁠+‏.‏ قۇ‌دايدان قورىق⁠+‏.‏ باۋىرىڭنىڭ اراڭدا تۇ‌را بە‌رۋىنە جاعداي جاسا.‏ 37  وعان قارىزدى وسىممە‌ن بە‌رمە⁠+‏،‏ ازىق-‏تۇ‌لىك بە‌رگە‌ندە دە،‏ پايدا كوزدە‌مە.‏ 38  مە‌ن سە‌ندە‌رگە قاناحان جە‌رىن سيلاپ،‏ قۇ‌دايلارىڭ بولۋ ٷشىن مىسىر ە‌لىنە‌ن الىپ شىققان⁠+ قۇ‌دايلارىڭ ە‌حوبامىن⁠+‏.‏ 39  ە‌گە‌ر قاسىڭدا تۇ‌راتىن يسرايلدىك باۋىرىڭ كە‌دە‌يلە‌نىپ،‏ ٶزىن ساعان قۇ‌لدىققا ساتسا⁠+‏،‏ ونى قۇ‌ل سياقتى اۋىر جۇ‌مىسقا سالما⁠+‏.‏ 40  وعان جالدامالى جۇ‌مىسشىعا⁠+ نە‌مە‌سە كىرمە‌گە قاراعانداي قارا.‏ ول ساعان ازاتتىق جىلىنا دە‌يىن قىزمە‌ت ە‌تسىن.‏ 41  ال سول جىلى بالالارىمە‌ن بىرگە ٶز تۋىستارىنا،‏ اتا-‏باباسىنان مۇ‌را ە‌تكە‌ن يە‌لىگىنە قايتسىن⁠+‏.‏ 42  ويتكە‌نى يسرايل ۇ‌لدارى —‏ مىسىر ە‌لىنە‌ن الىپ شىققان مە‌نىڭ قۇ‌لدارىم⁠+‏.‏ ولار وزدە‌رىن قۇ‌لدىققا ساتپاۋ كە‌رە‌ك.‏ 43  ولارعا قاتىگە‌زدىك تانىتپا⁠+‏،‏ قۇ‌دايدان قورىق⁠+‏.‏ 44  قۇ‌ل مە‌ن كۇ‌ڭىڭ اينالاڭدا تۇ‌راتىن حالىقتاردان بولسىن.‏ قۇ‌ل نە كۇ‌ڭدى سولاردان ساتىپ ال.‏ 45  سونداي-‏اق قۇ‌لدى ارالارىڭدا تۇ‌راتىن كىرمە‌لە‌ردە‌ن⁠+‏،‏ ە‌لدە‌رىڭدە تۋىلعان ولاردىڭ ۇ‌رپاقتارىنان ساتىپ الىڭدار.‏ مىنە،‏ سولار سە‌ندە‌ردىڭ مە‌نشىكتە‌رىڭ بولا الادى.‏ 46  ولاردى بالالارىڭا ماڭگىلىك مۇ‌راعا قالدىرا الاسىڭدار.‏ سولاردى جۇ‌مىسقا سالساڭدار بولادى،‏ ٴ‌بىراق يسرايلدىك باۋىرلارىڭا قاتىگە‌زدىك تانىتپاڭدار⁠+‏.‏ 47  ە‌گە‌ر جاتجە‌رلىك نە كىرمە ادام بايىسا،‏ ال ونىڭ قاسىندا تۇ‌راتىن يسرايلدىك باۋىرىڭ كە‌دە‌يلە‌نىپ،‏ ٶزىن سوعان نە سونىڭ اۋلە‌تىندە‌گى بىرە‌ۋگە قۇ‌لدىققا ساتسا،‏ 48  ونى قايتا ساتىپ الۋ قۇ‌قىعى ساقتالا بە‌رە‌دى.‏ ونى نە باۋىرلارىنىڭ ٴ‌بىرى⁠+‏،‏ 49  نە اكە‌سىنىڭ اعاسى،‏ نە اعاسىنىڭ بالاسى،‏ نە قانداس تۋىستارىنىڭ ٴ‌بىرى قايتا ساتىپ السا بولادى.‏ قۇ‌لدىقتاعى ادام بايىپ كە‌تسە،‏ ٶز-‏ٶزىن قۇ‌لدىقتان ساتىپ الۋىنا بولادى⁠+‏.‏ 50  ول ٶزىن قۇ‌لدىققا ساتقان جىلدان باستاپ ازاتتىق جىلعا⁠+ دە‌يىنگى ۋاقىتتى قوجايىنىمە‌ن بىرگە ە‌سە‌پتە‌سىن،‏ ونىڭ ٶزىن ساتقان قۇ‌نى سول جىلدارعا ساي بولۋ كە‌رە‌ك⁠+‏.‏ سول ۋاقىتتاعى ونىڭ جۇ‌مىس كۇ‌ندە‌رى جالدامالى جۇ‌مىسشىنىكىندە‌ي بولۋ كە‌رە‌ك⁠+‏.‏ 51  ە‌گە‌ر ازاتتىق جىلىنا دە‌يىن ٵلى كوپ جىل بار بولسا،‏ ول ٶزىن ساتىپ الۋ قۇ‌نىن سول جىلدارعا ساي تولە‌سىن.‏ 52  از جىل قالسا دا،‏ ٶزىن ساتىپ الۋ قۇ‌نىن سول قالعان جىلدارعا ساي ە‌سە‌پتە‌پ،‏ تولە‌سىن.‏ 53  قىزمە‌ت ە‌تكە‌ن جىلدارىنىڭ بارىندە قوجايىنى وعان جالدامالى جۇ‌مىسشى رە‌تىندە قاراسىن.‏ سە‌ندە‌ر ونىڭ يسرايلدىك قۇ‌لعا قاتىگە‌زدىك كورسە‌تۋىنە جول بە‌رمە‌ڭدە‌ر⁠+‏.‏ 54  ال ە‌گە‌ر ول وسى جولمە‌ن ٶزىن قۇ‌لدىقتان قايتا ساتىپ الا الماسا،‏ وندا ازاتتىق جىلى ٶزى دە،‏ بالا-‏شاعاسى دا بوساتىلسىن⁠+‏.‏ 55  ويتكە‌نى يسرايلدىكتە‌ر —‏ مە‌نىڭ قۇ‌لدارىم.‏ ولار —‏ مە‌نىڭ مىسىردان الىپ شىققان قۇ‌لدارىم⁠+‏.‏ مە‌ن سە‌ندە‌ردىڭ قۇ‌دايلارىڭ ە‌حوبامىن.‏

سىلتەمەلەر