جاستاردىڭ ساۋالدارى
قالاي ۋايىمعا سالىنباۋعا بولادى؟
سەن نەنى ۋايىمدايسىڭ؟
سەنىڭ دە كەيدە كەلەسىدەي سەزىنەتىن كەزدەرىڭ بولا ما؟
«مەن «كولىك اپاتىنا ۇشىراپ قالسام شە؟ ٴدال ٴبىز مىنگەن ۇشاق جەرگە قۇلاپ تۇسسە شە؟ ٴبۇيتىپ قالسا شە، ٴسۇيتىپ قالسا شە؟» دەپ ٵر نارسەنى ويلاي بەرەمىن. مەن اقىل-ەسى دۇرىس ادامنىڭ ويىنا دا كىرىپ-شىقپايتىن قايداعى جوق نارسەلەردى ۋايىمداي بەرەمىن» (چارلز).
«مەن ۇنەمى ۋايىمدايمىن دا تۇرامىن. تۋرا ٴبىر دوڭگەلەكتە اينالعان ٴتيىن سياقتىمىن. قانشا تىرىسىپ-تىرمىسقانىممەن جارىتىپ ەش نارسە بىتىرمەيمىن» (اننا).
«ادامدار ماعان مەكتەپتە وقۋ قانداي جاقسى دەپ ايتىپ جاتادى. ٴبىراق مەن ىشىمنەن: «مەكتەپتە وقۋ قانداي ازاپ ەكەنىن بىلسەڭدەر عوي!»— دەيمىن» (دەنيەل).
«مەنى ۇنەمى بىرەۋ اڭدىپ جۇرگەندەي سەزىنىپ، قورقىپ جۇرەمىن. الدا مەنى نە كۇتىپ تۇر، ٵلى نە ىستەۋىم كەرەكتىگىن ويلاپ، ۋايىمداي بەرەمىن» (لاۋرا).
ٶمىردىڭ شىندىعى: ٴبىز ٶمىر ٴسۇرىپ جاتقان زامان كيەلى كىتاپتا «ەرەكشە قيىن ۋاقىت» دەپ اتالعان (تىموتەگە 2-حات 3:1). سوندىقتان دا بۇگىندە ۇلكەندەردىڭ دە، جاستاردىڭ دا ۋايىمى باستان اسادى.
ۋايىمداۋ ٵردايىم زيان با؟
جوق. كيەلى كىتاپتا جاقسى كورگەن ادامداردى ويلاپ ۋايىمداۋدىڭ دۇرىس ەكەنى ايتىلعان (قورىنتتىقتارعا 1-حات 7:32—34؛ قورىنتتىقتارعا 2-حات 11:28).
سونداي-اق ۋايىم قانداي دا ٴبىر ارەكەتكە تۇرتكى بولاتىن قوزعاۋشى كۇش بولۋى مۇمكىن. مىسالى، سەن كەلەسى اپتادا ەمتيحان تاپسىراسىڭ دەلىك. ەمتيحاندى ۋايىمداعانىڭ سەنى وسى اپتادا دايىندالۋعا تالپىندىرادى. ال سونىڭ ارقاسىندا سەن جاقسى باعا الا الاسىڭ!
قانداي دا ٴبىر شامادا ۋايىمداعانىڭ سەنى قاۋىپ-قاتەردەن دە قورعايدى. سەرەنا ەسىمدى جاسوسپىرىم قىز بىلاي دەيدى: «كەيدە بۇرىس ارەكەت ەتىپ جاتقانىڭدى ٴبىلىپ تۇرعاندىقتان ۋايىمدايسىڭ. ال سونىڭ ارقاسىندا وزگەرىس جاساپ، ار-ۇجدانىڭدى تازا ساقتاي الاسىڭ» (جاقىپ 5:14 سالىستىر).
ٶمىردىڭ شىندىعى: ۋايىمداعاننىڭ ارقاسىندا دۇرىس ارەكەت ەتۋگە تىرىسساڭ، مۇنداي ۋايىمنىڭ سەن ٷشىن پايدالى بولعانى.
الايدا ۋايىم سەنى بۇرىس ويلاردىڭ تورىنا شىرماسا نە ىستەۋىڭە بولادى؟
ۋايىمنان ٶزىڭدى لابيرينتتە جۇرگەندەي سەزىنۋىڭ مۇمكىن، ٴبىراق جاعدايعا باسقا قىرىنان قارايتىن ادام ساعان جول كورسەتە الادى
مىسالى: «شيەلەنىسكەن جاعدايدىڭ سوڭى قانداي بولۋى مۇمكىن ەكەنىن ويلاسام، بويىمدى ۇرەي بيلەيدى. سول تۋرالى قايتا-قايتا ويلاعاندىقتان، ٶزىمدى قويارعا ورىن تاپپايمىن»،— دەيدى 19 جاسار ريچارد.
كيەلى كىتاپتا: «جۇرەكتەگى تىنىشتىق تانگە شيپا بولار»،— دەلىنگەن (ناقىل سوزدەر 14:30). ال شەكتەن تىس ۋايىمداۋ دەنساۋلىققا زيان. ونىڭ كەسىرىنەن باس اۋرۋى، باس اينالۋى، اسقازان جۇمىسىنىڭ بۇزىلۋى جانە جۇرەك سوعىسىنىڭ جيىلەي ٴتۇسۋى مۇمكىن.
ولاي بولسا، ۋايىمنىڭ ساعان پايداسى ەمەس، زيانى ٴتيىپ جاتسا نە ىستەۋىڭە بولادى؟
نە ىستەۋگە بولادى؟
ۋايىمىڭنىڭ قانشالىقتى ورىندى ەكەنىن انىقتا. «جاۋاپكەرشىلىكتەرىڭ جايلى قانداي دا ٴبىر شامادا ۋايىمداۋ كادىمگى جايت، ٴبىراق ولار ٷشىن سارىۋايىمعا سالىنۋ، ارينە، ورىنسىز بولار ەدى. بۇل اتكەنشەكتە وتىرىپ، العا جىلجۋعا تىرىسۋمەن بىردەي. تەربەلۋگە ساعاتتاپ كۇش كەتىرگەنىڭمەن، سول ورنىڭدا قالا بەرەسىڭ» (كاترين).
كيەلى كىتاپ كەڭەسى: «ۋايىمداۋمەن قايسىسىڭ ٶمىرىڭدى ٴبىر ساتكە بولسىن ۇزارتا الاسىڭ؟» (ماتاي 6:27).
بۇل نەنى بىلدىرەدى؟ ۋايىمىڭ سەنى ماسەلەنى شەشۋگە تالپىندىرماسا، بۇل سەنىڭ قيىندىعىڭا قيىندىق قوسادى نە قيىندىقتىڭ وزىنە اينالادى.
ٵر كۇننىڭ ۋايىمى وزىنە جەتەرلىك. «ويلاپ كورشى، سەن ۋايىمداپ جاتقان ماسەلە ەرتەڭ، ٴبىر ايدان كەيىن، ٴبىر جىل نە بەس جىلدان كەيىن، سونشالىقتى ماڭىزدى بولا ما؟» (انتوني).
كيەلى كىتاپ كەڭەسى: «ەشقاشان ەرتەڭگى كۇندى ويلاپ ۋايىمداماڭدار، ويتكەنى ەرتەڭگى كۇننىڭ ٶز ۋايىمى بار. ٵر كۇننىڭ قيىنشىلىعى وزىنە جەتكىلىكتى» (ماتاي 6:34).
بۇل نەنى بىلدىرەدى؟ ەرتەڭگى كۇننىڭ قيىندىقتارىن قاتتى ۋايىمداۋدىڭ قاجەتى جوق. ويتكەنى ولار ٴتىپتى ورىن الماۋى دا مۇمكىن عوي؟!
وزگەرتە المايتىن جاعدايعا كونۋدى ۇيرەن. «بولاشاقتا بولۋى مۇمكىن جاعدايلارعا مۇمكىندىگىنشە دايىن بولعان، ارينە، جاقسى، ٴبىراق كەيبىر جاعدايلاردى وزگەرتە المايتىنىڭدى مويىنداۋ كەرەك» (روبەرت).
كيەلى كىتاپ كەڭەسى: «جارىستا جۇيرىك... جەڭە بەرمەيدى ەكەن. سونداي-اق... بىلىمدىدە — تابىس ٵردايىم بولا بەرمەيدى ەكەن. سەبەبى بارلىعى دا قولايسىز ۋاقىت پەن كەزدەيسوق جاعدايلارعا تاپ بولىپ جاتادى» (ۋاعىزداۋشى 9:11).
بۇل نەنى بىلدىرەدى؟ جاعدايدى وزگەرتۋ قولىڭنان كەلمەيتىن كەزدەر بولادى. ٴبىراق سەن سول جاعدايعا دەگەن كوزقاراسىڭدى وزگەرتە الاسىڭ.
جاعدايعا باسقاشا قاراپ كور. «جاعدايعا جان-جاقتى قاراي ٴبىلۋ كەرەكتىگىن جانە مايدا-شۇيدە نارسەلەرگە ٴمان بەرمەۋ كەرەكتىگىن ٴتۇسىندىم. قايتا قانداي ىستەردىڭ ماڭىزدى ەكەنىن انىقتاپ، سولاردى ىستەۋگە بار كۇشىمدى سالۋىم كەرەك ەكەن» (الەكسيس).
كيەلى كىتاپ كەڭەسى: «نەنىڭ ماڭىزدىراق ەكەنىنە كوز جەتكىز» (فىلىپىلىكتەرگە 1:10).
بۇل نەنى بىلدىرەدى؟ جاعدايعا باسقا قىرىنان قاراي بىلەتىن ادامدار شەكتەن تىس ۋايىمعا بەرىلە بەرمەيدى.
بىرەۋمەن سويلەس. «التىنشى سىنىپتا وقىعانىمدا، مەن مەكتەپتەن مازاسىز بولىپ كەلەتىنمىن. ەرتەڭ تاعى دا مەكتەپكە بارۋ كەرەك دەگەن ويدىڭ وزىنەن توبە شاشىم تىك تۇراتىن. اتا-انام سەزىمدەرىممەن بولىسكەنىمدە مەنى مۇقيات تىڭدايتىن. سونداي كەزدەرى ولاردىڭ ماعان دەمەۋ بولعاندارى قانداي جاقسى بولدى. مەن ولارعا ىشىمدەگىنىڭ ٴبارىن اشىق ايتا الاتىنمىن. بۇل ماعان ەرتەڭگى كۇنى بولۋى مۇمكىن قيىندىقتارعا دايىن بولۋعا كومەكتەستى» (مەريلين).
كيەلى كىتاپ كەڭەسى: «سارىۋايىم جۇرەكتى كۇيزەلتەدى، جاقسى ٴسوز ونى شاتتىققا تولتىرادى» (ناقىل سوزدەر 12:25).
بۇل نەنى بىلدىرەدى؟ اتا-اناڭ نە دوسىڭ ۋايىمعا بەرىلمەۋىڭە كومەكتەسەتىن ٴتيىمدى كەڭەستەر بەرە الادى.
دۇعا ەت. «دۇعا ەتۋدىڭ، اسىرەسە داۋىستاپ دۇعا ەتۋدىڭ ماعان كومەگى زور. بۇل ماعان ۋايىمداتىپ جاتقان جايتتاردى ىشىمدە ۇستاماي، سىرتقا شىعارۋعا كومەكتەسەدى. سونداي-اق بۇل ماعان ەحوبانىڭ مەنىڭ ۋايىمىمنان الدەقايدا كۇشتى ەكەنىن ەسىمە سالادى» (لاۋرا).
كيەلى كىتاپ كەڭەسى: «بار ۋايىمدارىڭدى وعان ارتىڭدار، سەبەبى ول قامدارىڭدى ويلايدى» (پەتىردىڭ 1-حاتى 5:7).
بۇل نەنى بىلدىرەدى؟ دۇعا جەڭىلدەپ قالۋدىڭ جولى ەمەس. بۇل — ەحوبا قۇدايمەن سويلەسۋ. ول ٶز سوزىندە: «ەش ابىرجىما، مەن سەنىڭ قۇدايىڭمىن. مەن ساعان كومەكتەسەمىن»،— دەپ ۋادە ەتەدى (يشايا 41:10).
قىزىقتى بولار مالىمەتتەر
جاستاردىڭ ساۋالدارى
كوڭىل كۇيىمدى قالاي قاداعالاسام بولادى؟
جاستىق شاقتا كوڭىل كۇيدىڭ قۇبىلۋى كادىمگى جايت بولسا دا، سەن بۇل ٷشىن قاپالاناتىن شىعارسىڭ. ٴبىراق كوڭىلىڭ تۇسپەسىن، ٶز-ٶزىڭدى ٴتۇسىنىپ، ەموسيالارىڭدى قاداعالاۋ قولىڭنان كەلەدى.
كيەلى كىتاپ. سۇراقتار مەن جاۋاپتار
نە جايلى دۇعا قىلسام بولادى؟
جەكە باسىمىزدىڭ ماسەلەلەرىن قۇداي نەگە ەلەۋسىز قالدىرمايتىنىن ٴبىلىڭىز.
