وتباسىڭىز بەرەكەلى بولسىن
ويلارىڭىز ٴبىر جەردەن شىقپاعاندا
جاقسى كورەتىن ىستەرى مەن ادەتتەرىنىڭ، مىنەزدەرىنىڭ ٵرتۇرلى بولعانى ەرلى-زايىپتىلاردىڭ ومىرىندە ٴبىراز قيىندىق تۋدىرىپ جاتادى. ٴبىراق كەلەسى ماسەلەلەر جاعدايدى ودان سايىن ۋشىقتىرىپ جىبەرۋى مۇمكىن:
تۋعان-تۋىسقا ۋاقىت بولۋگە كەلگەندە
اقشا جۇمساۋعا كەلگەندە
بالالى بولۋ-بولماۋعا كەلگەندە
وسى ماسەلەلەردە ويلارىڭىز ٴبىر جەردەن شىقپاسا، نە ىستەۋگە بولادى؟
مۇنى بىلگەن ٴجون
جۇپ بولۋ بىردەي ويلانۋدى بىلدىرمەيدى. ەڭ جاراسىمدى دەگەن جۇپتاردىڭ وزىندە كەيدە ٴتىپتى ماڭىزدى ماسەلەلەردە كوزقاراستارى ٴبىر-بىرىنە قايشى كەلىپ جاتادى.
«مەن ٴبىر-بىرىمەن توننىڭ ىشكى باۋىنداي جاقىن وتباسىندا ٶستىم. دەمالىس كۇندەرى اتا-اجەمىزبەن، اعا-اپكەلەرىمىز جانە بولە-جيەندەرىمىزبەن باس قوساتىنبىز. ٴبىراق كۇيەۋىم ونداي وتباسىندا وسپەگەن. سوندىقتان تۋعان-تۋىسپەن قانشالىقتى كوپ ارالاسۋ كەرەكتىگىنە قاتىستى ويىمىز ەكى ٴتۇرلى» (تامارا).
«العان تاربيەمىزگە قاراي، ايەلىم ەكەۋمىزدىڭ اقشا جۇمساۋعا دەگەن ويىمىز ەكى ٴتۇرلى بولدى. ۇيلەنگەننەن كەيىنگى العاشقى ايلاردا بۇل جايىندا بىرنەشە رەت سوزگە كەلىپ قالدىق. بۇنى شەشۋ ٷشىن بىزگە ٴبىر ەمەس، بىرنەشە رەت سويلەسۋ كەرەك بولدى» (تايلەر).
ٴبىر جەرگە قاراپ تۇرىپ، ەكى ادام ەكى ٴتۇرلى نارسەنى كورۋى مۇمكىن. ويلارى ٴبىر جەردەن شىقپاعان ەرلى-زايىپتى جايىندا دا سولاي دەۋگە بولادى.
كەي جاعدايلاردا قۇرباندىقتارعا بارۋ كەرەك بولادى. مىسالى، جارىڭىزدىڭ اتا-اناسى نە جاقىن تۋىسى اۋىرىپ قالىپ، كۇتىم قاجەت ەتكەندە. يا بولماسا جۇبايىڭىز بالالى بولعىسى كەلىپ، ال ٴسىز قالاماعان كەزدە a.
«بالالى بولۋعا قاتىستى ايەلىم ەكەۋمىز ساعاتتاپ وتىرىپ سويلەستىك. ول وسى جايىندا كوپ ويلانعان سايىن ارامىزداعى داۋ-داماي دا شيەلەنىسە ٴتۇستى. ٴبىر مامىلەگە كەلە المايتىن سياقتىمىز» (الەكس).
ەكى ٴتۇرلى كوزقاراس — ٷي بولا المايسىزدار دەگەن ٴسوز ەمەس. كەيبىر ساراپشىلار ماڭىزدى جايتتارعا قاتىستى ويلارىڭىز ٴبىر جەردەن شىقپاي جاتسا، ٴتىپتى نەكەڭىزدى ٷزۋ كەرەك بولسا دا، ٶز دەگەنىڭىزدەن قايتپاڭىز دەپ جاتادى. ٴبىراق مۇنداي «كەڭەس» ٶز سەزىمدەرىڭىزدىڭ قۇنىن اسىرىپ، جارىڭىزدى ماڭگىلىك بويى ٴسۇيىپ وتەمىن دەگەن قۇداي الدىنداعى انتىڭىزدىڭ قۇنىن تۇسىرەدى.
ٴسىز نە ىستەي الاسىز؟
نەكە انتىڭىزعا قۇرمەتپەن قاراڭىز. وسىلاي ەتۋگە نىق بەكىنسەڭىز، جارىڭىزدى قاس ەمەس، ماسەلەنى بىرگە شەشەتىن جاقتاس دەپ بىلەسىز.
كيەلى كىتاپتىڭ كەڭەسى: «قۇداي قوسقاندى ادام بالاسى اجىراتپاسىن!» (ماتاي 19:6).
«الدىمەن شىعىندى ەسەپتەپ» الىڭىز. ماسەلەن، جۇبايىڭىز بالالى بولۋدى قالايدى، ال ٴسىز بۇعان قارسىسىز دەلىك. مۇنى شەشۋ ٷشىن مىنا جايتتاردى ەسكەرۋ قاجەت:
نەكەڭىز قانشالىقتى بەرىك؟
بالا وسىرۋمەن قاتار كەلەتىن قيىندىقتارعا نەكەڭىز دايىن با؟
اتا-انالىق مىندەتتى اتقارا الاسىز با؟
بۇعان ٷي ٸشىن تاماقپەن، كيىم جانە باسپانامەن قامتاماسىز ەتۋدەن دە كوپ نارسە كىرەدى.
قاراجاتىڭىز جەتە مە؟
جۇمىستى، بالا-شاعا مەن باسقا دا مىندەتتەردى قاتار الىپ جۇرە الاسىز با؟
كيەلى كىتاپتىڭ كەڭەسى: «بىرەۋ مۇنارا سالعىسى كەلسە،.. الدىمەن شىعىنىن ەسەپتەپ الماي ما؟» (لۇقا 14:28).
ماسەلەنى جان-جاقتى قاراستىرىڭىز. ارالارىڭىزداعى كەلىسپەۋشىلىكتەردىڭ كەيبىرىن شەشۋ قولىڭىزدان كەلەر. مىسالى، بالالى بولۋدى قالامايتىن جاق مىنا سۇراقتار بويىنشا ويلانىپ كورسە بولادى:
«بالالى بولۋعا قارسىمىن دەپ نەنى ايتقىم كەلدى: ەشقاشان بالا سۇيمەۋدى مە، الدە ازىرگە عانا بالالى بولماۋدى ما؟»
«جاقسى انا نە اكە بولا المايمىن دەپ ويلايمىن با؟»
«جارىمنىڭ بار كوڭىلى بالاعا اۋىپ، شەتتە قالىپ قويامىن دەپ قورقامىن با؟»
ال بالا سۇيگىسى كەلەتىن جاق بىلاي دەپ وي جۇگىرتسە بولادى:
«اتا-انالىق جاۋاپكەرشىلىككە دايىنبىز با؟»
«بالامىزدى اسىراۋعا شامامىز جەتە مە؟»
كيەلى كىتاپتىڭ كەڭەسى: «كوكتەن كەلگەن دانالىق... يلىككىش» (جاقىپ 3:17).
جارىڭىزدىڭ ويىن تۇسىنۋگە تىرىسىڭىز. ٴبىر جەرگە قاراپ تۇرىپ، ەكى ادام ەكى ٴتۇرلى نارسەنى كورۋى مۇمكىن. سول سياقتى، ەرلى-زايىپتىلار دا ٴبىر جاعدايعا، مىسالى قاراجات جۇمساۋ ماسەلەسىنە، ٵرتۇرلى قىرىنان قاراۋى مۇمكىن. كەز كەلگەن داۋلى ماسەلەنى تالقىلاۋعا كەلگەندە، اڭگىمەنى ويلارىڭىز ٴبىر جەردەن شىعاتىن نارسەدەن باستاڭىز.
قانداي ورتاق ماقساتتارىڭىز بار؟
ٴسىزدىڭ دە، جارىڭىزدىڭ دا ايتقانىنىڭ قانداي جاقسى جاقتارى بار؟
نەكەنىڭ بەرىكتىگى ٷشىن بىرەۋىڭىز نە ەكەۋىڭىز دە ويلارىڭىزدى وزگەرتە الاسىزدار ما؟
كيەلى كىتاپتىڭ كەڭەسى: «اركىم ٶزىنىڭ ەمەس، وزگەنىڭ يگىلىگىن ويلاسىن» (قورىنتتىقتارعا 1-حات 10:24).
a ماڭىزدى ماسەلەلەردى نەكەگە دەيىن تالقىلاپ العان ٴجون. دەسە دە كۇتپەگەن جاعدايلار تۋىنداپ قالۋى نەمەسە ەرلى-زايىپتىنىڭ بىرەۋىنىڭ ۋاقىت وتە ويى وزگەرۋى مۇمكىن (ۋاعىزداۋشى 9:11).