1, 2. а) І ғасырдағы басқарушы кеңеске қандай маңызды сұрақтарды шешу керек болды? ә) Оларға дұрыс шешім қабылдауға не көмектесер еді?

 ИЕРУСАЛИМДЕГІ елшілер мен ақсақалдар маңызды шешім қабылдамақ. Олар демін ішіне тартып, бір-біріне қарасты. Сүндеттелу мәселесі күрделі сұрақтар туындатты: мәсіхшілерге Мұса Заңын ұстану керек пе? Ехоба яһуди мәсіхшілерді басқа ұлт мәсіхшілерінен артық көре ме?

² Жауапты бауырластардың қолында шешім қабылдауға қажетті мәліметтің бәрі бар. Олар Құдай Сөзіндегі пайғамбарлықтарды қарастырды және Ехоба басқа ұлт мәсіхшілерін мақұлдайтынын көрген куәгерлердің сөзін тыңдады. Әрқайсысы айтқысы келгенінің бәрін ортаға салды. Енді, міне, Ехобаның осы мәселеге қатысты көзқарасы айдан анық көрінді. Бауырластар киелі рухтың бағыттауына ере ме екен?

3. Елшілердің істері 15-тарауды қарастырғанымыз қай жағынан пайдалы?

³ Киелі рухтың бағыттауымен жүру үшін бұл бауырластарға үлкен сенім мен батылдық қажет еді. Себебі шығарған шешімі үшін оларды яһуди дінбасылары жек көріп кетуі мүмкін. Одан қалса, қауымдағыларды Мұса Заңына қайтарғысы келіп жүрген кейбір мәсіхшілер бұл шешіммен келіспей қойса ше? Басқарушы кеңес не істер екен? Соны білейік. Қарастыру барысында бүгінгі Ехоба куәгерлерінің Басқарушы кеңесі сол жауапты бауырластарға қалай еліктейтінін көрейік. Біз де қиындыққа кезіккенде я шешім қабылдағанда, олардың ізімен жүре аламыз.

4, 5. Жақып қандай пайғамбарлық сөздерді келтірді?

⁴ Сөз тізгінін Исаның бауыры шәкірт Жақып алады a. Ол осы кездесуде төраға болған көрінеді. Бүкіл топтың ортақ шешімін  түйіндеген болу керек, ол былай дейді: “Құдай өз атымен аталатын халықты таңдап алу үшін басқа ұлт адамдарына алғаш рет назар аударғанын Шимеон бізге егжей-тегжейлі айтып берді. Бұл сөздер пайғамбарлардың... айтқандарына сай келеді” (Ел. іс. 15:14, 15).

⁵ Шимеонның, яғни Шимон Петірдің сөзін және Барнаба мен Пауылдың айтып берген оқиғаларын тыңдаған соң, Жақыптың ойына Ехобаның осы мәселеге қатысты көзқарасын білдіретін жазба орындары түскен болар (Жох. 14:26). Ол “бұл сөздер пайғамбарлардың... айтқандарына сай келеді” дегеннен кейін, Амос 9:11, 12-ні келтірді. Бұл кітап Еврей жазбаларының бір бөлігі болған әрі “пайғамбарлар жазбалары” ретінде белгілі еді (Мат. 22:40; Ел. іс. 15:16—18). Байқасаңыз, оның келтірген сөздері бүгінгі Амос кітабынан кішкене ерекшеленеді. Мұның себебі, сірә, ол бұл сөздерді Септуагинттен, яғни Еврей жазбаларының грекше аудармасынан айтқан болар.

6. Бауырластарға Құдайдың еркін білуге Жазбалар қалай көмектесті?

⁶ Ехоба Амос пайғамбар арқылы “Дәуіттің үйін” қайта тұрғызатын, яғни оның ұрпағынан патша шығарып, Мәсіхтің Патшалығын орнататын кез жайлы айтқан (Езек. 21:26, 27). Сонда Ехоба қайтадан тек яһуди халқына ғана ықыласын түсіре ме? Жоқ. Өйткені әрі қарай сол пайғамбарлықта Ехоба “басқа ұлт адамдарын” жинап, “өз атымен аталатын халық” ететінін айтқан. Осының алдында Петір де “Құдай біздің [мәсіхші яһудилердің] олардан [басқа ұлттан шыққан сенушілерден] еш айырмашылығымыз жоқ екенін көрсетті” деген болатын (Ел. іс. 15:9). Демек, Құдайдың еркі — яһудилер мен басқа ұлт адамдарын бірдей Патшалықтың мұрагерлері ету (Рим. 8:17; Ефес. 2:17—19). Бірақ бұл үшін басқа ұлттан шыққан сенушілер алдымен сүндеттелуі немесе яһуди дінін қабылдауы керек деп ешбір пайғамбарлықта айтылмаған.

7, 8. а) Жақып қандай ұсыныс тастады? ә) Жақыптың “тоқтамға келдім” деген сөзін қалай түсінуіміз керек?

⁷ Жазбалардағы осындай анық дәлелдерге және Петірдің, Барнаба мен Пауылдың айтқан сөздеріне сүйене отырып, Жақып бауырластарға мынадай ұсыныс тастады: “Сондықтан мен Құдайға бет бұрып жатқан басқа ұлт адамдарына ауыртпалық салмау керек деген тоқтамға келдім. Бірақ оларға хат жазып, пұттармен арамдалған нәрселерден, азғындықтан, арам өлген малдың етінен және қаннан аулақ болуды ескертейік. Өйткені ежелден бері әрбір қалада осы заңдар жазылған Мұса жазбалары уағыздалып, әр Демалыс күні мәжілісханаларда дауыстап оқылып келеді” (Ел. іс. 15:19—21).

⁸ Жақыптың “тоқтамға келдім” дегені төраға ретіндегі билігін пайдаланып, не істеу керектігін өзі шешті дегенді білдіре ме? Мүлдем олай  емес! Гректің “тоқтамға келдім” деген тіркесі “менің ойымша”, “менің есептеуімше” дегенді де білдіреді. Бүкіл топтың атынан шешім шығару оның ойында да болған жоқ. Жақып жай ғана жоғарыдағы екі дәлелге негіздеп, не істеуге болатынын ұсынды.

9. Жақыптың айтқан ұсынысы қай жағынан пайдалы еді?

⁹ Жақыптың айтқаны жақсы ұсыныс болды ма? Әлбетте, себебі елшілер мен ақсақалдар бұл ұсыныспен келісті. Бұндай шешім қай жағынан пайдалы еді? Бір пайдасы, “басқа ұлт адамдарына ауыртпалық салынбады”, өйткені оларға Мұса Заңын ұстанудың қажеті жоқ еді (Ел. іс. 15:19). Тағы бір пайдасы, осы шешіммен яһуди мәсіхшілердің ар-ожданына құрмет көрсетілді. Қанша дегенмен, олар жылдар бойы “Мұса жазбалары... әр Демалыс күні мәжілісханаларда дауыстап оқылғанын” тыңдап келген еді ғой b (Ел. іс. 15:21). Бұл ұсыныс яһуди және басқа ұлт мәсіхшілерінің басын, сөз жоқ, біріктірмек еді. Ал ең бастысы, ол Ехобаның ой-ниетіне сай болғандықтан, оның көңілінен шығар еді. Бұл — Құдай халқының ауызбіршілігін бұзатын мәселені шешудің неткен керемет жолы! Бүгіндегі мәсіхшілер қауымы үшін де ғажап үлгі!

10. Бүгінгі Басқарушы кеңес ертедегі басқарушы кеңеске қалай еліктейді?

¹⁰ Алдыңғы тараудан білгеніміздей, бүгіндегі Басқарушы кеңес те I ғасырдағы басқарушы кеңестің ізімен жүреді c. Кез келген мәселені талқылағанда, солар сияқты Әлемнің Әміршісі Ехобаға және қауымның Басы Иса Мәсіхке жүгінеді (Қор. 1-х. 11:3). Олар мұны қалай істейді? Басқарушы кеңестің мүшесі болған Альберт Шредер бауырлас (1974 жылы Басқарушы кеңестің мүшесі болып, 2006 жылы наурызда жердегі өмірін аяқтаған) былай деген: “Басқарушы кеңес әр сәрсенбі жиналғанда, кездесуді дұғамен бастап, Ехобадан киелі рухымен жетелеуін сұрайды. Қандай мәселені талқыласа да, қандай шешім шығарса да, бәрін Құдай Сөзіне сай келтіруге  тырысады”. Басқарушы кеңесте ұзақ жыл қызмет еткен Милтон Хеншель бауырлас та бір қызықты ой айтты (2003 жылы наурызда жердегі өмірін аяқтаған). Ол 101-інші Ғалақад мектебінің түлектеріне мынадай салмақты сұрақ қойды: “Жер бетіндегі қандай ұйымның жетекшілері шешім қабылдағанда Құдай Сөзі Киелі кітапқа жүгінеді?” Бұның жауабы айтпаса да түсінікті.

11. Басқарушы кеңес шешімін қауымдарға қалай жеткізді?

¹¹ Иерусалимдегі басқарушы кеңес “бір жеңнен қол, бір жағадан бас шығарып”, шешімді бірауыздан қабылдады. Енді осы шешімді қауымдарда бірлік сақталу үшін оларға анық та қанық, жылулықпен, жігер беретіндей етіп жеткізу керек еді. Бұл үшін басқарушы кеңес не істеді? Былай деп оқимыз: “Елшілер және ақсақалдар бүкіл қауыммен бірге өздерінің арасынан жетекшілік ететін бауырластарды таңдап, Пауыл мен Барнабаға қосып Антиохияға жөнелтуді шешті. Олар Барсаба деп те аталатын Яһуда мен Сыйласты таңдады”. Бұған қоса, осы бауырластар арқылы хат жіберді. Бұл хат Антиохия, Сирия мен Киликиядағы қауымдарда оқылмақ (Ел. іс. 15:22—26).

12, 13. а) Басқарушы кеңестің Яһуда мен Сыйласты жібергені неліктен дұрыс болды? ә) Олардың хат жазып жібергені неге жақсы болды?

¹² “Жетекшілік ететін бауырластар” ретінде Яһуда мен Сыйлас басқарушы кеңестің өкілі болуға әбден лайық еді. Қауымдарға төрт кісінің жіберілгені осы шешімнің жай сүндеттелу мәселесіне жауап қана емес, басқарушы кеңестен келген жаңа нұсқау екенін дәлелдеген. Яһуда мен Сыйластың жіберілгені Иерусалимдегі яһуди мәсіхшілер мен өзге қауымдардағы басқа ұлт мәсіхшілерінің арасындағы ынтымақты нығайтар еді. Шынында да, басқарушы кеңестің осы екеуін жібергені өте дана шешім болды. Бұл Құдай халқының арасындағы бірлік-берекеге ықпал еткені анық.

¹³ Басқарушы кеңестің хатында сүндеттелу мәселесіне қатысты нұсқау ғана емес, басқа ұлт мәсіхшілері Құдайдың ықыласы мен батасына ие болулары үшін не істеу керектігі де айтылды. Хаттың өзекті бөлігі мынау еді: “Киелі рух сендерге мына маңызды нәрселерден басқа еш ауыртпалық салмауымыз керек деген шешімге келуге көмектесті: пұттарға шалынған құрбандықтардан, қаннан, арам өлген малдың етінен және азғындықтан аулақ болыңдар. Бұлардан барынша сақтанып жүрсеңдер, игілігін көресіңдер. Сау болыңдар!” (Ел. іс. 15:28, 29).

14. Жікке бөлінген дүниеде Ехобаның халқы ненің арқасында ұйыған айрандай?

¹⁴ Бүгінгі күні Ехоба куәгерлері ұйыған айрандай бірлікте. 100 000-нан астам қауымда 8 000 000-нан көп Ехоба куәгері болса да,  олардың ілімдері де, атқаратын істері де бір. Мына жікке бөлінген дүлей заманда бұл қалайша мүмкін болып отыр? Мұның басты себебі — қауымның Басы Иса Мәсіх “адал да ақылды құл”, яғни Басқарушы кеңес арқылы анық та қанық нұсқаулар беруде (Мат. 24:45—47). Бірлігіміздің тағы бір себебі — дүниежүзіндегі бауырластардың Басқарушы кеңеспен қызметтесуге деген ынта-ықыласы ерекше.

15, 16. Қауымдар басқарушы кеңестің нұсқауын қалай қабылдады және не себептен?

¹⁵ Елшілердің істерінде әрі қарай баяндалғандай, Иерусалимнен жіберілген бауырластар Антиохияға келген соң, “бүкіл шәкірттерді жинап, әкелген хаттарын ұсынды”. Ондағы бауырластар басқарушы кеңестің нұсқауын қалай қабылдады? “Олар хаттағы жігер беретін сөздерді оқып, қуанып қалды” (Ел. іс. 15:30, 31). Бұған қоса, Яһуда мен Сыйлас “көптеген жігерлендіретін баяндамалар айтып, бауырластарды нығайтты”. Бұл екеуі Құдайдың еркін жариялағандықтан, Пауыл мен Барнаба және өзгелер сияқты, “пайғамбар” деп аталды (Ел. іс. 13:1; 15:32; Мұс. 2-ж. 7:1, 2).

¹⁶ Ехоба басқарушы кеңестің осы шешімін жарылқағаны шамдай жарық, айдай анық еді. Бұл шешімге барлық қауымдардың көңілі көтеріліп қалды. Неге десеңіз, басқарушы кеңес Құдай Сөзі мен киелі рухтың басшылығына сүйеніп, ап-айқын әрі уақтылы нұсқау берді. Бұдан бөлек, басқарушы кеңес жіберген бауырластар қауымдарға шешімді жылулықпен әрі сүйіспеншілікпен жеткізді.

17. Бүгінде аудандық бақылаушылар Пауыл мен Барнабаға және Яһуда мен Сыйласқа қалай еліктейді?

¹⁷ Бүгінде де Басқарушы кеңес жержүзіндегі бауырластарға уақытылы нұсқаулар береді. Шешімдер қабылдаған соң, оларды қауымдарға анық та түсінікті етіп жеткізеді. Бұл үшін олар аудандық бақылаушыларды қолданып жатады. Осы жанкешті бауырластар қауымдарды аралап, нақты нұсқаулар береді, арқаларынан қағып, жігерлендіреді. Пауыл мен Барнаба сияқты олар көп уақытын қызметке арнап, “өзгелермен бірге тәлім беріп, Ехобаның сөзі туралы ізгі хабарды жариялайды” (Ел. іс. 15:35). Сондай-ақ Яһуда мен Сыйласқа ұқсап, “көптеген жігерлендіретін баяндамалар айтып”, бауырластарды нығайтады.

18. Ехобаның батасын алу үшін Құдайдың халқы не істеу керек?

¹⁸ Ал шартараптағы қауымдар жік-жікке бөлінген дүниеде ынтымақ-бірліктерінің шырқын бұзбас үшін не істей алады? Шәкірт  Жақыптың кейінірек не дегенін көрейікші: “Көктен келген даналық ең алдымен таза, сосын тату, иліккіш, мойынсұнуға дайын... Оның үстіне, әділдіктің жемісін әкелетін тұқым татуластырушылар үшін татулық орнаған жерде себіледі” (Жақ. 3:17, 18). Бұл жерде Жақып Иерусалимде өткен кездесу жайлы айтқан-айтпағаны белгісіз. Бірақ Елшілердің істері 15-тарауды қарастыра келе, бір белгілісі — бірлік пен қызметтестік бар жерде ғана Ехобаның батасы бар.

19, 20. а) Антиохия қауымында бірлік пен татулық болғаны неден көрінді? ә) Пауыл мен Барнаба назарларын не нәрсеге аудара алды?

¹⁹ Осындай бірлік пен татулық Антиохия қауымында да орнады. Осы қауымдағылар Иерусалимнен келген бауырластармен дауласпай, қайта, Яһуда мен Сыйластың келгеніне риза болды. Оны мынадан білеміз: “Екеуі сонда біраз уақыт болған соң, бауырластар оларға амандық тілеп, Иерусалимге қайтарды” d (Ел. іс. 15:33). Иерусалимдегі бауырластар да Яһуда мен Сыйлас сапарлары жайлы айтып бергенде, мәз боп қалды. Ехоба рақымын төгіп, екеуінің сапарлары сәтті өтті.

²⁰ Ал Пауыл мен Барнаба Антиохияда қалып, бар назарларын уағыз ісіне жетекшілік етуге аудара алды. Бүгінде де аудандық бақылаушылар қауымдарға сапар жасағанда осылай істейді (Ел. іс. 13:2, 3). Олар Ехоба бере салған алтын бауырластар! Ехоба оттай жалындаған Пауыл мен Барнабаны қалай әрмен қарай уағыз ісінде қолданып, батасын берді? Оны келесі тарау айтып берсін.