Inuusuttut aperipput:

Tiinganikkut malersorneqarneq qanoq pakkersimaarsinnaavara?

„Nukappiaqqat nilliallutillu uinngiaqattarfigisarpaannga.“ — Carla, Irlandimiit.

„Niviarsiaqqat sianeqattaartuarput. Tunniutiinnartinniarsaraannga.“ — Jason, USA-miit.

„Talera attoqattaartuarpaa tasiorniartarlungalu.“ — Yukiko, Japanimiit.

„Niviarsiaqqat narrujuuminangajattunik oqaaseqartarput.“ — Alexander, Irlandimiit.

„Nukappiaqqap atuartut bussianniit suaartarfigiuartarpaanga, imaanngilaq naapeqatigiinnissarput kissaatigigamiuk, uumisaarniaannarpaanga.“ — Rosilyn, USA-miit.

PILERIGALUGU isiginninneq, peqqusaarpaluttumik nipilimmik ilassinninneq, quiasaarniutipalaat, saqqumisumik qaninniarluni attuualaarinninnerit — ileqqoq tamanna kissaatigineqanngippat uteqattaartuarneqarpallu tiinganikkut malersuinerunerarneqarajuttarpoq. Silarsuaq tamakkerlugu naatsorsuutit pissarsiariuminaapput, misissuinerilli takutippaat Amerikamiuaqqat atuartut amerlanerit tiinganikkut malersuinernit navianartorsiortinneqarsimasut.

Tiinganikkut malersuineq suugami? Dr. Victoria Shaw-ip atuakkiaani Coping With Sexual Harassment and Gender Bias-imi tiinganikkut malersuineq nassuiarsimavaa „atuqatigiinnissaq siunertaralugu akornusersuinermik . . . Malersuineq qaninniarluni attuualaarinerusinnaavoq, oqalunnerusinnaavoq, (kissaatiginngisamik isikkumik oqaaseqarfinninnerusinnaavoq) oqaaseqarnaniluunniit“. Ilaanikkut tiinganikkut malersuinerit kanngunartuliorusunnerusinnaapput.

Atuarfimmi malersuinerit amerlanersaat peqatininngaaneersinnaapput. Ilaatigulli ilinniartitsisut ileqqupalaaq tamanna ersersittarpaat. Aviisimi Redbook-imi allaaserisami ilimagineqarpoq ilinniartitsisut ikittuinnaat kinguaasiuutitigut innarliisimanertik pissutigalugu eqqartuunneqarsimasut „piviusut ilaannaminiinnarigai“.

Allaat Biibilip nalaani arnat — ilaatigullu angutit — taamatut ajortumik pineqarlutik navianartorsiortinneqartarsimapput. (1 Moses 39:7; Rut 2:8, 9, 15) Biibilimi siulittuutigineqartut  tujorminartut nassaassaapput: . . . ’inuit namminissarsiussapput, piumatuut, usorsitsaartut pingaakujuttut; kannguttaallutik . . .; inussiarniitsut, naakkittaatsut, mamarliisut, nakuusertut soqqusaatsullu’. (2 Tim. 3:1-3) Taamaattumik ilimanarnarpoq, aamma illit tiinganikkut malersorneqassasutit.

Guutip isiginnittaasia

Inuusuttut tamarmik qaninniarneqarnertik aliasuutigissanngikkaluarpaat. Ilaasa nuannariinnartarpaat — usorsisimaarutigiinnartarluguluunniit. Amerikamiut misissuinerata aarleritsannartup takutippaa tiinganikkut malersorneqarsimasut 75 procentii nammineq allanik taamaaliuisimasut. Inersimasut ilaasa ajornartorsiut ajornerulersissinnaavaat inuusuttuaqqat qaninniarlutik malersuinerat ittuujuisernertut misiliinerinnartullu isigalugu itigartittanngikkunikku. Guutilli tamanna qanoq isigaa?

Guutip oqaasiata, Biibilip tiinganikkut malersuinerit qanoq ittulluunniit assuarai. Atuarparput ’kialuunniit qatanngunni sukkut peqqusersiorfigalugu innarlissanngikkaa’ kinguaassiuutitigut killigititat qaangerlugit. (1 Tásalûníkamiut 4:3-8) Biibilimi angutit inuusuttut peqquneqarput ’arnat inuusuttut qatanngutitut ilillugit tamatigut minguitsumik’ pisaqqullugit. (1 Timûtiuse 5:1, 2) Aammataaq ’oqaatsit sianiitsorpallattut’ assuarai. (Evfisumiut 5:3, 4) Taamaattumik malersorneqaruit paatsiveerulluinnarsinnaavutit, annilaarujussuarsinnaallutit, kamassinnaallutit, inuttullu nikanarsagaasutut misigisinnaallutit.

Qanoq oqassaanga?

Taamatut paamisaarneqarluni qanoq qisuariartoqarsinnaava? Akissut qajassuarpallaaraangat erseqqinngikkaangallu tiinganikkut malersuisut ilaatigut qaninniarnerulertarput. Biibilimi allassimavoq Josef naalakkami nuliata kanngunartulioqatiginiaraluarmani pinngitsuusaaginnarsimanngitsoq, ileqqorlullunili qaninniarnera itigartilluinnarsimavaa. (1 Moses 39:8, 9, 12) Akissut  aalajangersimasoq toqqaannartorlu malersuinermik unitsitsiuaannarpoq.

Imaassinnaavoq paamisaarisup ajuallatsinnissat siunertarinngikkaa. Imaassinnaavoq malersuinertut isikkulik ilinnut malugeqqusaarnerinnaasoq. Qaninniarneq kissaatiginngisat unitsinniarlugu nammineq peqqarniitsumik pissuseqartariaqanngilatit. Oqariartuutit paasineqassappat immaqa naammaappoq ima oqaruit: „Tamakku tusassallugit nuannarinngilakka,“ imaluunniit „Attornanga“. Qanorluunniit oqassagaluaruit, oqariartuutit sakkukillisissanngilat. Naagga naaggaagili. Andrea imatut oqarpoq: „Inussiarnersumik paasitsitsiniaagaluarnerit paasinngippagu, toqqaannartumik oqartariaqassaatit. Taamaattoqarajuppoq.“ Immaqa alajangersimasumik ’tassa’-mik oqarneq naammassaaq.

Pissutsit ajornerulerpata kisivit iluarsiniarsareqinagit. Tamanna pillugu angajoqqaatit inersimalluartulluunniit allat oqaloqatigikkit. Immaqa atoriaannaasunik qanoq iliornissannik siunnersuutissaqassapput. Immaqa naggataatigut atuarfimmi sulisut nalunaarfigisariaqassavaat. Imaassinnaavoq kanngugigit, ajoquserneqaqqinnginissannulli illersuutigisinnaavat.

Malersuinerit pinngitsoortikkit

Soorunami ajoquserneqarnissat pinngitsoortinneqarsinnaappat pitsaanerpaagaluarpoq. Taamaattoqartilluguli suna iluaqutaasinnaava? Andrea ima siunnersuuteqarpoq: „Allat isumaqartinngisaannakkit uinngitsutit. Immaqa allat tusarunikku tatisineq ingerlaannassaaq.“ Atisat apeqqutaasinnaapput. Mara oqaluttuarpoq: „Aanaatut atisalersorneq ajorpunga, kisianni timinnik takoqqusaarisut atorneq ajorpakka.“ Tiinnganerit itigartiitigalugit malugeqqusaartunik atisalersorneq imminnut akerleriipput. Biibilimi allassimavoq ’ippinnanngitsunik ittoorajulluta piitaajuillutalu’ atisalersortassasugut. — 1 Timûtiuse 2:9.

Allanit qanoq pineqarninnut kikkut ikinngutiginerit aamma apeqqutaavoq. (Ussatit 13:20) Rosilyn oqarpoq: „Niviarsissat eqimattat nukappissanit soqutigineqarnertik nuannarigaangassuk, taava nukappissat isumaqartarput niviarsissat tamarmik taamaattuusut.“ Carlap tamanna aamma malugisimavaa: „Soqutigineqarnerminnik nuannarisalinnik ilagisartagaqaraanni aamma nammineq malersugaalertoqartarpoq.“

Arnaq inuusuttoq Dinamik atilik arnanik Kana’animiunik ilagisartagalik Biibilimi oqaluttuarineqarpoq — tassani arnat inuunerluttutut ilisimaneqarput. Pingitsaalillugulu arnerifigineqarpoq. (1 Moses 34:1, 2) Pissutissaqarluartumik Bibilimi manna oqaaqqissaarutigineqarpoq: ’Taamaattumik mianersoqqissaaritsi saqilluarniarlusi, ilisimaatsutut pinnasi ilisimatuutulli.’ (Evfisumiut 5:15) Qanoq atisalersortarnivit, oqaluttarnivit, kikkunnik ilagisartarnivit ’mianersortinneratigut’ malersugaannginnissamut imminut iliuuseqangaarsinnaavutit.

Kristumiunulli inuusuttunut malersugaanissamik pinngitsoortitsisinnaanerpaaq tassaavoq upperisamut tunngatillugu aalajangiusimasamik allanut oqaluttuarinninneq. Timon, Jehovamut nalunaajaasuusoq oqarpoq: „Kammalaatimma nalunngilaat Jehovamut Nalunaajaasuusunga, tamangajammillu malersuinerit unitsippaat.“ Andrea oqarpoq: „Pingaarutilerujussuuvoq Jehovamut Nalunaajaasuunerup oqaluttuarinissaa. Nalujunnaassavaat allaanerusutit inooriaatsikkullu qutsissunik najoqqutaqartutit.“ — Matîuse 5:15, 16.

Malersorneqaruit

Qanorluunniit ilungersortigigaluaruit inuit peqqarniitsut kanngutaatsullu naammattuunngitsoorsinnaanngilatit. Tiinganikkulli malersugaaleruit — kristumiutut inooriaaseqartuartillutit — pisuusutut misigissanngilatit. (1 Pîtruse 3:16, 17) Misigissutsikkut ilinnut tamanna artornarpat taava angajoqqaannut  ilagiinniluunniit kristumiunik inersimalluartunik ikiortissarsiortariaqarputit. Rosilyn nassuerpoq, malersorneqarluni imminut iluariinnarneq ajornartoq. Oqarporli: „Oqaloqatigisinnaasanik kammalaateqarnerinnaq iluaqutaasorujussuuvoq.“ Aamma eqqaamassavat ’[Jehova] qanimmat torlorfigisiminut tamanut.’ — Tussiaat 145:18, 19.

Ajortumik pineqarneq akiorniarlugu oqitsuinnaanngilaq, akilersinnaavorli. Biibilimi allaaserineqartoq niviarsiaq sjulamikkuusoq eqqarsaatigeriassagit. Iluamik oqaatigalugu malersorneqanngilaq, kissaatiginngisaminilli Judap kunngianit pissarsuarmit pisoorsuarmillu, Salomonimit, qaninniarneqarpoq. Qaninniarnerigalua itigartippaa, angummut allamut asannikkami, taamaattumik oqarsinnaasimavoq: „Uanga qammatut ippunga.“ — Taalliat asanninnilersaarutit 8:4, 10.

Ileqqussatigut nukittussuseq taamaattoq aalajangeriataallaqqissuserlu ersersikkit. Kissaatiginngisannik qaninniarneqaleruit ’qammatut igit’. Avatangiisivit ilisimalissuk kristumiuusutit. Taamaalillutit ’assuarnaatsuujuassaatit peqqusersuitsuujuassallutillu’ qularinagulu Guutip iluarigaatit. — Filípimiut 2:15. * (gE 22/8 2000)

[Quppernerup ataani ilanngussaq]

[Qupp. 27-mi assiliartaq]

Kristumiuunerup oqaluttuarinissaa illersuutaasinnaavoq

[Qupp. 27-mi assiliartaq]

Tiinganikkut malersugaaneq pinngitsoortissinnaavat ikinngutit ajortut ingalassimanerisigut