1. Joaship, Uzziiap Josiiallu suna sapernar­tissimassavaat?

 QANOQ misigis­sagaluarpit meeraallutit inuusut­tuaraal­lutilluunniit Guutip innuttaanut kunngin­ngoraluaruit? Oqartus­saanerit qanoq atussagaluarpiuk? Meeqqat inuusut­tuaqqallu Juudami kunngin­ngortut Biibilimi oqaluttuarineqarput. Assersuutigalugu Joashi arfineq-marluinnarnik ukioqarluni kunngin­ngorpoq, Uzziia 16-inik ukioqarluni kunngin­ngorpoq Josiialu arfineq-pingasunik ukioqarluni kunngin­ngorluni. Tamanna qanoq sapernar­tigisimassasoq takorlooruk. Taamaak­kaluartoq Jehovamit inunnillu ajunngitsorpas­suarnik iliuuseqar­nissaminnik ikiorneqarput.

2. Sooq Joaship, Uzziiap Josiiallu maligassiaat pillugit sammisaqassaagut?

² Kunngiun­ngikkaluarluta imaluunniit dronningiun­ngikkaluarluta Biibilimi oqaluttuarineqartut taakku pingasut ilinniarfigil­luarsin­naavagut. Aalajangiil­luartarsimapput aammali aalajangiinerlut­tarsimallutik. Taakkua maligas­siaanit paasissavarput pitsaasunik ikinnguteqarneq, maniguut­tuarneq Jehovamullu qanilliartorneq sooq pingaaruteqarnersut.

3. Jojadap kunngi Joashi silatusaartumik aalajangiiniassammat qanoq ikiorpaa?

³ Joaship silatusaartumik aalajangiineri ilaakkit. Joashi ukiukitsuusoq ataataa toquvoq. Palasiunerullu Jojadap perorsarpaa Jehovalu pillugu ilinniar­tillugu. Jojadap siunnersuutai Joaship maleruaramigit silatusaarpoq. Jojadap maligas­saalluarnera pissutigalugu Joashi aalajangerpoq Jehovamut kiffartor­niarluni Israalikkullu Jehovamut kiffartor­niassammata ikiorniarlugit. Joashi allaat pilersaarusiorpoq guutisiorfik iluarsaan­neqassasoq. – Nal 2. 24:1, 2, 4, 13, 14.

4. Jehovap ilitsersuussutai pingaar­tikkaangatsigit qanoq iluaqutigisarpagut? (Ussatit 2:1, 10-12)

 ⁴ Jehovap asanissaanut taassumalu najoqqutas­siaanik maleruaanissamut ilinniar­tinneqaruit tamanna tunissutaavoq erlinnartoq. (Ussatit 2:1, 10-12 atuakkit). Angajoqqaavit assigiin­ngitsorpas­suartigut ilinniar­tissinnaavaatsit. Assersuutigalugu qatanngut arnaq Katjamik atilik aalajangiil­luarnis­saminut ataataminit ikiorneqarpoq. Ullut tamaasa ataataata atuarfiliaak­kaangamiuk ullormut allassimaffimmik eqqartueqatigisarpaa. Ima oqaluttuarpoq: “Eqqartueqatigiinnerit taakku ullormi tassani nalaassin­naasama imaannaan­ngitsut qanoq iliuuseqarfigisin­naanerinut iluaqutigaakka.” Imaassinnaavoq angajoqqaatit Biibilimik tunngavilinnik maleruagas­saliortut. Misigisin­naavutilli maleruagassiaat kiffaan­ngissutsinnik killiliival­laartut. Akuerinis­saannut suna iluaqutigisin­naaviuk? Qatanngutip arnap Anastasiamik atillip angajoqqaami sooq maleruagas­saliornerlutik nassuiaal­luarnerat eqqaamavaa. Ima oqarpoq: “Taamaaliormata maleruagassiaat akueraakka. Aamma killilersuutitut isiginagit illersuutaal­luartutut isigaakka.”

5. Iliuutsitit angajoq­qaannut Jehovamullu qanoq sunniuteqassappat? (Ussatit 22:6; 23:15, 24, 25)

⁵ Angajoqqaavit Biibili tunngavigalugu siunnersuutaat maleruaraangakkit nuannaar­tittarpatit. Pingaar­nerusumillu Guuti nuannaar­tillugulu ikinngutigil­lualissavat. (Ussatit 22:6; 23:15, 24, 25 atuakkit). Tamakku Joaship ilaarnissaanut pissutis­saalluarput.

6. Joaship kikkut tusarnaarpai, qanorlu kinguneqarpa? (Nalunaarsuutit 2. 24:17, 18)

⁶ Joaship aalajangiinerlunneri ilinniutigikkit. Jojada toqummat Joashi ikinngutipalaaqalerpoq. (Nalunaarsuutit 2. 24:17, 18 atuakkit). Juudap naalagartai Jehovamik asannin­ngitsut tusarnaarpai. Isumaqataas­sagunarputit Joashi ajortumik sunniiniartut taakku ikinngutigilersimasus­saanngik­kaluarai. (Uss 1:10) Siunnersuutaalli ajortut tusarnaarpai. Allaat illooqqaminit Zakkariamit naqqinneqarami Joaship taanna toqutas­sanngortippaa. (Nal 2. 24:20, 21; Mat 23:35) Ajoraluassusia! Joashi aallaqqaammut ajunngitsumik ingerlagaluarluni tunussisun­ngorpoq toqutsisun­ngorlunilu. Naggataatigut kiffaminit toqunneqarpoq. (Nal 2. 24:22-25) Jehova taassuminngalu asannittut tusarnaarsimasuugunigit inuunera allaanerul­luinnartumik kinguneqarsimas­sagaluarpoq. Illit qanoq ilinniutigisin­naaviuk?

7. Kikkut ikinngutissatut toqqassavagut? (Aamma asseq takuuk).

⁷ Joaship aalajangiinerlunnera ilinniutigalugu paasivarput ikinngutit uagutsinnut ajunngitsunik  sunniuteqartut – tassa Jehovamik asannittut taassuminngalu nuannaar­titserusuttartut – toqqarnissaat pingaaruteqangaartoq. Ukioqatigin­ngisagut aamma ikinngutigilersin­naavagut. Joashimi ikinngutiminit Jojadamit inuusun­nerungaarpoq. Ikinngutis­sarsiorninni uku eqqarsaatigisakkit: ‘Jehovamik upperin­ninneruler­nissannut ikiortarpaannga? Guutip najoqqutas­siaanik maleruaanissannut kajumis­saartarpaannga? Jehova ilumoortullu Biibilimeersut eqqartor­tarpaat? Guutip najoqqutas­siaanik pingaar­titsippat? Tusarusutakka oqaatigiin­nartarpaat imaluunniit pisariaqar­tikkukku uannik naqqiinis­saminnut sapiissuseqarpat?’ (Uss 27:5, 6, 17) Toqqaan­nartumik oqaatigalugu ikinngutitit Jehovamik asannit­tuunngippata ikinngutiginissaat pisariaqanngilaq. Ikinngutivilli Jehova asagunikku ikiortuas­savaatsit. – Uss 13:20.

8. Internetikkut attaveqaqatigiit­tarfiit atortarutsigit suut eqqarsaatigisariaqarpagut?

⁸ Internetikkut attaveqaqatigiit­tarfiit atorlugit ilaquttat ikinngutillu attavigineqarsin­naapput. Inuppassuillu attaveqaqatigiit­tarfiit taakku malugeq­qusaarlutik atortarpaat, soorlu pisiatik iliuutsitil­luunniit assileriarlugit videuliaralugil­luunniit ikkuttarpaat. Internetikkut attaveqaqatigiit­tarfiit atortarukkit uku eqqarsaatigikkit: ‘Sooq atortarpakka? Allat qiimmas­sarniarlugit? Imaluunniit malugeq­qusaarniarlunga allanul­luunniit nuannareq­qusaarniarlunga atortarpakka? Inuit internetikkut attaveqaqatigiit­tarfinnut ikkussisartut isumaat eqqarsaatinnut, oqaloriaatsinnut iliuutsin­nulluunniit sunniutipiloqartarpat?’ Qatanngut Nathan Knorr, Siulersuisoqatigiinnut ilaasor­taasimasoq, ima siunnersuisimavoq: “Inunnut nuannareq­qusaassan­ngilatit. Taamaalioruimmi kimilluunniit nuannarineqar­navianngilatit. Jehovamulli nuannareq­qusaaruit taassuminnga asannittunit nuannarineqassaatit.”

9. Uzziia sunissaminut Jehovamit ikiorneqarpa? (Nalunaarsuutit 2. 26:1-5)

⁹ Uzziiap silatusaartumik aalajangiineri ilaakkit. Kunngi Uzziia inuusut­tuulluni maniguuppoq. “Guutimik mianerin­ninnermik” ilinniar­tinneqarpoq. 68-inik ukioqarluni toquvoq inuunermilu annersaani Jehovamit pilluaq­quneqar­tarluni. (Nalunaarsuutit 2. 26:1-5 atuakkit). Uzziiap Israalikkut akeraat amerlasuut ajugaaffigai Jerusalemmillu illersuutissaanik sanalluni. (Nal 2. 26:6-15) Guuti ikiortigalugu naammas­sisinnaasani Uzziiap nuannaarutigisimassavai. – Oqal 3:12, 13.

10. Uzziiamut tunngatillugu qanoq pisoqarpa?

¹⁰ Uzziiap aalajangiinerlunneri ilinniutigikkit. Kunngi Uzziia allanit naalanneqartarami immaqa eqqarsalerpoq qanorluunniit iliorsin­naatitaalluni. Ilaanni makitalluni guutisiorfimmut iserpoq pilliivimmi Jehovamut tipigis­saatilliiar­torluni, kunngit taamaaliorsin­naatitaan­ngikkaluartut. (Nal 2. 26:16-18) Palasiunerup Azarjap naqqimmani Uzziia kamangaalerpoq. Uzziia aalajaak­kunnaarpoq Jehovamillu pillarneqarluni pupissun­ngorluni. Ajoraluassusia. (Nal 2. 26:19-21) Makitalersiman­ngikkaluaruni inuunera pitsaanerusimas­sagaluarpoq!

11. Maniguut­tuujuar­nissatsinnut suut iluaqutigis­savagut? (Aamma asseq takuuk).

¹¹ Uzziia pissaaneqalerami Jehovamit ikiorneqar­taraluarluni taassumunnga qujamasuk­kunnaarpoq. Sumik ilinniutigisin­naavarput? Eqqaamas­savarput inuunitsinni kiffartor­nitsinnilu ajunngitsut tamarmik Jehovameersuusut. Taamaattumik naammas­sisagut pillugit oqarataarnata Jehovamut qujamasut­tariaqarpugut. b (Kor 1. 4:7) Maniguulluta eqqaamasariaqarparput kukkusarluta naqqinneqar­tariaqar­tarlutalu. Qatanngut angut 60-it missaannik  ukiulik ima allappoq: “Kukkussutikka allanit maluginiar­neqaraangata nikallor­nangalu ajuallan­naveersaar­nissara ilikkarsimavara. Naqqinneqaraangama aaqqitassakka aaqqinniar­tarpakka Jehovamullu sapinngisannik pitsaanerpaamik kiffartorlunga.” Jehovamut naalakkutta maniguut­tuujuaruttalu pilluarluta inuussaagut. – Uss 22:4.

12. Josiiap inuusut­tuunermini Jehova qanoq qanilliartorpaa? (Nalunaarsuutit 2. 34:1-3)

¹² Josiiap silatusaartumik aalajangiineri ilaakkit. 16-inik ukioqarluni Josiiap Jehova ujarnialerpaa, tassa qanilliar­tulerpaa. Jehova pillugu ilinniarusuppoq piumasaatullu iliorusulluni. Pissutsilli atugai imaannaan­ngitsuupput. Taamani inuit amerlanersaat guutipilus­siortuummata guutisiornermik ilumoortumik siuarsaaniar­nermini sapiitsuusariaqarpoq. Sapiitsuuvorlumi! Josiiammi suli 20-liinani guutipiluit nunami piialerpai. – Nalunaarsuutit 2. 34:1-3 atuakkit.

13. Jehovamut tunniul­luinnaruit inuuninnut qanoq sunniuteqassava?

¹³ Meeraagaluaruil­luunniit Josiia ilaarlugu aalajangersin­naavutit Jehova pissusiilu nuannersut pillugit ilinniar­niarlutit. Taamaalioruit Jehovamut tunniul­luinnarusulissaatit. Tunniul­luinnaruit inuuninnut qanoq sunniuteqassava? Luke, 14-inik ukioqarluni imermut morsutsitaasoq, ima oqarpoq: “Maannamiit Jehova nuannaar­tikkusukkakku taassumunnga kiffartornera inuuninni pingaar­nerpaatissavara.” (Mak 12:30) Illittaaq taama kissaateqaruit pillualissaatit!

14. Inuusuttut kunngimik Josiiamik ilaarsisut oqaluttuarikkit.

¹⁴ Jehovamut kiffartor­tuusutit inuusuttoq, qanoq misilin­neqartarsinnaavit? Johan, aqqaneq-marlunnik ukioqarluni imermut morsutsitaasoq, oqaluttuarpoq atuaqatimi sunnerniar­taraanni e-cigarettimik millusseq­qullugu. Nakkaan­narumanani Johanip eqqarsaatigisarpaa e-cigarettimik millussisassaguni peqqissutsiminut Jehovamullu ikinnguteqar­nerminut qanoq ajoqutaatigissasoq. Rachelip, 14-inik ukioqarluni imermut morsutsitaasup, atuarfimmi qanoq iliortar­nerluni ima oqaluttuaraa: “Biibilimik Jehovamillu eqqaasitsis­sutaasinnaasut maluginiar­tarpakka. Assersuutigalugu oqaluttuarisaaneq  pillugu ilinniar­tinneqaraangatta Biibilimi oqaluttuat siulittuutil­luunniit eqqaaler­tarpakka. Imaluunniit oqaloqateqaraangama allassimaffik tulluartoq sorleq takutis­sinnaanerlugu eqqarsaatigisarpara.” Immaqa ajornar­torsiutitit kunngip Josiiap ajornar­torsiutaanit allaanerupput, kisianni taassumatut silatusaarlutillu Jehovamut aalajaas­sinnaavutit. Inuusut­tuuninni misilin­neqarnitit qaangerluar­tarukkit tamanna siunissami misilin­neqarnissannut piareersaatigissavat.

15. Josiiap aalajaalluni Jehovamut kiffartor­nissaminut suna iluaqutigaa? (Nalunaarsuutit 2. 34:14, 18-21)

¹⁵ 26-nik ukioqarluni kunngip Josiiap guutisiorfik iluarsaatsippaa. Iluarsaannerani mappersagaq inatsisinik Jehovap “Mosesikkut nalunaarutigisimasaanik imaqartoq” nassaarineqarpoq. Josiiap allassimasut tusaramigit maleruarumallugit ingerlaannaq iliuuseqarpoq. (Nalunaarsuutit 2. 34:14, 18-21 atuakkit). Illit ullut tamaasa Biibilimik atuartarusuppit? Atuartarnissat sulissutigigukku qanoq ingerlava? Allassimaffiit iluaqutigisin­naasatit maluginiar­tarpigit? Lukep eqqaaneqareersup atuarnermini soqutiginartitani allattortarpai. Taamatut ilioruit Biibilimi allassimaffiit ilikkak­katillu soqutiginar­titatit eqqaamasin­naanerus­savatit. Biibili ilisimanerulerukku nuannarinerulissavat Jehovalu kiffartorfigerusun­nerulerlugu. Aamma soorlu Josiiap Guutip oqaasia eqqortulior­nissaminut kajumis­sissutigigaa, illittaaq kajumis­sissutigissavat.

16. Sooq Josiia kukkorujussuarpa, uagullu tamanna qanoq ilinniutigaarput?

¹⁶ Josiiap aalajangiinerlunnera ilinniutigiuk. Josiia 39-t missaannik ukioqarluni toqussutigisaminik kukkuvoq. Jehovamut siulersoqqunani imminut tatigivoq. (Nal 2. 35:20-25) Tamanna ilinniutis­sartaqarpoq. Qanorluunniit ukioqaraluarutta qanorluunniillu sivisutigisumik Biibilimik atuartarsimagaluarutta Jehova qanilliar­tortuar­tariaqarparput. Tassunga ilaavoq Jehovamut qinunikkut siulersoq­qujuarneq, oqaasianik misissuisarneq anersaakkullu  inersimal­luartut siunnersuutaannik tusarnaarneq. Taamaaliorutta kukkorujus­suarnissarput ilimanan­nginnerussaaq pilluar­nissarpullu ilimanar­nerussalluni. – Jaak 1:25.

17. Juudami kunngit pingasut pillugit oqaluttuat qanoq ilinniarfigisin­naavagut?

¹⁷ Inuusuttut nuannersorpas­suarnik periarfis­saqarput. Joashi, Uzziia Josiialu pillugit oqaluttuat ersersippaat inuusuttut aalajangiil­luarsinnaasut Jehovallu iluarisaatut iliorsin­naallutik. Ilumoorpoq kunngit taakku ajortumik kinguneqartunik kukkussuteqartut. Kisianni ajunngitsuliorneri ilaarukkit kukkussutaallu ilaarnaveersaarlugit pilluarsin­naavutit.

18. Biibilimi inuusuttunik inuunerminni ingerlal­luartunik assersuuteqarit. (Aamma assiliaq takuuk).

¹⁸ Biibilimi aamma inuusuttut allat Jehovamik qanimut ikinnguteqartut oqaluttuarineqarput. Jehovamillu iluarisaagamik pilluarput. Daavi taakkua ilagaat. Inuusut­tuulluni aalajangerpoq Jehova ikinngutigiler­niarlugu, kunngiul­lualerporlu. Kukkusaraluarluni Guutimit aalajaatsutut naatsorsuutigineqarpoq. (Kng 1. 3:6; 9:4, 5; 14:8) Daavip kiffartornera inuuneralu pillugit misissuinerit Jehovamut aalajaallutit kiffartor­nissamut kajumis­sissutigissavat. Aamma Makkorsi Timuutiusiluunniit pillugu atuarlutit misissuisin­naavutit. Suli inersimasun­ngornatik Jehova kiffartorfigilerpaat aalajaaf­figiuarlugulu. Taamaalioramik pilluarput Jehovalu nuannaar­tillugu.

19. Inuunerit qanoq pitsaanerpaamik atorsin­naaviuk?

¹⁹ Maannakkut inuunerit qanoq atornerit siunissannut sunniuteqassaaq. Imminut tatiginak Jehova tatigigukku silatusaartumik aalajangiinissannut ikiussavaatit. (Uss 20:24) Pilluarlutit imaqarluartumik inuuneqarsin­naavutit. Eqqaamajuk kiffartornermi iliuutsitit Jehovap pingaartikkai. Jehova Guuterput asannittoq kiffartorfigigukku inuuninni nuannaar­nerpaassaatit. Allamik pitsaanerusoqarnerpa?