Illoqarfeeqqami Chicagop eqqaani Illinoisimi USA-miittumi 1927-mi inunngorpunga. Qatanngutigiit tallimaavugut – Jetha, Don, uanga, Karl aamma Joy. Tamatta Jehova asavarput uummammillu pisumik kiffartorfigerusullutigu. Aleqara Jetha 1943-mi Gileadimi klassit aappaanni ilinnialerpoq. Don 1944-mi, Karl 1947-mi Joyilu 1951-imi Betelimi Brooklynimi New Yorkimiittumi kiffartulerput. Taakku angajoq­qaakkalu ilinniarfigingaarsimavakka.

Angajoqqaatta Biibilimik atuarneq nuannarisaraat Guutilu asallugu. Uagutsinnullu tamanna ingerlatseq­qippaat. Ataatamali sorsunnersuarmi siullermi Europami sakkutuujoreerluni angerlarami oqaluffeqarfiit ataqqiun­naarsimavai. Anaanaga Guutimut qujamasungaarpoq ataataga ajorani sorsoreerluni utermat. Oqarfigaa: “Karl, pisarnitsitut naalagiarta.” Ataata akivoq: “Qaniorsin­naavakkit, isernavian­ngilangali.” Aperaa: “Sooruna?” Akivoq: “Sorsunnerup nalaani palasit sakkutuut akerleriit assigiimmik upperisallit sakkuilu pilluaq­qusarpaat. Guutip akerleriit immikkut tamaasa illersoramigit?”

Anaanap naalagiarnerani Jehovap Nalunaajaasuisa ilaat marluk uagutsinnut kasuttorput. Ataata atuakkannik marlunnik Saqqummersitanik sammisaqartunik neqeroorfigaat. Ataatap soqutigin­nilluni atuakkat taakku Light-imik (tassa qaamanermik) qulequtallit tiguai. Anaanap atuakkat takuleramigit atuarlugit aallartippai. Ullut ilaanni anaanap aviisimi takulerpaa atuakkat taakku atorlugit Biibilimik ilinniagaqarusuttunut qaaqqusissut, aalajangerporlu taakunnar­niarluni. Kasuttormat arnap utoqqaap matu ammarpaa. Atuakkat takutillugit anaanap aperaa: “Uku tamaani sammineqartarpat?” “Aap, isernian­ngusarit,” arnaq akivoq. Sapaatip-akunnerata tulliani qatanngutigiit tamatta nassarluta taakunnaqqippoq. Tamatumalu kingorna sapaatit-akunneri tamaasa taakunnar­talerpugut.

Ataatsimiinnerit ilaanni aqutsisup aperaanga Tussiaat 144:15 atuarusunneriga. Tassani allassimavoq Jehovamut kiffartortut pilluartuusut. Allassimaffik taanna allallu uku marluk killitsis­sutigeqaakka: Timuutiusimut allakkat siulliit 1:11-mi eqqaaneqarpoq Jehova ‘Guutiusoq pilluartoq’, aamma Efesossimiut 5:1-mi kajumis­saarneqarpugut ‘Guuti ilaassagipput’. Paasiar­tulerpara Pinngor­titsisiga kiffartorfigisin­naagakku nuannaarutigisariaqarlugu  taamallu iliorsin­naatitaagama qutsavigisariaqarlugu – tamakkulu inuuninni pingaar­tinniarsarivakka.

Ilagiit qaninnerpaat Chicagomiipput uagutsinniit 32 kilometerisut ungasitsigisumi. Taamaak­kaluartorli ataatsimiigiar­tarpugut taamaalil­lungalu Biibilimik ilisimasaqar­nerujar­torlunga. Eqqaamavara aleqara Jetha nappaalluni akimmat tusarnaar­tillugu eqqarsarlunga: “Uangattaaq tamanna nalunngilara. Nappaasimasin­naagaluarpunga akillungalu.” Tamatuma kingorna ataatsimiinnernut piareersar­talerpunga akisalerlungalu. Pingaar­nerpaamilli Jehova qanilliar­torpara, aamma qatanngutikka anersaakkut siuariartorput. 1941-mi imermut morsutsitaavunga.

1942-mi Clevelandimi Ohiomiittumi ataatsimeersuarneq immikkut ittumik eqqaamasaqarfigaara. USA-mi sumiiffiit allat 50-init amerlanerusut oqarasuaatikkut malinnaapput. Ataatsimeersuarfitta eqqaani qatannguterpassuit allat ilagalugit ilaquttakkalu toqqini unnuivugut. Taamani sorsunnersuup aappaa aallartil­lualereersimavoq Jehovallu Nalunaajaasuinik malersuineq annertusiar­torluni. Unnukkut qatanngutit angutit tammaarsimaf­fimmiit­tuusugut paaraluta biilinik ungalusimasarpaatigut qulliit avammut saatsillugit. Unnuaq naallugu paarsisunik biiliniit­toqartarpoq. Inupalaanik takkuttoqas­sagaluarpat inngiasutsin­niarlugit biilit qullii ikissavaat qatanngutillu allat ikiuiar­torpallan­niassammata siggartaataat toortarlugit. Tamanna takullugu eqqarsarpunga Jehovap innuttai sunut tamanut piareersarluarsimasartut. Nalunagu paarineqarluta sinilluarsimavunga, ajortoqarsiman­ngilarlu.

Ukiorpaaluit qaangiutereersut tamanna eqqasaatigilerakku eqqaalerpara anaanaga annilaangas­suteqarpasin­ngitsoq. Jehovamik peqatigiis­sortaanillu tatigin­nilluin­narnini ersersippaa. Maligas­siuilluarnera puiunngisaan­narpara.

Ataatsimeersuarnissaq tamanna sioqqutitsiarlugu anaana pioneritut kiffartulerpoq. Taamaattumik piffissaq tamaat kiffartorneq pillugu oqalugiaatit eqqumaf­figineruai. Angerlamut ingerlaar­tilluta ima oqarpoq: “Pioneriuin­narusuk­kaluarpunga, taamaaliorsin­naanngilangali angerlarsimaffipput ajunngitsumik isumagisas­sagukku.” Taamaattumik aperaatigut ikiorsin­naaneripput. Akuersigatta tamatta immikkut inimik ataatsimik marlunnil­luunniit ullaakkorsiulin­nginitsinni torersagas­satsinnik akisussaaf­filerpaatigut. Atuariar­torluta anereeraangatta illu torersuunersoq qulakkeeriarlugu oqaluus­siartortarpoq. Arnaavoq ulapittoq, qitornanili sumigin­nanngisaannarpai. Ulloqeq­qasioriar­toraangatta aamma atuarfimmiit soraaraangatta angerlarsimajuaannarpoq. Ilaannikkut atuarfimmiit soraaraangatta oqaluus­seqatigisarparput, taamaalilluta pioneriuneq misigilaar­tarparput.

16-inik ukioqarlunga pionerin­ngorpunga. Ataatama Nalunaajaasuun­ngikkaluarluni oqaluus­sisarnera qanoq ingerlanersoq paaserusuttarpaa. Unnuit ilaanni oqaluttuuppara sapinngisannik ilioraluarlunga Biibilimik atuaqqis­saarusuttumik suli nassaarsimananga. Nipangersimatsiariarlunga aperaara: “Illit atuaqqis­saaqatigilersin­naavakkit?” Eqqarsaatigilaariarlugu akivoq: “Taamaaliun­nginnissannut utoqqatsis­sutissaqan­ngilanga.” Aap,  atuaqqis­saaqatigisar­taligara siullerpaaq tassaavoq ataataga. Tamanna tulluus­simaarutigeqaara!

Atuagaq “The Truth Shall Make You Free” (sallusuissutip inussiaajun­naarsis­savaasi) atuaqatigiis­sutigisalerparput. Atuaqatigiit­tarnitta ingerlanerani paasilerpara atuaqqis­saartarnermut ilinniar­titsinermullu pikkoris­siartorninnut ataataga iluaqutigisimallugu. Assersuutigalugu unnuit ilaanni immikkoortoq atuareerlutigu aperaanga: “Atuakkami allassimasut takusin­naavakka. Illilli qanoq ilillutit uppernarsarsin­naaviuk tamanna ilumoortuusoq?” Taamatut aperinissaa piareersimaf­figinngingaarakku oqarfigaara tamanna massakkorpiaq nassuiarsin­naanagu, atuaqqis­saaqatigiin­nissattali tullissaanut misissorumaarlugu neriorsorpara. Taamaaliorpungalu. Eqqartuk­katsinnut tunngavilersuutissatut allassimaffinnik nassaarpunga. Tamatuma kingorna misissueq­qissaartarneq pikkorif­figinerulerpara taamaalil­lungalu atuaqqis­saaqatigiin­nissatsinnut piareersimal­luarnerulerlunga. Ataatagalu marluulluta anersaakkut siumukarluarpugut. Ilikkakkani uummammiuliuppai 1952-milu imermut morsutsitaalluni.

17-inik ukioqarlunga allamut nuuppunga. Tamatuma nalaani Jetha a oqaluus­sisartutut aallartitaavoq Donilu Betelimi kiffartulerluni. Marluullutik suliaminnik nuannarin­ningaarnerat assingusumik anguniagaqar­nissannut kajumis­saataaqaaq. Aalajangerpunga Betelimut aamma Gileadimut qinnuteqar­niarlunga. Sumi kiffartus­sanerlunga Jehovamut aalajangigas­sanngor­tippara. Qanoq kinguneqarpa? 1946-mi Betelimut kiffartoriar­toqquneqarpunga.

Ukiuni 75-ni Betelimi kiffartorninni assigiin­ngitsorpas­suarnik suliaqar­tarpunga ilikkagaqarpas­suaqarlungalu. Naqiterineq, naatsorsuuserineq, pisiortorneq aamma nassius­sisarneq ilikkarpakka. Pingaar­nerpaamilli anersaakkut ilinniar­tinneqarluar­tarpunga, Betelimi ullaakkut Biibilimik eqqartuisarneq aamma oqalugiaatit ilinniarfigisaqaakka.

Aamma nukara Karl, 1947-mi Betelimi kiffartulersoq, ilinniarfiginikooqaara. Biibilimik misissueq­qissaarneq pikkorif­figeqaa ilinniar­titsillaq­qillunilu. Ilaanni oqalugiaatissannik ikiulaaq­qullunga qinnuigaara. Oqarfigaara paasissutis­sarpassuit katersorsimallugit tulluar­tumilli katiter­nissaat nalornis­sutigilaarlugu. Apeqqummik ataasiinnarmik aperalunga nalornis­sutigisara iluarsivaa, ima oqarami: “Joel, oqalugiaatissavit qulequtaa sunaagami?” Suna pineraa ingerlaannaq paasivara: Paasissutissat qulequtaanut tulluartut kisiisa atussavakka. Tamanna puiunngisaan­narpara.

Betelimi sulineq nuannariniaraanni eqiasuilluni oqaluus­sinissaq pingaaruteqarpoq. Tamannalu  nuannersunik misigisaqar­titsisarpoq. Pingaartumik ataaseq puiunngisaan­narpara. Unnuit ilaanni Bronximi New Yorkimiittumi qatanngut angut oqaluus­seqatigalugu arnaq siornatigut Napasuliaq Alapernaarsuiffimmik Iteritsi!-millu pinikuusimasoq kasuttorfigaarput. Immitsinnut ilisaritippugut imalu oqarluta: “Unnuk manna inoqatigut qiimmaal­lannartunik Biibilimeersunik avitseqatigerusullugit oqaloqatigaagut.” Arnarlu akivoq: “Biibilimut tunngas­suteqarpata iserniaritsi.” Guutip kunngeqarfia paratiisissarlu pillugit allassimaffiit assigiin­ngitsut takutippagut nuannersumillu eqqartueqatigiilluta. Tusakkani nuannaarutigingaarsimagamigit sapaatip-akunnera tulliuttoq aggeqqikkatta ikinngutimi ilaat qaaqqusimavai. Arnaq taanna uinilu Jehovamut kiffartor­tunngorput aalajaatsut.

Katikkusullunga eqqarsaateqar­taleramali aatsaat ukiut qulit qaangiummata nuliassara naapippara. Qanoq iliorama uannut tulluartoq nassaaraara? Tamanna Jehovamut qinnutigisarpara eqqarsaatigisarlugulu aappaqaleruma taannalu qanoq inooriaaseqas­sanerluta.

1953-imi Yankee Stadiumimi ataatsimeersuarnerup kingorna qatanngut arnaq Mary Aniolimik atilik naapippara. Aleqara Jetha Gileadimi klassit aappaanni ilinniar­tooqatigisimavaa, marluul­lutillu kiffartoqatigiit­tussatut aallartitaallutik. Maryp Caribiami ajoqersuiar­tortitatut suliarisar­takkani nuannaringaarpai Biibilimillu ukiut ingerlaneranni atuaqqis­saaqatigisar­takkaminik angorniorluni oqaluttuut­tarlunga. Immitsinnut ilisimanerujar­tortilluta paasilerparput assigiimmik anersaakkut anguniagaqarluta. Asaqatigiingaalerpugut 1955-imilu apriilimi katilluta. Mary Jehovamit tunissutaavoq uannullu maligas­saalluarluni. Qanorluunniit suliassin­neqaraluaraangami nuannaar­tuaannarpoq. Inuunini tamaat eqiasuilluni sulisarsimavoq, allanik isumassuisarluni Guutillu kunngeqarfia salliutit­tuarsimallugu. (Mat 6:33) Aappariittut ukiuni pingasuni siullerni ilageeqatigiinni angalasartutut kiffartoqatigiippugut 1958-imilu Betelimut kiffartoriar­toqquneqarluta.

Mary ilinniarfigingaarpara. Ullut tamaasa Biibilimik atuaqatigiit­tarpugut, tamanna katikkattali aalajangiun­nikuuarput. Ullormut versit 15-it missaat atuartarpagut. Atuartillugit unikaal­lariarluta eqqartor­tarpagut, assersuutigalugu atuakkagut inuunitsinnit qanoq atorsin­naanerlutigit oqaloqatigiis­sutigisarlugu. Mary Gileadimi aamma ajoqersuiar­tortitatut kiffartor­nermini ilikkak­kaminik soqutiginartunik oqaaseqartarpoq. Eqqartueqatigiit­tarnigut tamakku itisuunik paasisaqarluar­neruler­nissamut iluaqutigisaqaakka, eqqartor­takkagullu oqalugiaatinni aamma qiimmas­saanermut, pingaartumik qatanngutinik arnanik, atortarpakka. – Uss 25:11.

2013-imi asasara Mary toquvoq. Paratiisissami takoqqinnissaa qilanaarutigeqaara! Tamannali utaqqitillugu Jehovamit ilinniar­tinneqar­tuaannar­nissara taassuminngalu tatigin­nilluin­narnissara aalajangiusimavara. (Uss 3:5, 6) Jehovap innuttaasa silarsuassami nutaami misigisassaat eqqarsaatigalugit tuppallersaatigingaarlugillu qilanaarutigeqaakka. Qularnan­ngitsumik Ilinniar­titsisorsuatta Jehovap nutaarpas­suarnik ilinniar­tissavaatigut. Mannalu tikillugu assigiin­ngitsutigut ajunngisaangaarfigalungalu ilinniar­tittuarmanga qujamasuutigeqaara.