1, 2. Daavip Guutimik ilumoorfigin­nin­nini qanoq ersersip­paa? (Al­laaserisap aal­laq­qaataani as­siliaq takuuk).

SAULIP taas­sumalu sak­kutuuisa 3.000-t Daavi toqun­niarlugu Judap inoqajuitsuani ujar­paat. Un­nuil­li ilaan­ni Daavip angutitamilu Saulip sak­kutuuisalu tam­maarsimaf­fiat nas­saaraat. Saulik­kut tamarmik sinip­put, taamaat­tumik Daavip Abishajil­lu nipaarsaarlutik sak­kutuut saneq­qul­lugit Sauli tikip­paat. Abishaji Daavimut ima isus­sup­poq: “Naaligaam­mik nunamut paagul­lara ataaseerlugu.” Daavil­li Sauli toqutaateq­qun­ngilaa. Abishaji ima oqarfigaa: “Toqoqinagu! Kinaluun­niit Naalak­kap tanitaanik ajoqusiisoq pil­lar­neqan­ngitsoor­tus­saan­ngilaq!” (1 Sam 26:8-12) Taava Daavi ima oqar­poq: “Jehova ataq­qigak­ku Jehovap tanitaa silugun­navian­ngivip­para.” – 1 Sam 26:11, NW.

² Daavip paasivaa Jehovamik ilumoorfigin­nis­saguni susariaqar­nerluni. Sauli ataq­qil­lugulu ajoquserusun­ngilaa. Sooq? Guutip Sauli Israelimi kun­ngitut toq­qarsimam­magu. Ul­lumik­kut  itsar­tul­li Jehovap kis­saatigaa kif­fami tamarmik ilumoorfigis­sagaan­ni oqar­tus­saas­susilik­kanilu ataq­qis­sagaat. – Mika 6:8, NW atuaruk. ^[1]

3. Abishaji Daavimik qanoq ilumoorfigin­nip­pa?

³ Abishajip Daavi ataq­qivaa nalun­ngin­namiuk Guutip Daavi kun­ngis­satut toq­qarsimagaa. Daavili kun­ngin­ngoreerluni arlaleriarluni ingasat­tumik ajor­tulior­poq. Daavip Uriap nulia atoqatigeriarlugu Uriap sorsun­nermi toqutaanis­saa Joabimut qulak­keeq­quaa. (2 Sam 11:2-4, 14, 15; 1 Nal 2:16) Joabi Abishajilu nukariip­put, taamaat­tumik Daavip qanoq iliorsimanera Abishajip tusarsimasin­naavaa, Daavimil­li ataq­qin­nit­tuar­poq. Aam­ma Abishaji sak­kutuunut siulersor­taavoq, taamatul­lu oqar­tus­saas­sutsi im­minut kun­ngin­ngor­tin­nis­samut atorsimasin­naagaluarlugu taamaaliun­ngisaan­nar­poq. Daavi kif­far­tuut­tuar­paa akeraanil­lu ajoquser­neqaq­qunagu il­lersorlugu. – 2 Sam 10:10; 20:6; 21:15-17.

4. (a) Guutimik ilumoorfigin­nin­neq eq­qarsaatigalugu Daavi qanoq maligas­saal­luar­pa? (b) Kik­kun­nik oqalut­tuat sam­mis­savavut?

⁴ Daavi toqus­si tikil­lugu Jehovamik ilumoorfigin­nit­tuar­poq. Taas­suma inuusut­tuul­luni inorujus­suaq Goliati, Jehovamik Israelik­kun­nil­lu mitaatigin­nit­toq, toqup­paa. (1 Sam 17:23, 26, 48-51) Daavi kun­ngiul­luni ajor­tulior­toq Jehovap pruf­fiitiata Natanip oqaaq­qis­saar­tariaqar­paa. Daavip ingerlaan­naq ajor­tuliorsimanini nas­suerutigaa peq­qis­simil­lunilu. (2 Sam 12:1-5, 13) Kingusin­nerusuk­kut utoq­qaal­luni Daavip Jehovap naalaf­fis­saata sananeqar­nerani atugas­sanik sor­pas­suar­nik naleqangaar­tunik tunis­suteqar­poq. (1 Nal 29:1-5) Erseq­qip­poq Daavi ingasat­tumik ajor­tulior­taraluarluni Guutimik ilumoorfigin­nik­kun­naan­ngisaan­nar­toq. (Tus­s 51:6, 12; 86:2) Al­laaserisami matumani sam­mis­savavut Daavimik inun­nil­lu taas­suma nalaani inuusunik oqalut­tuat qanorlu Jehovamik ilumoorfigin­nin­neq pingaar­ner­paatis­sin­naagip­put. Taamaalior­nitsin­nilu pis­suserineqar­tus­sat al­lat iluaqutigisin­naasavut sam­mis­savavut.

5. Abishajip kuk­kuneranit suna ilin­niar­par­put?

⁵ Abishajip Daavimik ilumoorfigin­nin­nini pis­sutigalugu Sauli toqun­nialeraluar­paa. Daavil­li nalun­ngin­namiuk ‘Jehovap tanitaanik’ ajoqusiineq eq­qun­ngitsulior­nerus­sasoq kun­ngi toqun­neqaq­qun­ngilaa. (1 Sam 26:8-11) Taman­na pingaarutilim­mik ilin­niutigaar­put: Kina pingaar­ner­paamik ilumoorfigis­sanerlutigu naliliisariaqalerut­ta Biibilimi najoq­qutas­siat suut iluaqutigis­sanerlugit eq­qarsaatigisariaqar­par­put.

6. Ilaqut­tanik ikin­ngutinil­lu ilumoorfigin­nin­neq pis­susis­samisooraluar­toq sooq mianersor­tariaqar­pugut?

⁶ Asasatsin­nik, soorlu ikin­ngutitsin­nik ilaqutatsin­nil­luun­niit, ilumoorfigin­nin­neq pis­susis­samisoor­poq. Naam­mal­luin­nan­ngitsuugat­tali misigis­sutsit­ta tam­mar­tis­sin­naavaatigut. (Jer 17:9) Taamaat­tumik asasat­ta ilaata ajor­tuliorlunilu sal­lusuis­sut qimap­pagu puius­san­ngilar­put Jehovamik ilumoorfigin­nin­ner­put  pingaar­ner­paajusoq. – Matthæusi 22:37 atuaruk.

7. Qatan­ngut ilungersunar­tumik nalaataqar­nermini qanoq Jehovamik ilumoorfigin­nit­tuar­pa?

⁷ Ilaqut­tavit ilaan­nik ilagiin­nut ilaajun­naarsitaasimasoqar­pat Jehovamut ersersis­sin­naavat taas­sumin­nga ilumoorfigin­nil­lutit. As­sersuutigalugu ul­lut ilaan­ni An­ne anaanaminit ilaajun­naarsitaasimasumit pulaarusut­tumit sianerfigitip­poq. ^[2] An­nep ar­naa oqalut­tuar­poq ilaqut­taminit oqaloqatigiumaneqan­ngin­nami nuan­niil­liungaarluni. Taman­na An­nep aliasuutigaa al­lak­katigul­lu akiumal­lugu neriorsorlugu. An­nep al­latsin­nani Biibilimi najoq­qutas­siat eq­qarsaatigeq­qis­saar­pai. (1 Kor 5:11; 2 Joh 9-11) Taava al­lak­katigut ar­ni inus­siar­nersumik nas­suiaap­paa ar­naata ajor­tuliorami peq­qis­simiuman­ngin­namilu ilaqut­tani nam­mineq qimak­kai. An­nep ar­ni al­laf­figaa Jehovamut uteruni aatsaat pil­lualeq­qis­sin­naasoq. – Jaak 4:8.

8. Pis­suserineqar­tus­sat suut Guutimik ilumoorfigin­nin­nermi iluaqutigisin­naavavut?

⁸ Daavip nalaani Guutimik ilumoorfigin­nit­tut aam­ma maniguut­tuul­lutil­lu inus­siar­nersuul­lutil­lu sapiitsuup­put. Pis­suserineqar­tus­sat taak­ku Jehovamik ilumoorfigin­nin­nermi qanoq iluaqutigisin­naagivut misis­soriar­tigu.

9. Sooq Abnerip Daavi toqun­niar­paa?

⁹ Daavip Goliatip niaqua kun­ngimut Saulimukaak­kaa Saulip er­nerata Jonatanip Israelik­kul­lu sak­kutuuisa naalagaata Abnerip takuaat. Jonatanip Daavi ikin­ngutigiler­paa taan­nalu ilumoorfigiuarlugu. (1 Sam 17:57-18:3) Abnerili taamaan­ngilaq. Al­laat Sauli Daavimik toqutsiniar­toq ikior­paa. (1 Sam 26:1-5; Tus­s 54:5) Jonatanip Abneril­lu marluul­lutik nalun­ngilaat Guutip kis­saatigigaa Daavi tul­liul­luni Israelimi kun­ngius­sasoq. Saulil­li toqunerata kingor­na Abnerip Daavi tapersersor­nagu Saulip er­nera Ishbosheti kun­ngin­ngor­tin­niaraluar­paa. Kingusin­nerusuk­kut Abnerip kun­ngip Saulip nuliaasa ilaat atoqatigigamiuk nam­mineq kun­ngin­ngor­niarsarisimasin­naavoq. (2 Sam 2:8-10; 3:6-11) Sooq Jonatanip Abneril­lu Daavi pil­lugu misigis­susii as­sigiin­ngitsorujus­suup­pat?  Jonatani Jehovamik ilumoorfigin­nil­lunilu maniguut­tuugami Abnerilu taamaat­tuunani.

10. Sooq Absalomi Guutimik ilumoorfigin­nin­ngila?

¹⁰ Absalomi, kun­ngip Daavip er­nera, maniguut­tuun­ngin­nami Guutimik ilumoorfigin­nin­ngilaq. Kun­ngiorusuk­kami “qamutinik hestinil­lu angutinil­lu 50-inik paarsisus­saminik [siunermini ar­pat­tar­tunik, tastamantitoĸaĸ] pis­sarsivoq”. (2 Sam 15:1) Aam­ma Israelik­kut ilar­pas­sui im­minik ilumoorfigin­nilersip­pai. Nalun­ngik­kaluarlugu angun­ni Israelik­kun­nut Jehovamit kun­ngin­ngor­titaasoq toqun­niaraluar­paa. – 2 Sam 15:13, 14; 17:1-4.

11. Abnerimik, Absalomimik Barukimil­lu oqalut­tuat qanoq iluaqutigisin­naavavut?

¹¹ Inuk maniguut­tuunani oqar­tus­saas­suseqar­nerorusuk­kaangami Guuti ilumoorfigiuminaatsit­tar­paa. Soorunami Jehova asavar­put, aam­ma Abneri Absalomilu nam­minis­sarsior­tuusut ajor­tuusul­lu as­sigerusun­ngilavut. Aam­mami pisuun­ngorusun­neq sulif­fim­miluun­niit qaf­fak­kiar­torusuler­neq Jehovamut at­taveqar­nitsin­nut ajoqutaasin­naavoq. Ilaan­ni Baruki, Jeremiap al­lat­taa, pigin­ngisaminik kis­saatigisaqaler­poq Guutimul­lu kif­far­tor­nermini nuan­naarun­naarluni. Taava Jehovap Baruki ima oqarfigaa: “Sanasimasak­ka piuneeruk­kumaar­pak­ka ik­kus­suk­kak­kalu nutsul­lugit. Nunami matumani tamarmi taamaalior­tas­saanga. Il­lit ujar­pat angisooq. Taamaalioqinak!” (Jer 45:4, 5) Barukip Jehova naalap­paa. Aam­ma uagut Jehova naalat­tariaqar­par­put, taas­sumami ungasin­ngitsuk­kut silarsuaq ajor­toq piuneerutis­savaa.

12. Sooq nam­minis­sarsior­tarut­ta Guutimik ilumoorfigin­nis­sin­naan­ngitsugut nas­suiaruk.

¹² Daniel, qatan­ngut Mexicomi najugalik, kimik ilumoorfigin­nis­sanerluni naliliisariaqaler­poq. Ar­naq Jehovamik pal­lorfigin­nin­ngitsoq aap­par­taarerusup­paa. Daniel ima oqar­poq: “Al­laat pioneritut kif­far­tulereerlunga al­laf­figeqatigiit­tuar­pugut.” Paasiler­paali nam­minis­sarsiorluni. Jehovamik ilumoorfigin­nin­ngilaq maniguut­tuusariaqarlunilu. Ar­naq taan­na pil­lugu utoq­qaaner­taq misilit­tagaqarluar­toq oqalut­tuup­paa. Daniel ima nas­suiaavoq: “Taas­suma ikiorlunga paasitip­paanga Guutimik ilumoorfigin­nis­saguma ar­naq  taan­na al­laf­figisarun­naar­tariaqariga. Qinusaqat­taareerlunga qul­lilisareerlungalu taamaalior­punga. Erininarsin­ngitsoq kif­far­tor­nin­ni nuan­naar­neruler­punga.” Maan­na Daniel Jehovamik asan­nit­tumik nuliaqar­poq ilagiin­nil­lu nak­kutil­liisutut angalasarluni.

13. Natanip qanoq ilil­luni Guuti ilumoorfigalugulu Daavi ajor­tuliorsimasoq ilumoorfigaa?

¹³ Jehovamik ilumoorfigin­nik­kaangat­ta aam­ma al­lanik ilumoorfigin­nis­sin­naasar­pugut taak­kulu pitsaaner­paamik ikiorsin­naal­lugit. Pruf­fiiti Natani Jehovamik ilumoorfigin­nit­tuarlunilu Daavimik ilumoorfigin­nip­poq. Daavip ar­naq al­lasiorfigeriarlugu taas­suma uia toqutaatim­magu Jehovap Natani Daavimukar­tip­paa taan­na siun­nersoriar­toq­qul­lugu. Natanip sapiil­luni Jehova naalap­paa. Aam­mali silatusaarluni inus­siar­nersumik Daavi oqaluup­paa. Daavi paasitik­kusuk­kamiuk taan­na qanoq ingasatsigisumik ajor­tulisimasoq angut pisooq angutip piitsup savaaraatituan­nguanik til­lit­toq oqalut­tuaraa. Daavip taman­na tusaramiuk angutip pisuup iliuuserisimasaa pil­lugu taan­na kamaatingaaler­paa. Taava Natani ima oqar­poq: “Il­linuna pineqar­tutit!” Daavip paasiler­paa Jehovamut ajor­tuliorsimal­luni. – 2 Sam 12:1-7, 13.

14. Jehovamik ilumoorfigin­niitigalutit qanoq ilil­lutit ikin­ngutin­nik ilaqut­tan­nil­lu ilumoorfigin­nis­sin­naavit?

¹⁴ Aam­ma il­lit Jehovamik ilumoorfigin­nin­nerit sal­liuteriarlugu al­lanut inus­siar­nersuunik­kut taak­kunin­nga ilumoorfigin­nis­sin­naavutit. As­sersuutigalugu im­maqa paasisimavat qatan­ngut ingasat­tumik ajor­tuliorsimasoq. Im­maqa taan­na ilumoorfigerusup­pat, ingam­mik ikin­ngutitut qanitariik­kus­si ilaqutariik­kus­siluun­niit. Aam­mali nalun­ngilat Jehovamik ilumoorfigin­nin­neq pingaaruteqar­nerusoq. Taamaat­tumik Natanitul­li Jehovamut naalagit qatan­ngutin­nul­lu inus­siar­nersuul­lutit. Qatan­ngutit utoq­qaaner­tanut ikior­tis­sarsioq­qujuk er­niin­narlu taamaalioq­qul­lugu. Taamaaliun­ngip­pat il­lit utoq­qaaner­tat tamatumin­nga oqalut­tuutik­kit. Taamaalior­nik­kut Jehovamik ilumoorfigin­nis­saatit. Taamaaliuutigalutil­lu qatan­ngutit inus­siar­nerfigis­savat, utoq­qaaner­tam­mi Jehovamut ajun­ngitsumik at­taveqaq­qilersin­naaq­qul­lugu ikiorsin­naavaat. Eq­qis­sisimasumik saamasumil­lu naq­qis­savaat. – 3 Mosesi 5:1; Galatiamiut 6:1 atuakkit.

15, 16. Sooq Hushaji Guutimik ilumoorfigin­nin­niarluni sapiitsuusariaqar­pa?

¹⁵ Hushaji kun­ngip Daavip ikin­ngutaasa ilumoorfigin­nit­tut ilagaat. Absalomi kun­ngin­ngor­tin­niar­neqalermat Hushaji Daavimik Jehovamil­lu ilumoorfigin­nis­saguni sapiitsuusariaqar­poq. Nalun­ngilaa Absalomi sak­kutuunilu Jerusalemimut tikis­simasut  Daavilu qimaasimasoq. (2 Sam 15:13; 16:15) Hushajili sua? Daavi im­miniigin­narlugu Absalomi tapersersor­paa? Naagga. Daavi utoq­qaagaluar­toq inup­pas­suar­nil­lu toqutaatik­kusun­neqaraluar­toq Hushaji Daavimik ilumoorfigin­nit­tuar­poq Jehovap kun­ngitut tanitarim­magu. Taamaat­tumik Hushajip Uuliap Qaq­qaani Daavi naapigiar­paa. – 2 Sam 15:30, 32.

¹⁶ Daavip Hushaji Jerusalemimut uteq­quaa tas­sani Absalomimut ikin­ngutaasuusaarluni Akitofelip siun­nersuutaanik maangaan­nar­titsinias­sam­mat. Hushaji sapiil­luni inuunini navianar­torsior­til­lugu Daavip oqar­neratut ilior­poq Jehovamil­lu ilumoorfigin­nit­tuarluni. Daavi Jehovamut qinuvoq Hushaji ikioq­qul­lugu, qin­nutaalu akineqar­poq. Absalomi Akitofelip oqar­neratut ilior­nani Hushajip oqar­neratut ilior­poq. – 2 Sam 15:31; 17:14.

17. Sooq ilumoorfigin­nin­niarluta sapiitsuusariaqar­pugut?

¹⁷ Jehovamik ilumoorfigin­nin­niarluta sapiitsuusariaqar­pugut. Ilar­pas­suavut sapiil­lutik ilaqut­tanit, suleqatinit oqar­tus­saasunil­luun­niit tatineqaraluarlutik aalajaal­lutik Guutimik ilumoorfigin­nit­tuarsimap­put. As­sersuutigalugu Tarop Japanimiup nukap­piaran­nguul­lunili angajoq­qaani sapin­ngisaminik nuan­naar­tin­niar­tar­pai. Asagamigit naalat­tar­pai ilumoorfigisarlugil­lu – taamaalior­tus­saanini pis­sutigiin­nar­nagu. Jehovamil­li Nalunaajaasut atuaq­qis­saaqatigisalermagit angajoq­qaavisa unitsin­niarsaraat. Taman­na an­niaatigingaar­paa ataatsimiigiar­tar­niarlunilu aalajanger­nini taak­kunun­nga oqaatiginis­saa saper­nar­til­lugu. Taro ima oqar­poq: “Kamangaaramik ukiualun­ni pulaaq­qun­ngilaan­nga. Aalajangius­sara sapiil­lunga aalajangiusimaan­narsin­naanias­sagak­ku Guutimut ikioq­quvunga. Maan­na qasuk­kaameq­qap­put, akut­tun­ngitsumil­lu pulaarsin­naavak­ka.” – Ussatit 29:25 atuaruk.

18. Atuaq­qis­saar­neq man­na qanoq iluaqutigaajuk?

¹⁸ Qanor­toq aam­ma uagut Daavitut, Jonatanitut, Natanitut Hushajitul­lu Jehovamik ilumoorfigin­nin­nerup nalerisimaar­nar­nera misigitigu. Abneri Absalomilu ilumoorfigin­nin­ngitsut as­sigerusun­ngil­luin­nar­pavut. Ilumoor­poq naam­mal­luin­nan­ngitsuul­lutalu kuk­kusar­tugut. Inuunitsin­nili pingaar­ner­paatut Jehovamik ilumoorfigin­nit­tuul­luta ersersitsigu.