1, 2. (a) Sooq Noap, Danielip Jobil­lu maligas­siaat qiim­mas­saatigisin­naavar­put? (b) Ezekieli 14:14 al­lan­neqarmat pis­sutsit qanoq ip­pat?

ARLAAN­NIK misilin­neqaatigisan­nik nalaataqar­pit? Im­maqa nap­parsimavutit, aningaasaqar­niar­nik­kut ajor­nar­torsiuteqar­putit malersugaal­lutil­luun­niit. Jehovamut kif­far­tor­nin­ni nuan­naar­tuar­nis­sat ilaan­nik­kut ajor­nakusoor­tit­tar­piuk? Taamatut misigiguit taava Noap, Danielip Jobil­lu maligas­siaat qiim­mas­saatigisin­naavat. Angutit taak­ku naam­mal­luin­nan­ngitsuup­put unam­miniak­katsin­nul­lu as­singusunik unam­miniagaqarlutik. Al­laat ilaan­nik­kut inuunermin­ni navianar­torsior­tar­put. Jehovamul­li ilumoorfigin­nit­tuar­put taas­sumalu isaani up­per­nermik­kut naalan­nermik­kul­lu maligas­siuil­luarlutik. – Ezekieli 14:12-14 atuakkit.

² Al­laaserisami al­las­simaf­fik najoq­qutarineqar­toq Ezekielip Kr.in.si. ukiumi 612-imi Babyloniamiitil­luni al­lap­paa. *  (Ez 1:1; 8:1) Ukiualuit qaangium­mata, 607-imi, Jerusalemi piuneerus­saavoq. Jerusalemimi inuit amerlan­ngitsut kisimik Noatut, Danielitut Jobitul­lu aalajaal­lutil­lu naalak­kamik aniguip­put. (Ez 9:1-5) Aniguisunut ilaap­put Jeremia, Baruki, Ebed-Meleki Rekabik­kul­lu.

3. Al­laaserisami suut sam­mis­savavut?

³ Taamatut­taaq nalitsin­ni inuit Jehovap naaper­tuil­luar­tutut isigisai kisimik, Noatut, Danielitut Jobitul­lu it­tut, silarsuaq ajor­toq suujun­naarsin­neqar­pat an­naan­neqas­sap­put. (Saqq 7:9, 14) Taamaam­mat sooq Jehovap angutit taak­ku pingasut naaper­tuil­luar­tuunermut tun­ngatil­lugu maligas­satut isiginerai sam­meriar­tigit. Sam­mis­savavut (1) tamarmik im­mik­kut unam­miniagaat (2) taak­kua up­per­nerat naalan­neral­lu qanoq ilaarsin­naanerivut.

4, 5. Noa sunik unam­miniagaqar­pa, piner­tusaar­neralu sooq maluginiar­nar­pa?

⁴ Noap unamminiagaasa ilaat suuppat? Noap aataq­qiia Enoki suli inuutil­lugu inuit ajor­tun­ngoreersimap­put. Jehova pil­lugu ‘soq­qusaatsunik oqaaseqar­tar­put’. (Jud 14, 15) Nakuuser­neq nalingin­naaleralut­tuin­nar­poq Noal­lu nalaani ‘nunarsuarmi nakuuser­ner­nik ulik­kaarluni’. In­ngilit ajor­tut nunamut pil­lutik inut­tut timeqaler­put ar­nanil­lu nulis­sius­sisarlutik. Taak­kua er­neri peq­qar­niil­lutil­lu nakuuserajup­put. (1 Mos 6:2-4, 11, 12) Noal­li al­laanerunera kik­kun­nit tamanit takuneqarsin­naavoq. Taan­na Jehovap “isaanut saam­maan­narsivoq. ... Noa angutaavoq iluar­toq naligisami akor­nan­ni as­suar­naatsumik inuuseqar­toq. Noap Guuti inooqatigaa.” – 1 Mos 6:8, 9.

⁵ Al­las­simasut Noa pil­lugu sumik ilin­niarfigaavut? Siul­ler­tut, ulersuaq sioq­qul­lugu silarsuarmi ajor­tumi qanoq sivisutigisumik Noap Jehova kif­far­torfigisimaneraa eq­qarsaatigilaariaruk. Ukiut 70-iin­naanatil­lu 80-iin­naan­ngil­lat, ukiul­li 600-ngajaat kif­far­torfigaa! (1 Mos 7:11) Aap­paat­tut, eq­qaamajuk taamani ikiuisin­naasunik qiim­mas­saasin­naasunil­lu ilageeqan­ngim­mat. Al­laat qatan­ngutiminit tapersersor­neqarsimaneranik takus­sutis­saqan­ngilaq. *

6. Noa sutigut sapiitsuua?

⁶ Inut­tut ajun­ngitsutut inuunis­sani Noap naam­magiin­nan­ngilaa. Jehovamik up­perin­nin­nini sapiil­luni oqaluus­sis­sutigisar­paa. ‘Iluar­nermik nalunaariar­tor­titamik’ taaneqar­poq. (2 Petr 2:5) Apustilip Paulusip Noa pil­lugu al­lap­poq ‘up­per­nermigut silarsuaq eq­qar­tuuk­kaa’. (Hebr 11:7) Inun­nit il­laruaatigineqarlunilu akerlilersor­neqarsimas­saaq, im­maqalu al­laat sioorasaar­neqar­poq. Noali ‘inun­nik qunugisaqan­ngilaq’. (Uss 29:25) Jehoval­li kif­fani aalajaatsut sapiis­suseqalersit­tarmagit Noa sapiis­suseqar­poq.

7. Noa umiarsualiorami sunik unam­miniagas­saqar­pa?

⁷ Ukiut 500-t sin­nerlugit Noa Jehovamut kif­far­toreerluni inuit uumasul­lu an­naan­neqaatis­saan­nik umiarsualioq­quneqar­poq. (1 Mos 5:32; 6:14) Taama angitigisumik umiarsualior­nis­saq Noamut ilungersunarsimas­saqaaq! Suli an­nerusumik  il­laruaatigineqar­nis­sani akerlilersor­neqar­nis­sanilu nalusimanavian­ngilaa. Noali up­perluarlunilu Jehovap “peq­qusineratorluin­naq ilior­poq”. – 1 Mos 6:22.

8. Ilaqut­taminik pilersuiniar­nermini sutigut Noap Jehova tatigaa?

⁸ Noa al­lamik unam­miniagas­saqar­poq. Nuliani qitor­nanilu pilersor­tus­saavai. Ulersualin­ngik­kal­larmat inuit nerisas­samin­nik naatitsiniarlutik ilungersor­nerusariaqarmata aam­ma Noa sulinerusariaqar­poq. (1 Mos 5:28, 29) Ilaqut­tamili pisariaqar­titaat ingasat­tumik isumakuluutiginagit inuunermini Jehovamut kif­far­tor­nini pingaar­ner­paatip­paa. Aam­ma umiarsualior­nini ulap­putigigaluarlugu, im­maqa ukiuni 40-ni 50-iniluun­niit, anersaak­kut it­tut pingaar­ner­paatip­pai. Ulersuul­lu kingor­na suli ukiut 350-it kif­far­tor­poq. (1 Mos 9:28) Up­per­nermut naalan­nermul­lu tun­ngatil­lugu Noa maligas­saal­luangaarami!

9, 10. (a) Noap up­per­nera naalan­neralu qanoq ilaarsin­naavavut? (b) Guutip inatsisaanik maleruaanis­sat aalajangiusimaguk­ku suna ilimagil­luin­narsin­naaviuk?

⁹ Noap uppernera naalanneralu qanoq ilaarsinnaavavut? Taamaaliorsin­naavugut Jehovap suut eq­qor­tuuneran­nut isigin­nit­taasianik il­lersuinik­kut, Saatanip ‘silarsuaanut ilaan­ngin­nik­kut’ Jehovamil­lu sal­liutitsinik­kut. (Joh 15:19, NW; Matt 6:33) Taamaat­tumik silarsuup nuan­narin­ngilaatigut. As­sersuutigalugu katis­simaneq atoqatigiin­nerlu pil­lugit Guutip inatsisai aalajangiusimagatsigit nunat ilaan­ni tusagas­siuutitigut oqaluuserinerlun­neqar­tar­pugut. (Malaki 3:17, 18 atuakkit). Noatul­li Jehova mianeraar­put, inuit pin­nagit. Tas­sa ataq­qingaarlugulu pakatsisik­kusun­ngilar­put. Taas­suma kisimi inuunermik naas­saan­ngitsumik tunisin­naagaatigut nalun­ngilar­put. – Luk 12:4, 5.

¹⁰ Im­minut ima aperigit: ‘Guutip isaani eq­qor­tumik ilior­tuarusup­punga, aam­ma al­lanit il­laruaatigineqarlungalu isor­nar­torsior­neqaraluaruma? Jehovap ilaqut­tan­nik pilersuisin­naanera tatigaara, aam­ma inuus­sutis­sarsior­neq ajor­nakusooraluar­pat?’ Noatul­li Jehova tatigalugulu naalak­kuk­ku Jehovamit isumagineqar­nis­sat ilimagil­luin­narsin­naavat. – Fil 4:6, 7.

11. Danieli ikin­ngutaalu pingasut Babylonimi sunik unam­miniagas­saqar­pat? (Al­laaserisap aal­laq­qaataani as­siliaq takuuk).

¹¹ Danielip unamminiagaasa ilaat suuppat? Danieli Babylonimut, al­lamiut il­loqarfian­nut guutipilus­siorfiusumut anersaalerif­fiusumul­lu, aal­larus­saaq­qavoq. Babylonimiut juutit taak­kualu Guutiat Jehova am­mut isigalugil­lu mitaatigaat. (Tuss 137:1, 3) Danielip juutil­lu al­lat Jehovamik asan­nit­tut taman­na aliasuutigingaarsimas­savaat! Aam­ma Danieli ikin­ngutaalu pingasut, Hananja, Mishaeli Azarjalu Babylonip kun­ngianut kif­far­tor­tun­ngor­nis­samut sungiusar­neqaleramik inun­nit im­mik­kut maluginiar­neqar­put. Kun­ngip nerisar­tagaanik, Jehovap in­nut­taminut nerisas­sat iner­teq­qutigisai ilan­ngul­lugit, nerisar­nis­saat naatsorsuutigineqar­poq. Danielili ‘kun­ngip nerisar­tagaanik mingut­tun­nguutigisin­naasaminik neriuman­ngilaq’. – Dan 1:5-8, 14-17.

12. (a) Danieli inut­tut qanoq it­tuua? (b) Jehovap Danieli qanoq isigaa?

 ¹² Danieli aam­ma al­lamik unam­miniagas­saqar­poq. Pigin­naasaqarluarami kun­ngimit im­mik­kut pisin­naatitaaf­filer­neqar­poq. (Dan 1:19, 20) Danielili pingaakujuler­nanilu makitalin­ngilaq, maniguut­tuarlunilu an­neruniajuip­poq. Ingerlal­luar­nerminul­lu Jehova pis­sutaanerar­tuaan­nar­paa. (Dan 2:30) Aam­ma Jehovap Noa Jobilu maligas­satut eq­qaagamigit Danieli ilan­ngul­lugu eq­qaavaa. Taamani Noap Jobil­lu inuuner­tik tamaat aalajaal­lutik Jehova kif­far­torfigereersimavaat, Danielili suli inuusut­tuuvoq. Jehovap Danieli tatigil­luin­nar­paa! Pis­sutis­saqarluar­porlumi, Danielimi inuunini tamaat Guutimut aalajaal­lunilu naalap­poq. 100-t pal­lil­lugit ukioqar­toq Guutip in­ngiliata ima oqarfigaa: “Danieli, angut nuan­narineqangaar­tuusutit.” – Dan 10:11.

13. Danielip qaf­fasis­sumik atorfinitsin­neqar­neranut suna pis­sutaasimasin­naava?

¹³ Danieli Babylonimiut naalagaaf­fis­suan­ni aam­ma Mederit Perseril­lu naalagaaf­fis­suan­ni Jehovap ikiuineratigut qaf­fasis­sumik atorfinip­poq. (Dan 1:21; 6:2, 3) Soorlu Egyptenimi Jehovap Josefimut iliorsimanermisut Persiamilu Esterimut Mordokajimul­lu ilior­nermisut Danieli in­nut­taminik ikiuisin­naanias­sam­mat atorfinitsis­simasin­naavaa. * (Dan 2:48) Ezekieli juutil­lu aal­larus­saasut al­lat Jehovap Danieli qanoq atoraa takul­lugu tup­pal­lersaatigingaarsimas­savaat!

14, 15. (a) Pis­sutsit atuk­kavut Danielip atugaanut qanoq as­singup­pat? (b) Angajoq­qaat Danielip angajoq­qaavi sumik ilin­niarfigisin­naavaat?

¹⁴ Danielip uppernera naalanneralu qanoq ilaarsinnaavavut? Silarsuaq inuuf­figisar­put kinguaas­siuutitigut inuunerlut­tunik guutipilus­sior­tunil­lu ulik­kaar­poq. Inuit Babylonersuarmit, up­perisarsior­nerup eq­qun­ngitsup naalagaaf­fis­suanit, Biibilimi ‘anersaapiluit najugarisaan­nik’ taaneqar­tumit sun­ner­tis­simap­put. (Saqq 18:2) Silarsuarmili matumani al­lamiuusutut ik­kat­ta al­laaneruner­put pil­lugu inun­nit il­laruaatigineqar­tar­pugut. (Mark 13:13) Qanor­toq Danielitut Guutitsin­nut Jehovamut qanil­ligisa.  Maniguuk­kut­ta, Jehovalu tatigigutsigu naalak­kutsigulu uagut­taaq erlin­nangaar­tutut isigis­savaatigut. – Hagg 2:7.

¹⁵ Angajoq­qaat Danielip angajoq­qaavi pingaarutilin­nik ilin­niarfigil­luarsin­naavaat. Danieli Judami nukap­piaraasoq nunaq­qatai ajor­tuup­put. Taas­sumali Jehova asaler­paa. Taman­na nalaatsor­nerin­nak­kut piva? Naamik. Angajoq­qaavisa Jehova pil­lugu ilin­niar­tis­simas­savaat. (Uss 22:6) Aam­ma Danielip aq­qa, isumaqar­toq “Guuti eq­qar­tuus­sisigaara”, angajoq­qaavisa Jehovamik asan­nin­neran­nik ersersitsivoq. (Dan 1:6) Taamaam­mat angajoq­qaajususi, meeq­qas­sin­nik Jehova pil­lugu ilin­niar­titsinis­sin­ni erinitsajuigitsi. Piner­tusaaritsi. (Ef 6:4) Qinoqatigisarlugil­lu qin­nut­tarsigit. Biibilimi sal­lusuis­sutinik uum­mam­miulius­sinis­saat ilungersuutigigus­siuk Jehovap pil­luaq­qungaas­savaasi. – Tuss 37:5.

16, 17. Jobi as­sigiin­ngitsunik sunik nalaataqar­pa?

¹⁶ Jobip unamminiagaasa ilaat suuppat? Jobip atugai al­lan­ngorujus­suar­put. Aal­laq­qaam­mut Jobi “angutini Kangiamiuni tamani pigis­saar­ner­paavoq”. (Job 1:3) Pisuujuvoq, nuimasuul­luni ataq­qineqangaarlunilu. (Job 29:7-16) Taamaak­kaluar­toq al­lanit pitsaanerusutut im­minut isigin­ngilaq, aam­ma misigin­ngilaq Guuti pisariaqar­tin­nagu. Taan­nami Jehovap ‘kif­faminik’ taavaa, oqarlunilu ‘as­suar­naatsuul­lunilu peq­qusersuitsuusoq Guutimil­lu mianerin­nit­tuul­luni ajor­tumik iliuuseqar­naveersaar­tuusoq’. – Job 1:8.

¹⁷ Jobil­li atugai al­lan­ngoriasaar­put. Suna tamaat an­naavaa, isumatsaq­qangaaramilu toquin­narusuler­poq. Maan­na nalun­ngilar­put Jobip ajor­nar­torsiutaanut Saatani pisuusoq. Taas­suma Jobi nam­minis­sarsiorluni Jehovamik kif­far­torfigin­nin­nerar­paa. (Jobi 1:9, 10 atuakkit). Jehovap un­nerluutipalaaq taman­na soqutigin­ngitsuusaan­ngilaa. Saatanip sal­lutuujunera up­per­narsar­niarlugu qanoq piva? Jobip ilumoorfigin­nin­nerminik asan­nin­ninilu pis­sutigalugu kif­far­torfigin­nin­nerminik ersersitsinis­saanut Jehovap periarfis­sip­paa.

18. (a) Jobimut tun­ngatil­lugu suna maluginiar­piuk? (b) Jehovap Jobimut pin­neriaasianit Jehova pil­lugu suna paasivar­put?

¹⁸ Saatanip Jobi peq­qar­niitsunik saas­sut­taqat­taar­paa isumaqar­tin­niarsaralugulu Guutimit naal­liutsin­neqar­toq. (Job 1:13-21) Taava angutit pingasut Jobimut ikin­ngutaanerar­tut ajor­tunik Jobimut oqaaseqar­put. Ajor­tuunerar­paat Guutimil­lu pil­lar­neqar­nerarlugu. (Job 2:11; 22:1, 5-10) Taamatut pineqaraluarluni Jobi Jehovamut aalajaat­tuar­poq. Ilumoor­poq ilaan­nik­kut isumaatsutut oqalut­tar­toq. (Job 6:1-3) Jehoval­li nalun­ngilaa Jobi isumatsaq­qanerminit taamatut oqalut­toq. Takuaa Saatanimit peq­qar­niitsumik saas­sun­neqaqat­taaraluarluni Jobip qiman­ngisaan­naraani. Taamatut pineqareersoq Jobip pigisai marloriaataanik Jehovap ilavai ukiunil­lu 140-nik inuunera sivitsorlugu. (Jaak 5:11) Jobi uum­matik­kut iluun­ngarluni Guutimut kif­far­tor­tuar­poq. Taman­na qanoq nalun­ngilar­put? Ezekieli 14:14, al­laaserisami najoq­qutarineqar­toq, Jobip toqoreer­nerata ukiut hundredil­lit kingor­na al­lataam­mat.

19, 20. (a) Jobip up­per­nera naalan­neralu qanoq ilaarsin­naavavut? (b) Jehova ilaarlugu qanoq misigin­neqataasin­naavugut?

 ¹⁹ Jobip uppernera naalanneralu qanoq ilaarsinnaavavut? Qanorluun­niit atugaqaraluarut­ta inuunitsin­ni Jehova pingaar­ner­paatik­kusup­par­put. Tatigil­luin­narusul­lutigulu uum­matik­kut iluun­ngarluta naalak­kusup­par­put. Taamaalior­nis­satsin­nut uagut Jobimit pis­sutis­saqar­neruvugut. Una eq­qarsaatigiuk: Ul­lumik­kut Saatani pil­lugu taas­sumalu periaasii ilisimasaqarfigil­luar­pavut. (2 Kor 2:11) Biibili pis­sutaal­luni, pingaar­tumik Jobimik al­lak­kat, sooq Guutip naal­liun­nerit akuerinerai paasivar­put. Danielip siulit­tuutaanit nalun­ngilar­put Guutip naalagaaf­fia naalagaaf­fiviusoq Jiisusimit Kristusimit naalak­kersuif­figineqar­toq. (Dan 7:13, 14) Aam­ma qanit­tuk­kut nunarsuarmut naalak­kersuilis­sasoq naal­liun­ner­nil­lu atuuk­kun­naarsitsis­sasoq nalun­ngilar­put.

²⁰ Jobip misigisaa qatan­ngutivut naal­liuk­kaangata misigin­neqataasar­nis­satsin­nik aam­ma ilin­niarfigaar­put. Im­maqa Jobitul­li isumaatsunik oqaaseqar­tarsin­naap­put. Taak­kuli pil­lugit ajor­tunik eq­qarsaateqas­sanatalu ajor­tuliorsimasutut un­nerluutigis­san­ngilavut. Paasin­nit­tuusariaqar­pugul­li. Taamaalior­nik­kut Ataatar­put Jehova asan­nit­toq nal­lit­tuisorlu ilaas­savar­put. – Tuss 103:8.

21. Noap, Danielip Jobil­lu inuuneri eq­qarsaatigalugit qanoq Petrusip al­lagai siul­liit 5:10-mut eq­qaasitsip­pat?

²¹ Noa, Danieli Jobilu oqalut­tuarisaanerup ingerlanerani pis­sutsinilu as­sigiin­ngitsorujus­suar­ni inuup­put. Unam­miniak­kamin­nili tamarmik piner­tusaar­put. Inuunerisa oqalut­tuas­sar­taat eq­qarsaatigalugit apustilip Petrusip oqaasii uku eq­qaavavut: “Sivikitsumik atugarliuuteqar­tusi Guutip saam­maas­singaar­tup ... nam­mineq pigin­naan­ngorsas­savaasi najum­mil­lusilu nakus­satsil­lusilu aalajaatsumil­lu tun­ngavilerlusi.” – 1 Petr 5:10.

22. Al­laaserisami tul­liut­tumi suna sam­mis­savar­put?

²² Petrusip al­lagai siul­liit 5:10-mi al­las­simasut aam­ma nalitsin­ni Guutip in­nut­taanut atuup­put. Jehova neriorsuivoq kif­fani aalajaas­sin­naanias­sam­mata nakus­satsin­niarlugit. Tamat­ta Jehovamit nakus­satsin­neqarusul­lutalu ilumoorfigin­nit­tuarusup­pugut. Taamaam­mat Noa, Danieli Jobilu up­perluar­tut ilaarusup­pavut. Al­laaserisami tul­liut­tumi angutit taak­kua Jehovamik ilisarisiman­nil­luar­nerat pis­sutaal­luni ilumoorfigin­nis­sin­naanerat sam­mis­savar­put. Taas­sumami iliuusereq­qusai “suut tamaasa paasisin­naavaat”. (Uss 28:5, NW) Aam­ma uagut taamaaliorsin­naavugut.