1-3. (a) Sooq Jehovap Salomo asavaa, Salomolu qanoq pil­luaq­quneqar­pa? (b) Al­laaserisami matumani apeq­qutit suut akis­sutis­sarsis­savavut?

SALOMO inuusut­tun­nguul­luni Israelimi kun­ngin­ngor­poq. Kun­ngin­ngoq­qam­merluni sin­nat­tuk­kut Jehovamit saq­qum­merfigineqar­poq oqarfigineqarlunilu: “Oqaan­narit sumik tunis­sanerik­kit.” Salomo akivoq: ‘Inuusut­tun­nguuvunga misilit­tagakitsuul­lungalu. Taamaat­tumik kif­fat uum­mateqar­tik­kiuk malus­saris­sumik il­lit in­nut­tan­nut naalagaasin­naatil­lunga.’ (1 Kng 3:5-10) ‘Uum­mam­mik malus­saris­sumik’, tas­sa naalat­tumik, qinugami as­sut maniguup­poq! Paasinar­poq Jehovap Salomo asam­magu. (2 Sam 12:24) Kun­ngip inuusut­tup akis­sutaa Guutit­ta iluaringaaramiuk Salomo ‘uum­mam­mik ilisimasumik silaqas­suseqar­tumil­lu’ tunivaa. – 1 Kng 3:12.

² Salomo aalajaan­nermini amerlasuunik pil­luaq­qus­sutisivoq. Im­mik­kut pisin­naatitaaf­figalugu Jehovap “Guutiata aq­qa” naalaf­filiuup­paa. (1 Kng 8:20) Guutimeersumik ilisimas­suseqar­nini tusaamasaalis­sutigaa. Guutimil­lu isumas­sarsisitaal­luni oqaasii Biibilimi atuak­kani pingasuni al­lan­neqar­put. Us­satit atuak­kat taak­kua ilagaat.

³ Us­satini uum­mat 66-eriarluni eq­qaaneqar­poq. As­sersuutigalugu Us­satit 4:23-mi atuar­par­put: “Paarisas­san­nit tamanit an­nermik uum­matit paariuk.” Al­las­simaf­fim­mi tamatumani oqaatsimi ‘uum­mam­mi’ suna pineqar­pa? Al­laaserisami matumani apeq­qut taan­na akis­sutis­sarsis­savar­put. Aam­ma apeq­qutit marluk al­lat sam­mis­savavut: Saatanip uum­mater­put qanoq ajor­tumik sun­ner­niar­tar­paa? Uum­mater­pul­lu qanoq paarisin­naavar­put? Guutimut aalajaak­kumal­luta apeq­qutinut pingaarutilin­nut  taak­kunun­nga akis­sutit paasisariaqar­pavut.

4-5. (a) Us­satit 4:23-mi oqaatsimi ‘uum­mam­mi’ suut pineqar­pat? (b) Qamuuna iluk­kut qanoq it­tuunit­ta pingaaruteqas­susia timik­kut peq­qis­sutsitsin­nit qanoq ersersin­neqar­pa?

⁴ Us­satit 4:23-mi oqaatsimi ‘uum­mam­mi’ pineqar­put eq­qarsaativut, misigis­sutsivut, pis­sutiginiak­kavut pilerigisavul­lu. Qal­lik­kut qanoq it­tuuner­put pineqaan­narani qamuuna iluk­kut qanor­piaq it­tuuner­put pineqar­poq.

⁵ Qamuuna iluk­kut qanoq it­tuunit­ta pingaaruteqas­susia timik­kut peq­qis­sutsitsin­nit qanoq ersersin­neqar­toq eq­qarsaatigiuk. Siul­ler­tut, timik­kut peq­qis­suujumal­luta peq­qin­nar­tunik nerisariaqarlutalu timersukulasariaqar­pugut. Taamatut­taaq anersaak­kut peq­qis­suujumal­luta anersaak­kut nerisas­sat peq­qin­nar­tut toq­qar­tariaqarlugil­lu Jehovamut up­per­ner­put ersersikulasariaqar­par­put. Ilik­kak­katsin­nik maleruaanik­kut up­perisar­pul­lu pil­lugu oqalut­tuar­tar­nik­kut Jehovamut up­per­ner­put ersersit­tar­par­put. (Rom 10:8-10; Jaak 2:26) Aap­paat­tut, qal­lik­kut qanoq it­tuuner­put tun­ngavigalugu eq­qarsarsin­naavugut qamuuna nap­parsimagaluarluta peq­qil­luta. Taamatut­taaq ileq­quvut anersaak­kut it­tut tun­ngavigalugit eq­qarsarsin­naavugut up­per­nik­kut nukit­tul­luta, pileris­susipiluil­li ilutsin­ni naajar­torsin­naap­put. (1 Kor 10:12; Jaak 1:14, 15) Eq­qaamasariaqar­par­put Saatanip im­misut eq­qarsar­taaseqaler­nis­sar­put kis­saatigim­magu. Qanor­piaq taamatut sun­ner­niar­tar­paatigut? Im­minul­lu qanoq il­lersorsin­naavugut?

6. Saatani sumik anguniagaqar­pa, taman­nalu qanoq anguniar­tar­paa?

⁶ Saatanip – pikitsitsisup Jehovap najoq­qutas­siaanik sumigin­naasup nam­minis­sarsior­nermil­lu pis­sutiginiagaqar­tup – as­sigilis­sagitsin­ni kis­saatigaa. Saatanip im­misut eq­qarsalersin­niarluta iliuuseqar­tin­niarlutalu pin­ngitsaalisin­naan­ngilaatigut. Taamaat­tumik anguniak­kani al­latigut anguniar­tar­paa. As­sersuutigalugu inun­nik ajor­tumik sun­nersimasaminik avatangiiseqar­tip­paatigut. (1 Joh 5:19) Eq­qarsar­taaser­put iliuutsivul­lu ikin­ngutipalaanit ‘aseruutis­sin­neqar­tar­tut’ nalun­ngik­kaluarlutigu  ikin­ngutipalaat ilagisas­sagigut neriuutigaa. (1 Kor 15:33) Periuseq taan­na kun­ngimut Salomomut iluatsip­poq. Taas­suma ar­nar­pas­suit Guutimik nalusut im­minik sun­niingaar­tut nulis­siup­pai, “nuliaasalu uum­mataa kil­lormut sangutip­paat” Jehovamit ungasil­lisil­lugu. – 1 Kng 11:3.

7. Saatanip eq­qarsar­taatsini aam­ma qanoq siam­mar­ter­tar­paa, taman­nalu sooq mianersuutigisariaqar­par­put?

⁷ Saatanip isigin­naagas­siat aal­lakaatitas­sial­lu atorlugit im­misut eq­qarsalersin­niar­tar­paatigut. Nalun­ngilaa oqalut­tuat aliik­kutaan­naanatik qanoq eq­qarsar­nis­samik, misiginis­samik iliuuseqar­nis­samil­lu ilin­niar­titsisar­tut. Jiisusi oqalut­tuar­nik­kut ilin­niar­titsil­luar­tar­poq. As­sersuutigalugu Samariamiumik naak­kin­nit­tumik er­nermil­lu tam­maraluar­tumik as­sersuusiat eq­qarsaatigik­kit. (Matt 13:34; Luk 10:29-37; 15:11-32) Inuil­li Saatanimit ajor­tumik sun­ner­neqarsimasut oqalut­tuat atorlugit sun­ner­niarsin­naavaatigut. Oqimaaqatigiis­saarisariaqar­pugut. Isigin­naagas­siat aal­lakaatitas­sial­lu ajor­tumik uagutsin­nut sun­niuteqan­ngitsut aliik­kutaasin­naal­lutil­lu ilin­niarfiusin­naap­put. Mianersor­tariaqar­pugul­li. Aliik­kutas­sanik toq­qaaniar­nermi pitsaas­saaq im­minut ima aperisarut­ta: ‘Isigin­naagas­siami aal­lakaatitas­siamiluun­niit ilin­niar­titsis­sutigineqar­pa uinik­kut pileris­sutsinut nak­kaan­nar­neq ajun­ngitsuusoq?’ (Gal 5:19-21; Ef 2:1-3) Isigin­naagas­siami Saatanip eq­qarsar­taasia siam­mar­ter­neqar­toq paasiguk­ku qanoq ilior­tariaqar­pit? Nap­paatitut tuniluut­tutut nigorsimaniar­tariaqar­pat!

8. Angajoq­qaat meeq­qatik uum­mam­mik paarsinermik qanoq ilin­niar­tis­sin­naavaat?

⁸ Angajoq­qaajususi, Saatanip meeq­qas­si uum­mataan­nik ajor­tumik sun­niiniar­neranut il­lersor­nis­saan­nut im­mik­kut it­tumik akisus­saaf­feqar­pusi. Qular­nan­ngitsumik meeq­qasi nap­paatinit tunil­latseq­qunagit sapin­ngisas­sin­nik iliuuseqar­tar­pusi. Angerlarsimaf­fis­si eq­qiluitsuutit­tar­parsi aam­ma ilis­sin­nik meeq­qas­sin­nil­lu nap­parsimalersitsisin­naasut suul­luun­niit  igit­tarlugit. Taamatut­taaq meeq­qasi isigin­naagas­sianut, aal­lakaatitas­sianut, pin­nguaatinut elektroniskiusunut nit­tar­tak­kanul­lu Saatanip eq­qarsar­taasianik siam­mar­terisunut il­lersor­tariaqar­pasi. Jehovap meeq­qas­si anersaak­kut peq­qis­susaan­nik isumas­suisus­satut pisus­saaf­filer­paasi. (Uss 1:8; Ef 6:1, 4) Taamaat­tumik ilaqut­tas­si Biibilimi najoq­qutas­sianik tun­ngaveqar­tunik malit­tarisas­siuun­nis­saat tunuarsimaarfigeqinasiuk. Meeq­qasi mikisut oqarfigisarsigit suut isigin­naaq­qusaal­lugil­lu isigin­naaq­qusaan­ngik­kaat aalajangius­sas­sin­nul­lu pis­sutaasunik paasin­nin­nis­saan­nut ikior­tarlugit. (Matt 5:37) Meeq­qasi peror­nerup­pata nam­min­neerlutik Jehovap najoq­qutas­siai tun­ngavigalugit suup eq­qor­tuuneranik suul­lu eq­qun­ngitsuuneranik aalajangiinis­samut sungiusarsigit. (Hebr 5:14) Eq­qaamasiul­lu meeq­qas­si oqaatsisi ilin­niarfigingaar­taraluarlugit iliuutsisi ilin­niarfiginerusarmatigit. – 5 Mos 6:6, 7; Rom 2:21.

9. Saatanip isuma siam­marsagaasa ilaat suua, aam­ma sooq navianar­pa?

⁹ Saatanip aam­ma Jehovap eq­qarsar­taasia pin­nagu inuit ilisimas­susian­nik tutsuigin­nilersitsiniar­nik­kut uum­mater­put ajor­tumik sun­ner­niar­tar­paa. (Kol 2:8) Saatanip isuma siam­marsagaasa ilaat ataasiin­naq – pisuun­ngor­nis­samik inuunermi pingaar­ner­paatitsineq – eq­qarsaatigiuk. Inuit taama eq­qarsar­tar­tut imaas­sin­naavoq pisuun­ngor­tut pisuun­ngun­ngitsul­luun­niit. Qanorluun­niit ik­kaluar­pat navianar­torsior­put. Sooq? Imaas­sin­naavoq anguniagar­tik anguniaan­narlugu aningaasarsiorusungaaramik peq­qis­suser­tik, ilaqut­tanut at­taveqar­ner­tik al­laal­lu Guutimik ikin­nguteqar­ner­tik sus­sak­keeraat. (1 Tim 6:10) Ataatat­ta qilam­miusup ilisimas­suseqar­tup aningaasanut eq­qor­tumik isigin­nit­taaseqaq­qul­luta ikior­tarmatigut qujamasuutigisin­naavar­put. – Oqal 7:12; Luk 12:15.

10-11. (a) Im­minut il­lersorumal­luta susin­naasariaqar­pugut? (b) Itsaq alaper­naarsuisuutitat qanoq ilior­tar­pat, nalun­ngeqatigin­nis­suter­pul­lu alaper­naarsuisuutitatut qanoq iliorsin­naava?

¹⁰ Uum­mater­put iluatsit­tumik paaris­sagutsigu navianar­tut takusin­naasariaqarlugil­lu im­minut il­lersor­niarluta iliuuseqapal­las­sin­naasariaqar­pugut. Us­satit 4:23-mi oqaaseq ‘paarsinermik’ nutser­neqar­toq alaper­naarsuisuutitap suliaanut eq­qaanar­poq. Kun­ngip Salomop nalaani alaper­naarsuisuutitat il­loqarfiup qarmarsuani pigaar­tuusar­put navianar­tunil­lu takusaqaraangamik kalerrisaarisarlutik. As­sersuut taman­na Saatanip eq­qarsar­taatsitsin­nik ajor­tumik sun­niiniar­neranik unitsitsiniarluta qanoq ilior­tariaqar­nitsin­nik paasin­nin­nis­samut iluaqutigivar­put.

¹¹ Itsaq alaper­naarsuisuutitat matumik paarsisut qanimut suleqatigisar­paat. (2 Sam 18:24-26) Akeq­qat qanil­ligaangata isaaf­fiit matusar­nerisigut suleqatigiil­lutik il­loqarfim­mik paarsisar­put. (Neh 7:1-3) Nalun­ngeqatigin­nis­suter­put Biibilimit ilin­niar­tin­neqarsimasoq * alaper­naarsuisuutitatut il­luni Saatanip uum­mater­put tiguar­niaraangagu – al­latut oqaatigalugu eq­qarsaativut, misigis­sutsivut, pis­sutiginiak­kavut pileris­sutsivul­lu sun­ner­niaraangagit – mianersoq­qusisarsin­naavoq. Nalun­ngeqatigin­nis­suter­put navianar­toqar­neranik kalerrisaarigaangat tusar­naar­tariaqarlugulu isaaf­fiit matusariaqar­pavul­lusooq.

12-13. Sunis­samut us­ser­nar­torsiorsin­naavugut, susariaqar­pugul­li?

¹² Saatanip eq­qarsar­taasianut im­mitsin­nut  qanoq il­lersorsin­naanitsin­nik as­sersuut eq­qarsaatigiuk. Jehovap ilin­niar­tip­paatigut ‘kinguaas­siuutitigut inuunerlun­neq mingun­nar­tul­lu suul­luun­niit taaneqas­san­ngitsut akor­natsin­ni’. (Ef 5:3) Atuaqatit­tali suleqatit­taluun­niit kinguaas­siuutitigut inuunerlun­nermut tun­ngasut eq­qar­tuler­patigit susariaqar­pugut? Nalun­ngilar­put ‘naaggaar­tus­saal­luta iluaatsuus­susermut silarsuarmiul­lu kajungerisaan­nut’. (Tit 2:12) Alaper­naarsuisuutitaq, nalun­ngeqatigin­nis­suter­put, im­maqa kalerrisaaris­saaq. (Rom 2:15) Tusar­naas­savar­pul­li? Im­maqa paarlat­tuanik peqatit­ta tusar­naar­nis­saan­nut imaluun­niit as­sit avitseqatigisaasa isigin­naar­nis­saan­nut us­ser­nar­torsius­saagut. Al­lanik eq­qar­tuiler­nik­kut al­lamukar­nik­kul­luun­niit navianar­tut nigor­tariaqar­pavut.

¹³ Eq­qun­ngitsumik eq­qarsaateqar­nis­samut iliuuseqar­nis­samul­luun­niit peqatitsin­nit tatineqar­neq akius­sagutsigu sapiit­tariaqar­pugut. Qularin­ngis­sin­naavar­put Jehovap iliuutsivut takugai, aam­ma Saatanitut eq­qarsar­taaseqar­nerup akior­nis­saanut pisariaqar­tumik nakus­satsis­sal­lutalu ilisimas­suseqalersis­savaatigut. (2 Nal 16:9; Es 40:29; Jaak 1:5) Uum­mater­pul­li aam­ma qanoq paariuarsin­naavar­put?

14-15. (a) Uum­mater­put sumut am­maat­tariaqar­par­put, qanorlu taamaaliorsin­naavugut? (b) Biibilimik atuar­nit­ta tamak­kiisumik pis­sarsiaqarfiginis­saanut Us­satit 4:20-22 qanoq iluaqutigaavut? (Takuuk ungalusaq “ Eq­qarsaatigin­neq­qis­saar­neq”).

¹⁴ Uum­mater­put paariumal­lugu ajor­tumik sun­niuteqar­tar­tunut matuin­nar­nagu ajun­ngitsumik sun­niuteqar­tar­tunut am­maat­tariaqar­par­put. Il­loqarfik qarmarsualim­mik as­sersuut eq­qarsaatigeq­qiguk. Akeq­qat isaan­ngin­nias­sam­mata matunik paarsisup matut matusar­pai, ilaan­nik­kul­li nerisas­sat ator­tus­sal­lu eq­qun­neqar­nias­sam­mata matut am­mar­tar­pai. Matut am­man­ngisaan­nar­pata il­loqarfim­mi in­nut­taasut kaalis­sap­put. Taamatut­taaq uum­mater­put Guutip eq­qarsar­taasianit sun­ner­neqar­nias­sam­mat am­makulasariaqar­par­put.

¹⁵ Jehovap eq­qarsar­taasia Biibilimi atuar­neqarsin­naavoq, taamaat­tumik Biibilimik atuar­nerit tamaasa Jehovap eq­qarsar­taasianit eq­qarsar­taatsik­kut, misigis­sutsik­kut iliuutsik­kul­lu sun­ner­tit­tar­pugut. Biibilimik atuar­ner­put qanoq tamak­kiisumik pis­sarsiaqarfigisin­naavar­put? Qinuneq pingaaruteqarluin­nar­poq. Kristumiu ar­naq ima oqar­poq: “Biibilip atuan­ngin­nerani Jehovamut qinusar­punga Oqaasiini ‘tupin­nar­tut it­tut’ takunis­saan­nut ikioq­qul­lunga.” (Tuss 119:18) Aam­ma atuak­kavut eq­qarsaatigeq­qis­saar­tariaqar­pavut. Qinugaangat­ta, atuaraangat­ta eq­qarsaatigin­neq­qis­saaraangat­talu Guutip oqaasia ‘uum­matit­ta ilor­piaanut’ (Testamentitoqaq) pisar­poq, Jehoval­lu eq­qarsar­taasia nuan­nariler­tar­par­put. – Ussatit 4:20-22 atuakkit; Tuss 119:97.

16. JW Broadcasting-imiit­tut isigin­naar­nerat amerlasuut qanoq iluaqutigisar­paat?

¹⁶ Aam­ma JW Broadcasting^®-imiit­tut isigin­naar­nerisigut Guutip eq­qarsar­taasianit sun­ner­neqar­tar­pugut. Aap­pariit oqar­put: “Qaam­mam­mut aal­lakaatitas­siat qin­nutitsin­nut akis­sutaal­luar­put! Nikal­lungal­lutaluun­niit kiserlioraangat­ta nakus­satsis­sutigalugil­lu qiim­maal­laatigisar­pavut. Aam­ma im­mik­kut erin­niat angerlarsimaf­fitsin­ni tusar­naakulasar­pavut. Iganitsin­ni, eq­qiaanitsin­ni tiitor­nitsin­niluun­niit tusar­naar­tar­pavut.” Taak­kua uum­matit­ta paarinis­saan­nut iluaqutigisar­pavut. Jehovatut eq­qarsar­taaseqar­nis­samut Saatanitul­lu eq­qarsar­taaseqar­nis­samut tatineqar­nerup akior­nis­saanut ilin­niar­tit­tar­paatigut.

17-18. (a) Kun­nginik al­lak­kat siul­liit 8:61-imi ersersin­neqar­tutut Jehovamit ilik­kak­kavut maleruaraangatsigit susar­pugut? (b) Kun­ngip Hizkijap maligas­siaa qanoq ilin­niarfigisin­naavar­put? (c) Tus­siaat 139:23, 24-milu Daavip qin­nutaanut naaper­tuut­tumik suna qin­nutigisin­naavar­put?

¹⁷ Eq­qor­tulior­nerup iluaqutis­sar­tai misigigaangatsigit  tamatigut up­per­ner­put nakus­satsit­tar­poq. (Jaak 1:2, 3) Nalerisimaaler­tar­pugut nalun­ngin­natsigu Jehova tul­luusimaar­toq qitor­namisut taasin­naal­luta, taas­suman­ngalu iluarisaanis­samik kis­saater­put sak­kor­tuneruler­tar­poq. (Uss 27:11) Misilin­neqar­nerit tamarmik tun­niusimal­luin­narluta Ataatatsin­nut asan­nit­tumut kif­far­tor­nitsin­nik ersersitsinis­samut periarfis­san­ngor­tar­put. (Tuss 119:113) Up­per­narsar­tar­par­put uum­matik­kut iluun­ngarluta Jehova asal­lugu, tas­sa naalan­nis­samik piumasaatul­lu ilior­nis­samik aalajangiusiman­nil­luin­nar­tumik uum­mateqarluta. – 1 Kunngit 8:61 atuaruk.

¹⁸ Soorunami naam­mal­luin­nan­ngitsuugat­ta kuk­kusas­saagut. Naak­kiuk­kut­ta kun­ngip Hizkijap maligas­siaa eq­qaamas­savar­put. Taan­na kuk­kusar­poq. Peq­qis­simivorli ‘uum­matik­kul­lu iluun­ngarluni’ Jehova kif­far­torfigalugu. (Es 38:3-6; 2 Nal 29:1, 2; 32:25, 26) Taamaat­tumik Saatani eq­qarsar­taatsitsin­nik ajor­tumik sun­niiniar­toq akior­tigu. ‘Uum­mam­mik malus­saris­sumik’, tas­sa naalat­tumik, ineriar­tor­titsinis­sar­put qin­nutigisar­tigu. (1 Kng 3:9; Tussiaat 139:23, 24 atuakkit). Jehovamut aalajaas­sin­naavugut tamanit an­nerusumik uum­mater­put paarigutsigu.