1. Sooq inup­pas­suit Biibilimi allas­simasut qularaat?

 NALITSINNI inup­pas­suit kik­kut tatigisin­naanerlugit naluaat. Inuit ataq­qisatik – soorlu politik­kerit, ilisimatuut niuer­tullu – soqutigivin­neraatik nalor­nis­sutigisar­paat. Aamma kristumiuunerar­tut palasii ataq­qin­ngilaat. Taamaat­tumik Biibili, atuagaq upperisarsior­nik­kut siut­tuusut taak­kua maleruar­nerar­tagaat, apeq­qusermas­suk tupaal­lan­nan­ngilaq.

2. Tus­siaat 119:160 naaper­torlugu suna qularutigis­san­ngilar­put?

² Jehovamut kif­faagatta qularutigin­ngil­luin­nar­par­put Jehova ‘Guutiusoq sal­lusin­naan­ngitsoq’ uagutsin­nullu pitsaaner­paamik kis­saas­siuaan­nar­toq. (Tit 1:2; Es 48:17) Biibilimi atuak­kagut upperil­luin­narsin­naal­lugit nalun­ngilar­put. Guutimmi ‘oqaasiata isumaviat tassa sal­lusuis­sut’. b (Tussiaat 119:160 atuaruk). Biibilimik ilisimatuup allatai uku isumaqatigaagut: “Guuti ilumuun­ngitsunik eqquutin­ngisaan­nar­tunillu oqaaseqar­neq ajor­poq. Guutip oqaasii innut­taasa tatigisin­naavaat Guuti taama oqar­toq tatigigamikku.”

3. Allaaserisami matumani suut sam­mis­savagut?

³ Inuit Guutip oqaasianik uagutsitulli upperin­nileq­qul­lugit qanoq ikiorsin­naavagut? Pis­sutaasut pingasut sam­meriar­tigit. Biibilip oqariar­tuutaata allan­ngorsiman­ngin­nera, Biibilimi siulit­tuutit eqquun­neri Biibilillu inuit inuuneran­nik allan­nguisitsisin­naanera sam­mis­savagut.

4. Sooq inuit ilaat isumaqar­pat Biibili allan­ngor­tin­neqarsimasoq?

⁴ Jehovap Guutip angutit upperluar­tut 40-t mis­siliorlugit Biibilimik allatsip­pai. Allagatoq­qalli allas­simaq­qaarfiit nalitsinni piun­ngil­lat. c Allaq­qitat assilil­lugit allak­kat taamaal­laat pigaagut. Taamaat­tumik inuit ilaasa apeq­quser­tar­paat nalitsinni Biibilimi atuak­kagut allas­simaq­qaarfin­nut assingunersut. Aamma illit taamaan­nersoq eqqarsaatiginikuuiuk?

5. Hebræerisut Allak­kat Iller­nar­tut qanoq assilil­lugit allaq­qin­neqar­pat? (Saq­qaani assiliaq takuuk).

⁵ Biibilimi oqariar­tuutigineqar­toq piujuan­nar­nias­sam­mat Jehova allaq­qiisoqar­nis­saanik peq­qusivoq. Israalimi kun­ngit inatsisinik allaq­qiinis­saan­nik nam­min­neq pigisas­samin­nik ilitsersor­pai Levik­kullu inatsisinik inun­nut ilin­niar­titsisus­satut toq­qarlugit. (Mos 5. 17:18; 31:24-26; Neh 8:7) Juutit Babylon­nimiunit aal­larus­saaq­qanerisa kingorna allaq­qiinis­samik ilin­niar­tin­neqarsimasut Hebræerisut Allak­kanik Iller­nar­tunik amerlasuunik allaq­qiip­put. (Ezra 7:6) Angutit taakku peq­qis­saar­tumik sulisar­put. Eqqoq­qis­saar­tumik allaq­qiinias­sagamik allaq­qiisar­tut taak­kua oqaatsit kisiin­nar­nagit aamma naqin­nerit kisit­tar­paat. Taamaak­kaluar­torli inuit kuk­kujuitsuun­ngin­nerat pis­sutigalugu Biibilimik allaq­qitat kuk­kuneqalaaler­put. Assiliil­luni allaq­qitat amerlam­mata kingusin­nerusuk­kut kuk­kunerit taakku nas­saarineqarsin­naap­put. Qanoq?

6. Biibilimik allaq­qitani kuk­kunerit qanoq nas­saarineqarsin­naap­pat?

⁶ Ilisimatuut Biibilimik allaq­qitani kuk­kunin­nguit nas­saarinis­saan­nut ajun­ngitsumik periaaseqar­put. Takorlooriaruk inuit 100-t qup­per­neq ataaseq assilil­lugu assaan­narmik allaq­quneqar­tut. Taak­kua ilaat allaq­qiinermini annikitsumik kuk­kuvoq. Taas­suma allataa sin­nerisa allataan­nut naleq­qiul­lugu kuk­kunera nas­saarineqarsin­naavoq. Taamatut­taaq Biibilimik allagatoqar­pas­suit immin­nut naleq­qiun­nerisigut assilil­luni allat­tar­tup kuk­kus­sutai minitaalu nas­saarineqarsin­naap­put.

7. Biibilimik allaq­qiisar­tut qanoq peq­qis­saar­tigisimap­pat?

⁷ Biibilimik allaq­qiisar­tut eqqoq­qis­saar­tumik allaq­qiinis­sar­tik ilungersuutigisimavaat. Assersuut una eqqarsaatigiuk. Hebræerisut Allak­kat Iller­nar­tut tamarmiusut assilil­lugit assam­mik allak­kat pisoqaaner­paat ukiumi 1008-mi 1009-miluun­niit Kr.in.king. allataap­put. Taakku Leningrad-kodeksimik taaneqar­put. Biibilimilli allaq­qitat imaluun­niit ilaan­naat Leningrad-kodeksimit ukiunit 1.000-nit pisoqaanerusut nas­saarineqarsimap­put. Inuit ilaat isumaqarsin­naap­put allaq­qitanik ukiut 1.000-t ingerlaneranni allaq­qitat allagatoq­qanit pisoqaanerusunit allaanerungaatsias­sasut. Taamaan­ngilarli. Ilisimatuut allaq­qitat pisoqaanerusut kingusin­nerusuk­kullu nas­saarineqar­tut naleq­qius­simavaat paasil­lugulu oqaaser­taat annikitsun­nguanik allaanerulaas­suteqaraluar­toq Biibilip oqariar­tuutaa allan­ngorsiman­ngitsoq.

8. Grækerisut Allak­kanik Iller­nar­tunik allagatoq­qat atuak­kallu allat itsaq allaq­qitat suna assigiin­ngis­sutigaat?

⁸ Kristumiut siul­liit Hebræerisut Allak­kanik Iller­nar­tunik allaq­qiisar­tut ilaarlugit Grækerisut Allak­kat Iller­nar­tut atuagar­taat 27-t assilil­lugit peq­qis­saarlutik allaq­qit­tar­paat. Allaq­qitatik taakku ataatsimiin­nerminni oqaluus­sinermin­nilu ator­tar­paat. Grækerisut Allak­kanik Iller­nar­tunik allagatoq­qat allak­kanut allanut tamatuma nalaani allataasunut naleq­qiuteriarlugit ilisimatooq ima isum­mer­poq: “[Grækerisut Allak­kanik  Iller­nar­tunik allagatoq­qat] allagatoq­qanit allanit tamak­kiinerul­lutillu amerlanerusar­put.” Testamentitaaq pil­lugu atuak­kami ima allas­simasoqar­poq: “[Grækerisut Allak­kanik Iller­nar­tunik] nutsik­kami pitsaasumi nutaanerusumi atuak­katsinni oqariar­tuutaa itsaq atuak­kior­tut allataan­nut assingusoq tatigisin­naavar­put.” – Anatomy of the New Testament.

9. Biibilip oqariar­tuutaa pil­lugu qanoq paasisaqar­pugut? (Esaja 40:8)

⁹ Ukiuni hundredilik­kuutaani allaq­qiisar­tut peq­qis­saarlutik Biibili assilil­lugu allaq­qiisarsimam­mata nalitsinni atuarsin­naasatsin­nik eqqoq­qis­saar­tumik Biibileqar­pugut. d Qularutis­saan­ngilaq Jehovap oqariar­tuutini inun­nut anngun­nias­sam­mat atatit­tuarsimagaa. (Esaja 40:8 atuaruk). Inuit ilaat oqas­sagunar­put Biibilip oqariar­tuutaata allan­ngor­tin­neqarsiman­ngin­nera Guutimit isumas­sarsiarititaaneranut upper­narsaataanavian­ngitsoq. Taamaat­tumik Biibilip Guutimit isumas­sarsiarititaasimaneranut upper­narsaatit ilaat sam­meriar­tigit.

10. Siulit­tuum­mik eqquus­simasumik Petrusimit allak­kat aap­paat 1:21-mi allas­simasut ilumoor­neran­nik ersersitsisumik eqqaasaqarit. (Assit takuk­kit).

¹⁰ Biibilimi siulit­tuuter­pas­suit eqquus­simap­put. Taak­kua ilaat eqquun­nis­sar­tik ukiunik hundredilik­kuutaanik sioq­qul­lugu allan­neqarsimap­put. Oqalut­tuarisaanerup takutip­paa siulit­tuutit taakku eqquus­simasut. Tamanna tupaal­laatigin­ngilar­put nalun­ngin­natsigu Jehova Biibilimi siulit­tuutinik allatsitsisuusoq. (Petrusimit 2. 1:21 atuaruk). Itsaq illoqarfiup Babylon­nip tiguar­neqar­nera pil­lugu siulit­tuutit eqqarsaatigik­kit. Kr.in.si. 778-ip 732-illu akor­nanni pruf­fiiti Iisaaja isumas­sarsisitaal­luni siulit­tuivoq taamani illoqarfis­suaq Babylonni tiguar­neqas­sasoq. Allaat tiguaasus­sap atia, Kyrosi, eqqaavaa illoqarfillu qanor­piaq unguneqas­sasoq siulit­tuutigalugu. (Es 44:27–45:2) Iisaajap aamma siulit­tuutigaa Babylonni piuneerun­neqas­sasoq najugarineerutivis­sasorlu. (Es 13:19, 20) Taamator­piarlu pisoqar­poq. 539-mi Kr.in.si. Mederit Perserillu Babylonni tiguar­paat, illoqarfis­suullu inis­sisimaf­fia maanna aseq­qukun­ngorsimavoq.  – Video Babylonnip tiguarneqarnera Biibilimi siulittuutigineqarpoq atuak­kami elektroniskiusumi Naassaan­ngitsumik pilluarsin­naavutit-mi ilin­niagas­saq 03-mi immik­koor­toq 5-imiit­toq isigin­naaruk.

11. Danieli 2:41-43 nalitsinni eqquun­nera nas­suiaruk.

¹¹ Biibilimi siulit­tuutit itsaq taamaal­laat eqquun­natik ilaat nalitsinni eqquut­tut takuagut. Assersuutigalugu USA aamma Tuluit Nunaat iligiil­lutik nunarsuarmi pis­saaneqangaar­tut pil­lugit Daanialip siulit­tuutaata maluginiar­nar­tumik eqquun­nera eqqarsaatigiuk. (Danieli 2:41-43 atuakkit). Eqqor­tumik siulit­tuutigineqar­poq taak­kua pis­saaneqar­nerat saviminer­tut “ilaatigut qajan­naatsuus­sasoq” marrar­tullu ‘ilaatigut qajan­nar­tuus­sal­luni’. Takusin­naavar­pullu tamanna eqquut­toq. Tuluit Nunaat USA-lu saviminer­tut ittutut sorsun­nersuarni marlunni ajugaaqataasimap­put sak­kutooqar­nik­kullu suli pis­saaneqangaarlutik. Pis­saaneralli innut­taasunit qajan­narsisin­neqarsimavoq. Innut­taasummi sulisar­tut kat­tuf­fii aqqutigalugit pisin­naatitaaf­fim­min­nik piumasaqar­tar­put naalak­kersuisunullu akerlius­sutsimik takutitsisarlutik. Nunarsuarmi politik­kilerinermut ilisimatooq qanit­tuk­kut ima oqarsimavoq: “Nalitsinni nunani inuin­naat naalak­kersuisooqataaf­figisaanni USA politik­kik­kut avis­saar­tuut­toqarfiuner­paajuvoq.” Aamma Tuluit Nunaanni EU-mi nunanut ilaasor­taasunut qanoq attaveqas­saneranik isumaqatigiin­ngit­toqar­nera pis­sutigalugu ukiuni kingul­lerni avis­saar­tuut­toqarfiuvoq. Taama avis­saar­tuut­toqar­nera USA-p Tuluit Nunaatalu iliuuseqapal­lan­nis­saan­nut akor­nutaasar­poq.

12. Biibilimi siulit­tuutit qanoq nakus­satsis­sutigaagut?

¹² Biibilimi siulit­tuuter­pas­suit eqquutereersut siunis­saq pil­lugu Guutip neriorsuutaasa eqquun­nis­saata upperil­luin­nar­nis­saan­nut nakus­satsis­sutigaagut. Tus­siaasior­tutut Jehovamut ima qinusutut misigivugut: “Annaas­sinis­sat erinisuutigingaar­para, oqaatsitit tunaaraakka.” (Tuss 119:81) Biibili aqqutigalugu Jehovap asan­nil­luni ‘siunis­saqar­tip­paatigut neriuutis­saqar­til­lutalu’. (Jer 29:11) Inuit ilungersor­nerat pis­sutiginagu Jehovalli neriorsuutai pis­sutigalugit siunis­samut neriuuteqar­pugut. Biibilimi siulit­tuutit pimoorus­sil­luta misis­sor­nerisigut Guutip oqaasianik tutsuigin­nin­ner­put ineriar­tor­tit­tuarisigu.

13. Tus­siaat 119:66, 138-lu naaper­torlugit Biibilip tutsuiginar­neranut pis­sutaasoq alla suua?

¹³ Biibilip tutsuiginar­neranut pis­sutaasoq alla tas­saavoq inuit siun­nersuutit tas­san­ngaan­neersut maleruaraangamik­kit iluaqutigisarmas­suk. (Tussiaat 119:66, 138 atuakkit). Assersuutigalugu aap­pariit avileraluar­tut Biibilimi siun­nersuutigineqar­tut maleruaramik­kit maanna pil­luarlutik inooqatigiip­put. Meeraallu angajoq­qaamin­nit kristumiuul­luar­tunit asaneqarlutik perorsar­neqaramik toq­qis­sisimasutut misigip­put. – Ef 5:22-29.

14. Biibilimi siun­nersuutit maleruar­nerisigut inuit pitsaanerulersin­naaneran­nik assersuuteqarit.

¹⁴ Biibilimi siun­nersuutit pitsaasut maleruar­nerisigut allaat pinerlut­tulior­tar­tut inooriaaser­tik allan­ngor­tis­simavaat. Par­naarus­saq Jack e Biibilimi siun­nersuutinit qanoq ikior­neqar­nersoq assersuutigeriar­tigu. Pinerlut­tulior­tar­tut nakuuser­tar­tut toqumut pil­lar­neqar­tus­sat ulorianar­ner­paar­taasa ilagaat. Taamaal­lunili Jack Biibilimik misis­sueqatigiin­nermi ilaavoq, qatan­ngutillu angutit ilin­niar­titsisut asan­nin­nerat kil­litsis­sutigingaaramiuk Biibilimik pik­koris­sarusuler­poq. Biibilimi siun­nersuutit malerualeramigit inut­tut  allan­ngorluni pis­suserin­neruler­poq. Pif­fis­sap ingerlanerani Jack oqaluus­sisar­tun­ngorsin­naaler­poq imermullu morsutsitaal­luni. Aal­lus­sil­luarluni Guutip kun­ngeqarfia pil­lugu par­naarus­saaqatiminut oqaluus­sisar­poq min­ner­paamillu sisamat Biibilimik misis­sueqatigisalerlugit. Pil­laatitut toqutaasus­san­ngorami Jack inut­tut allan­ngorluin­narsimavoq. Eqqar­tuus­sis­suserisuisa ilaat ima oqar­poq: “Jack ukiut 20-t matuma siorna ilisarisimasat­tut inngilaq. Jehovap Nalunaajaasuinit ilin­niar­tin­neqarami inooriaatsini allan­ngor­til­luin­narsimavaa.” Jack pil­laatis­satut toqutaagaluarluni taas­suma iliuusiinit erser­poq Guutip oqaasia upperisin­naagip­put inuillu inuuneran­nik pitsaanerulersitsisin­naasar­toq. – Es 11:6-9.

15. Jehovap innut­taasa Biibilimi ilumoor­tunik maleruaaner­tik qanoq inun­nit allanit allaanerus­sutigaat? (Asseq takuuk).

¹⁵ Jehovap innut­taasa Biibilimi ilumoor­toq maleruaramikku ataasius­suseqar­put. (Joh 13:35; Kor 1. 1:10) Nalitsinni inuit amerlanerit politik­kik­kut isumaqatigiin­ngin­nerit ammip qalipaataa inuiaqatigiin­nilu assigiin­ngis­sutit pis­sutigalugit avis­saar­tuutaaneri eqqarsaatigalugit eqqis­seqatigiin­ner­put ataasioqatigiin­ner­pullu maluginiar­nar­put. Angutip Jeanimik atil­lip ataasioqatigiin­neq tamanna tupigusuutigingaar­paa. Afrikami nunat ilaanni peroriar­tor­poq, inuiaqatigiinni sorsuut­toqalermat sak­kutuun­ngor­poq kingor­nali nunamut eqqaaniit­tumut qimaal­luni. Tas­sani Jehovap Nalunaajaasui naapip­pai. Jean oqalut­tuar­poq: “Paasivara eqqor­tumik upperisarsior­tut politik­kimut akuliun­neq ajor­tut avis­saar­tuun­natillu asaqatigiit­tut.” Ima nangip­poq: “Nuna illersor­niarlugu akiuun­nermut inuunera atorsimavara. Biibilimili ilin­niar­titsis­sutigineqar­tut ilin­niarak­kit aalajanger­punga inuunera Jehovamut tun­niul­luin­nar­niarlugu.” Jean allan­nguil­luin­nar­poq. Inuian­nut allaanerusunut akiuun­nani maanna Biibilimi ilumoor­tut ataasius­suseqalersitsisut naapitaminut tamanut oqalut­tuarisar­pai. Biibilimi siun­nersuutigineqar­tut inun­nut assigiin­ngitsunik  tunuliaqutalin­nut iluaqutaam­mata upper­narsaataal­luar­poq Guutip oqaasiata tutsuigisin­naaneranut.

16. Sooq Guutip oqaasianik tutsuigin­nin­nitta nakus­satsin­nis­saa pingaaruteqarluin­narpa?

¹⁶ Nunarsuarmi pis­sutsit ajorsigalut­tuin­nar­neranni Biibilimik tutsuigin­nin­ner­put misilin­neqas­saaq. Imaas­sin­naavoq inuit Biibilip ilumoor­neranik imaluun­niit Jehovap inus­siap aalajaal­lunilu silatuup kif­faminik siulersuisun­ngor­tus­satut ilumut toq­qaasimaneranik qulalersin­niarsarigaatigut. Jehovalli oqaasiata ilumoor­tuaan­nar­nera qularin­ngil­luin­narutsigu upper­nitsin­nut qulalersitsiniaanerit akiorsin­naavagut. Tus­siaasior­tutut ima oqar­tutut aalajangiusiman­nil­luin­nar­pugut: “Uum­matiga saatsip­para inatsisin­nut, taakku maleruarluin­narumal­lugit naas­saan­ngitsumik.” (Tuss 119:112) Inuit ilumoor­toq pil­lugu oqaluus­sif­figinis­saat Biibilimillu maleruaanis­samik kajumis­saar­nis­saat kan­ngusuutiginavian­ngilagut. (Tuss 119:46) Aamma nalaas­sin­naasagut artor­nar­ner­paasin­naasut, soorlu malersor­neqar­neq, ‘naam­magit­tarluta nuan­naarlutalu’ naam­magalugit atorsin­naavagut. – Kol 1:11; Tuss 119:143, 157.

17. Ukiumut allas­simaf­fik sumik eqqaasin­neqaatigaar­put?

¹⁷ Jehovap ilumoor­tunik ilisimatim­matigut qujamasuutigingaar­par­put! Ilisimavar­put qanoq pis­sutsini ajorsiar­tuin­nar­tuni inuus­sasugut. Toq­qis­sisimal­lutalu isumal­luarsin­naavugut, Guutillu kun­ngeqarfiani pis­sutsit pitsaanerungaar­tut neriuutigaagut. 2023-mi ukiumut allas­simaf­fik tun­ngavigalugu Guutip oqaasianiit­tut tamarmik ilumoor­tuunerat upperil­luin­nar­tuarisigu! – Tuss 119:160.