1954-imi St. Paulimi USA-p im­mik­koor­tuani Min­nesotamiit­tumi inun­ngor­punga. Ilaqut­tak­ka katuuliup­put pigis­saar­tuunatil­lu. Qatan­ngutigiin­ni tal­limaasuni angajul­lersap tul­leraanga. Katuul­lit atuarfian­ni atuar­nikuuvunga oqaluf­fim­milu ikior­taasarlunga. Taamaak­kaluar­toq Biibili pil­lugu ilisimasakip­punga. Guutip Pin­ngor­titsisuunera up­perigaluarlugu oqaluf­fim­mi ajoqersuutigineqar­tut up­periun­naarsimavak­ka.

Inatsisilerituutut ilin­nialeq­qam­merlunga Jehovap Nalunaajaasuinit kasut­torfigineqar­punga. Error­tak­kali ulap­putigeriarak­kit aap­pariit inus­siar­nisaarlutik aggeq­qin­niarlutik neriorsuip­put. Aggeq­qim­mata apeq­qutit uku marluk apeq­qutigaak­ka: “Sooruna inuit ajor­tut iluatsitsinerusar­tut?” aam­ma “Inuit qanoq pil­lualivis­sin­naap­pat?” Atuak­kanik marlun­nik tunivaan­nga: sagdlusuíssut inûnigssamut nâgssáungitsumut sangmisoĸ aam­ma New World Translation of the Holy Scriptures qorsum­mik qaamasumik saq­qalik. Biibilimik atuaq­qis­saar­talerat­ta uisitaasutut ip­punga. Guutip  naalagaaf­fiata nunarsuarmi naalak­kersuilerumaar­nera paasigak­ku nuan­naaqaanga, takusin­naavarami inuit nam­min­neq naalak­kersuinerat ajor­tuin­nar­nik kinguneqarsimasoq. Nunarsuarmimi naal­liuutit, naaper­tuil­luan­ngitsulior­nerit an­niaatil­lu atuup­put.

1982-ip aal­lar­tilaar­nerani Jehovamut tun­niul­luin­nar­punga ukiorlu taan­na St. Paul Civic Centerimi “Guutip naalagaaf­fia pil­lugu sal­lusuis­sut”-mik qulequtalim­mik ataatsimeersuar­toqar­nerani kuisil­lunga. Sapaatip-akun­nerani tul­liut­tumi inatsisilerituutut Min­nesotami inaarutaasumik misilitsip­punga. Oktobarip aal­lar­tin­nerani paasivara angusisimal­lunga, taava inatsisilerituutut sulisin­naaler­punga.

Ataatsimeersuar­nermi Mike Richardson, Brooklynimi Betelimi kif­far­tor­toq, naapip­para. Taas­suma nas­suiaap­paanga Inatsisilerisoqarfik Qul­lersaqarfim­mi pilersin­neqarsimasoq. Kun­ngip atorfilit­taata oqaasii Apustilit Suliaat 8:36-mi al­las­simasut eq­qaajal­laataa im­minut ima aperivunga: ‘Suna akor­nutaas­sava Inatsisilerisoqarfim­mi kif­far­tor­nis­san­nut?’ Betelimilu kif­far­tor­nis­samut qin­nuteqar­punga.

Jehovamik Nalunaajaasun­ngor­nera angajoq­qaama nuan­narin­ngilaat. Ataatama aperivaanga Betelimi kif­far­tor­nera inatsisilerituutut sulinin­ni qanoq iluaqutigis­saneriga. Nas­suiaap­parali nam­mineq kajumis­sutsimik sulis­sal­lunga Betelimilu kif­far­tor­tut al­lat as­sigalugit qaam­mam­mut aningaasanik amerlan­ngitsunik ajun­ngitsorsias­saqar­tas­sal­lunga.

Eq­qar­tuus­sivim­mi isumaqatigiis­sutaareersutut sulereerama 1984-imi Betelimi kif­far­tuler­punga. Brooklynimi New Yorkimiit­tumi Inatsisilerisoqarfim­miiler­punga. Eq­qar­tuus­sivim­mi sulinera pisus­sanut piareersaatigaara.

Stanley Theater il­loqarfim­mi Jersey Citymiit­toq, New Jersey, novembarimi 1983-imi Jehovap Nalunaajaasuinit pisiarineqar­poq. Il­lup kal­lerup-in­nilersor­neqar­nera ruujorilersor­neqar­neralu iluarsar­tuuk­kumal­lugit qatan­ngutit pisor­tatigut qin­nuteqar­put. Il­loqarfim­mi pisor­tanut nas­suiaap­put Stanley Theater Jehovap Nalunaajaasuisa ataatsimeersuar­tarfiat­tut ator­neqas­sasoq. Taman­nali akun­nat­toor­titsivoq. Il­loqarfim­mi nunap im­mik­koor­titigaaneranut inatsisit naaper­torlugit piumasarineqar­poq il­lut up­perisarsior­nermut ator­neqar­tus­sat najugaqarfiusumiit­tas­sasut. Stanley Theater niuer­niar­tarfim­miim­mat qin­nuteqaat itigar­titsis­sutigineqar­poq. Qatan­ngutit­tali taman­na oqar­tus­saanerusunut ingerlateq­qip­paat, taperser­neqan­ngil­lal­li.

 Betelimi kif­far­tuleq­qam­mer­tunga Jehovap Nalunaajaasuisa iluarsar­tuus­sinis­samut akuerisaasiman­ngin­ner­tik eq­qar­tuus­sivim­mi sulias­san­ngor­tip­paat. Ukiut marluk eq­qar­tuus­sivim­mi sulinikuugama tun­ngavilersuutigineqar­tut ilisimal­luar­pak­ka. Eq­qar­tuus­sis­suserisut­ta ilaata oqaatigaa Stanley Theater tamanut am­masumik pisoqarfiusarsimasoq, ilaatigut filmer­tarfit­tut tusar­naar­titsisarfit­tul­lu. Taava suna tun­ngavigalugu up­perisarsior­nermut ator­neqar­nis­saa iner­teq­qutaas­sagami? Eq­qar­tuus­sisut taman­na nalilersoreeramik­ku aalajangiip­put Jersey Citymi pisor­tat up­perisarsior­nis­samut kif­faan­ngis­suseqar­ner­put ataq­qisiman­ngik­kaat. Eq­qar­tuus­sisut aalajangiip­put akuersis­suteqar­toqas­sasoq. Paasiar­tuler­para Jehovap sulias­siis­sutimi naam­mas­sineqar­nis­saanut peqatigiis­sor­tami eq­qar­tuus­sivin­nik atorluaasar­nerat pil­luaq­qugaa, nuan­naarutigeqaaralu tamatumani ator­neqarsin­naagama.

Iluarsar­tuus­sineq an­ner­tooq aal­lar­tin­neqar­poq, ukiorlu ataasiun­ngitsorluun­niit qaangium­mat Gileadimi klas­sit 79-ata naggataar­nersior­nerat septembarip arfineq-pingajuan­ni 1985-imi Jersey Cityp ataatsimeersuar­tarfiani ingerlan­neqar­poq. Jehovamut taama kif­far­torsin­naanera nuan­naarutigeqaara. Betelimi kif­far­tulin­ngik­kal­larama eq­qar­tuus­sis­suserisutut suliarisimasan­nit nalerisimaar­nar­nerungaar­poq. Sunaaf­fa Jehovap suliar­pas­suar­ni atus­samaaraanga.

1980-ik­kun­ni Nalunaajaasut inersimasut aalersor­tik­kuman­ngin­neran­nik nap­parsim­mavim­mi nakorsat sulisul­lu al­lat ataq­qin­nin­ngit­tar­nerat qaqutigoor­tuun­ngilaq. Eq­qar­tuus­sisut isumaqar­tar­put ingam­mik naar­tusut aalersor­tik­kuman­ngin­nis­samut pisin­naatitaaf­feqan­ngitsut anaanan­ngor­tus­saq aalersor­tin­ngik­kuni toqusin­naam­mat, taamaas­sap­pal­lu meeraq anaanaqarani peroriar­tor­tariaqas­sam­mat.

Decembarip 29-an­ni 1988-imi qatan­ngut Denise Nicoleau er­nereerluni aanaarujus­suar­poq. Hæmoglobiniata 5,0 ataam­magu nakorsaata aalersor­teq­quaa, Deniseli piuman­ngilaq. Aqaguani ul­laak­kut nakorsat aalersuinis­samin­nut eq­qar­tuus­sisumut akuereq­qup­put. Eq­qar­tuus­sisoqaq­qaarani, al­laal­lu Denise uialu paasiteq­qaar­nagit, eq­qar­tuus­sisup nakorsat aalersuinis­saan­nut akuerai.

Tal­liman­ngor­nermi decembarip 30-an­ni nap­parsim­mavim­mi sulisut Denise Nicoleau aalersor­paat, naak uia ilaqutaalu al­lat akerliungaaraluar­tut. Un­nuk taan­na ilaqutai arlal­lit utoq­qaaner­tal­lu marluun­ngik­kunik ataaseq tigusarineqar­put aalersueq­qusinatik Denisep sinif­fiata eq­qaani  as­sersuisimam­mata. Aqaguani ul­laak­kut, arfinin­ngor­nermi decembarip 31-an­ni, tigusarin­nin­neq taman­na New Yorkimi avataanilu nutaarsias­sani eq­qar­tor­neqar­poq.

Ataasin­ngor­nermi ul­laak­kut eq­qar­tuus­sivim­mi qul­liunerusumi eq­qar­tuus­sisoq, Milton Mol­len, oqaloqatigaara. Suliaq pil­lugu nas­suiaap­para, naqis­suserlugu eq­qar­tuus­sisup siul­liup eq­qar­tuus­sisoqan­ngitsorluun­niit aalersuinis­saq akuersis­sutigisimagaa. Eq­qar­tuus­sisup Mol­lenip ualik­kut al­laf­fim­minukaq­quaanga paasis­sutis­sat inatsisil­lu atuut­tut pil­lugit eq­qar­tueqatigiumal­lunga. Nak­kutil­liisor­put, Philip Brumley, eq­qar­tuus­sisup Mol­lenip al­laf­fianukaqataavoq. Nap­parsim­maviup eq­qar­tuus­sis­suserisui eq­qar­tuus­sisup ilan­ngul­lugit qaaq­qusimavai, oqal­lisingaaler­pugul­lu. Taamaal­luni Philipip al­lat­taavim­mini al­laf­figalunga eq­qis­seq­quaanga. Pif­fis­saal­luar­tuk­kut taamaalior­poq, nap­parsim­mavium­mi eq­qar­tuus­sis­suserisuisa eq­qun­ngitsuliorsimaneran­nik up­per­narsaaniar­nin­ni sak­kor­tusigalut­tuin­narama.

Sivitsun­ngitsoq eq­qar­tuus­sisoq Mol­len oqar­poq suliaq taan­na aqaguani siul­ler­tut suliarineqas­sasoq. Al­laf­fianiit aninialerluta oqar­poq nap­parsim­maviup eq­qar­tuus­sis­suserisui ‘aqagu ilungersor­tariaqas­sasut’, imatut paasil­lugu tun­ngavilersuiniar­ner­tik ajor­nakusoor­tis­sagaat. Misigivunga Jehovap oqarfigigaatigul­lusooq suliami tamatumani ajugaanis­samut periarfis­saqarluar­tugut. Jehovap piumasaminik naam­mas­sin­nin­niar­nermini ator­tarmatigut tupin­naqaaq.

Ul­loq taan­na aqagus­samut oqaasis­savut un­nuarsuarmut piareersar­pavut. Eq­qar­tuus­sivik Brooklynimi Betelimit ungasin­ngilaq, taamaat­tumik Inatsisilerisoqarfim­miit amerlanersagut pisuin­naq taakun­nar­put. Eq­qar­tuus­sisooqataasut sisamat tun­ngavilersuutitsin­nik tusar­naareeramik aalajanger­put aalersuineq akuerineqar­tus­saasiman­ngik­kaluar­toq. Eq­qar­tuus­sivik qul­liunerusoq Denise Nicoleau taperserlugu aalajangiivoq, aalajangersarlugulu nap­parsimasup isumaa tusaq­qaar­nagu akuersis­suteqar­neq inuit pisin­naatitaaf­fiinik tun­ngaviusunik unioq­qutitsinerusoq.

New Yorkimi eq­qar­tuus­sisuuneqarfiup qatan­ngutit­ta Denisep aalersor­tin­ngin­nis­saminut pisin­naatitaanera atuut­tus­san­ngor­tip­paa. Aalajangiineq taman­na USA-mi eq­qar­tuus­sisuuneqarfin­ni sisamani aalersor­tin­neq pil­lugu aalajangiinerit suleqataaf­figisama siul­lersaraat. (Ungalusaq “ USA-mi eq­qar­tuus­sisuuneqarfin­ni ajugaanerit”  takuuk). Aam­ma Betelimi eq­qar­tuus­sis­suserisut al­lat peqatigalugit angajoq­qaatut oqar­tus­saas­suseqar­neq, avin­neq aam­ma nunaateqar­neq il­luuteqar­nerlu pil­lugit suleqataasar­nikuuvunga.

Nuliara, Dawn, naapeq­qaarak­ku avis­simagami kisimiit­tuuvoq, pingasunil­lu meeraqar­poq. Ilaqut­taminik pilersuiutigaluni pioneriuvoq. Oqit­tuin­naan­ngitsumik inuuneqarsimavoq, Jehovamul­li kif­far­tor­tuar­nis­saminik aalajangiusiman­nin­nera as­sut nuan­naraara. 1992-imi New Yorkimi ataatsimeersuar­pugut “Qaam­maq­qusersuisut”-mik qulequtalim­mik, aperaaralu im­mitsin­nut ilin­nialersin­naanersugut. Ukioq ataaseq qaangium­mat katip­pugut. Anersaak­kut it­tunik pingaar­titsisumik qiimasumil­lu nuliaqar­neq Jehovamit tunis­sutaavoq. Inuuner­put tamaat Dawnip ajun­ngitsumik pisar­paanga. – Uss 31:12.

Katik­kat­ta meeq­qat 11-nik, 13-inik 16-inil­lu ukioqar­put. Ataataal­luarusuk­kama ataatas­saaneq pil­lugu Biibililersaarutitsin­ni nas­saarisin­naasak­ka tamaasa atuaq­qis­saarlugil­lu ilik­kak­kak­ka maleruar­pak­ka. Ukiut ingerlanerini unam­minar­toqar­tar­poq, maan­nali nuan­naarutigaara qitor­naasa ikin­ngutitut tatigisatut ataatatul­lu asasatut isigilersimam­man­nga. Meeq­qat­ta ikin­ngutaat angerlarsimaf­fitsin­ni tikil­luaq­qusaajuaan­nar­nikuup­put, inuusut­tuaq­qanil­lu uum­maaris­sunik ilaqar­tar­ner­put nuan­narisaqaar­put.

Angajoq­qaavut utoq­qalisut isumagisin­naajumal­lugit nuliaralu 2013-imi Wisconsinimut nuup­pugut. Tupaal­laatigisan­nik Betelimi kif­far­tor­nera tamaanga kil­leqan­ngilaq. Aperineqar­punga peqatigiis­sor­tatsin­ni sulias­sanik inatsiseqar­nermut tun­ngasunik ikiuut­tar­nera ingerlatiin­narsin­naaneriga.

Septembarimi 2018-imi toq­qusaak­kut nuaqakulaleq­qanera maluginialer­para. Nakorsamit misis­sor­tik­kaluarama paasin­ngitsoor­par­put sunersunga. Kingor­na nakorsap al­lap siun­nersor­paanga sianiutit nakorsaan­nut misis­sor­tik­kiar­tus­sasunga. Januaarimi 2019-imi nakorsap paasitip­paanga qaqutigoor­tumik nap­paateqalersimasunga PSP-mik taaneqar­tar­tumik timin­nul­lu ajoqutaangaar­tus­samik.

Ul­lut pingasut qaangium­mata sukuutser­til­lunga singer­nera napivara. Inuunera tamaat sukuutser­tar­nikuuvunga sungiusimaqalugulu. Tas­sani paasivara nukik­ka aqus­sin­naajun­naariar­tuin­narlugit. Nap­paatima ajor­tik­kiar­tupal­lan­nera tupaal­laatigeqaara. Oqalun­nis­saq, aalanis­saq iisinis­sarlu ajor­nar­neruleralut­tuin­nar­put.

Guutip naalagaaf­fianik tapersersuil­lunga eq­qar­tuus­sis­suserisutut suleqataasarsimanera nuan­naarutigeqaara. Aam­ma atuagas­siani nakorsat, eq­qar­tuus­sis­suserisut eq­qar­tuus­sisul­lu atuar­tagaan­ni al­laaserisaqar­tar­nikuuvunga, nunarsuarlu tamak­kerlugu Jehovap in­nut­taasa aat­taqan­ngitsumik katsorsar­neqarsin­naatitaanerat il­lersor­niarlugu oqalugiar­tar­punga. Taamaat­torli Lukasi 17:10 is­suarlugu ima oqarusup­punga: ‘Kif­faavunga atun­ngitsoq. Pisus­saas­susera malil­lugu iliuin­nar­punga.’