1-2. Tus­siaat 40:6 naaper­torlugu Jehovap sunik tunisimavaatigut, aam­ma sooq al­laaserisami sam­mineqas­sap­pat?

JEHOVA Guutiuvoq tuk­kor­toq. Tunis­suter­pas­suisa ilaat uku eq­qarsaatigik­kit: nunarsuaq alutor­naqisoq najugas­satsitut tul­luar­toq, qarasar­put tupin­naqisoq, aam­ma Oqaasia erlin­nangaar­toq, Biibili. Jehovap taamatut tunis­suteqar­nermigut najugas­sip­paatigut, eq­qarsarsin­naatip­paatigut, oqaloqatigiis­sin­naatip­paatigut inuunermilu apeq­qutit pingaarutil­lit akil­lugit. – Tussiaat 40:6 atuaruk.

² Al­laaserisami matumani Jehovap tunis­sutai taak­ku pingasut sam­mineqas­sap­put. Eq­qarsaatigeq­qis­saar­til­lugit qujamasun­nerulis­saagut Pin­ngor­titsiser­pul­lu, Jehova, nuan­naar­tik­kusun­nerulerlugu. (Saqq 4:11) Aam­ma inuit ilin­niar­tin­nerlun­neqarlutik pin­ngoriar­tuaarsimanermik up­perin­nilersimasut oqaluus­sif­figineran­ni tun­ngavilersuil­luarsin­naanis­samut al­laaserisaq iluaqutigis­savar­put.

3. Sooq nunarsuar­put im­mik­kuul­laris­suua?

³ Guutip ilisimas­susersua nunarsuarmit pin­ngor­titaanit erser­poq. (Rom 1:20; Hebr 3:4) Nunarsuat­ta planetini kisiar­taal­luni seqineq kaavin­ngilaa. Im­mik­kuul­laris­suuvorli, nunarsuatsin­nimi avatangiisit ajun­ngil­luin­narmata inuit inuuin­narsin­naap­put.

4. Guutip ilisimas­susersua pin­ngor­titaani qanoq erser­pa? As­sersuuteqarit.

⁴ Nunarsuup silaan­narsuarmiin­nera umiatsiap im­mamiin­neranut as­sersuun­neqarsin­naavoq. Umiatsiarli nunarsuar­pul­lu  pingaarutilin­nik as­sigiin­ngis­suteqar­put. As­sersuutigalugu, umiatsiami ilaasut nam­min­neq iltis­samin­nik, nerisas­samin­nik imis­samin­nil­lu pilersitsisariaqarunik im­mamul­lu eq­qaaq­qusaanatik qanoq sivisutigisumik uumas­sap­pat? Sivisunavian­ngilaq. Nunarsuarmili inuit uumasul­lu mil­liardilik­kuutaat uumaan­narsin­naap­put ilti, nerisas­sat imerlu pisariaqar­tin­neqar­tut nunarsuup nungus­sin­naan­ngitsutut pilersit­tarmagit. Silaan­narsuarmut eq­qaaneq ajor­poq, sulili alutor­narlunilu najugariuminar­tuaan­nar­poq. Sooq taamaap­pa? Jehovap nunarsuaq pin­ngor­tik­kamiuk ilisimas­suseqangaarluni atoq­qiisin­naan­ngor­til­lugu pin­ngor­tip­paa. Taak­ku ilaat marluk sam­meriar­tigit.

5. Iltip kaaviiaar­nera suua, sumul­lu up­per­narsaataava?

⁵ Ilti silaan­naavoq inun­nik uumasunil­lu uumatitsisoq. Ilisimatuunit ilimagineqar­poq uumas­susil­lit anersaar­tor­nermin­ni ukiumut ilti tonsinik mil­liardilik­kutaanik oqimaas­susilik ator­taraat. Uumas­susil­lit taak­ku anersaar­toraangamik kuldioxidimik (CO2-mik) aniatitsisar­put. Iltili nungun­ngisaan­nar­poq, silaan­narlu kuldioxidimik ulik­kaalin­ngisaan­narluni. Sooq taamaap­pa? Jehovap im­mami nunamilu naasor­pas­suit pin­ngor­tis­simam­magit. Taak­kua kuldioxidi iltin­ngor­tit­tar­paat iltimik kaaviiaar­titsil­lutik. Iltip kaaviiaar­nera pis­sutigalugu Apustilit Suliaat 17:24, 25-imilu al­las­simasut ilumoorluin­nar­put: ‘Guuti ... tamanut inuunermik anersaar­tor­nermil­lu tunisisar­poq.’

6. Er­ngup kaaviiaar­nera suua, sumul­lu up­per­narsaataava? (Aam­ma ungalusaq “ Er­ngup kaaviiaar­nera – Jehovap tunis­sutaa” takuuk).

⁶ Nunarsuar­put seqinermiit naleq­qul­luin­nar­tumik ungasis­suseqarmat imeq piusin­naavoq. Qanin­nerulaarsimagaluaruni kis­sar­pal­laarluni imeqas­san­ngik­kaluar­poq nunalu paningaarmat inuuf­fiusin­naas­sanani. Ungasin­nerulaarsimagaluaruni imeq qeril­luni nunarsuaq sikuin­nan­ngorsimas­sagaluar­poq. Jehovap nunarsuaq inis­sil­luarsimangaarmagu imeq uumaan­nar­titsil­luni kaaviiaarsin­naavoq. Seqer­nup imaq imerlu kis­sal­lugit aalar­tit­tar­pai nuian­ngor­til­lugil­lu. Ukiut tamaasa imeq nunarsuarmi tatsit tamarmik katil­lugit imaan­nit an­ner­tunerusoq seqinermit aalar­tin­neqar­tar­poq. Taava ul­lut qulit mis­saan­ni silaan­narmeereeraangami sialun­nguut­tar­poq nit­taalan­nguul­luniluun­niit. Pif­fis­sap ingerlanerani imeq im­mami nunamilu katersuuteq­qiler­tar­poq aal­laq­qaataaniil­lu kaaviiaaq­qilerluni. Jehovap imeq nunarsuarmi nungun­ngin­nias­sam­mat kaaviiaar­tip­paa. Jehovap ilisimas­susersua pis­saaneralu ersaringaaramik! – Job 36:27, 28; Oqal 1:7.

7. Tunis­sum­mut Tus­siaat 115:16-imi al­laatigineqar­tumut qujamasun­ner­put qanoq ersersis­sin­naavar­put?

⁷ Nunarsuar­put alutor­nangaar­toq ajun­ngitsor­pas­suil­lu tas­saniit­tut qanoq qujamasuutiginerulersin­naavavut? (Tussiaat 115:16 atuaruk). Ilaatigut Jehovap pin­ngor­titaanik eq­qarsaatigin­neq­qis­saar­nik­kut. Taamaalior­tarut­ta Jehova uagutsin­nut tunis­sutai pil­lugit ul­lut tamaasa qujaf­figerusut­tas­savar­put. Aam­ma qujamasun­ner­put ersersis­sin­naavar­put najugaqarfit­ta sapin­ngisamik eq­qiluitsuutin­niar­neratigut.

8. Sooq oqarsin­naavugut qarasar­put torral­lataasoq?

⁸ Qarasar­put torral­lataavoq. Anaanavit naavaniik­kal­laravil­li qaratsat siumut aalajanger­neqarsimasumik ineriar­tor­poq qaratsamilu cellit tuusintil­lit minutsimut pin­ngor­tarlutik! Ilisimatuut isumaqar­put inersimasup qarasaa 100 mil­liardit pal­lil­lugit im­mik­kut it­tunik celleqar­toq neuroninik taaneqar­tar­tunik. Cellit taak­ku qaratsap 1,5 kilomik oqimaatsigisup sananeqaataanut tun­ngaviup­put. Qaratsat­ta pigin­naasaasa ilaan­naat sam­meriar­tigit.

9. Oqalus­sin­naanit­ta Guutimit tunis­sutaanera il­lit sooq up­peraajuk?

 ⁹ Oqalus­sin­naaner­put tupin­nar­tuliaavoq. Oqaluk­kaangavit timin­ni susoqar­tar­nersoq eq­qarsaatigiuk. Oq­qan­ni, qungatsin­ni, siggun­ni, al­leq­qun­ni sakis­san­nilu nukitit 100-t mis­saan­niit­tut qaratsavit ataqatigiis­sil­lugit aqut­tar­pai. Oqaatsitit paasiuminas­sap­pata nukiit taak­ku tul­leriiaaq­qis­saar­tumik ator­neqar­tariaqar­put. Oqaatsinik ilin­niarsin­naanermut tun­ngatil­lugu 2019-imi misis­suinermi ersersin­neqar­poq inoorlaat oqaatsinik ataasiak­kaanik im­mik­koor­titsisin­naasut. Taman­na ilisimatuut arlal­lit ilimagisaan­nik tun­ngaviliivoq – tas­sa inun­ngoraangat­ta oqaatsinik ilisarin­nis­sin­naal­lutalu ilin­niarsin­naas­suseqareer­tar­tugut. Ilumum­mi oqalus­sin­naaner­put Guutimit tunis­sutaavoq. – 2 Mos 4:11.

10. Oqalus­sin­naanermik Guutip tunis­sutaa qujamasuutigalugu qanoq ersersis­sin­naavar­put?

¹⁰ Oqalus­sin­naanermik tunis­sum­mik qujamasuutigin­nin­ner­put ilaatigut ersersis­sin­naavar­put sooq Guutip Pin­ngor­titsisuunera up­perinerlugu pin­ngoriar­tuaarsimaneraasunut nas­suiaasar­nitsigut. (Tuss 9:2; 1 Petr 3:15) Pin­ngoriar­tuaarsimaneraasut oqar­tar­put nunarsuaq tas­saniit­tul­lu piaarinaatsoor­nerin­nak­kut pin­ngorsimasut. Biibilili al­laaserisamilu sam­mineqar­tut ilaat atorlugit Ataatar­put qilam­miusoq il­lersorsin­naavar­put tusar­naarumasunul­lu nas­suiaal­luta Jehovap qilam­mik nunamil­lu Pin­ngor­titsisuunera sooq uagut up­peril­luin­narip­put. – Tuss 102:26; Es 40:25, 26.

11. Qaratsat­ta tupin­nar­tuuneranut suna pis­sutaaqataava?

¹¹ Eqqaaman­nis­sin­naaner­put tupin­naqaaq. Ilisimatuut ilimagisimagaluar­paat inuup qarasaata eq­qaamasin­naanera atuak­kanut 20 mil­lioninut sanil­liun­neqarsin­naasoq. Maan­nali ilimagineqar­poq an­nerungaar­tumik eq­qaamasaqarsin­naasugut. Eq­qaaman­nis­sin­naaner­put pis­sutigalugu im­mik­kut qanoq pigin­naaneqar­pugut?

12. Qanoq inuus­sanerluta ilin­niar­nis­samut tun­ngatil­lugu uumasunit qanoq al­laaneruvugut?

¹² Uumas­susilin­ni tamani inuit kisimik pisimasut eq­qaamanerisigut qanoq inuus­saner­lutik ilin­niar­sin­naap­put. Taamaat­tumik najoq­qutas­siat pitsaanerusut ilin­niarlugil­lu eq­qarsar­taaser­put inooriaaser­pul­lu al­lan­ngor­tis­sin­naavavut. (1 Kor 6:9-11; Kol 3:9, 10) Aam­ma nalun­ngeqatigin­nis­sutit­ta sungiusar­neratigut ajor­toq ajun­ngitsorlu im­mik­koor­tis­sin­naalis­savavut. (Hebr 5:14) Asan­nin­neq, misigin­neqataaneq nal­lit­tuinerlu ineriar­tor­tis­sin­naavavut Jehoval­lu naaper­tuil­luar­neranik ilaarsinis­sar­put ilin­niarlugu.

13. Tus­siaat 77:12, 13-ilu naaper­torlugit eq­qaaman­nis­sin­naaner­put qanoq ator­tariaqar­par­put?

¹³ Eq­qaaman­nis­sin­naanermik tunis­sut qujamasuutigalugu ersersis­sin­naavar­put ilaatigut Jehovap uagutsin­nik ikiuisimanerata tup­pal­lersaasimaneratalu eq­qaamaniar­tar­nerisigut. Taman­na siunis­sami ikiuiumaar­neranik  tatigin­nin­nerulis­sutigis­savar­put. (Tussiaat 77:12, 13 atuakkit; 78:4, 7) Aam­ma inuit al­lat uagutsin­nut iliuuserisimasaan­nik eq­qaaman­nil­lutalu qujamasun­nitsigut taamaaliorsin­naavugut. Ilisimatuut paasisimavaat inuit qujamasut­tut nuan­naar­tuunis­saat ilimanar­nerusar­toq. Aam­ma pisut ilaat puior­niarlugit aalajanger­nitsigut Jehova ilaarsin­naavar­put. Jehovap piumaguni suut tamaasa eq­qaamasin­naagaluar­pai, ajor­tuliavul­li peq­qis­simis­sutigigaangatsigit puior­niarlugit aalajanger­tar­poq isumak­keerfigalutalu. (Tuss 25:7; 130:3, 4) Kis­saatigaa uagut­taaq al­lanut taamaalior­tas­sasugut, aam­ma uagutsin­nik ajual­latsitsisimagaluar­pataluun­niit. – Matt 6:14; Luk 17:3, 4.

14. Qaratsat­ta tupin­naqisup qujamasuutiginera qanoq ersersis­sin­naavar­put?

¹⁴ Qaratsatsin­nik tupin­naqisumik qujamasuutigin­nin­ner­put ersersis­sin­naavar­put taas­sumin­nga tunis­suteqar­tup ataq­qinaatis­saatut ator­neratigut. Ilaasa suup ajun­ngitsuuneranik suul­lu ajor­tuuneranik nam­mineq aalajangeerusun­nermik­kut qarasar­tik nam­minis­sarsiorlutik ator­tar­paat. Jehoval­li pin­ngor­tik­kamisigut pis­susis­samisoor­poq ilimagis­sal­lugu taas­suma najoq­qutas­siai pitsaaner­paajusut. (Rom 12:1, 2) Jehovap najoq­qutas­siai malik­kaangatsigit inuunitsin­ni eq­qis­sineq misigisas­savar­put. (Es 48:17, 18) Aam­ma paasis­savar­put Jehovap qanoq inuunis­sar­put kis­saatigineraa, tas­sa taan­na Pin­ngor­titsisitsitut Ataatatsitul­lu ataq­qinar­tis­sagip­put nuan­naar­tis­sagip­pul­lu. – Uss 27:11.

15. Jehovap inun­nut asan­nin­nera Biibilimik tunisineranit qanoq erser­pa?

¹⁵ Guutip asan­nil­luni Biibili inun­nut tun­niup­paa. Ataatat­ta qilam­miusup asangaaramisigut angutit isumas­sarsisil­lugit al­latsip­pai. Inuuner­mi apeq­qutit pingaar­nerit Jehovap Biibilimi akivai, soorlu uku: ‘Sumin­ngaan­neer­pugut?’ ‘Inuuneq qanoq siuner­taqar­pa?’ aam­ma ‘Siunis­sami susoqas­sava?’ Jehovap kis­saatigaa inuit tamarmik apeq­qutit  taak­ku akis­sutis­sarsis­sagaat. Taamaat­tumik ukior­pas­suit ingerlanerini Biibilip oqaatsinut amerlasuunut nutser­neqar­nis­saa isumagisimavaa. Maan­na Biibili tamaat ilaan­naaluun­niit oqaatsini 3.000-nit amerlanerusuni atuar­neqarsin­naavoq! Biibili atuak­kani nutser­neqar­ner­paal­lunilu siam­marsimaner­paavoq. Nunarsuarmi sumiluun­niit inuusut qanorluun­niil­lu oqaasil­lit amerlaner­paar­taasa Biibili nam­min­neq oqaatsitik atorlugit atuarsin­naavaat. – Ungalusaq “ Biibilip Afrikami oqaatsinut arlalin­nut nutser­neqar­nera” takuuk.

16. Mat­thæusi 28:19, 20-lu naaper­torlugit Biibilimik qujamasuutigin­nin­ner­put qanoq ersersis­sin­naavar­put?

¹⁶ Biibilimik qujamasuutigin­nin­ner­put ersersis­sin­naavar­put ul­lut tamaasa atuar­tar­neratigut, ilin­niar­titsis­sutaasa eq­qarsaatigeq­qis­saar­tar­nerisigut ilik­kak­kat­talu sapin­ngisamik maleruar­tar­nerisigut. Aam­ma Biibilimi al­las­simasut sapin­ngisamik inun­nut amerlaner­paanut oqalut­tuarigaangatsigit Guutimut qujamasun­ner­put ersersit­tar­par­put. – Tuss 1:1-3; Matt 24:14; Matthæusi 28:19, 20 atuakkit.

17. Al­laaserisami matumani tunis­sutit suut sam­mereer­pavut, tul­lianilu suut sam­mineqas­sap­pat?

¹⁷ Al­laaserisami matumani Guutip tunis­sutaasa ilaat – soorlu nunarsuar­put alutor­nangaar­toq, qarasar­put tupin­naqisoq aam­ma Guutip oqaasia erlin­nangaar­toq – sam­mereer­pavut. Jehoval­li takus­saan­ngitsunik aam­ma tunisimavaatigut. Taak­ku al­laaserisap tul­liani sam­mineqas­sap­put.