1-2. Juutit Babylonnimi najugallit pingaarutilimmik sumik aalajangigas­saqalerpat? (Ezra 1:2-4)

 PERSERIT kunngiat nalunaaruteqarsimavoq! Juutit ukiut 70-it Babylonnimi aallarus­saaqqareerlutik Israalimut utertus­sanngorput. (Ezra 1:2-4 atuakkit). Babylonnimiut tigusaminnik iperagaatitsineq ajoraluartut Jehovap ajornarun­naarsippaa juutit nunaminnut uternissaat. (Es 14:4, 17) Babylonni ajugaaf­figineqarmat kunngin­ngorlaap juutit oqarfigai aallarsinnaasut. Taamaattumik juutit tamarmik, ingammik ilaqutariinni ittuusut, aalajangigas­saqalerput: Babylonni qimassanerlugu tassaniigin­nassanerlutil­luunniit. Sooq aalajangigassaq tamanna imaannaan­ngitsuusimassava?

² Juutit ilarpassui utoqqaligamik ungasis­sorsuarmut angalasin­naanngillat. Juutillu amerlanerit Babylonnimi inunngorsimagamik nunami allami najugaqarsiman­ngisaannarput. Taakkua Israali siuaasamik nunaattut isigaat. Juutit ilaasa Babylonnimi pisuunngorsimagamik angerlarsimaffitik ilorrisimaarnartut suliffimmillu qimannissaat nalusaminnillu nunassinissartik ajornakusoor­tissimasin­naavaat.

3. Juutit Israalimut utertut Jehovamit qanoq akissarsisin­neqarumaarpat?

³ Juutit aalajaatsut nalunngilaat Israalimut uternerup iluaqutissartai qimataminnut ilungersor­nerminnullu sanilliullugit annerungaartut. Pingaartumik guutisior­nerannut tunngatillugu iluaqutis­sartaqar­neruvoq. Illoqarfimmimi Babylonnimi  50-it sinnerlugit guutisiorfeqarpoq. Jehovamulli pigititamik guutisiorfeqanngilaq, pilliiveqanngilaq aaqqissuus­saasunillu pilliisussanik palaseqatigeeqarani. Taamaattumik Israalikkut Moorsisip inatsisaani pilliinissamut piumasaqaatit eqqortis­sinnaan­ngilaat. Aamma guutipilus­siortut Jehovamik taassumalu najoqqutas­siaanik ataqqin­nittunit amerlanerungaarput. Taamaattumik juutit Jehovamik asannittut guutisiorneq minguitsoq pilerseq­qinniarlugu nunaminnut uternissartik qilanaareqaat.

4. Juutit Israalimut uterniartut ikiorniarlugit Jehovap qanoq neriorsorpai?

⁴ Babylonnimiit Israalimut angalaneq ilungersunartoq qaammatit sisamat missaannik sivisus­suseqarsinnaavoq. Jehovali neriorsuivoq akornutaasinnaasut tamaasa piiarniarlugit. Iisaaja ima allappoq: “Naalakkap aqqutissaa iluarsarsiuk, nunami naasuitsumi aqqusineq nalimmatsersiuk Guutitsinnut. ... Nuna qaarsulik narsaamanin­ngussaaq nunalu qattunerasaartoq qoorunngorluni.” (Es 40:3, 4) Takorlooriaruk inoqajuitsukkut aqqusineq angalaf­figiuminartoq. Tassuuna angalasut qaqqakkooratillu qattunikkut ammukaratillu qummukar­tariaqan­nginnamik aqqutikkut toqqissukkut angalaneq ajornan­nginnerussaaq. Aamma apuutiaar­nerussapput.

5. Babylonnimiit Israalimut aqqusineq assersuutaasoq qanoq taaguuteqarpa?

⁵ Nalitsinni aqquserngit taaguuteqartarput kisitsiseqar­tarlutil­luunniit. Aqqusineq assersuutaasoq Iisaajap allaatigisaa aamma taaguuteqarpoq. Ima allassimavoq: “Tassani aqqusin­niaqalerumaarpoq Aqqummik Illernartumik taaneqas­sasumik. Minguttut taanna ingerlavigis­sanngilaat.” (Es 35:8) Neriorsuut taanna Israalikkunnut taamani qanoq isumaqarpa? Nalitsinnilu uagutsinnut qanoq isumaqarpa?

6. Sooq aqqut illernartumik taaneqarpa?

⁶ ‘Aqqut Illernartoq’ – aqqummut taaguut nuanningaarami! Sooq illernartumik taaneqarpa? “Minguttut” – tassa juutit atoqatigiinnikkut eqqunngitsuliortartut, guutipilus­siortartut allatigul­luunniit ingasattumik ajortuliortartut – Israalimut isertitaas­sanngimmata. Juutit nunaminnut utertut Guutiminnut inuiaasus­saapput illernartut. (Mos 5. 7:6) Jehovamilli iluarisaajumallutik suli allannguisariaqarput.

7. Sooq juutit ilaat allannguisariaqarpat? Assersuuteqarit.

⁷ Juutit amerlanerit Babylonnimi inunngorsimagamik Babylonnimiut eqqarsar­tariaasiannit sunnerneqarsimagunarput. Juutit Israalimut utereersut ukiut 69-it qaangiummata Ezrap paasivaa taakkua ilaat allamiunik nuliarsimasut. (Mos 2. 34:15, 16; Ezra 9:1, 2) Kingusin­nerusukkullu meeqqat Israalimi inunngorsimasut hebræerisut oqalussin­naannginnerat naalagaatitap Nehemiap tupigusuutigaa. (Mos 5. 6:6, 7; Neh 13:23, 24) Guutip oqaasia pingaartumik hebræerisut allanneqarpoq. Meeqqalli inuusuttullu hebræerisut paasisin­naanngikkunik qanoq ilillutik Jehovap asanissaa kiffartorfiginissaalu ilikkarsin­naassavaat? (Ezra 10:3, 44) Erserpoq juutit taakku allannguingaatsiar­tariaqartut. Israalimilu guutisiorneq minguitsoq pilerseq­qinneqalermat taamaalior­nissartik ajornan­nginnerutissavaat. – Neh 8:8, 9.

8. Sooq itsaq pisimasut uagutsinnut pingaaruteqarpat? (Saqqaani assiliaq takuuk).

⁸ Immaqa ilaat eqqarsassapput: ‘Tamakkorpassuit paasillugit soqutiginaraluarput, kisianni itsaq juutinut pisut uagutsinnut pingaaruteqarpat?’ Aap, pingaaruteqarput, iliuutsigummi ‘Aqqutikkut Illernartukkut’  ingerlanermut assersuun­neqarsin­naammata. Tanitaagaluarutta ‘savanul­luunniit allanut’ ilaagaluarutta Aqqummi Illernar­tumiittuar­tariaqarpugut. Taamaalioruttami maanna siunissamilu Kunngeqarfik pissutsinik nuannerluin­nartunik pilersitsippat Jehovap kiffartorfigiuar­nissaanut iluaqutigis­savarput. b (Joh 10:16) 1919-imiilli angutit, arnat meeqqallu millionillit Babylon­nersuaq, tassa upperisarsiornerit eqqunngitsut, qimassimavaat aqqutikkullu assersuutaasukkut ingerlalerlutik. Illit taakkua ilagigunarpaatsit. Inuit aqqut taanna ukiut hundredit missaasa matuma siorna ingerlavigilersimavaat. Ukiorpassuilli sioqqullugit aqqut taanna allanit piareersar­neqarsimavoq.

9. Esaja 57:14 naapertorlugu ‘Aqqut Illernartoq’ qanoq piareersar­neqarpa?

⁹ Juutinut nunaminnut utertunut akornutaasinnaasut piiarnissaat Jehovap isumagaa. (Esaja 57:14 atuaruk). Nalitsinnimi ‘aqqummut illernartumut’ tunngatillugu qanoq assingusumik iliorsimava? 1919 ukiunik hundredilik­kuutaanik sioqqullugu Jehovap imminik ataqqinnittut aqqutigalugit inuit Babylon­nersuarmit anisinnaanias­sammata aqqutis­siuuppai. (Aamma takuuk Esaja 40:3). Guutimik ataqqinnittut suliaqarluarmata kingusin­nerusukkut inuit eqqortuliorusuttut Babylon­nersuarmit anillutik Guutip innuttai ilagalugit Jehova kiffartorfigilersin­naavaat. Aqqut qanoq piareersar­neqarsimanersoq sammeriartigu.

10-11. Biibilimik naqiterineq nutserinerlu qanoq iluaqutaasimava? (Aamma assiliaq takuuk).

¹⁰ Naqiterineq. 1450-ip missaata tungaanut Biibili assaannarmik assilillugu allanneqartarpoq. Tamanna pisariummat Biibilit pissarsiariuminaal­lutillu akisoorujus­suupput. Naqiterutilli katitertakkat nassaarsiarineqarmata Biibilit taakkunannga sanaat pissarsiariuminar­nerulerput.

¹¹ Nutserineq. Ukiorpassuarni Biibili pingaartumik latiinerisut pissarsiarineqarsin­naammat ilinniagartuut kisimik paasisin­naavaat. Naqiterinerli atorneqar­nerulermat Guutimik mianerinnittut Biibili oqaatsinut inuinnaat paasisin­naasaannut nutserniarlugu ilungersor­nerulerput. Taamaalillutik inuit Biibili atuarlugu paasisin­naalerpaat palasit ilinniar­titsissutaat ilumut Biibilimi ilinniar­titsissutigineqarnersut.

12-13. 1800-kkunni ilumoortumik pingaar­titsisut ajoqersuutit eqqunngitsut qanoq qulaartalerpaat?

¹² Biibilimik misissueq­qissaarutit. Biibilimik misissueq­qissaartartut Guutip oqaasiani atuakkatik ilikkagaqarluarfigaat. Paasisatillu allanut ingerlateq­qittalerpaat. Assersuutigalugu 1800-kkunni angutit ilumoortumik pingaar­titsisut assigiin­ngitsut oqaluffinni ajoqersuus­sutigineqartut eqqunngitsut qulaarlugit naqitaaqqanik saqqummersitsipput. Tamannalu palasit kamaatigaat.

¹³ 1835-p missaani angut upperluartoq Henry Grew naqitaaqqamik saqqummersitsivoq. Tassani Biibili tunngavigalugu nassuiarpaa toqujuissuseq Guutimit tunissutaasoq, naak oqaluffinni ajoqersuus­sutigineqar­taraluartoq tarneq toqujuitsoq inunnguuserigipput. 1837-mi palasip George Storrsip qimuttuitsor­tilluni naqitaaqqat taakkua ilaat nassaaraa. Atuaramiuk qularinngilaa ilumoortoq pingaarutilik paasillugu. Paasisanilu allanut ingerlateq­qinniarlugit aalajangerpoq. 1842-mi ima qulequtalimmik oqalugiaq­qattaarpoq: “Apeqqut: Ajortut toqujuitsuuppat?” George  Storrsip allatai angutip inuusuttup Charles Taze Russellimik atillip paasisaqarfigil­luarpai.

14. Aqqutip assersuutaasup piareersar­neqareersimanera qatanngutip Russellip suleqataasalu qanoq iluaqutigaat? (Aamma assiliaq takuuk).

¹⁴ Aqqutip assersuutaasup piareersar­neqareersimanera qatanngutip Russellip suleqataasalu qanoq iluaqutigaat? Misissuinerminni leksikonit, Biibilimi allassimasunik ujarliutit Biibilillu nutsikkat assigiin­ngitsut suliarineqareersimasut atorluarsin­naavaat. Aamma Henry Grewip, George Storrsip allallu Biibilimik misissuisimanerat iluaqutigaat. Qatanngut Russell suleqataalu namminneq Biibilimut tunngasunik atuakkanik naqitaaq­qanillu saqqummersitsillutik anersaakkut aqqusin­nioqataapput.

15. 1919-imi pingaarutilinnik qanoq pisoqarpa?

¹⁵ 1919-imi Babylon­nersuup Guutip innuttai pissaaneqarfigiun­naarpai. Ukioq taanna “inussiaq aalajaallunilu silatooq” suliaqar­talerpoq inuit eqqortuliorusuttut ‘Aqqutikkut Illernartukkut’ ingerlalersin­naanias­sammata. (Mat 24:45-47) Inuit allat aalajaallutik aqqummik piareersaallutik suliaqarsimanerat pissutigalugu tassuuna ingerlalersut Jehova siunertaalu pillugit ilikkagaqarsin­naanerulerput. (Uss 4:18) Jehovallu piumasaqaataanut naapertuuttumik inooriaaseqarsin­naalerput. Jehovap piumasarisimanngilaa innuttami allannguutit pisariaqartut tamaasa ataatsikkut iliuuserissagaat. Piffissalli ingerlanerani innuttani minguiarpai. (Ungalusaq “ Jehovap innuttani minguiar­nerulerpai” takuuk). Inuunitsinni sutigut tamatigut Guutip iluarisaatut iliorsin­naanissarput qilanaareqaarput! – Kol 1:10.

16. 1919-imiilli ‘Aqqut Illernartoq’ ingerlavigineqar­niassammat qanoq iliortoqarsimava? (Esaja 48:17; 60:17)

¹⁶ Aqquserngit suulluunniit aserfal­latsaalior­neqartarput. 1919-imiilli inuit amerlanerusut Babylon­nersuarmit qimagun­nissaat  siunertaralugu “Aqqummik Illernartumik” anersaakkut aqqusin­niortoqar­tuarpoq. Inussiaq aalajaallunilu silatooq toqqarneqaq­qammersoq suliniuteqalerpoq 1921-milu Biibilimik atuaqqis­saarnissamut iluaqutissaq Guds Harpe saqqummersillugu. Atuagarlu taanna oqaatsini 36-ni 6 millionit pallillugit naqiter­neqarpoq, inuppassuillu taanna iluaqutigalugu ilumoortut Biibilimeersut ilinniarpaat. Maanna Biibilimik mississueqateqar­nitsinni iluaqutissaq Naassaan­ngitsumik pilluarsin­naavutit! pigaarput. Tamatta ‘Aqqutikkut Illernartukkut’ ingerlajuar­niassagatta ulluni kingullerni Jehovap peqatigiis­sortani aqqutigalugit anersaakkut inuussutis­saqartit­tuarpaatigut. – Esaja 48:17; 60:17 atuakkit.

17-18. ‘Aqqutikkut Illernartukkut’ ingerlanerup apuuffissaa suua?

¹⁷ Oqarsin­naavugut Biibilimik misissueqateqar­nissaminik akuersisoq kinaluunniit ‘Aqqutikkut Illernartukkut’ ingerlalertartoq. Ilaasa sivikitsumik angalaqataariarlutik aqqut qimattarpaat. Allat apuuffissartik tikitserlugu angalaqataaniarlutik aalajangertarput. Apuuffissaat suugami?

¹⁸ ‘Aqqutikkut Illernartukkut’ ingerlanerup apuuffissaa qilaliar­nissamik neriuutilinnut tassaavoq ‘Guutip paratiisia’ qilammiittoq. (Saqq 2:7) Nunarsuarmi inuunissamik neriuutillit apuuffissaat tassaavoq ukiut 1.000-t naappata naammal­luinnar­tunngor­nissaat. Aqqutikkut tassuuna ingerlaguit tunummut qiviaqinak. Paratiisis­samullu tikiffissat angutserlugu tassuuna ingerlajuarit. “Angalal­luarnissannik” kissaap­patsigit!