1. Sooq Kaini silatusaan­ngitsumik aalajangiiva, qanorlu kinguneqar­tumik?

KAINI pingaarutilim­mik aalajangigas­saqar­poq. Misigis­susipalaani aqun­niarlugit aalajangersin­naavoq ajun­ngitsumik kinguneqar­til­lugu. Iliuutsiniluun­niit misigis­sutsiminit aqun­neqar­tis­sin­naavai ajor­tumik kinguneqar­til­lugu. Biibilimi ersersin­neqar­poq Kaini silatusaan­ngitsumik aalajangiisoq. Aalajangigaa nukaata Abelip toqutaaneranik Kainil­lu Pin­ngor­titsisuminut ikin­ngutaajun­naar­neranik kinguneqar­poq. – 1 Mos 4:3-16.

2. Sooq silatusaar­tumik aalajangiisar­neq pingaaruteqar­pa?

² Tamat­ta aalajangigas­saqar­tar­pugut. Aalajangik­kat­ta ilaat pingaaruteqangaar­put, al­lal­li pingaan­ngin­nerul­lutik. Aalajangik­kat­tali ilar­pas­sui inuunitsin­nut sun­niuteqangaar­tar­put. Silatusaar­tumik aalajangiisarut­ta ajor­nar­torsiutikin­nerul­lutalu inuuner­put toq­qis­sisimanar­nerusin­naavoq. Aalajangiinerlut­tarut­tali ajor­nar­torsiuter­pas­suaqalerlutalu pakatsisarsin­naavugut. – Us­s 14:8.

3. (a) Silatusaar­tumik aalajangiinis­samut suna iluaqutigisin­naavar­put? (b) Apeq­qutit suut sam­mis­savavut?

 ³ Silatusaar­tumik aalajangiinis­samut suna iluaqutigisin­naavar­put? Guutimut up­per­tuusariaqar­pugut. Up­perisariaqar­par­put Guutip ikiorusuk­kaatigut silatusaar­tumil­lu aalajangiinis­samut ilisimas­suseqar­tis­sagaatigut. Aam­ma Guutip oqaasia tas­sanilu siun­nersuutai up­perisariaqar­pavut. (Jaaku 1:5-8 atuakkit). Jehovamut qanin­nerujar­tor­til­luta oqaasialu nuan­narinerujar­tor­til­lugu up­perinerujar­tus­savar­put taas­suma uagutsin­nut suna pitsaaner­paajunersoq nalun­ngik­kaa. Taava aalajangiitin­nata oqaasiani siun­nersuutis­sarsius­saagut. Aalajangiisin­naas­suser­put qanoq pitsaanerulersis­sin­naavar­put? Aalajangeriik­kat­talu ilaat al­lan­ngor­tin­neqar­tariaqarsin­naap­pat?

4. Adami qanoq aalajangigas­saqar­pa, aalajangigaalu qanoq kinguneqar­pa?

⁴ Inuit oqalut­tuarisaanerata aal­lar­tin­neraniil­li inuit pingaarutilin­nik aalajangiisariaqar­tar­put. Inuk siul­leq Adami Pin­ngor­titsisuminut Jehovamut imaluun­niit nuliaminut Evamut naalas­sanerluni aalajanger­tariaqar­poq. Nuliaminit tam­mar­tin­neqarsimasumit sun­ner­neqarluni aalajangiinerlup­poq. Tamatuma kingunerisaanik Jehovap naatsiivim­miit Edenimiit anisip­paa, kingusin­nerusuk­kul­lu toquvoq. Ul­lumik­kut Adamip aalajangiinerlun­nera pis­sutigalugu aam­ma uagut naal­liup­pugut.

5. Aalajangiisariaqar­tar­neq qanoq isigis­savar­put?

⁵ Isumaqar­toqarsin­naavoq aalajangigas­saqan­ngivik­kaan­ni inuuneq oqin­nerus­sasoq. Im­maqa il­lit taama misigivutit. Pitsaas­saarli eq­qaamagaan­ni Jehovap inuit pin­ngor­tik­kamigit robotitut eq­qarsarsin­naan­ngitsutut aalajangiisin­naan­ngitsutul­lu pin­ngor­tin­ngik­kai. Oqaatsini uagutsin­nut tun­niup­paa silatusaar­tumik aalajangiisar­nis­samut ilin­niarfigeq­qul­lugu. Aalajangiisas­sasugut Jehovap kis­saatigaa, akisus­saaf­fil­lu taman­na nam­mineq iluaqutigis­savar­put. Oqalut­tuat tul­liut­tut eq­qarsaatigik­kit.

6, 7. Israelik­kut qanoq aalajanger­tariaqar­pat, aalajangigas­sar­til­lu sooq aalajangeruminaatsip­paat? (Al­laaserisap aal­laq­qaataani as­siliaq takuuk).

⁶ Israelik­kut nunami neriorsuutigisami nunasigamik aalajanger­tariaqar­put Jehova kif­far­torfigis­sanerlugu guutil­luun­niit al­lat pal­lorfigis­sanerlugit. (Josva 24:15 atuaruk). Aalajangeruminar­pasik­kaluar­poq. Aalajangiineram­mi inuunermik toqumil­luun­niit kinguneqar­tus­saavoq. Eq­qar­tuus­sisul­li nalaan­ni Israelik­kut aalajangiinerlut­tuar­put. Jehova pal­lorfigiun­naarlugu guutipilus­sior­taler­put. (Eq­q 2:3, 11-23) Kingusin­nerusuk­kut pruf­fiitip Eliap nalaani Guutip in­nut­taasa aalajanger­tus­saavaat Jehova guutipilul­luun­niit Ba’ali  kif­far­torfigis­sanerlugu. (1 Kng 18:21) Aalajangigas­saat nalor­ninan­ngik­kaluar­poq, Jehovamum­mi kif­far­tor­neq pitsaanerujuaan­nar­poq. Inuup silatuup guuti uumas­suseqan­ngitsoq kif­far­torfigiumanavian­ngilaa. Biibilimili al­las­simavoq Israelik­kut ‘kina malis­sanerlugu aalajanger­niarusaar­tuar­tut’. Eliap silatusaarluni kajumis­saar­pai Guuti ilumoor­toq Jehova pal­lorfigiumal­lugu aalajangeq­qul­lugit.

⁷ Sooq Israelik­kut silatusaar­tumik aalajangiinis­saq saper­nar­tip­paat? Siul­lermik, Jehova up­perfigin­ngilaat tusaarusun­nagulu. Jehova tatiginagulu taan­na taas­sumalu ilisimas­susia pil­lugit ilin­niar­neq ajor­put. Taamaalior­tarsimasuugunik ilik­kak­katik silatusaar­tumik aalajangiinis­samin­nut iluaqutigisimas­sagaluar­paat. (Tus­s 25:12) Aap­pas­saanik, Israelik­kut inuian­nit al­lamiunit sun­ner­neqar­put. Al­lamiut taak­kua Israelik­kut eq­qarsar­taasiat sun­ner­paat al­laal­lu aalajangiis­sut­tarlugit. Tamatuma kingunerisaanik Israelik­kut al­lamiut taak­ku ilaar­talerlugil­lu guutipilui pal­lorfigisaler­paat. Taamaat­toqaq­qunagu ukior­pas­suit tamatuma sior­na Jehovap Israelik­kut mianersoq­qusimavai. – 2 Mos 23:2.

8. Israelik­kut pingaarutilim­mik sumik ilin­niarfigaavut?

⁸ Israelik­kut maligas­siuinerlun­neran­nit ilik­kar­par­put silatusaar­tumik aalajangiis­sagut­ta Guutip oqaasia tun­ngavigisariaqarip­put. Galatiamiut 6:5-imi eq­qaasin­neqar­pugut inuit tamarmik aalajangik­katik nam­min­neq akisus­saaf­figigaat. Erseq­qip­poq inuk al­la uagut sin­nerluta aalajangiisus­san­ngor­tis­sin­naan­ngik­kip­put. Im­mik­kul­li tamat­ta ilin­niar­tariaqar­par­put Guutip isaani suna eq­qor­tuunersoq eq­qor­tulior­niarlutalu aalajangerluta.

9. Sooq al­lanit aalajangiis­sutitin­neq navianar­pa?

⁹ Al­lanit qanoq aalajangiis­sutitis­sin­naavugut? Aalajangiinerlun­nis­samut tatineqar­neq akiun­ngik­kutsigu. (Us­s 1:10, 15) Taman­na navianar­poq. Nalun­ngeqatigin­nis­sutit­ta Biibilimit ilin­niar­tin­neqar­tup malin­nis­saa nam­mineq akisus­saaf­figaar­put. Al­lanit aalajangiis­sutitik­kut­ta taak­ku malin­niarlugit aalajangersimas­saagut. Taman­na kingunerlorujus­suarsin­naavoq.

10. Paulusip Galatiamiut qanoq mianersoq­quai?

¹⁰ Apustilip Paulusip Galatiamiut al­laf­figai inut­tut nam­min­neq aalajangigas­satik sin­nerlutik al­lanut aalajanger­tik­kunik­kit qanoq navianar­tigisoq. (Galatiamiut 4:17 atuaruk). Qatan­ngutit Galatiamiut ilaat up­peqatitik sin­nerlugit aalajangiiniarsimap­put. Sooq? Angutit nam­minis­sarsior­tut taak­kua kis­saatigaat ilagiin­niit­tut apustilit malin­nagit nam­min­neq malis­sagaatsik. Maniguut­tuun­ngil­lat, qatan­ngutil­lu nam­min­neq aalajangiisin­naanerat ataq­qin­ngilaat.

11. Al­lat aalajangiineran­ni qanoq ikior­tarsin­naavavut?

 ¹¹ Apustilip Paulusip maligas­siuinera tamat­ta ilin­niarfigisin­naavar­put. Nalun­ngilaa qatan­ngutini nam­min­neq aalajangiisin­naatitaasut, taman­nalu ataq­qivaa. (2 Korinthimiut 1:24 atuaruk). Ul­lumik­kut utoq­qaaner­tat maligas­saal­luar­toq taan­na ilaarsin­naavaat inut­tut nam­mineq aalajangigas­sanut tun­ngasunik siun­nersuigaangamik. Guutip oqaasianik tun­ngavilin­nik kajumil­lutik qatan­ngutitik siun­nersor­tar­paat. Utoq­qaaner­tal­li ataq­qivaat kristumiut im­mik­kut tamarmik nam­mineq aalajangiisin­naatitaanerat, aalajangiisum­mi aalajangik­kami kinguneri nam­mineq ator­tus­saavai. Ilin­niagas­saq pingaarutilik imaap­poq: Al­lat Biibilimi siun­nersuutit pis­sutsini atuk­kamin­ni atorsin­naasaat paasisin­naaq­qul­lugit ikiorsin­naavavut. Qatan­ngutit­tali nam­mineq aalajangiinis­saq pisin­naatitaaf­figalugulu akisus­saaf­figaat. Silatusaar­tumik aalajangiigaangamik iluaqutigisar­paat. Qatan­ngutivut sin­nerlugit aalajangiisin­naatitaal­luta eq­qarsan­ngisaan­nas­sasugut erseq­qip­poq.

12, 13. Sooq kamatsil­luni nikal­lungatil­luniluun­niit aalajangiineq navianar­pa?

¹² Ul­lumik­kut inup­pas­suit aalajangiigaangamik uum­mater­tik malit­tar­paat. Taman­nali navianar­poq. Biibilimi mianersoq­quneqar­pugut aalajangiigaangat­ta uum­mater­put naam­mal­luin­nan­ngitsuusoq misigis­sutsivul­lu tun­ngavigisas­san­ngik­kivut. (Us­s 28:26) Uum­mater­put tatigisin­naan­ngilar­put ‘tamanit an­nerusumik uum­mat tatigisas­saan­ngitsuum­mat’. (Jer 17:9) Biibilimi oqalut­tuar­pas­suaqar­poq uum­matip naam­mal­luin­nan­ngitsuusup tatiginerata kingunerlut­tar­neranik ersersitsisunik. (1 Kng 11:9; Jer 3:17; 13:10) Uum­mater­put malil­lugu  aalajangiisarut­ta qanoq pisoqarsin­naava?

¹³ Jehovap peq­quaatigut uum­matik­kut iluun­ngarluta asas­sagitsin­ni inoqativul­lu uagutsitut asas­sagivut. (Mat­t 22:37-39) Mianersor­tariaqar­pugul­li. Im­mik­koor­tup matuma siuliani al­las­simaf­fin­nit erser­poq eq­qarsaativut iliuutsivul­lu misigis­sutsitsin­nit aqun­neqar­tik­kutsigit navianar­tuusoq. As­sersuutigalugu inuup kamat­tup silatusaar­tumik aalajangiinis­sani saper­nar­tis­savaa. (Us­s 14:17; 29:22) Aam­ma nikal­lungasoq aalajangiinerloriaan­naavoq. (4 Mos 32:6-12; Us­s 24:10) Eq­qarsar­taaser­put Guutip inatsisaanit aqun­neqar­tit­tariaqar­par­put. (Rom 7:25) Pingaarutilim­mik aalajangigas­saqaraangat­ta misigis­sutsitsin­nit aqun­neqar­tit­tas­san­ngilagut.

14. Aalajangeriik­kanik al­lan­nguineq eq­qor­tuusin­naasoq qanoq nalun­ngilar­put?

¹⁴ Silatusaar­tumik aalajangiisariaqar­pugut. Taamaak­kaluar­toq inuup silatuup aalajangeriik­kani ilaan­nik­kut eq­qarsaatigeq­qit­tariaqar­tarsin­naavai im­maqalu al­lan­ngor­til­lugit. Tamatumani Jehova Guuti maligas­siuil­luar­poq. Jonasip nalaani Ninevemiut qanoq pigai malugiuk: “[Guutip] takugamigit qanoq ileq­qorisamin­nit ajor­tunit saan­niar­tut aalajangigarigaluani al­lan­ngor­tip­paa perluk sioorasaarutigigaluani nal­liutin­ngitsoor­til­lugu.” (Jon 3:10) Jehovap takugamiuk Ninevemiut ajor­tulior­tarun­naar­tut aalajangik­kani al­lan­ngor­tip­paa. Tamatuman­nga erser­poq ingasaas­sinian­ngitsuul­lunilu maniguut­tuul­lunilu misigin­neqataasuusoq. Inup­pas­suit kamak­kaangamik eq­qarsaq­qaaratik aalajangiisar­put, Jehovali kamak­kaluaruniluun­niit taamaan­neq ajor­poq.

15. Sooq aalajangeriik­katsin­nik al­lan­nguisariaqarsin­naavugut?

¹⁵ Ilaan­nik­kut aalajangik­kat­ta eq­qarsaatigeq­qin­nis­saat silatusaar­nerusin­naavoq, soorlu pis­sutsit al­lan­ngoraangata. Jehovap aalajangik­kaminik ilaan­nik­kut al­lan­nguisar­nera eq­qarsaatigiuk. (1 Kng 21:20, 21, 27-29; 2 Kng 20:1-5) Amerlanerusunik paasis­sutis­sin­neqaraangat­ta aalajangeriik­katsin­nik aam­ma al­lan­nguisariaqar­tarsin­naavugut. Daavi eq­qarsaatigiuk. Saulip er­nutaanut Mefiboshetimut tun­ngasumik aalajangiigami eq­qun­ngitsumik paasis­sutis­sin­neqar­nini tun­ngavigaa. Kingusin­nerusuk­kut eq­qor­tunik paasitin­neqarami aalajangik­kani al­lan­ngor­tip­paa. (2 Sam 19:25-30) Aam­ma uagut ilaan­nik­kut al­lan­nguisariaqarsin­naavugut.

16. (a) Aalajangiiniar­nermi siun­nersuutit suut iluaqutaap­pat? (b) Sooq aalajangeriik­kavut eq­qarsaatigeq­qit­tas­savavut, qanorlu taamaaliorsin­naavugut?

¹⁶ Biibilimi siun­nersor­neqar­pugut pingaarutilin­nik aalajangiileraangat­ta aalajangiiniapal­lat­tas­san­ngitsugut. (Us­s 21:5) Silatusaar­tumik aalajangiisin­naaq­qul­luta pis­sutsit tamaasa eq­qarsaatiginis­saanut  pif­fis­saqar­tariaqar­pugut. (1 Th 5:21) Aalajangiitin­nani ilaqutariin­ni it­tuusup Biibili Biibililersaarutivul­lu misis­soq­qis­saar­tariaqar­pai ilaqut­tanilu isumasiorlugit. Aaperaat nuliaminut tusar­naas­sasoq Guutimit kajumis­saar­neqar­toq eq­qaamajuk. (1 Mos 21:9-12) Aam­ma utoq­qaaner­tat misis­sueq­qis­saar­tariaqar­put. Paasis­sutis­sarsineroreerlutik aalajangeriik­katik al­lan­ngor­tit­tariaqalis­sagunik­kit al­lanit ataq­qineqarun­naar­nis­sar­tik an­nilaangagineq ajor­paat. Utoq­qaaner­tat ingasaas­sinian­ngitsuul­lutil­lu an­neruniajuitsut eq­qarsar­taatsimin­nik aalajangeriik­kamin­nil­lu al­lan­ngueriaan­naasariaqar­put. Taak­kualu maligas­siaat malik­kutsigu pitsaas­saaq. Taman­na ilagiit eq­qis­seqatigiil­lutil­lu ataasius­suseqar­tuar­nis­saan­nut iluaqutaasin­naavoq. – ApS 6:1-4.

17. Silatusaar­tumik aalajangiisar­nis­satsin­nut suna iluaqutigis­savar­put?

¹⁷ Aalajangigas­sat ilaat al­lanit pimoorus­sas­saanerup­put. As­sersuutigalugu aap­par­taas­sanerluni kinalu aap­par­taaris­sanerlugu aalajangiineq pingaaruteqangaar­poq. Pif­fis­saq tamaat kif­far­tor­tutut qaqugu aal­lar­tis­sanerluni aalajangiineq aam­ma pimoorus­sas­saavoq. Pingarutilin­nik taamaat­tunik aalajangiitin­nata pis­sutsit atuk­kat eq­qarsaatigeq­qis­saar­tariaqar­pavut Jehovamul­lu ikioq­qusariaqarluta. Silatusaar­tumik aalajangiiniar­neq sivisusin­naagaluar­toq Jehova tatigisariaqar­par­put, siun­nersuutai naalat­tariaqar­pavut siulersuineralu malit­tariaqarlugu. (Us­s 1:5) Jehovap oqaatsimini pitsaaner­paanik siun­nersor­paatigut. Taamaat­tumik misis­sueq­qis­saar­tariaqar­pugut siulersoq­qul­lutalu Jehova qin­nuigalugu. Piumasaminut naaper­tuut­tumik silatusaar­tumik aalajangiisin­naan­ngor­tis­sin­naavaatigut. Pingaarutilim­mik aalajangiitin­nata im­minut ima aperisariaqar­pugut: ‘Taamatut aalajangiiguma Jehova asal­lugu ersersis­savara? Ilaqut­tan­nut pil­luaataal­lunilu eq­qis­sisimanar­tuus­sava? Utaq­qisin­naas­suseqarlungalu inus­siar­nersuul­lunga ersersis­savara?’

18. Sooq Jehovap piumasaraa nam­mineq aalajangiisas­sasugut?

¹⁸ Jehovap im­minik asan­neq­qul­luta kif­far­torfigeq­qul­lunilu pin­ngitsaalinata nam­mineq aalajangiinis­samut kif­faan­ngis­suseqar­tip­paatigut. Kif­far­torfigis­sanerlugu nam­mineq aalajangiisin­naatitaaner­put ataq­qivaa. (Jos 24:15; Oqal 5:3) Oqaatsinili tun­ngavigalugu aalajangik­katsitut iliuuseqar­nis­sar­put piumasaraa. Jehovap siulersuinera up­perigutsigu najoq­qutas­siis­sutaalu maleruarutsigit silatusaar­tumik aalajangiisin­naavugut. Aam­ma ersersis­savar­put inooriaatsitsigut al­lan­ngorar­tuunata. – Jaak 1:5-8; 4:8.