Jehovap uummat peqqissimisoq ajattortarinngilaa

„Anersaaq peqqissimisoq tassa pilliutissaq Guutip iluarisaa, uummat peqqissimisoq artorsaateqangaartorlu [ajattortarinngilat, NV], Guuti. — TUSSIAAT 51:19.

1. Jehovap pallorfigisini ingasattumik ajortuliorsimasut peqqissimisulli qanoq isigai?

JEHOVA ’nuissanik ulissinnaavoq qinnutit imminut anngussinnaajunnaarsillugit’. (Upputit 3:44) Kissaatigaali innuttani imminut saaffiginnissinnaassasut. Allaat pallorfiginnitsimi ilaat sualuttumik ajortuliorsimagaluarluni peqqissimippat allamillu isumataarluni siornatigut ajunngitsuliarisimasai Ataatatta qilammiusup eqqaamassavai. Taamaattumik apustili Paulusip kristumioqatini ima allaffigisinnaasimavai: ’Guutimi iluaatsuunnginnami sulinersi asanninnersilu aqqa pillugu ileqqorisarsi puiussanngilai, iluartut kiffartuuttarassigik sulilu kiffartuuttarlugit. — Eprîarit 6:10.

2, 3. Utoqqaanertat kristumiut uppeqatitik ajortuliorsimasut iliuuseqarfigigaangamikkik suna eqqarsaatigisariaqarpaat?

² Kristumiut utoqqaanertat aamma ukiorpassuarni Guutimut kiffartuussisimaneq eqqarsaatigisariaqarpaat. Aamma eqqunngitsuliortut ajortuliortulluunniit peqqissimisut kiffartuussisimanerat illernartoq eqqarsaatigineqartariaqarpoq. Ilagiinni paarsisut Guutip savaataasa tamarmik anersaakkut iluaqutissaat soqutigisarpaat. — Galâsiamiut 6:1, 2.

³ Eqqunngitsuliorsimasup peqqissimisup Guutip nallittuinissaa pisariaqartippaa. Aammali allat pisariaqarput. Tamanna Davidip Tussiaat 51:10-19-imi oqaasiisa takutippaat.

Uummat minguitsoq pisariaqarpoq

4. Sooq Davidip uummat minguitsoq anersaarlu nutaaq qinnutigisimavai?

⁴ Kristumiup anersaakkut napparsimasup Jehovamit nallittorneqarnissami isumakkeerfigineqarnissamilu saniatigut suut pisariaqartippai? David ima qinusimavoq: „Uummammik minguitsumik pinngortitsivinnga, Guuti, anersaamik nutaamik ataavartussamillu tuninnga.“ (Tussiaat 51:12) Qularnanngitsumik David taama qinusimavoq paasigamiuk uummatini suli sualuttumik ajortulioqqajaassuseqartoq. Immaqa uagut Davidip Batsebamut Uriasimullu ajortuliorsimaneratut ingasatsigisumik ajortuliorsimanngikkaluarpugut, kisianni eqqunngitsuliornissamut ussiiniarnerit nakkarfiginngitsuussagutsigik Jehovamit ikiorneqartariaqarpugut. Aamma ajortulioqqajaassutsit soorlu pilerissuseq uumissuinerlu — tamarmik tillinnermut toqutsinermullu attuummassuteqartut — uummatitsinnit piiassagutsigik Guutimit ikiorneqartariaqarpugut. — Kulorsamiut 3:5, 6; 1 Juánase 3:15.

5. (a) Minguitsumik uummateqarneq qanoq paasisariaqarpa? (b) Davidip anersaaq nutaaq qinnutigigamiuk suna kissaatigaa?

⁵ Jehovap kiffami ’minguitsumik uummateqarnissaat’ piumasaraa, tassa minguitsunik pissuteqarlutik eqqortunillu siunertaqarlutik iliuuseqartarnissaat. Davidip paasisimavaa taama minguissuseqarnani, taamaattumillu Guuti qinnuigaa uummatini minguiaqqullugu najoqqutassiaanullu naleqqussaqqullugu. Tussiaasiortup aamma anersaaq nutaaq ataavartussarlu, tassa ilumigut ingerlatsisoq nutaaq, kissaatigaa. Ussiinerit akiorsinnaaqqullugit Jehovallu inatsisai najoqqutassiaalu maleruarsinnaaqqullugit anersaaq pisariaqartissimavaa.

 Anersaaq illernartoq pisariaqarpoq

6. Sooq Davidip Jehova qinnuigisimavaa anersaaq illernartoq imminit peerseqqunagu?

⁶ Eqqunngitsuliorsimanivut isumatsassimassutigalugit isumaqarsinnaavugut Guutip ajattuleraatigut anersaaminillu illernartumik, pissaanerminik sulissutiginnittumik, arsaassamaaleraatigut. David taama misigisimavoq, ima qinugami: „Ilinnit peerseqinanga, anersaallu illernartoq uannit peerseqinagu.“ (Tussiaat 51:13) David maniguullunilu peqqissimingaarsimavoq isumaqarlunilu Jehovamik kiffartuussinermut qinngaqqunnarsilluni. Guutimit peersinneqarneq isumaqarpoq taassumannga iluarisaajunnaarneq, ikiorneqarunnaarneq pilluaqquneqarunnaarnerlu. David anersaakkut siumukaqqilissaguni Jehovap anersaava illernartoq pisariaqartippaa. Guutip anersaava ikiortigalugu kunngip qinulluni taassuma siulersuinera ujartorsinnaavaa taamaalillunilu Jehovamit iluarisaalerluni, ilisimassuseqartumik naalakkersuilerluni ajortuliornaveersaalerlunilu. Davidip miserratiginngilaa anersaap illernartup Pilerfianut ajortuliorsimalluni, taamaattumillu Jehova qinnuigaa anersaani imminit peerseqqunagu.

7. Sooq anersaaq illernartoq qinnutigisariaqarparput tamatumalu aliasutsinnissaa mianersuutigalugu?

⁷ Uagummi? Uaguttaaq anersaaq illernartoq qinnutigisariaqarparput tamatuminngalu siulersorneqartariaqarluta aliasutseqqunagu. (Lúkarse 11:13; Evfisumiut 4:30) Taamaaliunngitsoorutta anersaaq annaassavarput tamatumalu inerititai — asanninneq, tipaatsunneq, eqqissineq, kamaginninneq, avaaginninneq, ajunngissuseq, upperneq, saamaneq imminullu naalakkersinnaaneq — inuunitsinni naammassisinnaajunnaarlugit. Peqqissiminata ajortuliortuarutta Jehovap anersaaminik arsaassavaatigut.

Annaassineq nuannaarutigalugu

8. Ajortuliorsimagutta annaassissummilli nuannaarutiginninneq misigerusukkutsigu qanoq iliortariaqarpugut?

⁸ Ajortuliorsimasup peqqissimilluni anersaakkut siumukaqqilersup Jehovap annaassissutaa nuannaarutigeqqissinnaalissavaa. David tamanna erinigalugu ima qinusimavoq: „Annaassininnik nuannaarutissinnga aammaarlutit, anersaaqartinnga Guutimut naalasseriartumik.“ (Tussiaat 51:14) Davidip Jehovamit annaanneqarnissamik neriuutissaq piviusoq nuannaarutigisimavaa. (Tussiaat 3:8) Ajortulioreerami Guutip annaassissutaanik nuannaarutiginnileqqinniarsimavoq. Kingorna Jehovap ernermi Jesus Kristusip utertitsissummik pilliutaa aqqutigalugu annaassissutissiivoq. Uagut Guutimut kiffaasugut tunniulluinnarsimasut ingasattumik ajortuliorutta taamaattorli Guutip annaassissutaanik nuannaarutiginnileqqinnissarput kissaatigalugu, peqqissimisariaqarpugut naggataatigullu anersaaq illernartoq ajortuliorfigeqqunagu ajortuliorunnaartariaqarluta. — Matîuse 12:31, 32; Eprîarit 6:4-6.

9. Davidip Guuti qinnuigigamiuk ’anersaaqarteqqulluni naalasseriartumik’ suna kissaatigaa?

⁹ Davidip Jehova qinnuigaa ’anersaaqarteqqulluni naalasseriartumik’. Qularnanngitsumik Davidip pivaa nammineq ilumigut ingerlatigisani, Guutip anersaava illernartoq imaluunniit ikiuerusussusia pinnagit. Davidip kissaatigaa Guutip eqqortumik iliorusussuseqalerniarnermini ajortumullu nakkaannarnaveersaarniarnermini Guutip tapersersussagaani. Jehovap tamatigut kiffani tapersersortarpai misilinneqarnernillu nanertugaasut tamaasa makitittarlugit. (Tussiaat 145:14) Tamanna nalunnginnatsigu tuppallernaqaaq, ingammik ajortuliorsimalluta peqqissimigutta soraajuitsumillu Jehova aalajaalluta kiffartuukkusullugu.

Unioqqutitsisut suna ilinniassavaat?

10, 11. (a) Davidip Israelikkut ajortuliorsimasut sumik ilinniartissinnaasimavai? (b) Eqqunngitsuliorsimasut ilinniartissinnaalissagunigit David qanoq ilioqqaartariaqarpa?

¹⁰ Guutip akuerippagu Davidip namminissarsiornani Jehovap naakkinninneranik pingaartitsinini takutikkumassavaa allat ikiornerisigut.  Kunngi peqqissimisoq Jehova qinnuigalugu ima nangissimavoq: „Ajortuliortut ajoqersussavakka aqqutigeqqusannik, unioqqutitsisut ilinnut utersinnaaqqullugit.“ (Tussiaat 51:15) Davidip ajortuliorsimasup unioqqutitsisut Guutip inatsisai pillugit sumik ilinniartissinnaagamigit? Qanoq oqarfigisinnaavai? Sumillu kinguneqarluassava?

¹¹ Davidip Israelikkut ajortuliorsimasut ajortumit allamut saaqqullugit Jehovap aqqutigeqqusaanik ilinniartikkunigit, eqqartorsinnaavai ajortuliorneq qanoq eqqunngitsigisoq, allamik isumataarnissaq qanoq nassataqassasoq aamma qanoq ililluni Guutimit isumakkeerfigineqartoqarsinnaasoq. Davidip Jehovap iluarinninnginnerata ilerasuuteqarnerullu annernassusiat misigereersimagamiuk, qularnanngitsumik misiginneqataalluni ajoqersuisinnaasimassaaq ajortuliortullu peqqissimingaartut ikiorsinnaasimassallugit. Soorunami nammineq maligassiani innersuussutigisinnaavaa aatsaat Jehovap najoqqutassiai malerualeqqilersimagunigit taassumanngalu isumakkeerfigineqareeruni, Guutimmi piumasarisaanut naalatsigitikkumanngitsut taassuma ’inassutai alanngaarlugit uteqattaarinissaminnut’ pisussaanngillat. — Tussiaat 50:16, 17.

12. Davidip nalunnginnamiuk Guutip aammik kuisinermut pisuunermit minguiarsimagaani qanoq ililluni iluaqutigisinnaavaa?

¹² Davidip aamma aalajangernini ima eqqaavai: „Uannik toqutsiniartunit annaannga, illit Guuti annatsitsisiga, taava oqqama annaassinerit qiimmattaatigissavaa.“ (Tussiaat 51:16) Aammik kuiseqataasoq toqumik pillarneqartussaavoq. (1 Moses 9:5, 6) Taamaattumik David isumakkut uummatikkullu eqqissisimassaaq nalunnginnamiuk Guutimi annaassisuusup Uriasip aavanik kuisinerminik isumakkeerfigisimagaani. Taamaattumik oqaata Guutip naapertuilluassusia, nammineq naapertuilluassusia pinnagu, qiimmattaatigisinnaasimavaa. (Nalunaajaasup oqaasii 7:20; Rûmamiut 3:10) Davidip kanngunartuliorsimanini peersinnaanngilaa Uriasiluunniit ilivermit makitissinnaannagu, soorluttaaq ullumikkut inuup kanngunartuliorfigisimasani minguiarsinnaanngikkaa, toqutaniluunniit uummarteqqissinnaanngikkaa. Ussernartorsiortinneqaraangatta tamanna eqqaamasariaqarparput. Jehovap naapertuilluarluni uatsinnik naakkinnittuliorfiginninnera  pingaartittariaqarparput. Pingaartitsinerput tamanna pissutigalugu allat naapertuilluarnermik isumakkeerfiginninnermillu Pilersitsisumut taassumunnga siulersorniartariaqarpavut.

13. Ajortuliorsimasup eqqortumik qarluni ammarlugit Jehova nersorsinnaalissappagu suna pisariaqarpa?

¹³ Ajortuliortup kialuunniiit Jehova unnersiutigisinnaanngilaa, Guutip naakkinnilluni qarluni ammanngippagit sallusuissummik oqaluussilersilluni. Taamaattumik David ima erinarsorsimavoq: „[Jehova], qarlukka ammakkit qaninnit nersorneqaqqullutit.“ (Tussiaat 51:17) Guutimit isumakkeerfigineqarami David ilerasuuteqarunnaarpoq, taamaattumillu unioqqutitsisut Jehovap aqqutigeqqusaanik ajoqersorsinnaasimavai, ammasumillu unnersiutigisinnaalerlugu. Ajortuliarisimasaminnik Daviditut isumakkeerfigineqarsimasut tamarmik Jehovap ajunngissusia pisassarinngisaraluartik pingaartittariaqarpaat periarfissallu tamaasa atorlugit Guutip sallusuissutaa oqaluussissutigisariaqarlugu ’taannalu nersortariaqarlugu’. — Tussiaat 43:3.

Guutimut akuerisaanik pilliuteqartarit

14. (a) Inatsisit tunngavigalugit angeruseq naapertorlugu suut pilliutigineqartariaqarpat? (b) Sooq isumaqassanngilagut ajunngitsuliornerup eqqunngitsuliorneq matusissinnaagaa?

¹⁴ David paasisimasani tunngavigalugu ima oqarsimavoq: „Massami pilliutit ilassineq ajorpatit, ikikkagassanillu pilliiffiginiaraluarukkit taakku piumassanngilatit.“ (Tussiaat 51:18) Inatsisit tunngavigalugit angeruseq naapertorlugu uumasunik Guutimut pilliuteqartoqartartussaasimavoq. Davidilli ajortuliarisimasai, allasiorneq toqutsinerlu, pilliutinik taamaattunik matoorneqarsinnaanngillat. Taamaaliorsinnaassagaluaruni sapinngisamik Jehovamut uumasorpassuit pilliutigisariaqarsimassagaluarpai. Uummatikkulli allamik isumataanngikkaanni pilliutit taamaattut naleqanngivissapput. Taamaattumik isumaqartoqarsinnaanngilaq eqqunngitsuliortuaannarsinnaalluni ajunngitsuliornikkullu matussutissiinnartarsinnaallugit.

15. Jehovamut kiffaasoq peqqissimisumik anersaalik qanoq isumaqartarpa?

¹⁵ David ima nangissimavoq: „Kisianni anersaaq peqqissimisoq tassa pilliutissaq Guutip iluarisaa, uummat peqqissimisoq artorsaateqangaartorlu [ajattortarinngilat, NV], Guuti.“ (Tussiaat 51:19) Ajortuliorsimasup allamik isumataartup Guuti pilliiffigiumassavaa ’anersaamik peqqissimisumik’. Assortuiniartutut pissuseqarniassanngilaq. Kristumiup tunniulluinnarsimasup artorsaateqangaartumik anersaallip ajortuliorsimanini uummatimigut peqqissimissutigingaassavaa. Maniguutsitaavoq misigisinnaagamiuk Guutimit iluarisaajunnaarluni, sapinngisaminillu iliuuseqarniassaaq Guutimit iluarisaaqqilerniarluni. Guutimut naleqartunik tunissuteqarsinnaavugut aatsaat ajortuliorsimanivut peqqissimissutigigutsigik uummatikkullu tunniusimalluinnarluta kiffartuukkutsigu. — Nahum 1:2.

16. Inuk ajortuliorsimanini pissutigalugu peqqissimingaartoq Guutip qanoq isigissavaa?

¹⁶ Uummat peqqissimisoq artorsaateqangaartorlu Guutip ajattortanngilaa. Taamaattumik Guutip innuttaatut qanorluunniit misilinneqassagaluarutta isumatsattariaqanngilagut. Inuunerup aqqutaani orlusimagutta uummatikkullu Guuti naakkinnittuliorfigeqqulluta qinnuigalugu suli periarfissaqassaagut. Allaat ingasattumik ajortuliorsimagaluarutta peqqissimillutali, Jehovap ajattussanngilaatigut. Kristusip utertitsissummik pilliutaa tunngavigalugu isumakkeerfigissavaatigut iluareqqilissallutalu. (Jesaja 57:15; Eprîarit 4:16; 1 Juánase 2:1) Daviditulli Guutimit iluarisaanissarput qinnutigisariaqarparput perorsaatissinneqarnerlu pisariaqartoq akueralugu. Guutip David isumakkeerfigisimavaa aammali perorsaatississimallugu. — 2 Samuel 12:11-14.

 Minguitsumik pallorfiginninnermik ilungersuutiginninneq

17. Guutimut isumakkeerfigineqarnissamik qinnuteqarnerup saniatigut ajortuliorsimasut qanoq iliortariaqarpat?

¹⁷ Ingasattumik ajortuliorsimagutta qularnanngitsumik isumakuluutigingaassavarput, uummatitsinnillu peqqissimisumik Guuti qinnuigissavarput isumakkeerfigeqqulluta. Aammali allat qinnuttariaqarpavut. Davidip Guutip iluarisaanik pallorfigeqqilernissaa erinigisimaqaa, tussiaatilli taassuma allassimasaata takutippaa aamma allat qinnunnissaat eqqaamasimagaa. Jehovamut ima qinusimavoq: [Jehova], saammaassutsinni Sion ajunngitsuliorfiguuk, Jerusalaap qarmarsui sanaqqikkigit.“ — Tussiaat 51:18 .

18. Davidip peqqissimisup sooq Zion qinnussimavaa?

¹⁸ Aap, Davidip Guutimut ilurisaaqqilernissani qilanaarisimavaa. Tussiaasiortulli maniguuttup Guuti aamma qinnuigisimavaa iluarinnilluni Zion, Israelimi illoqarfik pingaarnerpaaq, Jerusalem, ajunngitsuliorfigeqqullugu, tassani Guutimut naalaffiliornissani Davidip neriuutigisimavaa. Davidip ingasattumik ajortuliorsimaneri inuiaqatigiinnut tamanut aarlerinartorsiortitsisimapput, innuttaasummi tamarmik kunngip eqqunngitsuliornera pissutigalugu naalliussinnaasimagaluarmata. (Naleqqiuguk Samuelimik allakkat aappaat, kapitali 24.) Iluamik oqaatigalugu ajortuliornerisa ’Jerusalemip qarmarsui’ qajannarsississimavaat, taamaattumillu nutarterneqartariaqarput.

19. Ajortuliorsimagutta peqqissimillutali suna naleqqulluartumik qinnutigisariaqarparput?

¹⁹ Uagut ingasattumik ajortuliorsimagutta Guutimilli isumakkeerfigineqarluta, naleqqulluartumik qinnuigisinnaavarput ajortuliorsimanerput pissutigalugu ajoqusiineq iluarsaqqullugu. Immaqa aqqa illernartoq kanngunarsarsimavarput, ilagiit ajoqusersimallugit ilaquttavullu aliasutsissimallugit. Ataatatta asannittup qilammiusup aterminut kanngunarsaaneq piiaarsinnaavaa, ilagiit anersaaminik illernartumik nakussatsissinnaallugit asasavullu imminut asannittut kiffartortullu tuppallersarsinnaallugit. Jehovap aqqata illernarsisinneqarnissaa innuttaasalu iluaqutissaat tamatigut eqqarsaatigisariaqarpavut, ajortuliorsimanngikkutta ajortuliorsimaguttaluunniit. — Matîuse 6:9.

20. Suut pisariaqarpat Jehovap Israelikkut pilliutigisimasaat nuannaarutigalugit ilassissappagit?

 ²⁰ Jehovap Zionip qarmai sanaqqippagit susoqassava? David ima erinarsorsimavoq: „Taava ilassiumassavatit pilliutigisassat eqqortut, pilliutit ikikkagassat ilivitsuusullu. Ussigit pilliutigineqassapput pilliiviutinni!“ (Tussiaat 51:19) Davidip qamuuna kissaatigisimavaa nammineq inuiaqatigiillu Guutimit iluarisaalernissartik akuerisaanik pallorfigisinnaajumallugu. Taava Guutip pilliutigisaat nuannaarutigissavai, tassaassammata inuiaqatigiit tunniusimalluinnartut ilumoortut peqqissimisut iluarisaasullu pilliutigisaat. Jehovap naakkinninnera qujamasuutigalugu ussigit, pilliutissat pitsaanerpaat naleqarnerpaallu, pilliiviutaani pilliutigissavaat. Ullumikkut Jehova ataqqisarparput pigisatta pitsaanerpaartaannik pilliuteqarfigineratigut. Pilliutit taakku tassaapput ’qarlutta inerititaat’, tassa Guutitsinnut naakkinnittumut, Jehovamut, ’pilliutit qujaniutit’. — Hosea 14:2; Eprîarit 13:15.

Jehovap torlorfiginninnerput tusartarpaa

21, 22. Tussiaat 51 qanoq ilinniutigisinnaavarput?

²¹ Davidip Tussiaat 51-imi ilungersortumik qinnutaata takutippaa ilumoorluta ajortuliorsimanivut peqqissimissutigisariaqarivut. Tussiaammi unnersuussut ersarissoq iluaqutissarput nassaassaavoq. Assersuutigalugu, ajortuliorsimalluta peqqissimigutta tatigisinnaavarput Jehovap naakkinnittuliorfigissagaatigut. Pingaartumilli eqqarsaatigisariaqarparput Jehovap aqqa kanngunarsarsimallugu. (Versit 1-4) Daviditut Ataatarput qilammiusoq qinnuigisinnavarput ajorti kingornussaasoq pigisarput tunngavigalugu naakkinnittuliorfigeqqulluta. (Versi 5) Ilumoortumik oqaluttariaqarpugut Guutillu ilisimassusia ujartorlugu. (Versi 6) Ajortuliorsimagutta Jehova qinnuigisariaqarparput minguiaqqulluta minguitsumik uummateqaqqulluta aalajaatsumillu anersaaqaqqulluta. — Versit 7-10.

²² Tussiaat 51-ip takutippaattaaq ajortuliorajuttutut qussalaallinngisaannartariaqartugut. Taamaalioraluarutta Guutip anersaani illernartoq imaluunniit pissaanini sulissutiginnittoq uatsinnit piiassavaa. Guutip anersaava pigigutsigu allat taassuma aqqutigeqqusaanik ilinniartissinnaavavut. (Versit 11-13) Ajortuliorsimalluta peqqissimigutta Jehovap akuerissavaa unnersiutigigitsinni, uummat peqqissimisoq artorsaateqangaartorlu ajattortannginnamiuk. (Versit 14-17) Tussiaatip aamma takutippaa immitsinnuinnaq qinnuttassanngitsugut. Jehovamut minguitsumik pallorfiginnittut tamaasa qinnuttariaqarpavut pilluaqquneqaqqullugit anersaakkullu nukeqartuaqqullugit. — Versit 18, 19.

23. Sooq Tussiaat 51-ip ikiorsinnaavaatigut qunusueqqulluta isumalluaqqullutalu?

²³ Tussiaatip Davidip allassimasaata killitsinnartup tamatuma ikiussavaatigut qunusueqqulluta isumalluaqqullutalu. Paasitippaatigut ajortuliorsimagaluaruttaluunniit periarfissaqartugut. Allamik isumataarutta Jehovap anersaavata ikiorsinnaavatigut isumatsassimaqqunata. Peqqissimigutta Ataatarpullu qilammiusoq asannittoq tunniusimalluinnarfigalugu naakkinninnermik qinnuterput tusassavaa. Ila, Jehovap uummat peqqissimisoq ajattortanngikkaa nalunagu tuppallernassusia! (wD 15/3 93)

Qanoq akissavit?

□ Sooq kristumiut uummat minguitsoq Guutillu anersaava illernartoq pigisariaqarpaat?

□ Ajortuliorsimasup peqqissimisup Jehovap inatsisai pillugit eqqunngitsuliortut sumik ilinniartissinnaavai?

□ Jehovap inuk peqqissimisumik artorsaateqangaartumillu uummatilik qanoq isigisarpaa?

□ Tussiaat 51 qanoq tuppallersaasinnaava?

[Atuaqqissaarnermi apeqqutit]

[Qupp. 16-imi assiliartaq]

Anersaaq illernartoq qinnutigisarpiuk tamatumalu aliasutsinnissaa mianersuutigalugu?

[Qupp. 18-imi assiliartaq]

Jehovap ajunngissusia pisassarinngisaraluaq pingaartinniaruk sallusuissut oqaluussissutigalugu