Jehova kinaava?

„[JEHOVA] taanna kinaammat?“ Ukiut 3500-t matuma siorna Farao, Egyptenimiut kunngiat pingaarniartoq, taama aperivoq. Unamillerluni ima nangippoq: „[Jehova] taanna naluara.“ Angutit marluk saani qeqertut nalunngilaat Jehova kinaanersoq. Tassaapput qatanngutigiit Moses Aronilu, Israelikkut Levikkuusut. Jehovap Egyptenimiut naalagaannut aallartissimavai Israelikkut inoqajuitsumi upperisarsiornikkut nalliuttorsioriartortinnissaat piumasareqqullugu. — 2 Moses 5:1, 2.

Faraop apeqqummi akineqarnissaa kissaatiginngilaa. Taassuma naalakkersuinerata ataani guutipiluit hundredelikkuutaat guutisiorfigineqarnerat palasit siuarsarpaat. Farao nammineq guutitut isigineqarpoq! Egyptenimiut guutiannik ilisimaniutit naapertorlugit taanna tassaavoq seqinermut guutiutitap Rep ernera, guutipiluup kissaviarsuttut niaqullip Horusip inuunermut ingerlaqqissutaa. Farao oqaluffigineqaraangami taaguutit „guuti pissaasoq“-mik aamma „naassaanngitsoq“-mik taaneqartarpoq. Taamaattumik tupinnanngilaq asissuerpalulluni oqarmat: „[Jehova] taanna kinaammat naalassavara?“

Mosesip Aronillu apeqqut tamanna akisariaqanngilaat. Faraop nalunngereerpaa Jehova tassaasoq Guuti Israelikkut Egyptenimi inussiaasut pallorfigisaat. Faraolli Egyptenimiullu tamarmik erniinnaq paasilissavaat Jehova Guutiusoq ilumoortoq. Ullumikkut tamatumunnga assingusumik Jehovap aqqi Guutiussutsilu nunarsuarmiunut tamanut nalujunnaarsissavai. (Hesekiel 36:23) Egyptenitoqqami Jehova Guutip qanoq ililluni aqqi akitsisissimagaa eqqarsaatigigutsigu iluaqutigissavarput.

Egyptenimiut guutigisaannit annerungaartoq

Farao pingaarniarluni aperigami Jehova kinaanersoq, kingunissai ilimaginngilai. Jehova nammineq akivoq perluit qulit Egyptenimut nalliutitinnerisigut. Perluit tamakku inuiaqatigiinnuinnaanngitsoq aammali allaat Egyptenimiut guutigisaannut ajuumminangaartuupput.

Perluit takutissimavaat Jehova Egyptenimiut guutigisaannit annerungaartoq. (2 Moses 12:12; 4 Moses 33:4) Takorlooriaruk Jehovap kuussuaq Nilen Egyptenillu erngi tamaasa aanngortimmagit qanoq uierneqartigisimassasoq! Tupinnartuliaq tamanna aqqutigalugu Farop innuttaasalu ilikkarpaat Jehova Nilenimut guutigisamit Hapimit pissaaneqarnerusoq. Nilenimilu aalisakkat toqummata Egyptenimiut upperisarsiornerat eqqorneqarpoq, aalisakkat ilaat ataqqinartinneqarmata. — 2 Moses 7:19-21.

Nangilluni Jehovap Egypten naratsanik perlutsippai. Tamanna Egyptenimiut naratsinut guutigititaannut Heqtimut nikanarsaataavoq. (2 Moses 8:5-14) Perluit pingajuat angakkuarniartartunut nikanarsaasuuvoq, Jehovap pujoralannik ippernanngortitsilluni tupinnartuliaa assilisinnaanngimmassuk. „Tassa tamanna Guutip assaata suliaa,“ taama suaarput. (2 Moses 8:16-19) Egyptenimiut guutigisaata Thothip, angakkuarnermik pilersitseqqaartuusorisap, pututitsiniartartut taakku ikiorsinnaasimanngilai.

Faraop paasilerpaa Jehova kinaasoq. Jehova Guutiuvoq Moses aqqutigalugu siunertaminik  nalunaarsinnaasoq taavalu tamatuminnga naammassinnissinnaalluni Egyptenimiunut perlunnik pilersitsilluni. Jehovap piumasaminik perluit aallartissinnaavai unitsissinnaallugillu. Tamanna ilisimagaluarlugu Farao Jehovamut naalatsigitikkumanngilaq. Akerlianilli Egyptenip naalagaata makitasuup uteriilluni Jehova assortortuarpaa.

Perluit sisamaata ingerlanerani igutsaat nuna perlussiorpaat, illut isaaffigalugit immaqalu silaannaq ulikkaarlugu. Silaannartaaq guutisiorfigineqartarpoq, guutigititaq Shu imaluunniit guuti arnaq Isis, qilaap kunngia arnaq, aqqutigalugit. Sullinermut tamatumunnga oqaaseq hebriiarisooq ima nutserneqarsimavoq: „nersutit niviugaat“, „qimmit niviugaat“ aamma „sikannertooq“. (Ny Verden-oversættelsen; Septuaginta; Young) Sikannertooq skarabæ-mik taaneqartartoq pineqarpat Egyptenimiut perlutsinneqarput sullinernit illernartitaminnit, pisukkaangamillu tummanngitsoorsinnaanagit. Perluk tamanna aqqutigalugu Farao Jehova pillugu nutaamik ilikkagaqarsimavoq. Egyptenimiut guutigisaasa pallorfiginnitsitik igutsannut illersorsinnaanngikkaat, Jehovap innuttani illersorluarsinnaavai. Egyptenimiut perlummit tamatumannga tulliuttunillu eqqorneqarput, Israelikkulli eqqorneqaratik. — 2 Moses 8:20-24.

Perluit tallimaannit Egyptenimiut nersutaataat eqqorneqarput. Tamanna Hathorimut, Ipisimut qilammullu guutigititamut Nutimut nersutitut timeqarsorisamut nikanarsaataavoq. (2 Moses 9:1-7) Perluit arfernata inuit uumasullu ajussanik eqqorpai, taamaalilluni guutit Thoth, Isis Ptah-lu, tamarmik eqqunngitsumik ajorunnaarsitsinissamik piginnaassuseqarsorisaasut, nikanarsarlugit. — 2 Moses 9:8-11.

Perluit arfineq-aappaanni nataqqornat angisuut nunamut torarput nataqqornat akornanni naaralasunik innaallattartillugu. Tamanna guutimut Reshpumut, innaallannernut naalagaasorisamut, Thothimullu, sialummut kallermullu naalagaasorisamut ataqqinaataajagaaneruvoq. (2 Moses 9:22-26) Perluit arfineq-pingajuisa, pillertanik perluup, takutippaa Jehova naggorissutsimut guutigititamit Minimit, nunap inerititaanut illersuisuusorisamit, pissaaneqarnerusoq. (2 Moses 10:12-15) Perluit qulingiluaat, ulluni pingasuni taarnersuaq, Egyptenimiut seqinermut guutigisaanut Remut Horusimullu kanngunarsaataavoq. — 2 Moses 10:21-23.

Naak perlunnit aseruisunit qulinguluanit eqqorneqareeraluarluni Faraop suli Israelikkut aallartikkumanngilai. Killissaannginnera Egyptenimut kingunipiloqartitsisorujussuuvoq Guutip perluit qulingat naggataallu pilersimmagu — inuit uumasullu akornanni angajulliliaasut tamaasa toqutaatillugit. Allaat Faraop ernera angajulliliaq toquvoq naak guutitut isigineqaraluarluni. Taamaalilluni Jehovap ’Egyptenimiut guutigisaat tamaasa eqqartuuppai’. — 2 Moses 12:12, 29.

Faraop maanna Moses Aronilu qaaqquai oqarfigalugillu: „Ilissi Israelikkullu tamassi uanga innuttakkalu qimalluta aallarasuarniaritsi, [Jehovalu] guutisiorfigiartorsiuk soorlu taamaaliorumallusi qinnuteqarsimasusi. Aammattaaq savaatisi nersutaatisilu nassariannguarsigit soorlu tamanna piumasarisimagissi; qaa aallarniaritsi. Uangattaarlu qinnussinnga pilluaqquneqaqqullunga.“ — 2 Moses 12:31, 32.

Innuttaminik sernisuisoq

Israelikkut aallarput, erniinnarli Farao isumaqalerpoq inoqajuitsumi siunertaqaratik angalaartut. Taanna kiffaalu ima aperipput: „Sooq Israelikkut aallartippavut? Tassa inussiatut sulisorisinnaajunnaarpavut.“ (2 Moses 14:3-5) Inuiaqatigiit inussiaasut annaappatigik Egypten aningaasatigut annertuumik eqqorneqassaaq.

Faraop sakkutoorpassuani katersorpai Israelikkullu Pi-Hakirot tikivillugu malersorlugit. (2 Moses 14:6-9) Sakkutooqarnerup tunngaanit isigalugu Egyptenimiut periarfissaqarluarput Israelikkut immap qaqqallu akornanni qimaariarfissaqanngimmata. Jehovali Israelikkut illersorniarlugit iliuuseqalerpoq taakkua Egyptenimiullu akornanni nuiaq pilersillugu. Egyptenimiut tungaanni ’nuiaq taarpoq,’ taamaalilluni saassussinissaq pinngitsoortillugu. Illuatungaanili nuiaq ’qaamavoq unnuaq qaammarsarlugu’  Israelikkunnut. — 2 Moses 14:10-20.

Egyptenimiut ujajaanissartik aseruinissartillu aalajangiusimavaat, nuiarli akornutigaat. (2 Moses 15:9) Nuiaq peerneqarmat tupinnassusia! Immap Aappalaartup ermi avissaarput, Israelikkullu immap naqqatigut panertukkut akianut ingerlalerput! Farao sakkutoorpassuilu immap naqqagut panertukkut ingerlagasuarput, inussiaatigisimasatik tigusariniarlugit ujajaaffiginiarlugillu. Kisianni Egyptenip naalaagaata makitasuup hebriiarit Guutiat mikivallaartumik nalilersimavaa. Jehovap Egyptenimiut ularussisilerpai, qamutaasa assakaasui katatsillugit. — 2 Moses 14:21-25a.

„Israelikkunnit qimaaniarta,“ Egyptenimiut sakkutoorpassui nilliapput, „[Jehova] uagutsinnut sorsummat Israelikkut illersorlugit!“ Tamanna Faraop angutitaasalu kingusinaarlutik paasilerpaat. Akiani sissami isumannaatsumi Mosesip assani immap qulaagut isatsippaa imarlu uterpoq Farao sakkutoorpassuilu toqullugit. — 2 Moses 14:25b-28.

Misigisimasakkut ilikkakkat

Taamaattumik Jehova kinaava? Farao pingaarniartoq tamatuminnga akineqarpoq. Egyptenimi pisimasut takutippaat Jehova tassaasoq Guuti ilumoortutuaq, ’inuiaat guutiinit piginnaaneqanngitsunit’ allaalluinnartoq. (Tussiaat 96:4, 5) Pissaanermigut angingaartukkut ’qilammik nunamillu pinngortitsisuuvoq’. Aamma Aniguisitsisorsuuvoq, ’innuttaminik Israelikkunnik Egyptenimit aniguisitsisoq nalunaaqutiliakkut tupinnartuliakkullu, assammigut pissarsuakkut tallimigullu isaassimasukkut annilaarnartuliungaarnikkullu’. (Jeremia 32:17-21) Tamatuma uppernarsarluarsimavaa Jehovap innuttani illersorsinnaagai!

Faraop misigisani nuanniitsut naapertorlugit tamanna ilikkarsimavaa. Aap, imminut anusinngorsaatigititaasoq kingulleq toqussutigaa. (Tussiaat 136:1, 15) Silatusaarnerussagaluarpoq maniguulluni aperisimaguni: „[Jehova] taanna kinaammat?“ — taavalu akineqarnini naapertorlugu iliuuseqarluni. Ullumikkut nunarsuaq tamakkerlugu inuppassuit Jehova kinaasoq ilikkartarput. Jehovali kinaassutsimigut qanoq ittuua? Sunik piumasaqarfigaatigut? Ilanngutassiami tulliuttumi akissutissaq ikiortigalugu Jehovamik atilimmik pingaartitsinerput alliartortillarput. — Tussiaat 83:18. (wD 15/7 93)

[Qupp. 3-mi suminngaanneernera]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.