Tikeraarneq pissarsiffiulluartoq
Jehovap piumasaatut iliorput iliorput
Tikeraarneq pissarsiffiulluartoq
KUNNGIP ARNAP Sabamit Jerusalemimut angalanera qasunarsimassaqaaq. Inuulluataarneq inooriaasiuvoq sungiusimasaa. Maannakkulli qatigattoorpassuit atorlugit 2400 kilometerit angalavoq, aqqutaata annertunersaa inoqajuitsukkut kiaqisukkoorpoq. Naatsorsuutigineqarpoq angalaneq taamaattoq ullut 75-it missaannik sivisussuseqarsimassasoq, aali siumuinnaq. *
Sooq kunngip arnap pisoorsuup taassuma Sabami angerlarsimaffini ilorrisimaarnartoq qimappaa qasunartumillu angalalluni?
Tusaamasaq soqutiginartoq
’Sabap kunngiata arnap tusaamaleramiuk Salomonip Jehovap ataqqineqaatissaanik qanoq iliuuseqarsimanera’ Jerusalemiliarpoq. (1 Kunngit 10:1) Oqaluttuarineqanngilaq kunngip arnap sunarpiaq tusaamasimaneraa, nalunngilarpulli Jehovap Salomon ilisimassutsimik immikkut ittumik, pisuussutinik ataqqisaanermillu pilluaqqusimagaa. (2 Israelikkut 1:11, 12) Kunngip arnap qanoq ililluni tamanna tusarsimavaa? Niuertunit angalasunit nunaminut aamma niuernermik qitiusuusumut tikiuttunit Salomonip tusaamaneqarnera tusarsimasinnaavaa. Ilaat immaqa Ofirimeersuupput, Salomonip annertuumik niueqatigisaanit. — 1 Kunngit 9:26-28.
Naluneqanngilarli kunngi arnaq Jerusalemimut pivoq „malitserpassuaqarluni nassataqarlunilu qatigattuunik, balsamimik, kuulterpassuarnik ujaqqanillu erlinnartunik naammattunik“. (1 Kunngit 10:2a) Ilaat isumaqarput ’malitserpassui’ sakkutuunik sakkulisartunik ilaqartut. Tamannalumi ilimanarpoq kunngi arnaq nuimasuujummat erlinnartorpassuarnillu nassataqarluni. *
Maluginiarnarporli kunngip arnap ’Jehovap ataqqineqaatissaanik’ Salomon tusaamagaa. Taamaattumik niuerniaannarluni tikinngilaq. Qularnanngitsumik kunngip arnap Salomonip ilisimassusiata tusaanissaa pingaarnerutillugu, immaqalu allaat Guutia Jehova paasisaqarfigiumallugu, tikiuppoq. Nammineq Sem imaluunniit Kam Jehovamik pallorfiginnittuusimasoq siuaasarigunarpaa, taamaattumillu siuaasami upperisarsiornerata misissornissaa soqutigisimagunarlugu.
Apeqqutit akiuminaatsut akissutillu iluarinartut
Salomonilu naapeqatigiinnerminni kunngip arnap „nalorsitsaarutinik“ misilippaa. (1 Kunngit 10:1) Hebriiarit oqaasiat uani „nalorsitsaarutinik“ nutserneqarsimavoq, tamannali ima paasisariaqanngilaq oqaatsit atorlugit pinnguarnermik soqutaanngitsumik Salomon sammigaa. Soqutiginarpoq hebriiarit oqaasiat taanna aamma Tussiaat 49:5-imi ilungersunartunut soorlu ajortimut, toqumut utertitsinermullu tunngatillugu atorneqarmat. Sabap kunngiata arnap paaserusussimagunarpaa Salomon qanoq annertutigisumik ilisimassuseqartoq apeqqutit itisuut oqaloqatigiissutiginerisigut. Biibilimi allassimavoq ’uummammiugisaminik tamanik oqaloqatigigaa’. Salomonillu kunngip arnap „apeqqutai tamaasa akiorpai. Kunngip minnerpaamilluunniit nalornisooruteqarnani apeqqutai tamaasa akisarpai“. — 1 Kunngit 10:2b, 3.
Salomonip ilisimassusia tusarlugu naalagaaffiatalu pigissaarnera takullugu Sabap kunngia arnaq „tupigusungaalerpoq“. (1 Kunngit 10:4, 5) Biibilimik paasisimasallip oqaatigimisaarpaa allaat ilisimajunnaarsimasoq. Qanorluunniit ikkaluarpat kunngip arnap tusakkani takusanilu tupigusutigingaarpai. Kiffai kunngip ilisimassusianik sukkulluunniit tusarnaarsinnaasut pilluarnerarpai, Israelikkunullu kunnginngortissimammagu Jehova unnersiutigaa. Taava kunngi akisuunik tunissuteqarfigaa, tunissutaasalu kuultit kisimik nalingat aningaasanut ullumikkut atorneqartunut naleqqiutissagaanni 280.000.000 koruuninik naleqassagaluarpoq. Salomonittaaq kunngi arnaq „perusutaanik qinnutigisaanillu tamanik tunivaa“. * — 1 Kunngit 10:6-13.
Uatsinnut maligassiuisoq
Jesusip Sabap kunngia arnaq maligassatut allakkanik ilisimasut farisiiarillu ilinniarfigisinnaasaattut eqqartorsimavaa. ’Kujataata kunngia arnaq eqqartuussivimmi saqqummerumaarpoq eqqarleriit uku ilagalugit pillagassaatissallugillu, nunap isuanit aggerami Salomonip ilisimassusia tusariartorlugu; atali, maaniippoq Salomonimit annerusoq.’ (Matîuse 12:42) Aap, Sabap kunngiata arnap ilisimassuseq Guutimeersoq pingaartippaa. Salomon tusarnaariartorlugu 2400 kilometerit angalasimagai eqqarsaatigalugu, allakkanik ilisimasut farisiiarillu aamma Jesus eqqaminniittoq tusarnaaqqissaartariaqaraluarpaat.
Uagut ullumikkut inuusugut qanoq ililluta takutissinnaavarput Salomon annerusoq, Jesus Kristus, pingaartikkipput? Taamaaliorsinnaavugut ’inuiaqatigiinnit tamaneersunit’ ajoqersuganngortitseqqusinera maleruarlugu. (Matîuse 28:19, NV) Tamatumalu saniatigut Jesusip maligassiuinera isiginnittaasialu misissorlugulu maleqqissaarniarsinnaavarput. — Filípimiut 2:5; Eprîarit 12:2, 3.
Salomonip annerusup maligassiuinera malinniassagutsigu ilungersuussisariaqarpugut. Pilluaqqussuterpassuarnilli uatsinnut nassataqassaaq. Jehovap innuttani neriorsorpai imminnut pilliutigeriaannaanermik ersersitsippata ’qilaap suppivii ammassallugit pilluaatissiissutinillu killiligaanngitsunik kueraaffigissallugit’. — Malaki 3:10. (wE 1/7 99)
[Quppernerup ataani ilanngussat]
^ imm. 3 Paasisimasallit arlallit isumaqarput Saba Arabiap kujataata kitaaniissimasoq, ullumikkut kunngiitsuuffiup Yemenip nunaani.
^ imm. 7 Nunalerutinik ilisimatooq griikiusoq Strabon itsaq inuusimasoq naapertorlugu Sabamiutoqqat pisoorsuusimapput. Allaatigaa qanoq ilillutik pequtiminnut, sakkuminnut, iikkaminnut, matuminnut illumillu qaliaannut kuulti atortarsimatigigaat.
^ imm. 11 Ilaasa allassimaffik tamanna ima nassuiarpaat kunngip arnap Salomon kinguaassiuutitigut atoqatigisimagaa. Oqaluttualiat ilaanni allaat eqqaaneqarpoq ernertaartut. Tamakkuli uppernarsaatissaqanngivipput.