Aappariit siulliit ilikkagaqarfigisinnaavavut
Aappariit siulliit ilikkagaqarfigisinnaavavut
GUUTIP nunarsuaq qimerloorpaa. Inunnik inuuffigineqarsinnaanngorlugu piareersarpaa pinngortitanilu takuaa ajunngitsoq. Pinngortitarsuani naammassigamiuk suliani „ajunngingaartut“ nalunaarutigai. (1 Moses 1:12, 18, 21, 25, 31) Guutili naammagisimaarinnilluinnarluni nalunaannginnermini arlaannik ajortoqarneranik eqqaasaqarpoq. Soorunalimi Guuti naammalluinnanngitsunik pinngortitsinngilaq. Pinngortitaminik naammassinninnginneraannarpoq. „Iluanngilaq inuk kisimiimmat, ikiortissiussavara taassumunnga tulluartumik.“ — 1 Moses 2:18.
Adam inuiannut tamanut ataataalerpoq, nulialu, Eva „inuusunut tamanut anaanaalerluni“. (1 Moses 3:20) Jehovap siunertaraa inuit peqqilluinnarlutik, pilluarlutik pigissaarlutillu nunarsuarmi paratiisiusumi naassaanngitsumik inuunertik nuannaarutigissagaat. Maanna kinguaavinik milliardilikkuutaanik nunarsuaq ujameriappoq, inuilli naammalluinnaqqajanngillat.
Adamimik Evamillu oqaluttuaq ilisimaneqarluarpoq. Ullumikkulli uagutsinnut qanoq pingaaruteqarpa? Aappariit siulliit misilittagaat qanoq ilinniarfigisinnaavavut?
„Pinngortippai tassaatillugit angut arnarlu“
Adamip uumasut atsersoramigit malugaa tamarmik aappaqartut, namminerli aappaqarani. Taamaattumik pinngortitaq pinnersoq najungasuminit Jehovap ’arnaliaa’ takugamiuk nuannaarutigeqaa. Adamip arnaq immikkuullarissumik immininngaanneersuunera paasigamiuk nillerpoq: „Aatsaat tassa saaneq saanerma ilaa uinillu uinimma ilaa. Una arnamik taaneqassaaq angummit tigusaagami.“ — 1 Moses 2:18-23.
Angutip „ikiorteqarnissani“ pisariaqartippaa, maannalu tulluarilluinnakkani pivaa. Eva Adamimut naammaatitsialaavoq. Ikioqatigiillutik naatsiivik uumasullu isumagisussaavaat kinguaassiortussaallutillu, aammattaaq Eva uiminut ikinngutitut tapersersuinnaavoq silassorissumik illuatungiliuttuussalluni. — 1 Moses 1:26-30.
Aappariit kissaatigissinnaasaannik naammattunik Jehovap sunik tamanik isumassorpai. Eva uissaanut tunniukkamiuk aappariillutik pigiinnerat akueraa. Taamaaliornermigut inuiaqatigiinnut aappariinneq ilaqutariinnerlu tunngavilerpaa. Mosesimik allakkanik siullerni ima allaassimavoq: „Angutip ataatani anaananilu qimallugit nuliani attavigissavaa, uininngussappullu ataaseq.“ Jehovallu aappariit siulliit pilluaqqullugillu kinguaassioqqummagit ersippoq siunertarigaa meeqqat tamarmik ilaqutariinni isumassuisuni, ataataminnit anaanaminnillu paarineqarlutik inunngorumaartut. — 1 Moses 1:28; 2:24.
„Guuti imminik assililluni“
Adam Guutip erneraa naammalluinnartoq pinngortitaallunilu ’Guuti assigalugu Guutitullu illuni’. ’Guutili anersaavoq’, taamaattumik timikkut assigiinnerat pineqanngilaq. (1 Moses 1:26; Juánase 4:24) Assigiissutigaat pissutsitik inunnik uumasunit qaffasinnerungaalersitsisut. Aap, aallaqqaammulli pissutsitik asanninneq, ilisimassuseq, pissaaneq naapertuilluassuserlu inunnguuseraat. Adam nammineq piumasaminik iliorsinnaatitaavoq anersaakkullu ittunik paasinnissuseqartitaalluni. Inunnguuseralugu ileqqorinnissamut misigissusiata, imaluunniit nalunngeqatiginnissusiata, ajunngitsoq ajortorlu immikkoortitsisinnaalersippaa. Aammattaaq eqqarsartaatsikkut piginnaassuseqarluartippaa sooq piunerminik eqqarsaatiginneqqissaartitsisinnaasumik, Pinngortitsisiminillu ilisimasaqalersitsisinnaasumik tatiginnillunilu attaveqarnerminik ineriartortitsisinnaasumik. Adam Guutip nunarsuarmi pinngortitaanut nakkutiginnittussatut piginnaassuseqarpoq.
Eva ajortuliorpoq
Qularnanngitsumik Adamip Eva Jehovap inerteqqutigisatuaanik siusinnerusukkut oqaluttuussimassavaa: Naatsiivimmi orpiit paarnaannik tamanik nerisinnaapput, orpik ataaseq, tassa orpik ajunngitsumik ajortumillu nalujunnaarutaasoq, kisiat pinnagu. Neriffigigaluarunikku ulloq taanna toqussapput. — 1 Moses 2:16, 17.
Sivitsunngitsoq orpiup paarnaa nereqqusaanngitsoq apeqquserneqarpoq. Pulateriaarsuk anersaamit takussaanngitsumit oqartinneqarluni Evamut saaffiginnippoq. Pulateriaarsuk pinngitsuusaarpalulluni aperivoq: „Ilumununa Guutip naatsiiviup orpiisa arlaannaalluunniit neriffigeqqunngikkaa?“ Eva akivoq orpiit parnaannik tamanik nerisinnaallutik, orpik ataaseq kisiat pinnagu. Pulateriaarsuulli Guuti assortorpaa arnamut ima oqarami: „Naamik, toqussanngivippusi. Guutiuna taama oqartoq nalunnginnamiuk neriffigigaluarussiuk isisi uisitaajumaartut Guutisullu ilerumaartusi ajunngitsoq ajortorlu nalujunnaassallugit.“ Maanna arnap orpik neriffigeqquneqanngitsoq allatut isigilerpaa. ’Orpik . . . neriffigiuminarlunilu isigiuminarpoq.’ Eva salloqittarneqangaatsiarpoq 1 Moses 3:1-6; 1 Timûtiuse 2:14.
Guutillu inatsisaanik unioqqutitsilluni. —Evap ajortuliornera pinngitsoorneqarsinnaanngilluinnarami? Naamik. Taannaallutit takorlooriaruk. Pulateriaarsuup oqaasii Guutip Adamillu oqaasiinut akerliulluinnarput. Illit qanoq qisuarissagaluarpit takornartap asasat tatigilluinnakkallu ilumuunnginneraraluarpagu? Eva allatut qisuariartariaqaraluarpoq uumitsaallugulu kamaattariaqaraluarlugu, aap, tusaajumanngittariaqarluarpaa. Pulateriaarsuk taanna kinaagami Guutip naapertuilluassuanik uiatalu oqaasiinik apeqqusiisoq? Eva aalajanginnginnermini qullersaanermut najoqqutaasumut ataqqinnilluni uini siunnersiorsimasinnaagaluarpaa. Uaguttaaq taamaaliortariaqarpugut unnersuussutinut Guutimeersunut akerliusunik paasissutissanik saqqummiivigineqaraluarutta. Ussiisulli oqaasii upperai namminerlu ajunngitsoq ajortorlu aalajangerusullugit. Usserneqarnini eqqarsaatiginerujartortillugu pileritsaakkiartuinnarpaa. Puigorniaannannginnamiuk imaluunniit ilaqutariinnut qullersaasoq tamanna pillugu oqaloqatiginnginnamiuk eqqunngitsumillu kissaateqalernini kukkussutigerujussuarpaa. — 1 Korintumiut 11:3; Jâko 1:14, 15.
Adamip nuliani naalappaa
Maanna Evap Adamittaaq ajortuliortinnialerpaa. Taama aalajaanngitsigaluni nuliaminut naalaannarneranut suna pissutaasinnaava? (1 Moses 3:6, 17) Adam kimut ilumoornerussanerluni paatsiveeruteqqavoq. Pinngortitsisumut sunik tamanik, ilaatigut nuliaminik asasaminik Evamik, tunisisiminut naalassava? Adamip maanna qanoq iliornissani paasiumallugu Guutimut siulersortissarsiussava? Imaluunniit nuliani ajortulioqatiginiassavaa? Adamip nalunngilluinnarpaa Evap paarnamik inerteqqutaasumik nerinermigut neriuutigisaa takorluuinerinnaasoq. Apustili Paulus isumassarsisitaalluni ima allatinneqarpoq: ’Aammattaaq Adam salloqittagaangilaq, arnarli salloqittagaalluni unioqqutitsisunngorpoq.’ (1 Timûtiuse 2:14) Tassa Adamip piaarilluinnarluni Jehova assortorusunneruvaa. Nuliaminit avissaartinneqarnissani siooranera Guutip ajornartorsiutinik aaqqiisinnaaneranut piginnaaneranik upperineranit sakkortunerusimavoq.
Adamip iliuusaa imminoorneruvoq. Aammattaaq Jehovap naakkinnilluni kinguaarititaanut tamanut toqutsisuuvoq, tamarmik perloqqusaallutik inunngormata. (Rûmamiut 5:12) Namminissarsiorluni naalannginneq akisoqaaq.
Ajortip kinguneri
Ajortuliornerup kingunerisarpaa kanngusunneq. Nuannaarlutik Jehova oqaloqatigiartupallaannagu Adam Evalu toqqorput. (1 Moses 3:8) Guutimik ikinnguteqarnertik aserorpaat. Susimanersut aperimmatik peqqissimerpasinngillat, nalunngikkaluarlugu marluullutik Guutip inatsisaanik unioqqutitsinertik. Paarnamik nereqqusaanngitsumik nerigamik Guutip ajunngingaassusia narrunarsarpaat.
Kingunerisassaa Guutip nalunaarutigaa erninermi anniartoqartarumaartoq. Evap uini pilerissuseqarfigissavaa, uialu nuliaminut naalagaassaaq. Arnap attaviitsuuniarnera killormut kinguneqarpoq. Adamip nunap inerititaanik inuussuteqarnera maanna erloqinarsissaaq. Siornatigutulli ilungersuatannguarani Edenimi nerisassarsiorsinnaajunnaarpoq, maannami issumut uternissani tikillugu inuuinnarniarluni ilungersortariaqarpoq. — 1 Moses 3:16-19.
Naggataatigut Adam Evalu Edenip naatsivianit anisitaapput. Jehova oqarpoq: „Tassa inuk uatsitut ilerpoq ajunngitsoq ajortorlu nalujunnaarlugit. Aamma taava orpiup inuussutaasup paarnaanik tigusinialeratarsinnaavoq nerillunilu toqusussaajunnaarluni.“ „Oqaatsit nanginnerat nalunanngilaq,“ upperisarsiornermik professor Gordon Wenham oqarpoq. Tassa Guutip eqqarsaatai uatsinnut inaaqquneqarput, imaakkunartut: ’Naatsivimmiit anisillara.’ Biibilimik allattut Guutip eqqarsaatai nalinginnaasumik tamaasa allattarpaat. Gordon Wenham nangilluni oqarpoq „oqaatsit inernerata ilaatinneqannginnerata takutikkaa Guuti iliuuseqapallattoq. Suliluunniit oqaatsini naarianngikkai [Adam Evalu] naatsiivimmiit anisinneqarput.“ (1 Moses 3:22, 23) Taamaalilluni Jehova inuillu siulliit attaveqatigiinnerat tamaanga killeqarsimavoq.
Adam Evalu ullup unnuallu ataatsip ingerlanerani timikkut toqunngillat. Anersakkulli ittumik toqupput. Pilerseqqinneqarsinnaanngitsumik inuunerup pilerfia attavigiunnaarpaat, naammalluinnanngissuserlu peqqissusiannik kingusinnerusukkullu inuunerannik akeqarpoq. Takorlooriassagit toqusumik takoqqaarmata qanoq annernartigisimassasoq, tassa ernermik aappaat Abel angajulliliaminit Kainimit toqutaammat. — 1 Moses 4:1-16.
Tamatuma kingorna aappariit siulliit pillugit ilisimasaqarpallaanngilagut. Ernerisa pingajuat, Set, Adam 130-nik ukioqartoq inunngorpoq. Adam ukiut 800-t qaangiummata toquvoq, 930-nik ukioqarluni, ernertaartareerluni panissaartartareerlunilu. — 1 Moses 4:25, 5:3-5.
Uagutsinnut ilinniutissaq
Aappariit siulliit pillugit oqaluttuap inuiaat ullutsinni taama sanngiitsigilernerannut pissutaasunik paasissutissiiginnanngilaq, tunngaviusunilli aamma ilinniartippaatigut. Jehova Guutimut attaviitsuunerarnerit tamarmik silaatsuliornerinnaapput. Silatuut Jehova oqaasialu tunaaraat, ilisimasarlu namminneerlutik naammassorisartik tunaarinagu. Ajunngitsoq ajortorlu Jehovap aalajangerpai, ajunngitsuliorneq tunngaviusumik isumaqarpoq naalanneq. Inatsisaanik unioqqutitsineq najoqqutassiaanik sumiginnaaneq ajortuliorneruvoq.
Guutip inuit kissaatigisinnaasaannik sunik tamanik neqeroorfigiuaannarpai, sulilu taamaaliorpoq: Inuuneq naassaanngitsoq, kiffaanngissuseq, nalerisimaarneq, nuannaarneq, peqqinneq, eqqissineq, pigissaarneq nutaanillu nassaartornissamut periarfissaqarneq. Tamakkuli tamaasa nuannaarutigisinnaassagutsigik Ataatarput qilammiusoq, Jehova, attaviginngitsoorsinnaanagu nassuerutigisariaqarparput. — Nalunaajaasup oqaasii 3:10-13; Jesaja 55:6-13. (wE 15/11 2000)
[Qupp. 26-mi ungalusaq/assiliartaq]
Adam Evalu pillugit oqaluttuaq oqaluttualiaannaava?
Babylonimiutoqqat, Assyriamiutoqqat, Egyptenimiutoqqat allallu akornanni nalinginnaasumik upperineqartarpoq paratiisi siulleq ajortuliorneq pissutigalugu annaaneqartoq. Oqaluttuani amerlasuuni eqqaaneqarpoq orpiup inuunartup parnaanik nerisut naassanngitsumik inuusinnaasut. Tassami, kulturini assigiinngitsuni eqqaamaneqarpoq Edenimi ajoraluarluinnartumik pisoqarsimasoq.
Ullumikkut amerlasuut Biibilimi Adam Evalu pillugit oqaluttuaq upperiumanngilaat. Ilisimatuulli amerlanersaasa akueraat inuiaat ilaqutariiusut ataatsit assigiimmik nagguillit. Upperisarsiornermik ilisimatuut amerlasuut aamma paasivaat itigartinneqarsinnaanngitsoq tamarmik siuaasaata ajortuliaa kingornussiarineqartoq inuiannut tamanut sunniuteqartoq. Upperigutsigu inuiaat arlalinnik assigiinngitsunik aallaaveqartut, oqartariaqarpuguttaaq siuaasat arlallit tamarmik kinguaassamik kingornussassaannik ajortuliorsimasut. Taamaappallu miserratigisariaqalissavaat Kristus tassaasoq ’Adami kingulleq’ inuannut utertitsisoq. Jesusili ajoqersugaalu taamatut nalornissuteqarsimanngillat. Taakkua Mosesimik allakkat siulliit-ni oqaluttuap ilumoornera akueraat. — 1 Korintumiut 15:22, 45; 1 Moses 1:27; 2:24, Matîuse 19:4, 5; Rûmamiut 5:12-19.