Kristusip ilagiini siulersorpai

„Takuallu, ullut tamaasa najorpassi silarsuup naggatissaanut allaat.“ — MATTHÆUSI 28:20.

1, 2. (a) Ajoqersukkani ajoqersuganngortitsiortoqqugamigit Jiisusi toqusunit makissimasoq qanoq neriorsuiva? (b) Ilagiit kristumiut siulliit Jiisusip qanoq siulersorpai?

ILITSERSUISORPUT Siulersuisorpullu Jiisusi Kristusi toqusunit makinnermi kingorna qilaliartinnani ajoqersukkaminut takutippoq imalu oqarfigalugit: „Qilammi nunamilu piginnaaneq tamarmi uannut tunniussaavoq. Taamaattumik aallaritsi inunnillu inuiannit tamaneersunik ajoqersuganngortitsigitsi, Ataatap Ernerullu anersaallu illernartup aqqanut kuillugit, ajoqersorsigillu ilissinnut peqqusakka tamaasa maleruaqqullugit. Atalu, ullut tamaasa najorpassi pissutsit aaqqissuussaanerata naggatissaanut allaat.“ — Matthæusi 23:10; 28:18-20, NV.

² Annaassiniarluni ajoqersuganngortitsinissaq Jiisusip ajoqersukkaminut suliassiissutigaa, najorumallugillu neriorsorlugit. Jiisusip pissaaneqartitaanini kristumiut ilagiivisa pilersinneqaqqammersut siulersornerannut atoraa kristumiut siulliit oqaluttuarisaaneranni Apustilit Suliaat-ni oqaluttuarineqartumi ersersinneqarpoq. Neriorsuinermisut ajoqersukkat nakussatsissutissaannik sulinerminnilu siulersuisussaannik ’illersuisumik’, tassa anersaaq illernartumik, aallartitsivigai. (Johannesi 16:7; Apustilit Suliaat 2:4, 33; 13:2-4; 16:6-10) Inngilittaaq siulersukkani ajoqersukkanik tapersersuisutut ikiuisutullu atorpai. (Apustilit Suliaat 5:19; 8:26; 10:3-8, 22; 12:7-11; 27:23, 24; 1 Petrusi 3:22) Aamma siulersuisoqatigiittut sulisinnaasut angutit piukkunnaatillit atorlugit ilagiit siulersorpai. — Apustilit Suliaat 1:20, 24-26; 6:1-6; 8:5, 14-17.

3. Allaaserisami uani apeqqutit suut sammineqarpat?

³ Nalitsinnili ’pissutsit aaqqissuussaanerata naggataani’ pissutsit qanoq ippat? Ullumikkut Jiisusip ilagiit kristumiut qanoq siulersorpai? Siulersuineralu akueralugu qanoq takutissinnaavarput?

Naalagaq ilumoortumik inussiaateqarpoq

4. (a) ’Inussiaq ilumoorlunilu silatooq’ kinaava? (b) Naalakkap inussiaatiminut suna isumagisassanngortissimavaa?

⁴ Jiisusip najuunnissani siulittuutigigamiuk  ima oqarpoq: „Kinami taava inussiaava ilumoorlunilu silatooq naalagaata illumi kiffaminut paarsisunngortitaa, piffissaq eqqortoq nalliuttaraangat nerisassaannik tunisaqqullugit? Inussiaq taanna pilluassaaq naalakkami, tikiukkuni, taamaaliortoq naammattoorpani. Ilumut oqarfigaassi: Pigisaminut tamanut paarsisunngortissavaa.“ (Matthæusi 24:45-47, NV) ’Naalagaq’ tassaavoq Ilitsersuisorput Siulersuisorpullu Jiisusi Kristusi, ’inussiarlu ilumoorlunilu silatooq’ – tassa kristumiut tanitat nunarsuarmiittut ataatsimut isigalugit – nunami soqutigisaminut tamanut oqartussanngortissimavaa.

5, 6. (a) Johannesip takorruuilluni takusai „qullilerfiit arfineq-marluk ullorissallu arfineq-marluk“ sunut assersuutaappat? (b) „Ullorissat arfineq-marluk“ Jiisusip talerpimminik tigumiarmagit qanoq isumaqarpa?

⁵ Inussiaq ilumoorlunilu silatooq Jiisusi Kristusimit toqqaannartumik siulersorneqartoq Biibilimi Saqqummersitat-ni ersersinneqarpoq. Apustili Johannesip takorruuinikkut ’Naalakkap ulluaniitilluni qullilerfiit arfineq-marluk kuultiusut akornanniittoq inuup erneratut isikkulik, talerpimmini ullorissanik arfineq-marlunnik tigumiartoq’ takuaa. Takorruugaa pillugu Jiisusip Johannesi ima nassuiaappaa: „Ullorissat arfineq-marluk talerpinnik tigumiama takusavit qullilerfiillu arfineq-marluk kuultiusut anngigisartaat mannaavoq: Ullorissat arfineq-marluk tassaapput ilagiissoqatigiit arfineq-marluk inngilii, qullilerfiillu arfineq-marluk tassaapput ilagiit arfineq-marluk.“ — Saqqummersitat 1:1, 10-20.

⁶ ’Naalakkap ulluani’ 1914-mi aallartittumi kristumiut ilumoortut ilagiivinut tamanut „qullilerfiit arfineq-marluk“ assersuutaapput. Kikkuuppalli „ullorissat arfineq-marluk“? Aallaqqaammut anersaakkut kinguaassiarineqartunut, nakkutilliisunut tanitanut ukiuni hundredeni siullerni ilagiinni paarsisunut, assersuutaapput. * Nakkutilliisut Jiisusip talerpinnik tigummiarpai, tassa siulersuinerata ataaniipput. Aap, inussiaqatigiit Jiisusi Kristusip siulersorpai. ’Naalakkalli ulluani’ nakkutilliisut tanitat ikittuinnaapput. Ullumikkulli Jehovap Nalunaajaasuisa ilagiivi 91.000-init amerlanerusut Kristusip qanoq siulersorpai?

7. (a) Ilagiinnik nunarsuarmiittunik siulersuinerminut Siulersuisoqatigiit Jiisusip qanoq atortarpai? (b) Sooq oqartoqarsinnaava nakkutilliisut kristumiut anersaaq illernartoq ikiortigalugu toqqagaasartut?

⁷ Ukiuni hundredelinni siullernisut ullumikkut nakkutilliisut tanitat ilaat angutit piukkunnaatillit Siulersuisoqatigiittut kiffartorput, taakkuuppullumi inussiaq ilumoorlunilu silatooq. Angutinik piukkunnaatilinnik – tanitanik tanitaanngitsunilluunniit – ilagiinni ataasiakkaani utoqqaanertanngortitsisutut Siulersuisoqatigiit taakku Ilitsersuisutta Siulersuisuttalu atortarpai. Tamatumunnga atatillugu anersaaq illernartoq, Jehovap Jiisusimut oqartussaaffigititaa, pingaaruteqarpoq. (Apustilit Suliaat 2:32, 33) Siullermik nakkutilliisut piumasaqaatinik Guutip oqaasiani, anersaaq illernartumit isumassarsiarititaasuni, allassimasunik naammassinnittussaapput. (1 Timotheusi 3:1-7; Titusi 1:5-9; 2 Petrusi 1:20, 21) Aammattaaq qinunikkut anersaaq illernartullu siulersuineratigut piukkussisoqartarlunilu toqqaasoqartarpoq. Kiisalu toqqagaasut anersaap ineritaanik inerititaqarlutik ersersitsisarput. (Galatiamiut 5:22, 23) Taamaattumik Paulusip kajumissaarutaa una utoqqaanertanut tamanut, tanitappata tanitaanngippatalluunniit, atuuppoq: „Immissinnut misissugariniaritsi savaatittaarlu tamaasa misissugaralugit; Anersaammi Illernartup taakkununnga nakkutilliisunngortippaasi Guutip ilagiissai nammineq aamminik pissarsiai paareqqullugit.“ (Apustilit Suliaat 20:28) Nakkutilliisutut toqqagaasut Siulersuisoqatigiinnit siunnersorneqartarput ilagiillu kajumillutik paarsisutut siulersortarlugit. Taamalilluni Jiisusip ullumikkut najorpaatigut ilagiillu siulersorlugit.

8. Jiisusi Kristusip kiffaminik siulersuinerminut inngilit qanoq atortarpai?

⁸ Ullumikkuttaaq Jiisusip kiffaminik siulersuinermini inngilit atortarpai. Naatsiiassanik pitsaasunik naasupilunnillu assersuut naapertorlugu  ’pissutsit aaqqissuussaanerata naggataani’ katersuisoqarumaarpoq. Naalakkap kikkut katersuitissavai? ’Katersuisut tassaassapput inngilit,’ Jiisusi oqarpoq nangillunilu: „Inuup Ernerata inngilini aallartissavai, naalagaaffianillu piiassavaat tunussisitsisut inatsisinillu unioqqutitsisut tamaasa.“ (Matthæusi 13:37-41) Inngilip Filipimik kunngip atorfilittaanut Etiopiamiumut siulersuineratulli, ullumikkut kristumiut ilumoortut eqqortuliorsuttunik ujarlerneranni Jiisusi Kristusip inngilini atortarai uppernarsaatissarpassuaqarpoq. — Apustilit Suliaat 8:26, 27; Saqqummersitat 14:6.

9. (a) Suut aqqutigalugit Jiisusip ilagiit kristumiut ullumikkut siulersorpai? (b) Kristusip siulersuinera iluaqutigissagutsigu suna pingaaruteqarpa, sunalu apeqqutaalerpa?

⁹ Naak Jehovamik pallorfiginnittut ilaat malersugaanermik allanilluunniit pissuteqarlutik Siulersuisoqatigiinnut attaveerukkallartaraluartut Jiisusip anersaaq illernartoq inngilillu aqqutigalugit siulersortuartarpai. Taamaattumik Jiisusip ajoqersukkaminut ikiuinera tapersersuineralu nalilerujussuuvoq. Aatsaalli siulersuinera akuerigutsigu iluaqutigisinnaavarput. Akueralugu qanoq takutissinnaavarput?

„Naalattuugitsi . . . maleruaagitsi”

10. Ilagiinni utoqqaanertatut toqqakkat ataqqillugit qanoq takutissinnaavarput?

¹⁰ Ilitsersuisutta Siulersuisuttalu ilagiit ’tunivai inunnik tunissutaasunik’ – ’ilaat iivangkiiliulersaartunngortillugit allallu paarsisunngortillugit ajoqersuisunngortillugillu’. (Efesosimiut 4:8, NV; 11, 12) Taakkununnga isiginnittaatsitsinnit qanorlu pissusilersornitsinnit ersersinneqangaartarpoq Kristusip siulersuinera akuerineripput akuerinnginnerippulluunniit. Kristusip ’tunissutai’ angutit anersaakkut piukkunnaatillit ’qujamasuutigigutsigit’ pissusissamisuussaaq. (Kolossemiut 3:15) Ataqqineqartariaqarputtaaq. „Utoqqaanertat ilagiinnik paarsisuulluartuusut marloriaammik ataqqineqartussaapput,“ apustili Paulusi allappoq. (1 Timotheusi 5:17) Ilagiinni utoqqaanertanik, nakkutilliisunik, qujamasuutiginninnerput ataqqinninnerpullu qanoq takutissinnaavarput? Paulusi akivoq: „Siulersortisi naalassigit peqqusaallu maleruarlugit.“ (Hebræerit 13:17) Aap, naalattuullutalu naalatsigitittariaqarpugut, ’maleruaalluta’.

11. Sooq utoqqaanertaqarneq kuisinnitsinni tunniulluinnarnitsinilu neriorsuutitsinnut attuumassuteqarpa?

¹¹ Ilitsersuisorput Siulersuisorpullu naammalluinnartuuvoq. Angutilli tunissutigisai taamaanngillat. Taamaattumik ilaannikkut kukkusinnaasarput. Taamaakkaluartoq Kristusip aaqqissuussineranut ilumoortuaannarnissarput pingaaruteqarpoq. Tunniulluinnarnitsinni kuisinnitsinnilu neriorsuutigisarput eqquutitissagutsigu ilagiinni qatanngutit siulersuisunngortitat anersaaq illernartoq ikiortigalugu oqartussaassusilerneqarnerat akuerisariaqarparput, oqartussaanermullu tassunga naalatsigitittariaqarluta. „Anersaap illernartup aqqani“ kuisikkatta anersaaq illernartoq Jehovallu siunertaata naammassineqarnissaanut pingaaruteqarnera akueralugu tamanut nalunaarpugut. (Matthæusi 28:19) Taamaammat kuisikkatta anersaaq suleqatigiumallugu Kristusillu ajoqersugaani sunniineranut akornutaasinnaasumik iliorumanata nalunaarpugut. Utoqqaanertassatut piukkussinermi toqqaanermilu anersaaq illernartoq peqataasartoq eqqarsaatigalugu ilagiinni utoqqaanertat suleqatiginngikkutsigit taava tunniulluinnarnitsinni  neriorsuuterput eqquutitissinnaanerparput?

12. Anusinngorsaatit suut Judasip tikkuarpai, oqartussaassusermillu ataqqinninnginnermut tunngatillugu qanoq ilinniarfigisinnaavavut?

¹² Naalannissaq naalatsigitinnissarlu qanoq pingaaruteqartigisut Biibilimi ersersinneqarpoq. Ilagiinni siuttuusunik nikassaasut ilai ajoqersukkap Judasip eqqaavai, anusinngorsaatissallu pingasut tikkuarpai oqarami: „Eqqanaq taakku! Kainip aqqutaa atuallappaat, iluanaarniapilunnermikkullu Bileamip tammarneranut nassataritipput Koratullu naalasseriissutsimikkut nungutitaallutik.“ (Judasi 11) Jehovap asannittumik mianersoqqussutaa Kainip sumiginnarpaa, qinngarsuiuaannarporlu naggataagut toqutsilluni. (1 Mosesi 4:4-8) Naak Bileami arlaleriarluni Guutimit mianersoqquneqartaraluarluni iluanaarniapilunniarluni Guutip innuttai perloqqoriaraluaqattaarpai. (4 Mosesi 22:5-28, 32-34; 5 Mosesi 23:5) Kora Israelimi akisussaaffeqartitaavoq, naammaginngilaali. Nunarsuarmi anneruniajuinnerpaamut Guutip kiffaanut Mosesimut pikitsitsineq aallarnerpaa. (4 Mosesi 12:3; 16:1-3, 32, 33) Angutit pingasut taakku taama iliornerat ajorluinnartumik kinguneqarpoq. Jehovap akisussaatitaasa siunnersuutaannut tusaanissaq taakkuninngalu ataqqinninnissaq qanoq pingaaruteqartigisoq anusinngorsaatit taakkua takutippaat.

13. Pruffiiti Esaja naapertorlugu utoqqaanertaqarnermut naalatsigitittut naalatsigitinnertik qanoq iluaqutigissavaat?

¹³ Ilitsersuisutta Siulersuisuttalu ilagiinnut kristumiunut nuanningaartumik nakutilleeriaaseqartitsinera kia iluaqutigerusussannginnerpaa? Aaqqissuussinerup taassuma pilluaqqussutissartai pruffiitip Esajap siulittuutigigai: „Kunngiusoq naalagaajumaarpoq iluartuulluni, naalagartallu naalakkersuiumaarput inarluitsumik. Tamarmik assigissavaat anorersuarmut oqquiffik sialussuarmullu oqqiffik, inoqajuitsumi kuunnguaq kuuttoq, nunami imissaaleqisumi  qaarsorsuup alanngortaa.“ (Esaja 32:1, 2) Utoqqaanertat tamarmik taamatut ’oqquiffiussapput’ ilagiit ilaasortaasa qimarnguigisinnaasaat sernersortigisinnaasaallu. Naak immaqa siulersuisoqarneq akueriuminaatsikkaluarlugu taamaattoq Guutip ilagiinnut siulersuisuutitaasa akuerinissaat naalannissaallu qinnutiginiartigu.

Utoqqaanertat Kristusip siulersuineranut qanoq naalatsigitittut

14, 15. Kristusip siulersuineranut naalatsigitinnertik ilagiinni siuttuusut qanoq takutissinnaavaat?

¹⁴ Kristumiut tamarmik Kristusi Ilitsersuisumittut Siulersuisumittullu malittariaqarpaat, pingaartumilli utoqqaanertat taamaaliortariaqarput. Nakkutilliisut, utoqqaanertat, ilagiinni oqartussaassusiligaapput. Kristumioqatimilli ’uppernerannut naalagaaniannginnamik’ inuunerat naalagaaniarfigineq ajorpaat. (2 Korinthimiut 1:24) Jiisusip oqaasii uku arajutsisimanngilaat: „Nalunngilarsi inuiaqatigiit naalagaanertaasa innuttatik naqisimasaraat, naalagartaasalu pissaanertik taakkununnga atornerluttaraat. Ilissinni taamaassanngilaq.“ (Matthæusi 20:25-27) Akisussaaffimminnik naammassinninniarnerminni ilumoorlutik allat kiffartuunniartarpaat.

¹⁵ Kristumiunut ima kajumissaaruteqarpoq: „Eqqarsaatiginiarsigit siulersortisi . . . inuunerisalu naggatissaat eqqarsaatigisiuk uppersuseqarnerisigullu assiginiarlugit.“ (Hebræerit 13:7) ’Siulersortaaneri’ pillugit ilaarniassanngilaat. Jiisusimi oqarpoq: „Ataaseq ilitsersuisoraarsi, Kristusi.“ (Matthæusi 23:10) Ilaarniagassaat tassaavoq utoqqaanertat uppernerat Ilitsersuisortik ilumoortoq Jiisusi Kristusi ilaarmassuk. (1 Korinthimiut 11:1) Utoqqaanertat ilagiinni allanut attaveqarnerminni arlalitsigut Kristusimut assiginnittariaqarnerat misissulaariartigu.

16. Jiisusi oqartussaassuseqaraluarluni ajoqersukkani qanoq pisarpai?

¹⁶ Naak Jiisusi sutigut tamatigut inunnit naammalluinnanngitsunit qutsinnerugaluarluni Ataataminillu naleqanngitsumik oqartussaassuseqartitaagaluarluni anneruniajuitsuullunilu ajoqersukkaminik qajassuussisuuvoq. Tusarnaartini malugeqqusaarfigineq ajorpai ilisimasarpassuarminillu tupigusutsinniarneq ajorlugit. Malussarissuuvoq misiginneqataasuullunilu ajoqersukkamilu pisariaqartitaat soqutigisarlugit. (Matthæusi 15:32; 26:40, 41; Markusi 6:31) Ajoqersukkat sapigaannik piumasaqarfigineq ajorpai, nammassinnaanngisaannillu artukkersorneq ajorlugit. (Johannesi 16:12) ’Qanilaartuuvoq uummatimigullu makitajuitsuulluni.’ Taamaattumik tupinnanngilaq inuppassuit ilagigaangamikku nukissaqaleqqittarmata. — Matthæusi 11:28-30.

17. Utoqqaanertat ilagiinni ataasiakkaat piumasaqarfigivalaarnaveersaarlugit Kristusi qanoq ilaartariaqarpaat?

¹⁷ Ilitsersuisoq Siulersuisorlu Kristusi anneruniajuitsuusimappat ilagiinni siuttuusut anneruniajuitsuunerusariaqannginnerpat! Oqartussaanertik atornerlunnaveersaassavaat allallu ’oqalloringaarlutik’ ajasoortinniassanagit. (1 Korinthimiut 2:1, 2) Akerlianik sallusuissutit Biibilimeersut paasiuminartumik, erseqqissumik ilumoortumillu oqaatiginissaat ilungersuutigissavaat. Aammattaaq allanut ilimasuffiginnippallaassanngillat pisariaqartitaannillu soqutiginnillutik. (Filippimiut 4:5) Inuit tamarmik pisinnaasat killeqartut nalunnginnamikku asannillutik qajassuussissapput. (1 Petrusi 4:8) Utoqqaanertat maniguuttut qanilaartullu ilagalugit qiimmaallannarlunillu ineriartornannginnerpa?

18. Jiisusip meeqqanut periaasia utoqqaanertat qanoq ilinniarfigisinnaavaat?

¹⁸ Jiisusi tamanut ammasuuvoq ilassiortuullunilu,  aamma minnernut. Inuit ’meerannguanik Jiisusimukaassiniartut’ ajoqersukkanit akornuserniarneqaraluarmata akissutaa malugeriaruk. „Meerannguit uannut qaaginnarlik,“ oqarpoq, „akornuseqinasigillu.“ Taava „pakkullugillu assamminik patippai pilluaqqullugillu“. (Markusi 10:13-16) Jiisusi inussiarnersuullunilu asannittuuvoq, allanillu ilagerusunneqartarluni. Qunugineq ajorpaat. Allaat meeqqat ilagalugu nuannarisarpaat. Utoqqaanertat aamma ammasuullutillu ilassiortuusariaqarput, asannillutillu inussiarnersuugaangata allat – aamma meeqqat – ilagalugit nuannarissavaat.

19. „Kristusip eqqarsaatai“ pigalugit ilaatigut qanoq isumaqarpa, qanorlu taamaattoqarsinnaava?

¹⁹ Utoqqaanertat Jiisusimik ilaarsiluarsinnaanerannut qanoq ilisarisimannitsiginerat aalajangiisuuvoq. „Kiammi [Jehovap] eqqarsaatai ilisimavai ilitsersorsinnaallugulu?“ Paulusi aperivoq. Nangillunilu: „Uagulli Kristusip eqqarsaatai pigaavut.“ (1 Korinthimiut 2:16) Kristusip eqqarsaatai pigalugit ilaatigut isumaqarpoq eqqarsartaasia kinaassusialu ima nalunngitsigigivut aalajangersimasumik pisoqartillugu qanoq iliussanersoq nalunagu. Ilitsersuisorput Siulersuisorpullu ilumut taama ilisarisimalluartigilersinnaavarput! Taama ilisarisimalluartigissagutsigu iivangkiiliuni oqaluttuarineqarnera nalunngittariaqarparput inuuneranillu maligassiuneranillu aalajangersimasumik paasiniaasariaqarluta. Kristusip siulersuinera utoqqaanertat ilaarniarlugu taamatut ilungersuutigippassuk uppernerat ilagiinni ataasiakkaanit ilaaruminartinneqarnerussaaq. Allat nuannaarlutik Jiisusip tumaanik malinninnerat takullugu utoqqaanertat nalerisimaarutigissavaat.

Kristusip siulersuineraniittuaritsi

20, 21. Silarsuassaq nutaaq neriorsuutigineqartoq qilanaariitigalugu suna aalajangiusimasariaqarparput?

²⁰ Tamatta Kristusip siulersuineraniittuaannarnissarput pingaaruteqarpoq. Maanna aaqqissuussaanerup matuma naggatissaa qanilliartortillugu pissutsit atukkavut Israelikkut 1473-imi u.n.s. Moabip narsaani atugaannut assersuunneqarsinnaapput. Nunamut neriorsuutigisamut iserluinnalersut pruffiiti Mosesi aqqutigalugu Guutip ima oqarfigai: „Nunamut [Jehovap] siuaasassinnut tunniukkumallugu neriorsuutigisimasaanut illit [Josva] Israelikkut siulersussavatit.“ (5 Mosesi 31:7, 8) Josva Israelikkunnut ilitsersuisunngortitaallunilu siulersuisunngortitaavoq. Nunamut neriorsuutigisamut iseqataassagunik Israelikkut Josvap siulersuineranut naalatsigitittariaqarput.

²¹ Biibilimi ima oqaanneqarpugut: „Ataaseq ilitsersuisoraarsi, Kristusi.“ Silarsuassamut nutaamut iluarsuseqarfiusussamut Kristusip kisimi siulersorsinnaavaatigut. (2 Petrusi 3:13) Taamaattumik siulersuineranut inuunitsinni sutigut tamatigut naalatsigitinnissarput aalajangiusimaniartigu. (wE 03/15 02)

[Quppernerup ataani ilanngussaq]

Eqqaamavigit?

• Kristusip ilagiit aallaqqaammut qanoq siulersorpai?

• Ullumikkut Kristusip ilagiini qanoq siulersorpai?

• Sooq ilagiinni siuttuusunut naalatsigitittariaqarpugut?

• Kristusi Ilitsersuisoralugu Siulersuisoralugulu utoqqaanertat qanoq takutissinnaavaat?

[Atuaqqissaarnermi apeqqutit]

[Qupp. 15-mi assiliartaq]

Kristusip ilagiini siulersorpai nakkutilliisullu talerpimminik tigumiarlugit

[Qupp. 16-mi assiliartaq]

„Siulersortisi naalassigit peqqusaallu maleruarlugit“

[Qupp. 18-mi assiliartaq]

Jiisusi ammasuuvoq ilassiortuullunilu. Kristumiut utoqqaanertat ilaarniarlugu ilungersuutigaat