Arnat Jehovap uummataanik nuannaartitsisut

„[Jehovap] akilerilisittoq qanoq iliorsimanitit pillugit. Qanortoq [Jehovap] . . . naammattumik akissarsitikkilisit!“ — RUTHI 2:12.

1, 2. Arnanik Jehovap uummataanik nuannaartitsisunik Biibilimi eqqartorneqartunik eqqarsaatiginninnerput qanoq iluaqutigissavarput?

GUUTIMIK mianerinninnertik pissutigalugu arnat marluk Egyptenimi faraop peqqusineratut iliunngillat. Uppernini pissutigalugu arnap atortittartup inuunini navianartorsiortippaa alapernaarsuiartortut Israelikkuusut marluk illersorniarlugit. Ajornartoorfimmi maniguunnini isumatusaarninilu pissutigalugit arnap inuppassuit annaappai Jehovallu tanitaata aammik kuisinissaralua pinngitsoortillugu. Jehovamut uppernini inoroorsaartuuninilu pissutigalugit uillarnerup anaanaasup nerisassaatimi nunngutaat Guutip pruffiitianut tunniuppai. Taakku arnat Jehovap uummataanik nuannaartitsisut Biibilimi eqqartorneqartorpassuit ilaminiinnaraat.

² Jehovap arnanut taakkununnga isiginnittaasianit pilluaqqusineranillu paasineqarsinnaavoq taassuma allanit tamanit iluarinerpaasaa tassaasoq anersaakkut ittunik ajunngitsunik pissuseqarneq — inuk pineqartoq angutaagaluarpat arnaagaluarpalluunniit. Ullumikkut silarsuarmi qalliinnarsiortoqangaarmat, assersuutigalugu isikkoq pisuussutillu pingaartinneqangaarmata, anersaakkut ittunik pissuseqarnerup salliutinnissaa unamminiarnarpoq. Ajornanngilarli. Tamatumunnga arnat Guutimik mianerinnittut tusindilikkuutaat, ullumikkut Guutip innuttaasa ilarpassui, uppernarsaataapput. Arnat kristumiut taakkua arnatut Guutimik mianerinnittutut Biibilimi eqqartorneqartutut upperneq, isumatusaarneq, inoroorsaarneq ajunngitsunillu allanik pissuseqarneq ersersippaat. Soorunami aamma angutit kristumiut taamaattunik pissuseqarusupput. Tamatta arnat itsaq inuusut taakku ilaarnerusinnaajumallugit Biibilimi oqaluttuarineqarnerat misissussavavut. — Romamiut 15:4; Jaaku 4:8.

Arnat marluk faraop peqqusineratut iliunngitsut

3, 4. (a) Faraop inoorlaat nukappiaqqat Israelikkuusut tamarmik toqunneqarnissaat peqqussutigimmagu sooq Sjifrap Puallu naalanngilaat? (b) Sapiissusiat Guutimillu mianerinninnerat pillugit Jehovap ernisussiortut marluk taakku qanoq akissarsisippai?

³ Sorsunnersuup aappaata kingorna Nürnbergimi sorsunnermi pinerluuteqarsimasunik eqqartuussivimmi toqoraasimasutut unnerluutigineqartut ilarpassui pisuussuteqannginnerarput peqquneqarnermissut iliuuseqaannarnerarlutik. Tamanna naleqqiuguk Egyptenimi faraop atermigut taaneqanngitsup naakkittaatsup naalagaanerata nalaani ernisussiortut Israelikkuusut marluk, Shifrap Puallu, iliuusiinut. Nunap inuisa hebræeriusut amerliartupiloornerat siooragileramiuk faraop ernisussiortut marluk taakku peqquai inoorlaat nukappiaqqat hebræeriusut tamaasa toqoqqullugit. Ernisussiortut peqqussut peqqarneeqisoq taanna  naalappaat? Naamik. „Egyptenip kunngiata peqqussutaa naalannagu nukappiaqqattaaq inuutiinnartarpaat.“ Sooq arnat taakku inunnut qununermut nakkaannanngillat? „Guuti mianerigamikku.“ — 2 Mosesi 1:15, 17; 1 Mosesi 9:6.

⁴ Aap, ernisussiortut Jehovami qimarnguffissarsiorput, taannalu taakkununnga ’eqqortinnaveeqqutitut’ ippoq. Faraop kamanneranut illersorpai. (2 Samueli 22:31; 2 Mosesi 1:18-20) Jehovalli pilluaqqusinera taannaannaanngilaq. Sjifra Pualu akissarsisippai amerlasuunik meerartaartillugit. Arnat marluk taakkua allaat ataqqinaatigilerpaat atermik Guutimillu mianerinnillutik iliuutsimik Guutip oqaasiani allanneqarnerat kinguaariinngortussanit atuarneqarsinnaanngorlugit, faraolli aqqa puiorneqarpoq! — 2 Mosesi 1:21; 1 Samueli 2:30b; Ussatit 10:7.

5. Ullumikkut arnarpassuit kristumiut qanoq takutippaat Sjifrap Puallu isiginnittaasiattut isiginnittaaseqarlutik, Jehovallu qanoq akissarsisissavai?

⁵ Ullumikkut Sjifratut Puatullu ittunik arnaqarpa? Aap, ilaana! Ukiut tamaasa arnarpassuit kristumiut Biibilimi tusarliussaq inuunartoq qunusuillutik oqaluussissutigisarpaat nunani ’kunngip peqqusineratigut’ oqaluussiffioqqusaanngitsuni, tamaalillutillu kiffaanngissusertik, immaqa allaat inuunertik, navianartorsiortittarpaat. (Hebræerit 11:23; Apustilit Suliaat 5:28, 29) Guutimut tullerminnullu asanninnertik kajumississutigalugu arnat sapiitsut taakku Guutip naalagaaffianik nutaarsiassamik nuannersumik allanut oqaluussissutiginninnerminni sumilluunniit akornuserneqarumanngillat. Tamatuma kingunerisaanik arnat kristumiut amerlasuut assortorneqarneq malersugaanerlu atortariaqarpaat. (Markusi 12:30, 31; 13:9-13) Soorlu Jehovap Sjifrap Puallu iliuusii arajutsisimanngilluinnarai taamatulli arnat qunusuitsut taakkua iliuusii arajutsisimanngitsigai, taakkununngalu asaninnini uppernarsassavaa taakkua atii ’inuunerup mappersagaaniitittuarlugit’, naggatissamut aalajaallutik qasusuippata. — Filippimiut 4:3; Matthæusi 24:13.

 Arnap atortittartuusimasup Jehovap uummataa nuannaartippaa

6, 7. (a) Jehova innuttaalu pillugit Rahabi sunik ilisimasaqarpa, qanorlu killinneqarpa? (b) Rahabi Guutip oqaasiani qanoq ataqqineqarpa?

⁶ Ukiumi 1473-imi u.n.s. Kana’anikkut illoqarfianni Jerikomi arnaqarpoq atortittartumik, Rahabimik atilimmik. Paasisimasaqarluarunarpoq, tassami alapernaarsuiartortut Israelikkuusut marluk illumini qimarngummata Israelikkut tupinnartuliornikkut Egyptenimit aniguisitaanerata immikkuualuttortaata ilaat eqqorluartut oqaluttuarisinnaavai naak ukiut 40-t sioqqullugu pisimagaluartoq! Aamma kingusinnerusukkut Israelikkut Amorikkut kunngiinut, Sihonimut Ogimullu, ajugaanerinik ilisimasaqarpoq. Malugiuk tamanna qanoq killinneqaatigineraa. Alapernaarsuiartortut ima oqarfigai: „Nalunngilara [Jehovap] nuna manna ilissinnut tunniussimagaa. . . . [Jehovami] Guutersi Guutiuvoq pavani qilammi nunamilu maani.“ (Josva 2:1, 9-11) Aap, Jehova pillugu tusarsimasani taassumalu Israelikkunnut ajunngitsuliorneri pissutigalugit Rahabi qamuuna attortippoq upperfigilerlugulu. — Romamiut 10:10.

⁷ Rahabip uppernini iliuuseqarnissaminut kajumississutigaa. Alapernaarsuiartortitat Israelikkuusut „eqqissinermik“ ilassivai, Israelikkullu Jerikomut saassussippata qanoq ililluni aniguisinnaanerminik innersuussutaat malillugit. (Hebræerit 11:31; Josva 2:18-21) Qularutissaanngilaq Rahabip uppernikkut suliai Jehovap uummataanik nuannartitsisimassasut, ajoqersugarmi kristumiu Jaaku isumassarsisillugu Rahabi Aaperaallu, Guutip ikinngutaa, assigiimmik kristumiunut maligassatut eqqartortippai. Jaaku ima allappoq: „Aammattaaq arnaq atortittartoq Rahabi alapernaarsuiartortitanik ilassinnikkami aqqutikkullu allakkut aniguisikkamigit suliamigut iluartuutitaannginerpa?“ — Jaaku 2:25.

8. Rahabi uppermat naalammallu Jehovap qanoq akissarsissippaa?

⁸ Jehovap Rahabi assigiinngitsutigut akissarsisippaa. Siullermik Jehovap taanna taassumanilu qimarngusut tamaasa — tassa „inoqutai tamaasa“ — tupinnartuliornikkut asattuuppai. Taava Israelimi nunasinissaat akueraa, tassanilu nunaqavissutut pineqartussaapput. (Josva 2:13; 6:22-25; 3 Mosesi 19:33, 34) Taakkuinnaangillalli. Ataqqinaatigingaalerpaa Jiisusi Kristusimut siuaasanngorneq. Tamanna arnamut guutipilussiortuusimasumut Jehovap ajunngitsuliorsimaneranut uppernarsaataavoq nuanningaartoq! * — Tussiaat 130:3, 4.

9. Jehovap Rahabimut ukiunilu hundredelinni siullerni arnat kristumiut ilaannut isiginnittaasia ullumikkut arnat ilaannut qanoq qiimmassaataasinnaava?

⁹ Rahabip iliornera- tut arnat kristumiut ilaat — ukiunit hun-  dredelinnit siullerniit ulloq manna tikillugu — ileqqorluttumik inooriaaseqarunnaarsimapput Guutimut iluarisaajumallutik. (1 Korinthimiut 6:9-11) Qularnanngitsumik ilaat peroriartorput Kana’animi pissutsinut assersuunneqarsinnaasunik avatangiiseqarlutik kinguaassiuutitigut inuunerluffioqisumi immaqalu allaat pissusissamisoortutut isiginniffiusumi. Kisiannili inooriaasertik allanngortippaat upperneq, eqqorluartumik ilisimasaqarnermik Biibilimeersumik tunngavilik, kajumississutigalugu. (Romamiut 10:17) Taamaattumik aamma arnat taamaattut pillugit oqartoqarsinnaavoq ’Guutip taakku taakkualuunniit Guutiannik taaneqarneq kanngusuutiginngikkai’. (Hebræerit 11:16) Ilumut ataqqinaataangaarpoq!

Silatussutsini isumatussutsinilu pillugit pilluaqquneqartoq

10, 11. Nabalimut Daavimullu atatillugu pissutsit suut Abigajilip iliuuseqassutigai?

¹⁰ Itsaq arnarpassuit aalajaatsut takutippaat qaqutigoorluinnartumik silatussuseqarlutik isumatussuseqarlutillu, taamaattumillu Jehovap innuttaanut pingaaruteqangaarput. Taakkua ilaat tassaavoq Abigajili Nabalimik, Israelikkuusumik nunaatilimmik pigissaartumik, uilik. Abigajilip silatusaarluni siumullu sillimareerluni iliuuseqarneratigut inuppassuit annaanneqarput, Israelimilu kunngissap, Daavip, aammik kuisinissaralua pinngitsoortinneqarpoq. Arnaq taanna pillugu oqaluttuaq Samuelimik allakkat siulliit kapitali 25-mi atuarneqarsinnaavoq.

¹¹ Oqaluttuap aallaqqaataani Daavi sakkutuuilu Nabalip savaataasa eqqaanni tammaaqqapput, nunaqqatiminnullu Nabalimut inussiarnisaarlutik akilertinnatik savaatai ullukkut unnuakkullu paaraat. Taqussatik nungulermata Daavip angutit inuusuttut qulit Nabalimut aallartippai nerisassanik qinujartortillugit. Daavimut qujamasunnerminik takutitsinissaminut Jehovallu tanitaanik ataqqinninnissaminut Nabali maanna periarfissaqarpoq. Nabalili tamatumunnga akerliusumik iliuuseqarpoq. Angutit saapiloorpai, Daavi mitaatigaa, angutillu inuusuttut anisippai sunnagit. Daavip tamanna tusaramiuk angutit sakkullit 400-t katersorpai akiniaaniarlunilu aallarluni. Abigajilip uimi sualuttumik qisuariarnera tusarpaa, Daavilu saammarsarniarlugu eqqarsariataapallariarluni iliuuseqapallappoq nerisassarpassuarnik aatsivigitillugu. Taava nammineerluni Daavi naapigiarlugu aallarpoq. — Versit 2-20.

12, 13. (a) Abigajilip qanoq takutippaa silatuujulluni isumatuujullunilu aammalu Jehovamut taassumalu tanitaanut ilumoorfiginnittuulluni? (b) Angerlarami Abigajili qanoq iliorpa, sunalu kinguneraa?

¹² Abigajilip Daavi naapikkamiuk maniguulluni nallittuinissamik qinnutaata ersersippaa Jehovap tanitaanik ataqqinningaarnera. Ima oqarpoq: ’Jehovap naalagara illussaqartikkumavaa ataavartussamik. Naalakkamami Jehovap akerai sorsuffigisarpai,’ nangillunilu oqarpoq Jehovap Daavi Israelimi naalagaaninngortissagaa. (Versit 28-30) Taamanikkut Abigajili aamma sapiissuseqangaarpoq Daavi oqarfigigamiuk aammut pisuutitaassasoq akiniaarusuinnaruni. (Versit 26, 31) Abigajilip maniguunnera, ataqqinningaarnera eqqarsarluarsinnaaneralu pissutigalugit Daavi silattortinneqarpoq. Ima akivoq: ’Qujanarsili Jehova Israelip Guutia, ullumi uannukartikkamisit! Qujanarlu silatusaallaqqissuugavit; illimmi qujanarsigit ullumi aammut pisuunissaraluara ingalatsikkakku.’ — Versit 32, 33.

¹³ Angerlarami Abigajilip Daavimut aatsivigititsinerminik uini sapiilluni oqaluttuukkiartoraluarpaa. Paasilerpaali ’aalakooqisoq’, taamaattumillu aatsaat silattormat oqaluttuuppaa. Nabali qanoq qisuariarpa? Tuparujussuarpoq tassanngaannaq napparsimalerluni, immaqa nukillaarnertut ittumik, ullullu qulit qaangiummata Guutip toqutippaa. Nabalip toquneranik Daavi  nalunaarfigineqarniariarluni Abigajili nersukkani ataqqisanilu nuliartaariumavaa, Abigajililu akuersivoq. — Versit 34-42.

Abigajilitut pissuseqarsinnaavit?

14. Abigajilip pissuserisai suut nammineq ineriartortinnerorusussinnaavavut?

¹⁴ Abigajili pissuseqarpa illit — arnaaguit angutaaguilluunniit — nammineq ineriartortinnerorusussinnaasannik? Immaqa kissaatigisaraluarpat ajornartorsiuteqaleraangat silatusaarnerunissat isumatusaarnerunissallu? Immaqaluunniit kissaatigisaraluarpat allat misigissutsitik maliinnarlugit iliuuseqaraangata eqqissillutit silatusaarlutillu oqaluttarnissat? Taamaappat Jehova ikioqqullutit qinnuigisinnaavat. Neriorsuivoq ’upperlutik qinusut’ tamaasa ilisimassuseqalersikkumallugit, siuneqassuseqalersikkumallugit eqqarsarsinnaassuseqalersikkumallugillu. — Jaaku 1:5, 6; Ussatit 2:1-6, 10, 11.

15. Arnat kristumiut Abigajilip pissusiisut ittunik pissuseqarnissaat ingammik pissutsini qanoq ittuni pingaaruteqarpa?

¹⁵ Taamaattunik ajunngitsunik pissuseqarneq ingammik arnamut nalunaajaasuunngitsumik Biibilimi najoqqutassianik ataqqinnerpianngitsumik ataqqinninngivissumilluunniit uilimmut pingaaruteqarpoq. Immaqa uia imerajuttuvoq allamilluunniit sanngiiffeqarluni. Neriuppugut angutit taamaattut allanngorumaartut, amerlasuut allanngoreernerattut, amerlanertigut nuliamik ileqqorissuunerat, sallaatsuunerat, minguitsuunerat ataqqinningaarnerallu pissutigalugit. — 1 Petrusi 3:1, 2, 4.

16. Angerlarsimaffimmi pissutsit qanorluunniit ikkaluarpata nuliaasup kristumiup qanoq takutittariaqarpaa Jehovamut attaveqarnini allanit tamanit pingaartinnerullugu?

¹⁶ Angerlarsimaffinni qanorluunniit ajornartorsiuteqaraluaruit eqqaamajuk tamatigut Jehovamut ikioqqusinnaanerit. (1 Petrusi 3:12) Anersaakkut nukittunerulerniarsarigit. Ilisimassuseq eqqissisimasumillu pissuseqaannarnissat qinnutigikkit. Jehovamut palligunniarit aalajangersimasumik Biibilimik atuartarnikkut, qinusarnikkut, eqqarsaatiginnittarnikkut kristumioqatinnillu katerisimaaqateqartarnikkut. Abigajilip Guutimut asanninnera kiffaanullu tanitamut isiginnittaasia Nabalip anersaakkut ittunik pingaartitsinnginneranit sunnerneqanngilaq. Najoqqutassiat naapertuilluartut tunngavigalugit iliuuseqarpoq. Ilaqutariinni ittuusoq kristumiutut maligassaalluaraluartoq nuliaasup nalunngilaa nammineq iliuuseqartariaqarluni  anersaakkut ittunik pingaartitsinini ineriartortinniarlugu pingaartittuarumallugulu. Ilumoorpoq uiusup nuliami anersaakkut timikkullu isumaginissaa Biibili tunngavigalugu akisussaaffigigaa, nuliaasulli nammineq ’annaanneqarnissani noqqaassutigisariaqarpaa mianerinnilluni uulillunilu’. — Filippimiut 2:12; 1 Timotheusi 5:8.

Arnaq ’pruffiititut akissarsisoq’

17, 18. (a) Uillarneq Sareptamiu qanoq uppernikkut immikkut ittumik misilinneqarpa? (b) Eliamit qinnuigineqarami uillarneq qanoq qisuariarpa, Jehovallu qanoq akissarsissippaa?

¹⁷ Pruffiiti Eliap nalaani Jehovap uillarnermik piitsumik isumaginneriaasianit paasineqarsinnaavoq imminut pilliutigalutik pigisaminnillu tunniussillutik pallorfiginninnermik ilumoortumik tapersersuisut pingaartikkai. Eliap nalaani sivisuumik panernersuaqarmat inuppassuit kaannersuarmik eqqorneqariaannaapput, ilaatigut uillarneq Sareptamiu taassumalu ernera. Nerisassaataat nerinermut ataatsimut naammaannalersullu pulaartoqarput — pruffiiti Eliamik. Eqqumiilluinnartumik qinnuteqarpoq. Arnap pissutsit atugai nalunngikkaluarlugit qajuusaataata uuliaataatalu nunngutaannik ’timiusaliuuteqquvoq’. Nangillunili ima oqarpoq: „[Jehovami] Israelip Guutia ima oqarpoq: Qummuattamiittut qajuusat nungussanngillat kannilu uuliaasivik imaarutissanani [Jehovap] nunami siallersitsinissaata tungaanut.“ — 1 Kunngit 17:8-14.

¹⁸ Taamatut qinnuigineqartuuguit qanoq qisuariassagaluarpit? Uillarneq Sareptamiu, Eliap Jehovamut pruffiitiuneranik paasinnissimannguatsiartoq, ’Eliap oqaasii malillugit iliorpoq’. Inoroorsaarnera akillugu Jehovap qanoq akilerpaa? Panernersuaqarnera tamaat arnaq taanna, ernera Elialu tupinnartuliornikkut isumagai. (1 Kunngit 17:15, 16) Aap, Jehovap uillarneq ’pruffiititut akissarsisippaa’, massa Israelikkuunngikkaluartoq! (Matthæusi 10:41) Aamma Guutip ernerata arnaq taanna ajunngitsumik oqaatigaa Nazaretimi nunaqqatiminut maligassatut eqqartoramiuk. — Lukasi 4:24-26.

19. Ullumikkut arnarpassuit kristumiut sutigut takutittarpaat uillarnerup Sareptamiup isiginnittaasiatut isiginnittaaseqarlutik, Jehovallu taakku qanoq isumaqarfigai?

¹⁹ Ullumikkut uillarnerup Sareptamiup isiginnittaasiatut isiginnittaasilinnik arnarpassuaqarpoq kristumiunik. Assersuutigalugu sapaatip-akunneri tamaasa qatanngutit arnat kristumiut amerlasuut namminissarsiunngitsut — ilarpassui piitsuusut isumagisassaminnillu ilaqutallit — nakkutilliisunut angalasartunut nuliaannullu inoroorsaartarput. Allat ilageeqatiminnik piffissaq tamaat oqaluussisartunik neriartoqqussisarput, annikilliulersunik ikiuisarput, imaluunniit allatigut imminut pilliutigisarput pigisatillu atortarlugit Guutip naalagaaffiata sulinera tapersersorniarlugu. (Lukasi 21:4) Imminut pilliutigeriaannaaneq taamaattoq Jehovap malugisarpaa? Ilaana! Ima allassimavoq: „Guutip iluaatsuunnginnami puiorsimanngilai suliasi asanninnersilu aqqanut takutissimasarsi illernartunik kiffartuussisimanissigut kiffartuussiuarnissigullu.“ — Hebræerit 6:10.

20. Allaaserisami saqqummertussami suna sammissavarput?

²⁰ Ukiuni hundredelinni siullerni arnat Guutimik mianerinnittut amerlasuut immikkut pisinnaatitaaffigaat Jiisusimik apustiliinillu ikiuisinnaanertik. Allaaserisami saqqummertussami * misissussavarput arnat taakkua qanoq ilillutik Jehovap uummataa nuannaartinneraat, aamma sammissavarput arnat ullumikkut Jehovamut uummatimikkut iluunngarlutik kiffartortut qanoq allanut maligassaasinnaanersut — artorsaateqaraluarlutik. (wE 11/1 03)

[Quppernerup ataani ilanngussat]

Uteqqiineq

• Arnat uku qanoq Jehovap uummataanik nuannaartitsippat:

• Sjifra Pualu?

• Rahabi?

• Abigajili?

• Uillarneq Sareptamiu?

• Arnat taakkua maligassiuinerannik eqqarsaatiginninnissaq inuttut qanoq iluaqutigisinnaavarput? Assersuuteqarit.

[Atuaqqissaarnermi apeqqutit]

[Qupp. 11-mi assiliartat]

Arnarpassuit aalajaatsut Guutimut kiffartorput „kunngip peqqussutaa“ naalanngittariaqaraluarlugu

[Qupp. 12-mi assiliartat]

Rahabi uppernermigut qanoq allanut maligassiuilluarpa?

[Qupp. 12-mi assiliartaq]

Abigajilip pissusii suut ilaarusussinnaavigit?

[Qupp. 14-mi assiliartaq]

Ullumikkut arnarpassuit kristumiut uillarnerup Sareptamiup isiginnittaasiatut isiginnittaaseqarput