Jehovap oqaasia uumavoq

Mosesimik allakkat siulliit-nit pingaarnersat — II

MOSESIMIK allakkat siulliit-ni inuiaat oqaluttuarisaanerisa ukiui 2369-it siulliit pillugit oqaluttuarineqarput, inuup siulliup Adamip pinngortinneqarneraniit Jaakup ernerata Josefip toqunera tikillugu. Kapitalit qulit siulliit aamma kapitali 11-mi versit qulingiluat siulliit atuagassiap matuma normuani kingullermi oqaaseqarfigineqarsimapput, * pinngortitsinermiit Babelimi napasulialiorneq tikillugu pisimasut sammillugit. Allaaserisami matumani Mosesimik allakkat siulliisa sinneranit pingaarnersat, Guutip Aaperaamut, Iisaamut, Jaakumut Josefimullu attaveqarnera pillugu, sammineqassapput.

AAPERAAT GUUTIMUT IKINNGUTAALERPOQ

(Mosesimik allakkat siulliit 11:10–23:20)

Ukiut 350-it missaat Ulersuup kingorna angut kingusinnerusukkut Guutimut immikkut attaveqartussaq Noap ernerata Semip kinguaasa ilaattut inunngorpoq. Abramimik ateqarpoq, atiali kingusinnerusukkut Aaperaamik allanngortinneqarpoq. Guutimit peqquneqarluni Uri Kaldæamiittoq qimallugu nunami Jehovap imminut kinguaassaanullu tunniukkumallugu neriorsuutigisaani tupertalerpoq. Uppertuullunilu naalalluarami Aaperaat ’Guutip ikinngutaanik’ taaneqalerpoq. — Jaaku 2:23.

Jehova Sodomamiunut eqqaamiuinullu ajortunut akuliuppoq, Lotili paniilu aniguisinneqarput. Aaperaap ernera Iisaaq inunngormat Guutip neriorsuutaa eqquuppoq. Ukiualuit qaangiummata Aaperaat uppernikkut misilinneqarpoq Jehovap peqqummani ernini pilliutigeqqullugu. Aaperaap Guutip peqqussutaa naalakkumavaa inngilimilli unitsinneqarluni. Qularutissaanngitsumik Aaperaat uppertuulluartuusoq neriorsorneqarpoq inuiaqatigiit tamarmik kinguaassaagut pilluaqqunarsissasut. Nuliani asasani Sara toqummat Aaperaat aliasungaarpoq.

Allassimaffinnut apeqqutit akineqartut:

12:1-3 — Aaperaamut angeruseq qanga pilersinneqarpa, qanorlu sivisutigisumik atuutissava? Jehovap Abramimut angerusia, ’[Abramikkut] kinguaassaagullu nunarsuarmi  inuiaat tamarmik pilluaqqunarsissasut’, atuutilerunarpoq Abramip Kana’aniliarluni kuussuaq Eufrati ikaarmagu. Tamanna ukiumi 1943-mi u.n.s. nisanip ulluisa 14-ianni pivoq — ukiut 430-t Israelikkut Egyptenimit aniguisinneqarnerat sioqqullugu. (2 Mosesi 12:2, 6, 7, 40, 41) Aaperaamut angeruseq ’naassaanngitsumik angerusiuvoq’. Atuuttuassaaq nunarsuup inuiaat tamarmik pilluaqqunarsinissaat Guutillu akeraasa tamarmik suujunnaarnissaat tikillugit. — 1 Mosesi 17:7; 1 Korinthimiut 15:23-26.

15:13 — Aaperaap kinguaassaasa ukiuni 400-ni naalliutsitaanissaasa siulittuutigineqarnera qanga piva? Naalliutsitaaneq tamanna 1913-imi u.n.s. aallartippoq Aaperaap ernera Iisaaq, tallimanik ukioqartoq miluersitaagami qatanngutissaatalu Ismaelip ’quiassuaatigimmagu’. (1 Mosesi 21:8-14, NV; Galatiamiut 4:29) Naalliutsitaaneq atorunnaarpoq 1513-imi u.n.s. Israelikkut Egyptenimi inussiaanermit aniguisinneqarmata.

16:2 — Sarajip inussiaatiminik Abrami nuliassaanik tunigamiuk eqqortuliorpa? Sarajip neqeroorutaa taamanikkut ileqqunut nalinginnaasunut naapertuulluarpoq: nuliaasup ernisuitsuusup uini panerfamik tunisariaqartoq kingornussisussaqaqqullugu. Arlalinnik nuliaqarneq Kainip kinguaasa akornanni atorneqaqqaarsimavoq. Tamanna nalinginnaalerpoq kingusinnerusukkullu aamma Jehovamik pallorfiginnittut ilaannit atorneqalerluni. (1 Mosesi 4:17-19; 16:1-3; 29:21-28) Jehovalli aappariinnut aallaqqaammulli ileqqoreqquaa ataasiinnarmik aappaqarneq tamannalu aalajangiullugu. (1 Mosesi 2:21, 22) Noa ernerilu, ’kinguaassiorluni amerliartornissamik nunarsuarmillu tamakkiinissamik’ peqqussummik nangeqqiiffigineqartut, tamarmik ataasiinnarmik nuliaqarsimapput. (1 Mosesi 7:7; 9:1; 2 Petrusi 2:5) Ileqqoreqqusarlu tamanna Jiisusi Kristusimit pilerseqqinneqarpoq. — Matthæusi 19:4-8; 1 Timotheusi 3:2, 12.

19:8 — Lotip Sodomamiut panimminik neqeroorfigigamigit eqqunngitsuliunngila? Kangiamiut ileqqui naapertorlugit qaaqqusisup angerlarsimaffimmini qaaqqusani illersortariaqarpai, pisariaqarpallu nammineq inuunerminik illersorlugit. Loti taamaaliorumavoq. Qunusuilluni inupalaat anillaffigai, matulu matoriarlugu kisimiilluni inuppassuit sassarfigalugit. Lotip angutit panimminik neqeroorfigigamigit paasereerunarpaa qaaqqusani Guutimit aallartitaasut, immaqalu isumaqarpoq panini Guutip illersorsinnaagai soorluttaaq siornatigut Lotip ajaa, Sara, Egyptenimi illersorsimagaa. (1 Mosesi 12:17-20) Naggataatigullu Loti paniilu ilumut annaanneqarput.

19:30-38 — Loti aalakoorlunilu panimminik erneqalermat Jehovap akueriinnarpaa? Jehovap qanigisarivallaakkamik atoqateqarneq imerajunnerluunniit akuerinngilluinnarpaa. (3 Mosesi 18:6, 7, 29; 1 Korinthimiut 6:9, 10) Tassami Lotip Sodomamiut ’iluaatsuliorneri’ assuarai. (2 Petrusi 2:6-8) Lotip paniisa ataatartik aalakoortimmassuk, nalunngikkunarpaat aalakoornani kinguaassiuutitigut atoqatiginavianngikkaatik. Nunami takornartaagamik isumaqarput aatsaat taamaalillutik Lotip kinguaaqannginnissaa pinngitsoortissinnaallugu. Tamanna Biibilimi oqaluttuarineqarpoq takutinniarlugu inuiaat Moabikkut (Moabi aqqutigalugu) Ammonikkullu (Ben-Ammi aqqutigalugu) Israelikkut eqqarlerigaat.

Ilinniarfigisinnaasavut:

13:8, 9. Aaperaat isumaqatigiinngissutit iluarsinissaat eqqarsaatigalugu maligassaalluarpoq! Aningaasatigut soqutigisat, isummavut pingaarniarnerluunniit pissutigalugit allat eqqisseqatiginissaat taamaatinngisaannartariaqarparput.

15:5, 6. Aaperaat utoqqaligami sulilu erneqarnani, Jehova tamatuminnga oqaloqatigaa. Jehovap neriorsoqqissaarpaa neriorsuut eqquukkumaartoq; Aaperaallu ’Jehova upperaa’. Qinunikkut uummaterput Jehovamut ammarutsigu, neriorsuutaalu Biibilimiittut tatigalugit naalallugulu, uppernikkut nakussatsinneqassaagut.

15:16. Jehovap kinguaariit sisamat ingerlaneranni Amorikkut (imaluunniit Kana’anikkut) eqqartuutinngikkallarpai Guutiugami kamajuitsuusoq.  Iluarsinissamik neriuuteqarunnaarnissaq utaqqivaa. Jehova assigalugu kamajuitsuusariaqarpugut.

18:23-33. Jehovap inuit kikkulluunniit suujunnaarsinngilai. Iluartut illersortarpai.

19:16. Loti ’piumaataarpoq’, inngilillu taanna ilaqutaalu tasissiullugit illoqarfiup avataanukaattariaqarpaat. Silarsuup ajortup matuma piuneerussaanissaa utaqqitillugu piffissap nukinginnassusia eqqumaffigiuartariaqarparput.

19:26. Silarsuarmi tamatumani qimassimasatsinnut saatinneqaqqikkutta, uterumallutaluunniit tunummut qiviarutta, sianiitsuuvugut.

JAAKU ERNERILU 12-IT

(Mosesimik allakkat siulliit 24:1–36:43)

Aaperaap Iisaap Rebekkamik, arnamik Jehovamik uppertuusumik, aappaqalernissaa aaqqissorpaa. Taanna marlulissanik ernertaarpoq Esauimik Jaakumillu. Esauip angajulliussutsi soqutiginngilaa Jaakumullu akigaa, taannalu kingusinnerusukkut ataataminit pilluaqquneqarpoq. Jaaku Paddan-Aramimut qimaavoq, tassanilu Lea Rakelilu katippai, ukiunilu 20-t missaanni taakkua ataataata savaatai paaralugit, kingornalu ilaquttani ilagalugit aallarpoq. Lea, Rakeli taakkualu inussiaataat arnat marluk Jaakup erneqarfigai 12-inik paneqarfigalugillu. Jaaku inngilimut akiuuppoq pilluaqquneqarluni Israelimillu ateqalerluni.

Allassimaffinnut apeqqutit akineqartut:

28:12, 13 — Jaakup ’majuartarfimmik’ sinnattugaa qanoq paasisariaqarpa? ’Majuartarfik’ tamanna ujaqqanik sanasaatut isikkoqarsinnaavoq, qilaallu nunallu akornanni attaveqarnermut ersiutaalluni. Guutip inngilii majuartarlutillu atertarmata, takutinneqarpoq inngilit Guutip inuillu iluarisaasa akornanni pingaartumik kiffartuuteqartut. — Johannesi 1:51.

30:14, 15 — Sooq Rakelip naartulersinnaanissaminut periarfissaq taamaatippaa alrunit paarnat pigilerumallugit? Itsaq paarnat tamakku nakorsaanermi nipaallisaatitut noqarnermilu atorneqartarput. Aamma atoqatigiinniutitut ernisuitsuunermullu nakorsaatitut isigineqartarput. (Erinarsugassiat Pingaarnersaat 7:14) Biibilimi nassuiarneqanngilaq sooq Rakeli taartigiikkusunnersoq, immaqali isumaqarpoq alrunit atorlugit naartulersinnaalluni taamaalillunilu ernisuitsuusutut narrunarsagaajunnaarluni. Taamaattorli aatsaat ukiualuit qaangiummata Jehovap ’naartulersinnaanngortippaa’. — 1 Mosesi 30:22-24.

Ilinniarfigisinnaasavut:

25:23. Jehovap ilumiuni kinguaariit kingornuttagaat atuarsinnaavai siumullu nalunngeriigaqarsinnaalluni, inullu nammineq siunertaminik naammassinnittussaq toqqarsinnaallugu, inuilli ataasiakkaat naggatissami atugassaat aalajangernagu. — Hosea 12:3; Romamiut 9:10-12.

25:32, 33; 32:25-30. Jaakup angajulliussuseq pigilerumammagu unnuarlu naallugu inngili akiorlugu, ersersippaa illernartuusut pingaartilluinnarai. Jehovap illernartunik arlalinnik pisinnaatippaatigut periarfissillutalu, assersuutigalugu imminut peqatigiissortaminullu attaveqarnitsinnik, utertitsinermik, Biibilimik Naalagaaffimminillu neriuummik. Jaakutut isiginnittaaseqartariaqarpugut tunissutillu tamakku pingaartillugit.

34:1, 30. Jaakup uuminarsagaaneranut aallarniutaa tassaavoq Dinap Jehovamik asanninngitsut ikinngutigilermagit. Uagut ikinnguteqalernitsinni mianersortariaqarpugut.

JEHOVAP EGYPTENIMI JOSEFI PILLUAQQUAA

(Mosesimik allakkat siulliit 37:1–50:26)

Jaakup erneri sinngallutik qatanngutertik Josefi inussiatut tunivaat. Egyptenimi Josefi parnaarussaavoq aalajaalluni qunusuillunilu Guutip najoqqutareqqusai qutsissut maleruaramigit. Kingusinnerusukkut Guutip ikiuineratigut Faraop sinnattugaanik nassuiaaqqusaalluni parnaarussaajunnaarsitaavoq. Sinnattuni siulittuutigineqarput ukiut arfineq-marluk inerititaqarfiulluassasut kingornalu ukiut arfineq-marluk kaannersuaqarfiussasut. Josefi Egyptenimi nerisassanut naalagaatitassatut toqqarneqarpoq. Qatanngutai kaannersuaq pissutigalugu  Egypteniliarput nerisassarsiorlutik. Ilaqutariit kattuteqqipput nunamilu Gosenimi naggorissumi najugaqalerlutik. Toqulerami Jaakup ernini pilluaqquai ukiunilu hundredelikkuutaani tulliuttussani pilluaqqussutissanik annertuunik neriuuteqartitsilluni siulittuilluni. Jaaku Kana’animi iliverneqarpoq. Josefi 110-nik ukioqarluni toqummat timaa aanaveersarneqarpoq kingusinnerusukkut nunamut neriorsuutigineqartumut nassarneqarsinnaaqqullugu. — 2 Mosesi 13:19.

Allassimaffinnut apeqqutit akineqartut:

43:32 — Sooq hebræerinik nereqateqarneq Egyptenimiunut maajunnartuua? Upperisarsiornikkut naggueqatigiinnikkulluunniit pingaarniarneq qularnanngitsumik pissutaasinnaavoq. Egyptenimiut aamma uumasunik paarsisut maajugaat. (1 Mosesi 46:34) Sooq? Immaqa uumasunik paarsisut Egyptenimiut inunnik immikkoortitsineranni nikanarnersaapput. Imaassinnaavortaaq ivigartorfissarsiortut iluarineqanngitsut Egyptenimi naggorissumik nunaqarpallaanngimmat.

44:5 — Josefip ilumut ermuseq ilimasaarissutigisarpaa? Ermuseq sølviusoq oqaatigineqarneralu qularnanngitsumik peqqusersusaarnermut ilaavoq. Josefi Jehovamik pallorfiginnittuuvoq aalajaatsoq. Ermuseq pissussanik ilimasaarissutitut atunngilaa, soorluttaaq Benjaminip tillissimanngikkaa.

49:10 — ’Kunngip tigumiaa’ aamma ’ajaappiaq nalunaaqut’ sunut assersuutaappat? Kunngip tigumiaa ajaappiaavoq kunngip oqartussaaneranut ersiutaasoq. Ajaappiaq nalunaaqut takisuujuvoq pissaanermut naalakkersuisinnaanermullu assersuutaalluni. Judap naggueqatigiissortai Silop tikiunnissaata tungaanut pissaaneqarlutillu oqartussaassuseqarnissaat Jaakup assersuutaasumik eqqartugaatigut takuneqarsinnaapput. Judap kinguaassaa tikittussaq taanna tassaavoq Jiisusi Kristusi, Jehovap qilammi naalaganngortitaa. Kristusi kunngitut oqartussaavoq naalakkersuinissamullu pissaaneqarluni. — Tussiaat 2:8, 9; Esaja 55:4; Danieli 7:13, 14.

Ilinniarfigisinnaasavut:

38:26. Judap ukuani uillarnerusoq eqqunngitsumik iliorfigisimavaa. Taassuminngali naartulersitsisutut ersersinneqarami maniguulluni eqqunngitsuliornini nassuerutigaa. Uaguttaaq eqqunngitsuliornivut nangaanata akuerisariaqarpavut.

39:9. Josefip Potifarip nuliaanut akissutaata takutippaa ileqqussanut atatillugu Guutip eqqarsaataanut naapertuuttumik isiginnittaaseqartoq, nalunngeqatiginnissusialu Guutip najoqqutassiaanit siulersorneqartartoq. Uaguttaaq taassumatut isiginnittaaseqartariaqarpugut sallusuissummik eqqortumik ilisimasaqarneruleriartortilluta.

41:14-16, 39, 40. Jehovap imminut mianerinnittunut pissutsit pitsanngortissinnaavai. Ajornartorsioraangatta silatusaarnerussaaq Jehova tatigigutsigu taassumunngalu aalajaattuarutta.

Uppernikkut aalajaattuarput

Aaperaat, Iisaaq, Jaaku Josefilu inuiupput inuusimasut Guutimik mianerinnittut upperluartullu. Inuunerannik oqaluttuaq Mosesimik allakkat siulliit-ni atuarneqarsinnaasoq uppernerput nakussatsissinnaavaa naleqangaartunillu ilinniartissinnaalluta.

Oqaluttuaq tamanna Biibilimeersoq iluaqutigisinnaavat Teokratiimik Atuarfimmut atatillugu sapaatip-akunneranut Biibilimi atuagassat atuartaraangakkit. Tamaani sammineqartut eqqarsaatigigukkit oqaluttuat ilinnut takorlooruminarnerulissapput. (wE 1/15 04)

[Quppernerup ataani ilanngussaq]

[Qupp. 29-mi assiliartaq]

Aaperaat angutaavoq upperluartoq

[Qupp. 29-mi assiliartaq]

Jehovap Josefi pilluaqquaa

[Qupp. 29-mi assiliartaq]

Loti iluartoq paniilu aniguisinneqarput

[Qupp. 32-mi assiliartaq]

Jaakup illernartut pingaartippai. Illittaaq taamaaliorpit?