Jehovap oqaasia uumavoq

Josvamik allakkat-nit pingaarnersat

UKIUMI 1473-imi u.n.s. Israelikkut Moabip narsartaani tammaarsimapput, nuannaalersimassaqaallu oqarfigineqaramik „taquassat isumageqqullugit ullut pingasut qaangiuppata Jordanikkut ikaarnissaminnut nuna [Jehovap] imminnut pigilersikkumasaa tigusariartorlugu“. (Josva 1:11) Ukiut 40-t inoqajuitsumiinnerat maanna qaangiutilerpoq.

Ukiut 20-t tamatuma kingorna siulersuisup Josvap Kana’anip nunaani Israelikkunni utoqqaanertat ima oqarfigai: „Takuat, inuiaat amiakkuusut ilissinnut pigisassanngortissimavakka naggueqatigiikkuutaarlugit, ilanngullugit inuiannut tamanut nungutissimasannut Jordanimiit Imarsuarmut kitaaniittumut. [Jehovap] Guutissi inuiaat taakku ilissinnit qimaatikkumaarpai peersikkumaarlugillu ilissi siunissinni. Nunaat pigilissavarsi soorlu [Jehovap] Guutissi taama neriorsorsimagaasi.“ — Josva 23:4, 5.

Allakkani ukiumi 1450-imi u.n.s. Josvamit allanneqarsimasuni ukiuni 22-ni pisimasut pissanganartut oqaluttuarineqarput. Maannakkut silarsuassap nutaap neriorsuutigisap alloriusaaniikkatta pissutsit atukkavut Israelikkut nuna neriorsuutigisaq tiguarnialeramikku pissutsinut atugaannut assersuunneqarsinnaapput. Taamaattumik Josvamik allakkat soqutiginnilluarluta misissoriartigit. — Hebræerit 4:12.

„JERIKOP NARSARTAANI“

(Josva 1:1–5:15)

Josva pingaarutilimmik suliakkerneqarpoq Jehovamit ima oqarfigineqarami: „Kiffara Mosesi toquvoq. Illit inuiaallu tamassi Jordani ikaarniarsiuk nuna Israelikkunnut tunniukkumasara iserfigiartorlugu.“ (Josva 1:2) Josvap inuiaat ataatsit millionilikkuutaat nunamut neriorsuutigisamut siulersussavai. Tamatumunnga piareersaatitut alapernaarsuiartortut marluk Jerikomut, illoqarfimmut tiguarneqaqqaartussamut, aallartippai. Illoqarfimmi tassani arnaq atortittartoq Rahabi, Jehovap innuttaminut tupinnangaartuliaanik tusagaqarsimasoq, najugaqarpoq. Taassuma alapernaarsuiartortut illersorlugillu ikiorpai, taamaattumillu alapernaarsuiartortitanit neriorsorneqarpoq taanna ilaquttanilu aniguisinneqassasut.

Alapernaarsuiartortut utermata, Josva inuiaqatigiillu Jordanip kuussuata ikaarnissaanut piareerput. Kuussuup sinini qarsussimagaluarpai, tamannali ajornartorsiutaanngilaq. Jehovap kuussuup erngi qutsinnerulaartumi ippiliukkatut unitsissimavai, ermillu ippiliukkap ataatungaanniittut Immamut Tarajuusumut kuupput. Jordanip kuussua ikaareerlugu Israelikkut Gilgalimi Jerikop eqqaaniittumi tammaarput. Ullut sisamat qaangiummata, abibip (nisanip) ulluisa 14-ianni unnukkut, Jerikop Narsartaani poorskisiorput. (Josva 5:10) Aqaguani nunap inerititaanik nerisalerput, mannamillu pilersorneqarunnaarlutik. Tamatumattaaq nalaani Josvap angutit Israelikkuusut inoqajuitsumi inunngorsimasut tamarmik kipineqarnissaat isumagaa.

Allassimaffinnut apeqqutit akineqartut:

2:4, 5 — Sooq Rahabip kunngip aallartitai alapernaarsuiartortunik ujarlersut salloqittarpai? Rahabi Jehovamut uppertunngornini pissutigalugu inuunini navianartorsiortillugu  alapernaarsuiartortut illersorpai. Tamannattaaq pissutigalugu inuit Guutip innuttaanik ajoqusiiniartut alapernaarsuiartortut sumiinnerannik oqaluttuussinnaanngilai. (Matthæusi 7:6; 21:23-27; Johannesi 7:3-10) Rahabi ’suliamigut iluartuutitaasutut’ eqqaaneqarpoq. Suliaasa ilagaat kunngip aallartitaanik salloqittaagami. — Jaaku 2:24-26.

5:14, 15 — ’Jehovap katersaarsuinut naalagaanertaatitaq’ kinaava? Nunamik neriorsuutigisamik tiguaalernermi naalagaanertaatitaq Josvamik nakussatsitsisoq qularnanngitsumik tassaavoq „Oqaaseq“ — Jiisusi Kristusi inuttut inunngunngikkallarnermini. (Johannesi 1:1; Danieli 10:13) Qiimmaallannangaarami nalunagu Jiisusi Kristusip naalannarsisitaasup Guutip innuttai anersaakkut akiuunneranni tapersersortarai.

Ilinniarfigisinnaasavut:

1:7-9. Anersaakkut siumukarsinnaassagutta ullut tamaasa Biibilimik atuartariaqarpugut, atuakkavut eqqarsaatigeqqissaartuartariaqarpavut inuunitsinnilu maleruarlugit.

1:11. Josvap inuiaat qinnuigai taquassanik pisariaqartunillu allanik katersueqqullugit eqiasullutik Guutimit isumagineqarnissartik utaqqinagu. Jiisusip pisariaqartitatsinnik isumakuluuteqaqqunngilaatigut, neriorsuillunilu ’tamakku tamarmik ilanngullutik uagutsinnut tunniunneqarumaartut’. Tamannali isumaqanngilaq uniinnarluta pilersorneqarnissarput utaqqissagipput. — Matthæusi 6:25, 33.

2:4-13. Jehovap tupinnangaartuliai tusareerlugit paasigamiullu piffissaq nukinginnartoq, Rahabi aalajangerpoq Jehovamut ililiunniarluni. Illit Biibilimik atuaqqissaarninni paasisimagukku ’ulluni kingullerni’ inuusugut, Guutimut kiffartussanerlutit aalajangertariaqalinnginnerpit? — 2 Timotheusi 3:1.

3:15. Alapernaarsuiartortut isumalluarnartumik nalunaaruteqarlutik Jerikomit utermata, Josva iliuuseqarasuarpoq Jordanip erngisa tissornissaat utaqqinagu. Pallorfiginninnermut ilumoortumut tunngatillugu iliuuseqarnissamut piffissanngoraangat, qunusuilluta iliuuseqartariaqarpugut pissutsit pitsaanerorpasilernissaat utaqqinagu.

4:4-8, 20-24. Ujaqqat aqqaneq-marluk Jordanip kuussuanit tiguneqarsimasut Israelikkunnut eqqaassutissaapput. Ullumikkut Jehovap innuttani akeqqaminit aniguisittarpai, tamannalu innuttaminik najuineranut eqqaasitsissutaajuassaaq.

TIGUAANERIT INGERLAANNARPUT

(Josva 6:1–12:24)

Illoqarfiup Jerikop ’isaaffii matoqqapput parnaarsimallutillu; . . . anisoqarsinnaanngilaq isertoqarsinnaananilu.’ (Josva 6:1) Taavami qanoq ilillutik illoqarfik tiguarsinnaavaat? Jehovap Josvamut pilersaarutini paasitippaa. Tamatuma kinguninngua illoqarfiup qarmai nakkaapput illoqarfillu sequmippoq. Rahabi inoqutaalu kisimik annaanneqarput.

Illoqarfik tiguarneqartussaq tulliuttoq tassaavoq Aji, kunngip najugaqarfia. Ajimut alapernaarsuiartortitat nalunaarput illoqarfiup inui ikittunnguusut, taamaattumillu angutit saassussisussat amerlasuujusariaqanngitsut. Sakkutuulli illoqarfimmik saassussiartortinneqartut 3000-t missaanniittut angutinit Ajimiunit qimaatinneqarput. Sooq? Jehovap Israelikkut ikiunnginnamigit. Jeriko isaaffigineqarmat Akani Judakkuusoq ajortuliorpoq. Pisimasoq iliuuseqarfigineqareermat Josvap Aji saassuppaa. Ajip kunngiata Israelikkut ajugaaffigereernikuugamigit sorsuffigeqqinnissaannut pilerivoq.  Josvalli Ajimiut imminut tatigivallaarnerat atorluarlugu pilersaarusiorpoq, illoqarfillu tiguarlugu.

Illoqarfik Gibeoni ’Ajimit anneruvoq, angutitaalu tamarmik sorsuttartuupput misilittagartuut’. (Josva 10:2) Gibeonimiut Israelikkut Jeriko Ajilu ajugaaffigisimagaat tusarpaat, peqqusersusaarlutillu Josva eqqissinissamik isumaqatigiissuteqarfigaat. Nunat eqqaaniittut innuttaasa taamatut pisoqarnera aarlerinartutut isigaat. Nunat taakkua kunngiisa tallimat isumaqatigiillutik Gibeoni saassuppaat. Israelikkut Gibeonimiut ikiorpaat saassussisullu ajugaaffigilluinnarlugit. Josvamit siulersorneqarlutik Israelikkut illoqarfiit kujataaniittut kitaaniittullu tiguarpaat kunngillu peqatigiit nunap avannaaneersut ajugaaffigalugit. Katillugit kunngit 31-t Jordanip kuussuata kitaaneersut ajugaaffigineqarput.

 Allassimaffinnut apeqqutit akineqartut:

10:13 — Qanoq taama pisoqarsinnaava? „[Jehovamut] ajornartoqanngilaq,“ taanna qilammik nunarsuarmillu Pinngortitsisuugami. (1 Mosesi 18:14) Jehovap piumaguni nunarsuup ingerlanera aqussinnaavaa seqineq qaammallu, nunarsuarmiit isigalugit, uninngaannarpasitsilerlugit. Imaluunniit nunarsuaq qaammallu ingerlaviisigut ingerlatiinnarsinnaavai seqernup qaammatillu qinngorneri aquutigalugit, taamaalilluni qaammaqqusersuisunit taakkunannga marlunnit qaamaneq qinngoqqatiinnarlugu. Jehova qanorluunniit iliorsimagaluarpat inuiaat oqaluttuarisaaneranni ’siornatigut kingornatigulluunniit ullormi tassanisut’ pisoqarsimanngilaq. — Josva 10:14.

10:13 — Peqqusersuitsut Mappersagaat (Jasjarip allagai, NV) suugamik? Mappersakkat taakku aamma 2 Samueli 1:18-imi eqqaaqqinneqarput, tassani upput — Israelikkut kunngiat Sauli erneralu Jonatani pillugit upput — ’Pisissimik Erinarsuut’-mik taaneqartoq innersuussutigineqarpoq. Israelikkut oqaluttuarisaaneranni pisimasut puigunaatsut hebræerinillu ilisimaneqarluartut pillugit erinarsuutit taalliallu mappersakkani taakkunani katersorneqarsimagunarput.

Ilinniarfigisinnaasavut:

6:26; 9:22, 23. Perloqqussut Josvap Jerikop aserorneqarmat oqaatigisaa ukiut 500-t missaat tamatuma kingorna eqquuppoq. (1 Kunngit 16:34) Noap ernguttaminik Kana’animik perloqqusinera piviusunngorpoq Gibeonimiut inussianngortinneqarmata. (1 Mosesi 9:25, 26) Jehovap oqaasii eqquuttuaannarput.

7:20-25. Ilaasa immaqa Akanip tillissimanera unioqqutitsinertut minnerusutut isigissavaat, isumaqaramik allanut sunniuteqanngitsoq. Imaassinnaavoq tigussukarnerit Biibilimilu inatsisinik unioqqutitsilaarnerit aamma taama isigisaraat. Josvatulli aalajangersimalluinnartariaqarpugut inatsisinik unioqqutitsinissamut kanngunartuliornissamulluunniit kimigiiserfigineqarneq akiorniarlugu.

9:15, 26, 27. Isumaqatigiissusiavut ilumoorullugillu naammassisariaqarpavut.

JOSVAP SULIASSAA ANNERTOOQ KINGULLEQ

(Josva 13:1–24:33)

Josvap nuna agguaatileramiuk 90-ingajannik ukioqarpoq. Suliassaq angingaarami! Rubenikkut, Gadikkut Manassellu naggueqatigiissortaasa affaat Jordanip kangiani nunaammik kingornuttaqattaagassaminnik tunineqareersimapput. Maanna naggueqatigiit kinguleruttut Jordanip kitaani immeraannikkut nunaammik kingornuttaqattaagassaminnik tunineqarput.

Illernartuut Silomi Efraimip qaqqaani napparneqarpoq. Kalebi illoqarfimmik Hebronimik tunineqarpoq, Josvalu illoqarfimmik Timnat-Seramik tunineqarluni. Levikkuusut illoqarfinnik 48-nik tunineqarput, taakkualu ilaat arfinillit qimarnguffiussussanngortinneqarput. Nunaammut kingornussassaminnukartillutik sakkutuut Rubenikkut, Gadikkut Manassellu naggueqatigiissortaasa affaat Jordanip kangiani „angisuumik pilliiviliorput“ sumiikkaluaraanniluunniit takuneqarsinnaasumik. (Josva 22:10) Naggueqatigiit kitaaneersut tamanna tunussinertut isigaat, naggueqatigiillu sorsuutilingajavipput, attaveqatigiilluartoqarmalli aammik kuisineqanngitsoorpoq.

Josvap Timnat-Serami najugaqangaatsiareerluni, utoqqaanertat, qullersaasut eqqartuussisullu qaaqquai kajumissaarlugillu qunusueqqullugit Jehovamullu aalajaattuaqqullugit. Kingusinnerusukkut Josvap Israelikkut naggueqatigiissortai tamaasa Sikemimi katersorpai. Tassani eqqaasippai Aaperaap qaaqquneqarneraniilli Jehovap innuttani isumagiuarsimagai, Josvallu kajumissaaqqippai ’Jehova mianereqqullugu, kiffartuuteqqullugulu ilumoorlutik unneqqarillutillu’. Inuit akivaat: „[Jehova] Guuterput kiffartuukkumavarput, taannalu naalakkumavarput.“ (Josva 24:14, 15, 24) Tamatuma kingorna Josva 110-nik ukioqarluni toquvoq.

Allassimaffinnut apeqqutit akineqartut:

13:1 — Versi taanna aamma Josva 11:23 imminnut naapertuuppat? Aap, nunamik neriorsuutigisamik tiguaaneq marlunnik immikkoortoqarmat. Siulleq tassaavoq Israelikkut sorsunnerat Kana’anip nunaani kunngit 31-t ajugaaffigalugit  Kana’anikkullu pissaaneerutsillugit. Aappaalu tassaavoq naggueqatigiit ilaasa inuillu ataasiakkaat nunap immikkoortui minnerusut tiguarniarlugit sorsuttarnerat taamaalillutillu nuna tamaat naalagaaffigilluinnalerpaat. (Josva 17:14-18; 18:3) Israelikkut Kana’anikkut tamaasa qimaatissinnaasimanngilaat, aniguisulli Israelikkut isumannaassusiannik aarlerinartorsiortitsinngillat. (Josva 16:10; 17:12) Josva 21:44-mi allassimavoq: „[Jehova] . . . nunami tamarmi eqqissineqartitsivoq.“

24:2 — Aaperaap ataataa, Tera, guutipilussiortuusimava? Aallaqqaammut Terap Jehova Guuti pallorfiginngilaa. Imaassinnaavoq qaammatip guutia, Sin, Urimi guutisiorfigineqarumanerusoq, pallorfigisimagaa. Juutit kingornussassiissutaat naapertorlugit immaqa Tera allaat nammineq guutipiluliortarsimavoq. Guutilli Aaperaat Urimit aallaqqummagu, Tera illoqarfimmut Karanimut aallaqataavoq. — 1 Mosesi 11:31.

Ilinniarfigisinnaasavut:

14:10-13. Kalebi maanna 85-inik ukioqarpoq, taamaattorli Hebronimik eqqaaniittunillu tiguaanissamik suliassaq imaannaanngitsoq suliariumavaa. Tassani Anakikkut inorujussuusut najugaqarput. Jehova ikiortigalugu sakkutuup pikkorissup taassuma nunap immikkoortua tamanna tiguarsimavaa, Hebronilu illoqarfittut qimarnguffissanngortinneqarpoq. (Josva 15:13-19; 21:11-13) Kalebip maligassiaa kajumississutigalugu suliassat imaannaanngitsut teokratiimut tunngasut tunuarsimaarfigissanngilavut.

22:9-12, 21-33. Allat pissutiginiagaat qularisariaqanngilavut.

„Oqaatigisaasa ilaat ataasinnguarluunniit qammuinnarsimanngitsoq“

Ukioqqortusilluni Josvap Israelikkunni angutit akisussaaffillit oqarfigai: „Ajunngitsut [Jehovap] Guutissi ilissinnut oqaatigisaasa ilaat ataasinnguarluunniit qammuinnarsimanngitsoq. Tamarmik piviusunngorsimapput.“ (Josva 23:14) Josvamik oqaluttuaq tamatumunnga takussutissaalluarpoq.

„Siornatigummi allagaasut tamarmik allassimapput uatsinnut ilinniutissaallutik, nikallujuilluta Allakkallu tunissutaat tuppallersaatigalugit neriuuterput aalajangiussinnaaqqullugu,“ apustili Paulusi allappoq. (Romamiut 15:4) Pissutissaqarluarpugut Guutip neriorsuutaanik tatiginninnissamut. Ilaat ataasinnguarluunniit qammuinnassanngilaq, tamarmilli piviusunngorumaarput. (wE 12/1 04)

[Qupp. 15-mi nunap assinga]

(Allassimasut qanoq inissisimanersut naqitami takuneqarsinnaavoq)

Nuna Josvap siulersuinerani tiguarneqarsimasoq

BASHANI

GILEADI

ARABA

NUNAP KUJASISSORTAA (NEGEB)

Jordani

Imaq Tarajuusoq

Jabbokip Qoorua

Arnonip Qoorua

Hasori

Madoni

Lassjaroni

Shimroni

Jokneami

Dori

Meggido

Kedeshi

Ta’anaki

Heferi

Tirsa

Afeki

Tappua

Beteli

Aji

Gilgali

Jeriko

Gezeri

Jerusalemi

Makkeda

Jarmuti

Adullami

Libna

Lakishi

Egloni

Hebroni

Debiri

Aradi

[Qupp. 14-mi assiliartaq]

Nalunngiliuk sooq arnaq atortittartoq Rahabi naapertuilluartutut oqaatigineqarnersoq?

[Qupp. 15-mi assiliartaq]

Josvap Israelikkut Jehovamik ’mianerinninnissaannik kiffartuussinissaannillu’ eqqaasippai

[Qupp. 17-mi assiliartaq]

Akanip tillissimanera tassaanngilaq unioqqutitsineq minnerusoq; ajortumik kinguneqarpoq

[Qupp. 17-mi assiliartaq]

„Uppernikkut Jerikop qarmarsui uppikaapput.“ — Hebræerit 11:30