Upperisarsiortunik malersuineq — Sooq?

ISUMAQARPIT inuit upperisaqarnertik pillugu malersorneqartarnerat tulluartuusoq? Tassaqa — allammi pisinnaatitaaffiinut navianartorsiortitsilinngikkunik ajortumik pineqartariaqanngillat. Taamaattorli upperisarsiornikkut malersuisoqartuaannavissimavoq, sulilu malersuisoqartarpoq. Soorlu1900-kkunni Europami nunarsuullu ilaani allani Jehovap Nalunaajaasorpassui inuttut pisinnaatitaaffiiagaasarsimapput naakkittaatsuliorfigineqartarlutillu.

Piffissami tassani Jehovap Nalunaajaasui Europami kisermaassilluni naalakkersuiffiusuni annerni marlunni peqqarniisaarfigineqartarsimapput, aaqqissugaasumik ataannartumillu malersugaallutik. Nalunaajaasut taakkua misilittagaat naapertorlugit upperisarsiortunik malersuineq qanoq ilinniarfigisinnaavarput? Naalliunnerminnilu naammagittarnerat qanoq oqaatigisariaqarpa?

’Silarsuarmit pisuunngillat’

Jehovap Nalunaajaasui inatsisinik maleruaaniartuupput eqqissisimasuuniarlutillu, ileqqussatigullu imminnut angisuumik piumaffigalutik. Oqartussaasunut akerliuniartuunngillat, assortuussutissarsiortuunatik malersuisitsiniartuunatillu. Martyritut pineqarnissaq anguniagarinngilaat. Kristumiut taakku Jiisusip oqaasii uku malillugit politikkikkut kalluunnaveersaartuupput: „[Ajoqersukkakka] silarsuarmut ilaanngillat, soorlu uanga silarsuarmut ilaanngitsunga.“ (Johannesi 17:16, NV) Naalakkersuisut amerlanersaat Jehovap Nalunaajaasuisa politikkimut kalluunnaveersaartuunerannik paasinnittuupput. Naalakkersuisulli kisermaassillutik oqartussaaniartut kristumiut silarsuarmut  ilaannginnissaannik Biibilimi piumasaq ataqqerusunngilaat.

Tamatumunnga pissutaasoq isumasioqatigiinnermi Heidelbergip universitetiani novembarimi 2000-imi nassuiarneqarpoq. Isumasioqatigiinneq qulequtaqarpoq „Qunutitaaneq inuttullu innarligaaneq: Jehovap Nalunaajaasui nazistit kommunistillu kisermaassillutik aqutsinerata nalaani“. Kisermaassilluni naalakkersueriaatsit pillugit misissuiffimmit Hannah-Arendt-institutimeersoq dr. Clemens Vollnhals oqarsimavoq: „Kisermaassillutik naalakkersuisut politikkikkuinnaq suliaqarneq ajorput. Aammali inuk sutigut tamatigut piumasaqarfigaat.“

Kristumiut ilumoortut inuunertik inuit naalakkersuinerannut ’sutigut tamatigut’ tunniunnavianngilaat, tassami Jehova Guuti kisiat ilumoorfigilluinnarumallugu neriorsorsimagamikku. Jehovap Nalunaajaasuisa nunani kisermaassilluni naalakkersuiffiusuni najugaqartut upperisap naalagaaffiullu piumasaasa imminnut assortuutilertarnerat misigisaannarpaat. Assortuunnerit taamaattut pileraangata qanoq iliortarsimappat? Jehovap Nalunaajaasuisa qangaaniillu Jiisusip ajoqersugaasa najoqqutassiaat imaattoq malittuarsimavaat: „Guuti inunnit naalattariaqarneruvoq.“ — Apustilit Suliaat 5:29.

Nalunaajaasut tusindilikkuutaat politikkikkut kalluunnaveersaartuunissartik upperisartillu aalajangiusimajuarsimavaat, naak tamanna naakkittaatsumik malersorneqarnermik kinguneqartarsimagaluartoq. Qanoq aniguisarsimappat? Sumit nukissaqarsimappat? Tamanna namminneq akisinnaavaat. Takoriartigulu tamatta qanorluunniit upperisaqaraluarutta misigisaat sumik ilinniarfigisinnaanerlutigu.

[Qupp. 4-mi issuagaq]

Tysklandimi Jehovap Nalunaajaasui 1900-kkunni kisermaassilluni naalakkersuinerni marlunni naakkittaatsuliorfigineqartarsi-mapput sivisuumillu malersugaasimallutik

[Qupp. 4-mi issuagaq]

„Kisermaassillutik naalakkersuisut politikkikkuinnaq suliaqarneq ajorput. Aammali inuk sutigut tamatigut piumasaqarfigaat.“ — Dr. Clemens Vollnhals

[Qupp. 4-mi assiliartaq]

Ilaqutariit Kusserow-ikkut upperisartik pillugu isumartik allanngortikkumasimanngilaat taamaattumillu kiffaanngissusertik annaallugu

[Qupp. 4-mi assiliartaq]

Johannes Harms nazistit parnaarussivianni toqumik pillagaavoq upperisani pillugu