Kikkut makititaassappat?

„Tamanna tupigusuutigissanngilarsi; piffissarmi nalliukkumaarpoq ilivermiittut tamarmik taassuma nipaanik tusarumaarfissaat ilivernillu aniumaarfissaat.“ — JOHANNESI 5:28, 29.

1. Orpikkap ikualasup eqqaani nalunaarutigineqartoq immikkut ittoq suna Mosesip tusaavaa, oqaatsillu taakku kia oqaatigeqqippai?

ILAANNI ukiut 3500-t sinnerlugit tamatuma siorna Mosesi ataataanerpaap Jetrop savaataanik paarsitillugu immikkut ittumik pisoqarpoq. Qaqqap Horebip eqqaani Jehovap inngilia kakillarnaqummit ikualasumit Mosesimut takutippoq. Mosesimik allakkat aappaat-ni ima oqaluttuarineqarpoq: „Mosesip takuaa orpigaq ikummarissaaqisoq kisiannili innerup nungukkiartunngikkaa.“ Taava orpikkamit nipi Mosesimut suaarpoq, imalu nalunaarpoq: „Uanga tassaavunga ataatavit Guutia, Aaperaap Guutia Iisaallu Guutia Jaakullu Guutia.“ (2 Mosesi 3:1-6) Kingusinnerusukkut, ukiuni hundredelinni siullerni u.n.k., oqaatsit taakku Guutip nammineq erneranit, Jiisusimit, namminerpiamit oqaatigeqqinneqarput.

2, 3. (a) Aaperaat, Iisaaq Jaakulu qanoq siunissaqarpat? (b) Suut apeqqutaalerpat?

² Tamanna pivoq Jiisusi saddukiiarinik, makititaanissamik upperinninngitsunik, oqalliseqateqarmat. Jiisusip taakku ima oqarfigai: „Toqusut makittussaanerat Mosesip nalunaarpaa kakillarnaqutit eqqartoramigit, [Jehova] taagamiuk ’Aaperaap Guutianik Iisaallu Guutianik Jaakullu Guutianik’. Guutimi toqusut Guutiginngilaat, inuusulli Guutigaat, taassumunnga tamarmik inuummata.“ (Lukasi 20:27, 37, 38) Jiisusip taamatut oqarluni uppernarsarpaa Aaperaat, Iisaaq Jaakulu qangalili toqoreeraluartut Guutimit eqqaamaneqarmata taassuma isaani suli inuusut. Jobitut ’pinngitsaaliissummik kiffartorunnaarnissartik’, toqumi sinikkunnaarnissartik, utaqqivaat. (Jobi 14:14, NV) Guutip silarsuassaani nutaami makititaajumaarput.

³ Inuiaammi oqaluttuarisaanerata ingerlanerani inuit milliardilippassuit allat toqusimasut? Taakkuttaaq makititaassappat? Apeqqummut tamatumunnga naammaginartumik akissutissarsiumalluta, inuit toqugaangata sumut pisarnerannik Guutip oqaasiani qanoq allassimasoqarnersoq paasiniartariaqarparput.

Toqungasut sumiippat?

4. (a) Inuit toqugaangamik sumut pisarpat? (b) Toqusut inaat suua?

⁴ Biibilimi allassimavoq toqungasut ’sunnguamilluunniit ilisimasaqanngitsut’. Toqup kingorna anniarfeqanngilaq naalliutsitsivimmik, aamma limbuseqanngilaq * utaqqisarfimmik naalliutsitsivimmik; toqungasut issunngoqqiinnartarput. Taamaattumik Guutip oqaasiani inuusut ima siunnersorneqarput: „Assavit suliassarsiaat suliarissavatit piginnaanerit tamaat atorlugu, toqusut inaanni [Sheolimi, NV] ornitanni suliassaqanngimmat ataqatigiinneqaraniluunniit ilisimasassanik ilisimassusermilluunniit peqarnani.“ (Oqaluussisartup oqaasii 9:5, 10; 1 Mosesi 3:19) Oqariaaseq ’toqusut inaat’ hebræerit oqaasiannit „Sheol“-imit nutsigaavoq. Sheol isumaqarpoq inuiaat ataatsimut ilerrat. Upperisarsioqatigiippassuit ajoqersuutigisarpaat toqungasut suli inuusut, Guutilli oqaasiani isumassarsiarititaasumi ersersinneqartutut toqusut inaanniittut toqungapput, ilisimanngillat.

5, 6. Jaaku toqugami sumut piva, kikkullu ilineqarfianni ilineqarpa?

⁵ Biibilimi oqariaaseq ’toqusut inaat’ Mosesimik allakkat siulliit 37:35-mi atorneqaqqaarpoq. Ataataanerpaap Jaakup ernini asasani Josefi annaasimasorigamiuk tuppallerneqarumanngilaq imalu oqarluni: „Aliasullunga ernera ornikkumaarpara samunga toqusut inaannut.“ Jaakup ernini toqusimasoraa, taamaattumillu nammineq toqorusuppoq toqusullu inaannukarusulluni. Kingusinnerusukkut Jaakup ernerisa qulingiluat taassuma  ernera nukarleq Benjamini Egyptenimut kaannersuaqarnerani nerisassanik pisiniaqatigerusuppaat. Jaakulli itigartippai ima oqarluni: „Ernerma Egypteniliaqatigissanngilaasi, angajua toqummat taanna kisiat pigilerakku. Angalatillusi ajunaarpat uanga utoqqaq aliasuttunga toqusut inaannut samunnartissavassinga.“ (1 Mosesi 42:36, 38) Allassimaffinni taakkunani marlunni toqusut inaat toqumut — toqup kingorna inuunermuunngitsoq — atassuserneqarpoq.

⁶ Mosesimik allakkani siullerni oqaluttuarineqarpoq Josefi Egyptenimi inuussutissanik nakkutilliisuuninngorsimasoq. Taamaattumik Jaakup Josefi najuleqqinniarlugu Egyptenimukarsinnaavoq. Tamatuma kingorna Jaaku ukioqqortusilluni, tassa 147-nik ukioqarluni, toqunissami tungaanut nunami tamatumani najugaqarpoq. Kissaataa kingulleq ernerisa eqquutitippaat timaa Kana’animi Makpelap qaarusuanukaallugu tassanilu ilillugu. (1 Mosesi 47:28; 49:29-31; 50:12, 13) Taamaalilluni Jaaku ataatami Iisaap aatamilu Aaperaap ilineqarfianni ilineqarpoq.

’Siuaasaminnukartut’

7, 8. (a) Aaperaat toqugami sumut piva? Nassuiaruk. (b) Suup ersersippaa allat toqugamik toqusut inaannut pisut?

⁷ Siusinnerusukkut Jehovap Aaperaat angerutsiminik uppernarsaavigigamiuk kinguaavisalu amerlasoorsuanngorumaarnerannik neriorsuiffigigamiuk, Aaperaap qanoq piumaarnera oqaatigimisaarpaa. Ima oqarfigaa: „Illilli eqqissillutit siuaasannut uterumaarputit, utoqqalereeqalutit ilineqarumaarputit.“ (1 Mosesi 15:15) Taamatorpiaq pisoqarpoq. Mosesimik allakkat siulliit 25:8-mi allassimavoq: „Aaperaat utoqqarsuanngorluni toquvoq, utoqqarmut ullussani naammatsissimallugit, siuaasaminukarlunilu.“ Mosesimik allakkat siulliit 11:10-26-mi Aaperaap siuaasai Noap erneranit Semimiilli nalunaarsorneqarput. Taakku toqusut inaanni sinippaarput, taakkuuppullu Aaperaap toqugami ’ornitai’.

⁸ Oqaaseq ’siuaasanukarneq’ Allakkani Hebræerisuuni atorneqakulavoq. Taamaattumik ilimagisinnaavarput Aaperaap ernera Ismaeli Mosesillu qatanngutaa, Aroni, toqugamik toqusut inaannut pisut, tassanilu makititaanissartik utaqqigaat. (1 Mosesi 25:17; 4 Mosesi 20:23-29) Taamaattumillu aamma Mosesi toqusut inaannut pivoq, ilerfata sumiinnera ilisimaneqanngikkaluartoq. (4 Mosesi 27:13; 5 Mosesi 34:5, 6) Aamma Josva, Mosesip Israelikkunnut siulersortaasutut kingoraartaa, Israelikkunnilu kinguaariissoqatigiit taamani inuusut toqugamik toqusut inaannut pipput. — Eqqartuussisut 2:8-10.

9. (a) Biibilimi qanoq erserpa oqaaseq hebræerisooq „Sheol“ oqaaserlu grækerisooq „Hades“ atorneqaraangata sumiiffik ataasiinnaq eqqartorneqartartoq? (b) Sheolimiittut Hadesimiittulluunniit, tassa toqusut inaanniittut, qanoq siunissaqarpat?

⁹ Ukiut hundredelillit arlallit tamatuma kingorna Daavi Israelip naggueqatigiissortaanut aqqaneq-marluusunut kunnginngorpoq. Toqugami „siuaasamini qasuersaalerpoq“. (1 Kunngit 2:10) Aamma taanna toqusut inaannut piva? Aap, soqutiginarpoq apustili Petrusip ukiumi 33-mi piinsip ulluani Daavip toqunera eqqartortillugu Tussiaat 16:10 issuarmagu: „Tarniga toqusut inaanniitiinnassanngilat [Sheolimiitiinnassanngilat].“ (NV) Daavip suli iliverminiinnera eqqaareerlugu, Petrusip oqaatsit taakku Jiisusimut tunngatillugu atorpai imalu oqarluni: „[Daavip] siumut ilisimavaa eqqartorlugulu Kristusip toqusunit makinnissaa, oqarami toqusut inaanniiginnassanngitsoq [Hadesimiiginnassanngitsoq] timaalu aserornermik takusaqassanani. Jiisusi taanna Guutip makitissimavaa. Uagut tamatta tamatuminnga nalunaajaasuuvugut.“ (Apustilit Suliaat 2:29-32) Petrusip uani oqaaseq grækerisooq „Hades“, oqaatsimut hebræerisuumut „Sheol“-imut assingusoq toqusullu inaannik nutserneqartartoq, atorpaa. Taamaattumik Hadesimiittutut oqaatigineqartut Sheolimiittutullu oqaatigineqartut assigiipput. Sinippaarput, makititaanissartillu utaqqivaat.

Toqusut inaanni naapertuilluanngitsunik inoqarpa?

10, 11. Sooq oqarsinnaavugut naapertuilluanngitsut ilaat toqugunik toqusut inaannut pissasut?

¹⁰ Mosesip inuiaqatigiit Israelikkut Egyptenimit aniguisereermagit Israelikkut ilaat inoqajuitsumi pikitsitsipput. Mosesip Israelikkut oqarfigai pikitsitsisunut siuttuusunit — Koramit, Datanimit Abiramimillu — avissaaqqullugit. Pikitsitsisut taakku toqutaasussaapput. Mosesi ima nassuiaavoq: „Inuit  uku inuit allat pisarnerattut toqussappata, inuillu allat atugarisaasa assinginik atugaqarpata, taava uanga [Jehovap] aallartitarisimassanngilaanga. [Jehovali] pisoqartitsippat siornatigut tusaamaneqanngitsumilluunniit, nuna aatsarpat ukulu pigisaat tamaasa iillugit uumatillugillu toqusut inaannukartillugit, taava ilisimassavarsi angutit ukua [Jehova] asissorsimagaat!“ (4 Mosesi 16:29, 30) Pikitsitsisut taakku nunap aatsarneragut iineqarlutik toqusimagaluarunik imaluunniit Korap Levikkullu 250-it taassuminnga tapersersuisut innermit ikuallagaallutik toqusimanerattut toqusimagaluarunik tamarmik toqusut inaannut pipput. — 4 Mosesi 26:10.

¹¹ Shim’i, kunngi Daavimik perloqqusisoq, Daavip kingoraartaanit, Salomomit, pillarneqarpoq. „Pillanngitsuussanngilat. Silatuujugavit nalunavianngilat qanoq iliorfigissallugu. Utoqqarsuugami aaverluerluni toqusut inaannut samunnarli.“ Salomop Benaja pillaammik naammassinnitsippaa. (1 Kunngit 2:8, 9, 44-46) Benajamit pillakkatut toqutaasoq alla tassaavoq Israelikkut sakkutuuisa naalagaanertarisimasaat Joabi. Utoqqalillunilu qeersuunngorsimasoq taanna ’eqqissilluni samunnanngilaq toqusut inaannut’. (1 Kunngit 2:5, 6, 28-34) Oqaluttuat taakku marluk Daavip erinarsuutaata isumassarsiarititaasup ilumoorneranut uppernarsaataapput. Ima erinarsorpoq: „Iluaatsut toqusut inaannut utissapput, inuiaat tamarmik Guutimik puiuisut.“ — Tussiaat 9:18.

12. Akitofeli kinaava, toqugamilu sumut piva?

¹² Akitofeli Daavip siunersortigaa. Siunnersuutai siunnersuutitut Jehovaminngaanneersutut pingaartinneqarput. (2 Samueli 16:23) Ajoraluartumik kiffaq tatigisaq taanna killuussisunngorpoq Daavip ernerata Absalomip pikitsitsinerani taassumunnga ililiukkami. Qularnanngitsumik Daavip killuussineq tamanna pivaa ima allakkami: „Uannik mitallersoq tassaanngilaq akerarisara, taannaagaluarpat naammagiinnassagaluarpara. Uannut ajugaasimaapiluttoq tassaanngilaq akerartortiga, taannaagaluarpat isertussagaluarpunga takoqqunanga.“ Daavilu ima nangippoq: „Akeqqakka toqup eqqussavai, uumallutik toqusut inaannut nakkakaassapput, ineeqqami iluminniittumi immat ajussuseq.“ (Tussiaat 55:13-16) Tassa Akitofeli iliilu toqugamik toqusut inaannut pipput.

Kikkut Gehennamiippat?

13. Sooq Judasi ’tammarnerup erneranik’ taaneqarpa?

¹³ Daavip nalaassimasaa Daavip annerup, Jiisusip, nalaassimasaanut sanilliuteriartigu. Jiisusip apustiliisa aqqaneq-marluusut ilaat, Judasi Iskarioti, Akitofelitut killuussisunngorpoq. Judasilli ilumuunngitsuliornera Akitofelip ilumuunngitsuliorneranit ajornerungaarpoq. Judasip Guutip ernitua ajortumik iliorfigaa. Nunarsuarmi kiffartornermi naalernerani Jiisusi ajoqersukkani pillugit Guutimut qinunikkut ima oqarpoq: ’Najorallarakkit uannut tunniussatit aternut aalajangersippakka paaralugillu, tammartoqanngillallu, tammarnerup ernera taanna kisimi tammarpoq, allakkat eqqooqqullugit.’ (Johannesi 17:12, 1900/1961) Uani Jiisusip Judasi ’tammarnerup erneratut’ eqqaavaa, taamaalillunilu ersersippaa taassumunnga makititaanissamik neriuutissaqanngitsoq. Guutip eqqaamajunnaarpaa. Toqusut inaannut pinngilaq, Gehennamulli pivoq. Gehenna suua?

14. Gehenna sumut assersuutaava?

¹⁴ Jiisusip nalimini upperisarsiornikkut siuttut assuarai ajoqersukkatik tamaasa ’Anniarfimmut [Gehennamut, NV] * qitornaasussanngortittarmatigik’. (Matthæusi 23:15) Taamani inuit Hinnomip Qoorua nalunngilaat; eqqaaveqarfiuvoq, pinerluttuliortullu pillakkatut toqutaasut iliverneqarnissamut qinngaqqunnartut timaat tassunnga iginneqartarput. Siusinnerusukkut qaqqami oqaluutsimini Jiisusip nammineq Gehenna eqqaavaa. (Matthæusi 5:29, 30) Assersuutaasumik isumaa tusarnaartuinut paasinarluinnarpoq. Gehenna makititaanissaq neriuutiginagu suujunnaarsitaalluinnarnissamut assersuutaavoq. Judasi Iskariotip saniatigut aamma allanik toqunermikkut toqusut inaannuunngitsoq Gehennamulli pisoqarpa?

15, 16. Kikkut toqugamik Gehennamut pippat, aamma sooq?

¹⁵ Inuit siulliit marluk, Adami Evalu, naammalluinnartutut pinngortinneqarput. Piaaralutik ajortuliorput. Inuuneq naassaanngitsoq toquluunniit qinigassaraat. Aalajangerput Guutimut naalannginniarlutik Saatanilu tapersersorniarlugu.  Taamaattumik toqugamik Kristusip utertitsissutitut pilliutaanik iluaqutiginninnissamut periarfissaqanngillat. Gehennamulli pipput.

¹⁶ Adamip angajulliliaata, Kainip, qatanngunni Abeli toquppaa, tamatumalu kingorna qimaasutut inuuvoq. Apustili Johannesip Kaini ’Ajortumit pisuusutut’ allaatigaa. (1 Johannesi 3:12) Tunngavissaqarluartumik isummertoqarsinnaavoq toqugami angajoqqaamisut Gehennamut pisoq. (Matthæusi 23:33, 35) Abelimit naapertuilluartumit allaanerulluinnarpoq. „Uppernikkut Abelip Guutimut sassaappaa pilliut Kainip pilliutaanit annerusoq, tamatumuunalu nalunaajaatigineqarpoq iluartuusoq. Pilliutai pillugit Guutip oqaatigaa taamaattuusoq,“ Paulusi nassuiaavoq imalu nangilluni: „Uppernermigullu suli oqaluppoq naak toqoreersimagaluarluni.“ (Hebræerit 11:4) Aap, Abeli maanna toqusut inaanniippoq tassanilu makititaanissani utaqqillugu.

Makititaaffik ’siulleq’ makititaaffillu „ajunnginnerusoq“

17. (a) Maanna ’naggatissap nalaani’ kikkut toqusut inaannut pisarpat? (b) Toqusut inaanniittut sumik siunissaqarpat, Gehennamiittullu suna siunissaraat?

¹⁷ Paasissutissanik tamakkuninnga atuartorpassuit eqqarsaatigissagunarpaat maanna ’naggatissap nalaani’ toqusut sumut pisarnersut. (Danieli 8:19) Saqqummersitat kapitali 6-imi hestersut sisamat hesterlutik angalanerat, piffissami tamatumani piumaartoq, allaaserineqarpoq. Soqutiginarpoq taakkua kingullersaat Toqumik ateqarmat taassumalu malitsigimmagu Toqusut Inaat. Tassa pisut pissutsillu hestersut taakkua siuliinut assersuutigineqartut pissutigalugit inuit toqujaarpallaartut ilarpassui toqusut inaannut pisarput. (Saqqummersitat 6:8) Taavami toqusut inaanniittut Gehennamiittullu suna siunissaraat? Oqaatigilluaannarlugu toqusut inaanniittut Guutip silarsuassaani nutaami makitinneqassapput, Gehennamiittulli naassaanngitsumik piuneerunneqareerlutik.

18. Makititaaffik ’siulleq’ siunissamut qanoq neriuuteqalersitsiva?

¹⁸ Apustili Johannesi ima allappoq: „Pilluarput illernartuullutillu taakku toqusunit makinnermi siullermi peqataasussat. Taakku toqup aappaata artorpai, Guutimulli Kristusimullu palasiussapput kunngioqatigissallugulu ukiuni taakkunani 1.000-ini.“ Kristusip naalakkersueqatissai makititaaffimmi „siullermi“ makitinneqartarput, inuiaalli  sinnerinut sumik neriuutissaqarpa? — Saqqummersitat 20:6.

19. „Makititaanissaq ajunnginnerusoq“ inuit ilaasa qanoq iluaqutigissavaat?

¹⁹ Guutip kiffaasa Eliap Elisallu nalaanniilli tupinnartuliorluni makititsinikkut inunnik toqungasunik uummartitsisoqartarpoq. „Arnat toqusortatik makititaanikkut utertippaat,“ Paulusi allappoq, „allat anniartitaallutik toqutaapput akiliunneqarluni iperarneqarnissaq piumanagu toqusunit makititaanissaq ajunnginnerusoq piumallugu.“ Aap, Guutimut kiffaasut aalajaatsut assuarnaatsullu taakkua qilanaaraat makititaanissaq ukiualuinnarni inuunissamik toqumik kinguneqartussamik periarfissiinerinnaanngitsoq inuunermilli naassaanngitsumik periarfissiisoq! Ilumut tassaassaaq „makititaanissaq ajunnginnerusoq“. — Hebræerit 11:35.

20. Allaaserisami tulliuttumi suna sammineqassava?

²⁰ Jehovap pissutsit aaqqissuussaanerannik ajortumik matuminnga atorunnaarsitsinnginnerani aalajaalluta toqussagaluarutta ’makititaanissamik ajunnginnerusumik’ qularnaatsumik neriuuteqarpugut. Makititaanissaq taanna ajunnginneruvoq inuunermik naassaanngitsumik periarfissiigami. Jiisusi ima neriorsuivoq: „Tamanna tupigusuutigissanngilarsi; piffissarmi nalliukkumaarpoq ilivermiittut tamarmik taassuma nipaanik tusarumaarfissaat ilivernillu aniumaarfissaat.“ (Johannesi 5:28, 29) Allaaserisami tulliuttumi makititaanissap siunertaa sammineqassaaq. Tassani ersersinneqassaaq makititaanissamik neriuuterput qanoq assuarnaatsuujuarnissatsinnut nakussatsissutigisinnaagipput imminullu pilliutigeriaannaanermik ineriartortitsinitsinni qanoq iluaqutigisinnaagipput.

[Quppernerup ataani ilanngussat]

Eqqaamavigit?

• Sooq Jehova ’inuusut Guutiattut’ allaaserineqarpa?

• Toqusut inaanniittut pillugit qanoq paasisaqarpit?

• Gehennamiittut suna siunissaraat?

• Inuit ilaasa ’makititaanissami ajunnginnerusumi’ makititaanissaat qanoq paasisariaqarpa?

[Atuaqqissaarnermi apeqqutit]

 

 

[Qupp. 16-mi assiliartat]

Sooq Adami Evalu, Kaini aamma Judasi Gehennamut pippat?