Makititaanissaq — ajoqersuut ilinnut attuumassuteqartoq

„Guutimut neriugisaqarpunga, tassa toqusut makikkumaartut — iluartut iluaatsullu.“ — APUSTILIT SULIAAT 24:15.

1. Killisiuisoqatigiinni makititaanissaq qanoq ililluni akerleriissutinngorpa?

UKIUMI 56-imi ajoqersuiartortitatut angalanermi pingajuata naalernerani apustili Paulusi Jerusalemimiippoq. Romamiunit tigusarineqareerluni juutit eqqartuussisoqatigiivisa pingaarnersaannut, Killisiuisoqatigiinnut, sassarnissaminut akuerineqarpoq. (Apustilit Suliaat 22:29, 30) Paulusip killisiuisoqatigiit qimerloorpai maluginiarlugulu ilaat saddukiiariusut ilaallu farisiiariusut. Taakkua maluginiarnartumik isumaqatigiinngissuteqarput. Saddukiiarit makititaanissaq upperinngilaat; farisiiarilli upperaat. Paasitinniarlugit nammineq suna upperinerlugu Paulusi ima oqarpoq: „Qatanngutit, uanga farisiiariuvunga farisiiarinit naggueqarlunga. Maanna eqqartuunneqalerpunga toqusut makinnissaannik neriugisaq pillugu!“ Taamatut oqarluni katersuussimasut paatsiveerutitippai. — Apustilit Suliaat 23:6-9.

2. Sooq Paulusi makititaanissamik upperisaminik illersuinissamut piareersimava?

² Ukiualuit tamatuma siorna Paulusi Damaskusimukartilluni takorruuisitaavoq Jiisusillu nipaa tusarlugu. Allaat Paulusip Jiisusi ima aperaa: „Naalagaq, qanoq iliussaanga?“ Jiisusilu akivoq: „Nikuillutit Damaskusimukarit; qanoq iliortussanngortitaaninnik tamanik tassani ilisimatinneqassaatit.“ Paulusi Damaskusimut apuukkami ajoqersukkamit kristumiumit ikiuiumatuumit Ananiamik atilimmit orninneqarpoq, taassumalu Paulusi ima oqarfigaa: „Siuaasatta Guutiata qinersimavaatit piumasani ilisimaqqullugu Iluartorlu [Jiisusi makititaasimasoq] takoqqullugu nipilu nammineq qarnanit tusaqqullugu.“ (Apustilit Suliaat 22:6-16) Taamaattumik tupinnanngilaq maanna Paulusi makititaanissamik upperisaminik illersuinissamut piareersimammat. — 1 Petrusi 3:15.

Makititaanissamik neriuummik tamanut oqaluussissutiginnittoq

3, 4. Paulusip qanoq ililluni uppernarsarpaa makititaanissamik upperisamik illersuisuulluni sapiitsoq, maligassiaalu qanoq ilinniarfigisinnaavarput?

³ Kingusinnerusukkut Paulusi naalagaatitamut Feliximukaanneqarpoq. Pisimasumi tamatumani ’eqqartuussissuserisuusup’ Tertullusip, juutit Paulusimut unnerluutiginneqqusissutaannik saqqummiussisup, Paulusi pikitsitsisutut immikkullu upperusiortuni siuttuusutut unnerluutigaa. Paulusi nangaanngivilluni ima akivoq: „Ilinnut nassuerutigissavara Aqqut, immikkoorniaqatigiinnermik taasaat, malikkakku; taamaalillungalu siuaasatta Guutiat kiffartuuppara.“ Taava apeqqut pineqartoq ima nangilluni oqaluusereqqilerpaa: „Taakkunatut Guutimut neriugisaqarpunga, tassa toqusut makikkumaartut — iluartut iluaatsullu.“ — Apustilit Suliaat 23:23, 24; 24:1-8, 14, 15.

⁴ Ukiut marluk missiliorlugit tamatuma kingorna Felixip kingoraartaata, Porkiusi Festusip, kunngi Herodesi Agrippa parnaarussap Paulusip killisiorneqarnerani peqataaqquaa. Festusi nassuiaavoq Paulusimik unnerluutiginnittut taassuma ’Jiisusimik kinaanersumik toqusimasumik uumaneraanera’ isumaqatiginngikkaat. Paulusi imminut illersornermini ima aperivoq: „Sooq Guutip toqusunik makititsisinnaanera uppernanngitsuutippisiuk? “ Aperereeramilu ima nangippoq: „Ulloq manna tikillugu Guutip ikiuineragut sassarsinnaasarpunga angisuunut mikisunullu nalunaajaallunga, allaasumillu oqaaseqarnanga pruffiitit Mosesillu pisussatut oqaatigisaat kisiisa oqaatigaakka: Kristusi anniartariaqartoq toqusunit makeqqaartuulluni juutinut Guutimillu nalusunut qaamasoq nalunaajaatigissallugu.“ (Apustilit Suliaat 24:27; 25:13-22; 26:8, 22, 23) Aap, Paulusi makititaanissamik upperisamik illersuisuuvoq sapiitsoq! Uaguttaaq Paulusitut makititsisoqarumaarnera qularnata oqaluussissutigisinnaavarput. Qanorli qisuariartoqarnissaa ilimagissavarput? Ilimanarpoq Paulusip tusarnaartuisa qisuariarsimanerattut qisuariartoqartarnissaa.

5, 6. (a) Apustilit makititaanissamik neriuummik illersuimmata qanoq qisuariartoqarpa? (b) Makititaanissamik neriuuteqarnermik ersersitsinissaq eqqarsaatigalugu uagutsinnut suna pingaaruteqarpa?

⁵ Siusinnerusukkut Paulusi ajoqersuiartortitatut angalanerata aappaata nalaani (ukioq 49-52 missaani) Athenimiimmat qanoq pisoqarsimanersoq misissoriartigu. Inuit guutinik assigiinngitsorpassuarnik upperisallit eqqarsalersinniarlugit oqaloqatigai, paaseqqullugulu Guutip nunarsuarmik naapertuilluartumik angut toqqarsimasani atorlugu eqqartuussinissani siunertarigaa. Angullu taanna Jiisusiuvoq. Paulusi nassuiaavoq Guutip tamanna uppernarsaraa Jiisusimik makititsinermigut. Inuit qanoq qisuariarpat? Atuarpugut: „Toqusut makinnissaannik tusaramik ilaat mitallerput, allalli oqarput: ’Tamatuminnga tusarteqqikkumaarpatsigut.’“ — Apustilit Suliaat 17:29-32.

⁶ Ukiumi 33-mi piinsip ulluata kinguninngua Petrusi Johannesilu tamatumunnga assingusumik misigisaqarput. Aamma taamani saddukiiarit akerleriissuteqartoqarnerani pisooqataasorujussuupput. Apustilit Suliaat 4:1-4-mi qanoq pisoqarsimanera oqaluttuarineqarpoq: „Inunnut oqalutsillugit palasit naalaffimmilu nakkutilliisut naalagaat saddukiiarillu tikiupput. Kamaatigaat inuit ajoqersormatigit Jiisusikkullu toqusunit makinnissaq nalunaajaatigalugu.“ Taamaakkaluartoq allat ajunngitsumik qisuariarput, imami allassimavoq: „Oqaatsimik tusartut ilarpassui uppertunngorput, angutillu amerlassusiisa 5.000-it missiliulerpaat.“ Tassa erseqqilluinnarpoq makititaanissamik neriuut oqaluuserigaangatsigu assigiinngitsumik qisuariartoqartarnissaa ilimagisinnaagipput. Taamaattumillu pingaaruteqarpoq ajoqersuummik tamatuminnga upperinninnitta nakussatsinnissaa.

Upperneq makititaanissarlu

7, 8. (a) Ukiuni hundredelinni siullerni Korinthimi ilagiinnut allakkani allassimaneratut upperneq qanoq ililluni asuliinnarsinnaava? (b) Makititaanissamik neriuummik eqqortumik paasinninneq kristumiut ilumoortut kristumiuunerartunit qanoq immikkoorutigaat?

⁷ Ukiuni hundredelinni siullerni kristumiunngortut ilaasa makititaanissaq upperiuminaatsippaat, ilaatigut Korinthimi ilagiinniittut ilaasa. Taakkua Paulusip ima allaffigai: „Pingaarnerpaatillugit ilissinnut tunniuppakka uannut kingornussassiissutigineqartut makku: Kristusi toqusoq ajortivut pillugit Allakkat malillugit.“ Taava Paulusi sallusuissut tamanna pillugu nalunaajaavoq, nalunaarutigalugu Kristusi makititaasimasoq ’qatanngutinut 500-t qaangerlugit amerlassuseqartunut’ takutissimasoq, nangillunilu oqarluni taakkua amerlanersaat suli inuusut. (1 Korinthimiut 15:3-8) Nangilluni ima tunngavilersuivoq: „Nalunaajaassutigineqarmalli Kristusi toqusunit makissimasoq taava qanoq ilasi oqarsinnaappat toqusunit makinnissaqanngitsoq? Toqusunimmi makinnissaqanngippat Kristusissaaq toqusunit makissimassanngilaq. Kristusili makissimanngippat taava oqaluussinerput asuliinnaassaaq, uppernersilu aamma asuliinnaassaaq.“ — 1 Korinthimiut 15:12-14.

⁸ Aap, makititaanissamik ajoqersuut ima pingaaruteqartigaaq, makititaanissaq piviusutut akuerineqanngippat kristumiut uppernerat asuliinnassalluni. Makititaanissamik eqqortumik paasinninneq kristumiut ilumoortut kristumiunit ilumuunngitsunit immikkoorutigilluinnarpaat. (1 Mosesi 3:4; Ezekieli 18:4) Taamaattumik Paulusip makititaanissamik ajoqersuut kristumiut ilumoortut ’ilinniaqqaagassaasa’ ilaattut naatsorsuuppaa. Qanortoq ’inersimassummut ingerlagasuarniarluta’ (NV) aalajangiusimatigu. Paulusi ima allappoq: „Guutip peqquppatigut taamaaliorumaarpugut.“ — Hebræerit 6:1-3.

 Makititaanissamik neriuut

9, 10. Biibilimi makititaanissaq eqqaaneqaraangat suna pineqartarpa?

⁹ Makititaanissamik upperinninnerput nakussatsinniarlugu apeqqutit soorlu imaattut misissoriartigit: Makititaanissaq Biibilimi eqqaaneqaraangat suna pineqartarpa? Jehovap asanninnera makititaanissamik ajoqersuummi qanoq erseqqissarneqarpa? Apeqqutinut taakkununnga akissutit Guutimut qaninnerulissutigissavavut allanillu ilinniartitsinermi iluaqutigissallutigit. — 2 Timotheusi 2:2; Jaaku 4:8.

¹⁰ Oqaaseq „makititaaneq“ grækerit oqaasiannit „makeqqinneq“-mik isumaqavissumit nutsigaavoq. Tamanna qanoq isumaqarpa? Biibili naapertorlugu makititaanissamik neriuut tassaavoq toqungasup uummaqqissinnaaneranik upperinninneq. Aammattaaq Biibilimi erseqqissarneqarpoq inuk inuttut timilittut anersaatulluunniit pinngorteqqinneqartartoq, nunami qilammiluunniit neriuuteqarnera apeqqutaatillugu. Jehovap asanningaarnera, ilisimassuseqangaarnera pissaaneqangaarneralu makititaanissamik neriorsuutaani nuanningaartumi ersersinneqartut tupigusuutigisarpavut.

11. Guutip kiffai tanitat makititaanissamut tunngatillugu sumik neriuuteqarpat?

¹¹ Makititaanermikkut Jiisusi taassumalu qatanngutai tanitat anersaatut timeqalissapput, taamaalillutillu qilammi kiffartorsinnaanngorlutik. (1 Korinthimiut 15:35-38, 42-53) Naalagaaffimmi Missiarsikkoortumi kunngitut kiffartoqatigiillutik nunarsuaq paratiisinngortissavaat. Tanitat taakkua Jiisusi palasiuneralugu palaseqatigiiussapput kunngikkormiuusut. Taakkua silarsuassami nutaami naapertuilluarfiusumi Kristusip utertitsissutitut pilliutaata iluaqutissartai inuiannut iluaqutaalersissavaat. (Hebræerit 7:25, 26; 9:24; 1 Petrusi 2:9; Saqqummersitat 22:1, 2) Tamanna nalliutserlugu tanitat suli nunamiittut akuerisaasumik Guutimut attaveqartuarnissartik kissaatigaat. Toqugunik pinngortitatut anersaajusutut toqujuitsutut qilammi inuunermut makititaanissaq akissarsiarissavaat. (2 Korinthimiut 5:1-3, 6-8, 10; 1 Korinthimiut 15:51, 52; Saqqummersitat 14:13) Paulusi ima allappoq: „Kristusimut atalluinnalersimagatta toqukkut taassuma toquatut ittukkut, taava taamaassaaguttaaq toqusunit makinnikkut taassuma makinneratut ittukkut.“ (Romamiut 6:5) Taakkumi makititaagunik nunami inuuleqqittussat? Makititaanissamik neriuut taakkua qanoq ilillutik Guutimut qaninnerulissutigisinnaavaat? Aaperaap maligassiuinera ilinniarfigilluarsinnaavarput.

Makititaanissaq Jehovamillu ikinnguteqarneq

12, 13. Aaperaap makititaanissamik upperinninnera qanoq tunngavissaqarluarpa?

¹² Aaperaat, „Guutip ikinngutaanik“ taaneqartoq, angutaasimavoq qaqutigoorluinnartumik uppissusilik. (Jaaku 2:23) Paulusip Hebræerinut allakkat kapitali 11-mi angutit arnallu aalajaatsut allaaserigamigit Aaperaap uppernera pingasoriarluni eqqaavaa. (Hebræerit 11:8, 9, 17) Pingajussaanik eqqaagamiuk Aaperaap, naalalluni ernermi Iisaap pilliutiginissaa piareersarmagu, uppernerminik ersersitsinera pingaarnerpaatippaa. Jehovap Iisaaq aqqutigalugu kinguaassap takukkumaarneranik neriorsuumminik qularnaveeqqusiisimanera Aaperaap qularutiginngilaa. Iisaaq pilliutitut toqussagaluarpalluunniit „Aaperaap naatsorsuutigisimavaa Guuti ima pissaaneqartigisoq allaat toqusunit makititsisinnaalluni“.

¹³ Jehovap Aaperaap qanoq uppertiginera takugamiuk uumasumik pilliuteqaannarnissaa isumagaa. Taamaakkaluartoq Iisaap misigisaa makititaanissamut assersuutaavoq, Paulusimi ima nassuiaavoq:  „Tassannga assersuutikkut [Aaperaap Iisaaq] kingumut pivaa.“ (Hebræerit 11:19) Aammattaaq Aaperaap makititaanissamik upperinninnera tunngavissaqarluareerpoq. Jehovammi Aaperaat kinguaassiorsinnaanngorteqqissimavaa, taanna nulialu Sara utoqqaagaluarlutik ernertaarsinnaaniassammata. — 1 Mosesi 18:10-14; 21:1-3; Romamiut 4:19-21.

14. (a) Hebræerinut allakkat 11:9, 10 naapertorlugu Aaperaap suna utaqqivaa? (b) Aaperaat silarsuassami nutaami Guutip naalagaaffiata pilluaqqussutissartaanik pisinnaassappat qanoq pisoqartariaqarpa? (c) Guutip naalagaaffiata pilluaqqussutissartai qanoq ililluta pisinnaavavut?

¹⁴ Paulusip Aaperaat allaaseraa nunasisutut tupernilu najugaqartutut, ’illoqarfimmik aalajaatsunik toqqavilimmik utaqqisaqartutut’, illoqarfimmik tamatuminnga ’sanasoq pinngortitsisorlu tassaasoq Guuti’. (Hebræerit 11:9, 10) Jerusalemitut, Guutip naalaffiata inissisimaffigisaatut, illoqarfiviunngilaq. Assersuutaasumilli illoqarfiuvoq. Guutip qilammi naalagaaffigaa Jiisusi Kristusimik taassumalu naalakkersueqataanik 144.000-inik siuttoqartoq. Aamma 144.000-it taakku qilammi naalannassutsiminni ’illoqarfittut nutaatut, Jerusalemitut nutaatut’, Kristusip ’nuliassaatut’ eqqaaneqarput. (Saqqummersitat 21:2) 1914-imi Jehovap naalagaaffimmi qilammiittumi Jiisusi Missiarsitut kunnginngortippaa akeqqamilu akornanni naalakkersueqqullugu. (Tussiaatit 110:1, 2; Saqqummersitat 11:15) Guutip naalagaaffiata aqutsinerani pilluaqqussutit pisinnaajumallugit ’Guutip ikinngutaa’ Aaperaat inuuleqqittariaqassaaq. Aamma uagut Guutip naalagaaffianit pilluaqqussutinik pisinnaajumalluta Guutip silarsuassaani nutaami uumasariaqarpugut, Harmagedonimi aniguisut amerlangaartut ilaattut imaluunniit toqusunit makititaasut ilaattut. (Saqqummersitat 7:9, 14) Makititaanissamilli neriuut sumik tunngaveqarpa?

Guutip asanninnera — makititaanissamik neriuummut tunngaviusoq

15, 16. (a) Biibilimi siulittuut siullerpaaq makititaanissamik neriuutitsinnut qanoq tunngaviliiva? (b) Makititaanissamik upperinninnerput qanoq ililluta Jehovamut qaninnerulissutigisinnaavarput?

¹⁵ Ataatatsinnut qilammiusumut asannittumut qanittumik attaveqarnerput, Aaperaatut upperluartuunerput Guutillu peqqussutaanut naalannerput pissutigalugit naapertuilluartuutitaasinnaavugut Jehovamillu taassumunnga ikinngutaasutut isigineqarsinnaalluta. Taamaalilluta Guutip naalagaaffiata aqutsineranik iluaqutiginninnissamut periarfissaqalerpugut. Siulittuulli siullerpaaq Guutip oqaasiani, Mosesimik allakkat siulliit 3:15-imi, allanneqarsimasoq makititaanissamik neriuummut Guutimillu ikinnguteqarnissamut tunngavippiaavoq. Saatanip niaquata aserorneqarnissaa siulittuutigineqaannarnani aammattaarli arnap Guutip piata kinguaassaata kimmiata aserorneqarnissaa siulittuutigineqarpoq. Jiisusi nappakkami toqummat kimmia assersuutaasumik aserorneqarpoq. Ullulli pingajuanni Jiisusi makititaammat ikia mamippoq, taamaalillunilu „taanna toqup pissaaneranik peqartoq, tassa Diaavulu“ sunniuteqartumik iliuuseqarfigineqarsinnaanngorpoq. — Hebræerit 2:14.

¹⁶ Paulusip eqqaasippaatigut ’Guutip uagutsinnut asanninnini takutikkaa ajortiliugallartilluta Kristusip pilluta toquneratigut’. (Romamiut 5:8) Ajunngissusermik pisassarinngisaraluatsinnik tamatuminnga pingaartitsinerput Jiisusimut Ataatatsinnullu qilammiusumut asannittumut qaninnerulissutigaarput. — 2 Korinthimiut 5:14, 15.

17. (a) Jobip qanoq neriuuteqarluni ersersippaa? (b) Jobi 14:15-imi Jehova pillugu suna paasivarput, paasisallu tamanna pillugu illit qanoq misigivit?

¹⁷ Aamma Jobip, angutip aalajaatsup, kristumiussuseq sioqqullugu inuusup, makititaanissaq qilanaaraa. Saatanimit naalliutsinneqangaarpoq. Imminut ikinngutaaniaraluartut makititaanissaq pillugu eqqaasaqanngivissut assiginagit Jobip  neriuut tamanna tuppallersaatigaa imalu aperaluni: „Angut sorsugiarsinnaasoq toquguni uummaqqissinnaava?“ Apeqqutini nammineq ima akivaa: „Ulluni pinngitsaaliissummik kiffartorninni tamani utaqqiumaarpunga, kingoraartissama takkunnissaata tungaanut.“ Guutiminut, Jehovamut, saaffiginnilluni ima oqarpoq: „Torlorfigiumaarparma, uangalu akiumaarpakkit.“ Pinngortitsisittalu asannittup misigissusii pillugit Jobi ima oqarpoq: „Assavit piliaat kipitsavigiumaarpat.“ (Jobi 14:14, 15, NV) Aap, ulloq kiffami aalajaatsut makititaaffimmi inuuleqqiffissaat Jehovap qilanaaraa. Naammalluinnanngitsuugaluarluta Jehovap uagutsinnut asannittuliornera pisassarinngisaraluatsinnillu ajunngitsuliornera eqqarsaatigeqqissaaraangatsigik tamanna taassumunnga ilumut qaninnerulissutigisarparput! — Romamiut 5:21; Jaaku 4:8.

18, 19. (a) Danieli inuuleqqinnissaminut qanoq periarfissaqarpa? (b) Allaaserisami tulliuttumi suna misissussavarput?

¹⁸ Pruffiiti Danieli, Guutip inngilianit ’angutitut nuannarineqangaartutut’ eqqaaneqartoq, inuunermini sivisuumi aalajaalluni Jehovamut kiffartorpoq. (Danieli 10:11, 19) Danieli 617-imi u.n.s. aallarunneqarnerminiilli 536-imi u.n.s., kunngi Kyrosip Persiami ukiut naalakkersuiffiisa pingajuanni, takorruuisitaanermi kinguningaatsiaa toqussi tikillugu Jehovamut assuarnaattuarpoq. (Danieli 1:1; 10:1) Kyrosip naalakkersuiffiisa ukiuisa pingajuata ingerlanerani Danieli naalagaaffissuit, annikilliornartussarsuarmi ingasannerpaaffeqalersussat, pillugit takorruuisinneqarsimavoq. (Danieli 11:1–12:13) Danielip takorruugaq paasilluarsinnaannginnamiuk inngili tusarliussisoq ima aperaa: „Naalagaq, tamakku sumik kinguneqassappat?“ Apeqqutaa akillugu „naggatissap nalaa“ (NV), ’paasisimasartuut paasinniffissaat’, malugeqquaa. Danielili nammineq qanoq siunissaqarpa? Inngilip ima oqarfigaa: „Nallarlutit qasuersaarniarit. Makikkumaarputit ullut naggatissaanni pissarsiassat pissarsiarissallugu.“ (Danieli 12:8-10, 13) Danieli Kristusip ukiuni tusindini naalakkersuinerani „iluartut makinnissaanni“ uterumaarpoq. — Lukasi 14:14.

¹⁹ Naggatissap nalaata naalernerani inuuvugut, uppertunngornitsinnillu Kristusip ukiuni tusindini naalakkersuinerata aallartilernera qaninnerullutigu. Taamaattumik imminut ima aperisariaqarpugut: ’Aaperaat, Jobi, Danieli angutillu arnallu aalajaatsut allat silarsuassami nutaameeqatigissavakka?’ Silarsuassami nutaameeqatigissavavut Jehova qanittumik attaveqarfigigutsigu taassumalu peqqussutai naalakkutsigit. Kikkut makititaassanersut paasiniarlugu allaaserisami tulliuttumi immikkuualuttut allat makititaanissamik neriuummut tunngasut misissussavavut.

Eqqaamavigit?

• Paulusi makititaanissamik neriuutini pillugu nassuiaammat inuit qanoq qisuariarpat?

• Makititaanissamik neriuut kristumiut ilumoortut kristumiuunerartunit qanoq immikkoorutigilluinnarpaat?

• Aaperaap, Jobip Danielillu makititaanissaq upperigaat qanoq nalunngilarput?

[Atuaqqissaarnermi apeqqutit]

[Qupp. 8-mi assiliartaq]

Paulusip naalagaatitamut Feliximut sassartitaagami makititaanissamik neriuut qularani oqaluussissutigaa

[Qupp. 10-mi assiliartaq]

Sooq Aaperaap makititaanissaq upperaa?

[Qupp. 12-mi assiliartaq]

Jobip makititaanissamik neriuut tuppallersaatigaa

[Qupp. 12-mi assiliartaq]

Danieli iluartut makititaaneranni uterumaarpoq