Makititaanissaq neriuut nuanningaartoq

MAKITITAANISSAMIK upperinninneq nalinginnaavoq. Atuakkami islamisiortut illernartitaanni, Koranimi, kapitali ataaseq naallugu makititaanissaq sammineqarpoq. Sura 75-imi ima allassimavoq: „Ulloq Makititaaffik naqqissigalugu uppernarsaavunga . . . Inuk isumaqarnerluni saarngi katitersinnaanngikkivut? . . . Ima aperivoq: ’Ulloq Makititaaffik qaqugu nalliutissagami?’ . . . Taanna toqungasunik uummartitseqqinnissamut pissaaneqannginnami?“ — Sura 75:1-6, 40.

Zarathustrasiortut pillugit The New Encyclopædia Britannica-mi allassimavoq taakku „ajortut naggatissaat, makititaanissaq, naggataarutaasumik eqqartuussineq naapertuilluartunullu nunamik salinneqarsimasumik pilersitseqqinnissaq ajoqersuutigigaat“.

Encyclopaedia Judaica-mi nassuiarneqarpoq makititaanissamik upperinninneq tassaasoq „toqungasut naggataagut uinikkut makititaanissaannik nunarsuarmilu inuuleqqinnissaannik upperinninneq“. Ujarlerfissiami tassani aamma eqqaaneqarpoq inuup toqusuitsumik tarneqarneranik upperinninneq, juutiussusermi akuersaarneqalersoq, nalornisoorutaalersoq. Ima allassimavoq: „Makititaanissamik upperinninneq tarnillu toqusuitsuuneranik upperinninneq upperisaapput marluk imminnut akerleriittut.“

Hindusiortut naapertorlugit inuk toqup kingorna inooqqittarpoq. Tamanna ilumuussappat inuk tarneqarsimassaaq toqup kingorna uumaannartumik. Atuakkami hindusiortut illernartitaanni Bhagavadgita-mi ima allassimavoq: „Timitsinniittoq aserujuitsuuvoq. Tarneq aserujuitsoq kialuunniit suujunnaarsissinnaanngilaa.“

Buddhasiortut tarnip toqusuitsuuneranik upperinninnginnertik hindusiortunit allaanerussutigaat. Taamaattoq Kangiani buddhasiortorpassuit ingerlaqqittartumik toqusuitsumik tarneqarnera upperaat. *

Makititaanissamik ajoqersuut pillugu paatsuunganeq

Kristumiuunerartuni ilisisoqartillugu toqusup makititaanissaa tarnillu toqup kingorna ingerlaqqittarnera eqqaaneqartarput. Assersuutigalugu anglikanerit palasii ima oqartarput: „Guutip ajugaqanngitsup nallittuingaarnermini asasatta qatanngutitta toqusup tarningata qaaqqunissaa iluarimmagu, taamaattumik timaa nunamut tunniupparput; issumiit issumut, arsakumiit arsakumut, pujualamiit pujualamut; Naalakkatigut Jiisusi Kristusikkut naassaanngitsumik inuunermut makititaanissamik qularnaatsumik neriuuteqarluta.“ — The Book of Common Prayer.

Taamatut oqartarnerit inuit ilaasa eqqarsaatigigaangamikkik eqqarsartarput makititaanissaq tarnilluunniit toqusuitsuunera Biibilimi ajoqersuutigineqarnersoq. Malugiulli naaggaartoq  professori Oscar Cullmann atuakkiamini Immortalité de l’âme ou Résurrection des morts?-imi (Tarnip toqusuitsuunera toqusulluunniit makititaanissaat?-imi) ima allattoq: „Toqusut makititaanissaannik kristumiut neriuutaat tarnip toqusuitsuuneranik grækerit upperisaannit allaanerulluinnarpoq. . . . Naak upperisat assigiinngitsut taakku marluk kingusinnerusukkut kristumiussusermi imminnut attuumassuteqartinneqaleraluartut ullumikkullu inuinnaat kristumiuusut taakkuninnga immikkoortitsisinnaajunnaarsimagaluartut, pissutissaqarsorinngilara uanga teologillu amerlanerit ilumoortuusorisatta isertorniarnissaat. . . . Testamentitaap pingaarnertut imarisaani makititaanissamik upperinninneq tamanit pingaarnerpaavoq. . . . Inuk tamarmi, toqungavissoq, Guutip nutaamik pinngortitsineratigut uummarteqqinneqartarpoq.“

Tupinnanngilaq inuit amerlanersaasa toqu makititaanissarlu paatsuungassutigisarmatigik. Taakku erseqqissumik paasissagutsigik misissortariaqarparput Biibili, tassaasoq inunnik Pinngortitsisumeersunik, Jehova Guutimeersunik, sallusuissutinik saqqummersitanik saqqummiussisoq. Toqungasut arlallit makititaanerat Biibilimi uppernarsarneqarpoq. Oqaluttuat taakku ilaat sisamat misissoriartigik taakkunanngalu makititaanissaq pillugu sumik paasisaqarsinnaanerluta eqqarsaatigalugu.

„Arnat toqusortatik makititaanikkut utertippaat“

Apustili Paulusi juutinut kristumiunngortunut allakkamini allappoq arnat uppertut ’toqusortatik makititaanikkut utertikkaat’. (Hebræerit 11:35) Arnat taakku ilaat najugaqarpoq Sareptami, Immap Akullersuup sineriaani Fønikiami illoqarfiup Sidonip eqqaani. Uillarneruvoq Guutip pruffiitianut Eliamut inoroorsaarfiginnittoq kaannersuaqarujussuarneranilu nerisassaqartitsisoq. Ajoraluartumik ernera napparsimalerpoq toqullunilu. Eliap erngerluni qaliani inigisaminukaappaa, Jehovalu qinnuigalugu uummarteqqullugu. Tupinnartumik pisoqarpoq, nukappiararlu ’uummarpoq’. Eliap arnaanut aqquppaa imalu oqarluni: „Takuat, ernerit uumavoq!“ Qanoq qisuariarpa? Nuannaangaarluni ima oqarpoq: „Maanna nalujunnaarpara Guutip kiffarigaatit [Jehovallu] illit aqqutigalutit oqaasii upperisassaasut.“ — 1 Kunngit 17:22-24.

Sareptamiit kujammut 100 kilometeringajannik ungasitsigisumiittumi najugaqarput aappariit tukkortut Eliap kingoraartaanik, pruffiiti Elisamik, isumassuisut. Nulia illoqarfimmi inunngorfimmini, Shunemimi, nuimasuujuvoq. Arnap uiatalu Elisa qaliaminni ineeraliuuppaat. Aappariit meerartaarsinnaannginnertik aliasuutigeqaat. Nuliali ernertaarmat aliasugunnaarlutik nuannaalerput. Peroriartornermini nukappiaqqap ataatani karrinillu katersuisut narsaammut ornittarpai. Ullut ilaanni alianartumik pisoqarpoq. Nukappiaraq niaqorlunnerarpoq. Kiffap tuaviinnaq angerlaappaa. Arnaata sarliarusaarpaa, nukappiararli sanngiilliartuinnavippoq naggataatigullu toqulluni. Anaanaasoq alisungaartoq Elisamut ikiortissarsiorniarpoq. Kiffaq ilagalugu Elisa qaqqami Karmelimiittoq ornillugu avannamut kimmukanneq aallarput.

Pruffiitip kiffaata Gehazip siuartinneqartup paasivaa nukappiaraq ilumut toqungasoq. Elisa  arnarlu malinnipput, Shunemimulli kiisami apuummata susoqarpa? Kunnginik allakkat aappaat 4:32-37-mi ima allassimavoq: „Elisap iserami takuaa nukappiaraq siniffimmini nalasoq toqungalluni. Inimi imminut mattuppoq nukappiararlu kisimiilerlutik, [Jehovamullu] qinuvoq. Taava nukappiaraq qallerlugu inissippoq qarni qarnanut, isini isaanut assanilu assaanut attuutitillugit; timinilu peqitillugu nukappiaqqamut qalliuppaa, nukappiaqqallu timaa kissakkiartulerpoq. Taava Elisa aterpoq saqisaarlunilu uteqattaalerluni, majuaqqipporlu kingumullu timini peqitillugu nukappiaraq qallerlugu. Taamaalluni nukappiaraq arfineq-marloriarluni tangajorpoq uillunilu. Elisap Gehazi qaaqquaa oqarfigalugulu: ’Arnaq Shunemimioq qaaqqujuk!’ Gehazi taamaaliorpoq, arnarlu isermat Elisap oqarfigaa: ’Aajuna ernerit!’ Arnaq Elisap isigaasa sioraannut nunamut pallorpoq. Taava ernini annippaa.“

Uillarnerup Sareptamiup ilisimanninneratut arnap Shunemimiup nalunngilaa tupinnartoq tamanna Guutip pissaaneratigut pisoq. Arnat taakkua marluullutik nuannaangaarput qitornatik asasatik Guutip uummarteqqimmagit.

Jiisusip kiffartornerata nalaani toqusut ilaat makititaasut

Tamatuma kingorna ukiut 900 missaat qaangiuttut Shunemip avannaa tungaani illoqarfeeqqap Nainip qanittuani allamik makititsisoqarpoq. Jiisusi Kristusi ajoqersukkanilu Kapernaumimeerlutik illoqarfiup Nainip isaaffia qanillugulu ilisiartortut naammattoorpaat, Jiisusillu uillarneq ernituaminik annaasaqartoq takuaa. Jiisusip qiajunnaaqquaa. Taava qanoq pisoqarnera Lukasip, nakorsaasup, ima allaatigaa: „Taava ornigulluni nallavik attorpaa. Akiartut unimmata Jiisusi oqarpoq: ’Inuusuttoq uumaa, oqarfigaakkit: Makigit!’ Taava toqusoq ingippoq oqalulerlunilu, anaanaanullu Jiisusip tunniuppaa.“ (Lukasi 7:14, 15) Tupinnartuliamik tamatuminnga takunnittut Guuti unnersiutigaat. Makititsinermik nutaarsiassaq taanna kujammut Judæamut eqqaanullu tamarmut annguppoq. Soqutiginarpoq Johannesi Kuisisup ajoqersugaasa pisoq tamanna tusaramikku Johannesimut oqaluttuarimmassuk. Taava ajoqersukkani aallartippai Jiisusi ujaqqullugu aperalugulu tassaanersoq Missiarsi neriorsuutigisaasoq. Jiisusip ima akivai: „Johannesi oqaluttuukkiartorsiuk takusassinnik tusakkassinnillu: Tappiitsut tappissipput, nukillaarsimasut pisupput, pupissut pupeerupput tusilartullu tusaapput; toqusut makipput iivangkiiliulu piitsunut tusarliunneqarpoq.“ — Lukasi 7:22.

Jiisusip tupinnartuliornikkut makititsineranik ikinngutigilluagaanik Lazarusimik makititsineq ilisimaneqarnerpaajugunarpoq. Pisumi tamatumani  Lazarusip toquneraniit ilaqutariit illuannut Jiisusip tikiunneranut sivisuvoq. Kiisami Jiisusi Betaniamut apuummat Lazarusi ullut sisamat toqungareerpoq. Jiisusip ujarak ilerrup paavanut ilineqarsimasoq peeqquaa, Marthalli ima oqarfigaa: „Naalagaq, tippareerpoq, ilivermiilluni ullut sisammeramigit.“ Lazarusip timaata asiulereernera makititaanissaanut akornutaanngilaq. Jiisusip peqqusineratut toqungasoq „anivoq isigai assaalu annoraaminernik nimersimallutik kiinaalu nermussiffigisimalluni“. Tamatuma kingorna Jiisusip akeraasa iliuuserisaannit erserpoq uummarteqqinneqartoq ilumut tassaasoq Lazarusi. — Johannesi 11:43, 44; 12:1, 9-11.

Makititsinermik oqaluttuat taakku sisamat misissoreerlugit qanoq isummersinnaavugut? Tassa inuit makititaasut tamarmik immikkut kinaassuserisimasartik kinaassuseralugu uummarteqqinneqarput. Makititaasut tamarmik ilisarsaapput, allaat qaniginerpaasaminnit ilisarineqarput. Makititaasut arlaannaataluunniit sivisunngitsumi toqungasimanerminni susoqarsimaneranik oqaluttuassaqanngillat. Arlaannaalluunniit silarsuarmi allamiissimanerminik oqaluttuanngilaq. Makittut tamarmik timikkut peqqissuugunarput. Sivisulaartumik sinereerlutik itertutut misigipput Jiisusip oqarneratorluinnaq. (Johannesi 11:11) Taamaattoq piffissap ingerlanerani toqoqqipput.

Asasamik najueqqilernissaq — neriuut nuanningaartoq

Owenip alianartumik toqunerata, allaaserisap matuma siuliani eqqaaneqartup, kingunitsianngua angutaa saniliminut pulaarpoq. Oqalugiaammut Jehovap Nalunaajaasuisa aaqqissugaannut qaaqqusissut nerriviup qaavaniittoq takuaa. Oqalugiaatissap qulequtaa Toqungasut sumiippat? malugaa, tassami apeqqut taannarpiaq eqqarsaatigiuarpaa. Oqalugiaat tusarnaariarpaa oqaatsillu Biibilimeersut tuppallersaatigingaarlugit. Paasivaa toqungasut naalliuuteqanngitsut. Toqungasut, Oweniluunniit, anniarfimmi naalliutsitaanngillat Guutimukartitaanatilluunniit qilammi inngiliusussatut. Ilivermiippulli makititaaffimmi Guutimit uummartitaaqqinnissartik nalliutserlugu. — Oqaluussisartup oqaasii 9:5, 10; Ezekieli 18:4.

Ilaquttassinni alianartumik nalaataqarsimavisi? Owenip angutaata eqqarsartarneratulli eqqarsaatigisarpiuk toqungasut sumiinnersut takoqqinneqarsinnaanersullu? Taamaappat kajumissaarpatsigit makititaanissaq pillugu Biibilimi allamik sumik ajoqersuuteqarnersoq misissoqqullugu. Immaqa ima eqqarsarputit: ’Makititaaffik qaqugu nalliutissava? Kikkorpiaat makititaaneq iluaqutigissavaat?’ Kajumissaarpatsigit allaaserisat tulliuttut atuaqqullugit, apeqqutit taakkua allallu taakkunani sammineqarput. (wE 5/1 05)

[Quppernerup ataani ilanngussaq]

[Qupp. 5-mi assiliartaq]

Jehovap Elisa aqqutigalugu arnap Shunemimiup ernera makitippaa

[Qupp. 5-mi assiliartaq]

Eliap Jehova qinnuigaa nukappiaraq uummarteqqeqqullugu

[Qupp. 6-mi assiliartaq]

Jiisusip uillarnerup Nainimiup ernera makitippaa

[Qupp. 7-mi assiliartaq]

Makititaaffimmi toqukkut annaasimasavut najoqqilissavavut