Inuiaqatigiinnut Guutip toqqakkamisut pigisaanut ilaallutik inunngorput

„Illit inuiaavutit [Jehovamut] Guutinnut pigititaallutit illernartitaasoq. Illit [Jehovap] Guutivit nunarsuarmi inuiaat tamarmik akornanni qinersimavaatit pigisariumallutit.“ — 5 MOSESI 7:6.

1, 2. Jehova malunnangaartunik sunik iliuuseqarpa innuttami iluaqutigisaannik, Israelikkullu Guutimut qanoq ittumik attaveqalerpat?

UKIUMI 1513-imi u.n.s. Jehovap kiffai nunarsuarmiittut taassumunnga allatut attaveqalersinneqarput. Ukioq taanna Jehovap naalagaaffissuaq silarsuarmi pissaaneqangaartoq nikanarsarpaa Israelikkullu inussiaataanermit aniguisillugit. Taamaaliornermigut taakkuninnga annaassisunngorlunilu piginnittunngorpoq. Guutip akuliutinnginnermini Mosesi ima peqqusimavaa: „Israelikkut oqarfigissavatit: ’Uanga tassa [Jehova]! Talermik qullarsimasumik eqqartuussinikkullu pillaatit sakkortungaartut atorlugit aniguisissavassi Egyptenimi inussiaataanissinnit pinngitsaalisaallusilu sulisitaanissinnit. Taava innuttarilerumaarpassi, Guutigissavassingalu.’“ — 2 Mosesi 6:6, 7; 15:1-7, 11.

² Israelikkut Egyptenimit anereernermik kingunitsianngua Guutertik, Jehova, angerfigeqatigaat. Inunnik ataasiakkaaginnarnik, ilaqutariiginnarnik kinguaariiginnarnilluunniit isumaginninnani Jehova maannamiit aaqqissuussaalluartunik nunarsuarmi inuiaqatigiinnik ataatsinik innuttaqalissaaq. (2 Mosesi 19:5, 6; 24:7) Innuttani inatsisinik innuttaaqatigiittut aaqqissuussaanerannut, sulilu pingaarnerusumik, pallorfiginninnerannut atuuttussanik tunivai. Mosesip taakku ima oqarfigai: „Sumi pissaanilissuarnik inuiaqarnerpa guuteqartunik [Jehovap] uagut Guutitta torlorfigigaangatsinni uatsinnut qanillisarneratut innuttaminnut qanitsigilersartunik? Sumi inuiaqarnerpa pissaanilissuarnik inatsisinik malittarisassianillu pigisaqartunik inatsisitut ullumi ilissinnut saqqummiussattut naapertuilluartigisunik?“ — 5 Mosesi 4:7, 8.

Inuiaqatigiinnut nalunaajaasuusunut ilaallutik inunngortut

3, 4. Israelikkut inuiaqatigiittut pilersinneqarnerannut pissutaasoq pingaarutilik suua?

³ Ukiut hundredellit arlallit tamatuma kingorna Jehovap pruffiitini Esaja aqqutigalugu Israelikkut eqqaasippai inuiaqatigiinngornerannut pissutaasumik pingaarutilimmik. Esaja ima oqarpoq: „Ima oqarpoq [Jehova], ilinnik pinngortitsisoq, Jaaku, ilinnik piliortoq, Israeli: ’Siooraqinak, utertippakkit, atikkut taallutit qaaqquakkit, pigaakkit! Uangami tassaavunga [Jehova], Guutit, Israelip Illernartua annatsitsisit. . . . Aggiussigit ernikka ungasissumit, panikkalu nunarsuup isuanit, kikkulluunniit atikkut uannut pigisassanngortitaasut,  pinngortitakka uannut ataqqinaatissatut, uanga piliakka pinngortitakkalu. Ilissi uanga ilisimannitsigaassi [nalunaajaasigaassi, NV] . . . kiffara qinersimasara. . . . Inuiaat uannut piliarisama nersorneqaatissara nalunaajaatigissavaat.’“ — Esaja 43:1, 3, 6, 7, 10, 21.

⁴ Israelikkut inuiaqatigiiugamik Jehovap aqqanik taaguuteqartut taassuma kisimi oqartussaanera inuiannut allanut nalunaajaatigisussaavaat. Inuiaqatigiiusussaapput Jehovap ’ataqqinaatissaatut pinngortitaasut’. Jehovap ’nersorneqaatissaa nalunaajaatigisussaavaat’, annaassiniarluni iliuuserisimasai tupinnangaartut oqaluttuaralugit taamaalillutillu aqqa illernartoq ataqqinartillugu. Naatsumik oqaatigalugu, inuiaqatigiiusussaapput Jehovamut nalunaajaasuusut.

5. Israelikkut qanoq ilillutik inuiaqatigiiuppat tunniulluinnarsimasut?

⁵ 1000-ikkunni u.n.s. kunngi Salomo oqarpoq Jehovap Israelikkut inuiaqatigiittut immikkoortutut pilersissimagai. Taanna Jehovamut qinunermini ima oqarpoq: „Illit, Guuti [Jehova], Israeli nammineq pigisassattut nunarsuup inuinit tamanit immikkoortissimavat.“ (1 Kunngit 8:53) Israelikkunni inuit ataasiakkaat aamma Jehovamut immikkut ittumik attaveqarput. Siusinnerusukkut Mosesip taakku ima oqarfigisimavai: „[Jehovap] Guutissi erneraasi. . . . Inuiaavusimi [Jehovamut] Guutissinnut pigititaallusi illernartitaasut.“ (5 Mosesi 14:1, 2) Taamaammat Israelikkut inuusuttortaat Jehovamut tunniulluinnartariaqanngillat. Inuiaqatigiinnut Guutimut tunniulluinnarsimasunut ilaallutik inunngorput. (Tussiaat 79:13; 95:7) Kinguaariissoqatigiit nutaat tamarluinnarmik Jehovap inatsisaanik ilinniartinneqartarput angeruserlu Jehovap Israelikkunnut angeruserisaa tunngavigalugu taakkuninnga maleruaasussaatitaallutik. — 5 Mosesi 11:18, 19.

Aalajangersinnaanermut kiffaanngissuseqarput

6. Israelikkut tamarmik immikkut sumik aalajangigassaqarpat?

⁶ Israelikkut inuiaqatigiinnut tunniulluinnarsimasunut ilaallutik inunngoraluarlutik, tamarmik immikkut namminneq aalajangertussaavaat Guuti kiffartorfigissanerlugu. Taakkua nunamut neriorsuutigisamut isinnginneranni Mosesip ima oqarfigai: „Ullumi qilak nunalu ilisimannittoralugit ilissinnut saqqummiuppakka inuuneq toqulu, pilluaqqussut perloqqussullu. Inuuneq qinerniaruk illit kinguaassatillu inuuginnaqqullusi! [Jehova] Guutit asassavat naalassallugulu attavigittuinnarlugulu! Taava inuuginnassaatit sivisuumillu inuussallutit najugaqarlutit nunami [Jehovap] siuaasannut Aaperaamut Iisaamullu Jaakumullu tunniukkumallugu neriorsuutigisimasaani.“ (5 Mosesi 30:19, 20) Taamaattumik Israelikkut tamarmik immikkut aalajangertussaapput Jehova asassanerlugu, naalassanerlugu attavigittuinnassanerlugulu. Israelikkut namminneq piumasamittut iliorsinnaatitaagamik aalajangikkamik kinguneri atortariaqarpaat. — 5 Mosesi 30:16-18.

7. Josvap nalaani inuusut toqoreermata qanoq pisoqarpa?

⁷ Eqqartuussisoqarnerata nalaa aalajaannerup aalajaannginnerullu qanoq kinguneqartarnerannik paasinarsisitsilluarpoq. Eqqartuussisoqartalernerata nalaa sioqqutitsiarlugu Israelikkut Josvap maligassiuilluarnera malippaat pilluaqquneqarlutillu. „Inuit [Jehova] kiffartuuppaat Josva inuutillugu utoqqaallu Josvamit inuummersornerusut [Jehovallu] Israelimut qanoq iliornerinik angeqisunik tamanik takunnissimasut suli inuutillugit.“ Josvalli toqunerata kinguningaatsiaa „ineriartulerput kinguaariissoqatigiit nutaat [Jehovap] Israelikkunni naammassisaanik ilisimasaqanngitsut. Taava Israelikkut [Jehovap] isaani ajortumik iliulerput.“ (Eqqartuussisut 2:7, 10, 11) Nalunanngitsumik kinguaariissoqatigiinnut inuusunnerusunut misilittagakitsunut taakkununnga ilaasut inuiaqatigiinnut tunniulluinnarsimasunut, Jehovap itsaq tupinnangaartunik iliuuseqarfigisimasaanut, ilaasutut kingornussartik pingaartinngilaat. — Tussiaat 78:3-7, 10, 11.

Tunniulluinnarnerminnik eqqortitsisariaqarput

8, 9. (a) Aaqqissuussaq suna iluaqutigalugu Israelikkut Jehovamut tunniusimanerminnik ersersitsisinnaanngorpat? (b) Namminneq kajumissutsiminnit pilliuteqartut pilliuteqarnertik qanoq iluaqutigisarpaat?

⁸ Jehovap kiffani inuiaqatigiinnut tunniulluinnarsimasunut ilaanerminnik ersersitsinissamut  periarfissippai. Assersuutigalugu inatsisinut ilaapput pilliutinik assigiinngitsunik aaqqissuussinerit, pilliutillu ilaat pinngitsoorani pilliutigineqartussaapput ilaallu nammineq kajumissutsimit pilliutigineqartussaallutik. (Hebræerit 8:3) Pilliutinut taakkununnga ilaapput pilliutit ikikkagassat, naatitanik pilliutit pilliutillu nereqatigiissutissat nammineq kajumissutsimit pilliutigineqartartut — tunissutit qujaniutitut aamma Jehovamit iluarisaalerniarluni taassumunnga tunniunneqartartut. — 3 Mosesi 7:11-13.

⁹ Nammineq kajumissutsimit pilliutit taakku Jehovap iluarai. Pilliutit ikikkagassat naatitanillu pilliutit pillugit allassimavoq ’tikkat Jehovamut naamajuminartuusoq’. (3 Mosesi 1:9; 2:2) Nereqatigiissutissamik pilliuteqaraanni nersutip aava orsualu Jehovamut tunniunneqartarput neqaatalu ilaa palasinit ilaalu pilliuteqartumit nerineqartarlutik. Taamaammat nerineruvoq assersuutaasoq Jehovamik eqqisseqateqarnermut ersiutaasoq. Inatsisini ima allassimavoq: „Pilliutit nereqatigiissutissat [Jehovamut] sassaanniaraangassigit maleruagassat maleruassavasi [Jehovamit] iluarineqaqqullusi.“ (3 Mosesi 19:5) Israelikkut tamarmik inunnguutsiminnit Jehovamut tunniulluinnarsimasuupput, namminnerli kajumissutsiminnit pilliuteqarnermikkut Jehovamut tunniusimanerminnik ersersitsisut taassumannga ’iluarineqartarput’ pilluaqquneqangaartarlutillu. — Malaki 3:10.

10. Jehovap qanoq ersersippaa Israelikkut Esajap nalaani Malakillu nalaani inuusut iluarinagit?

¹⁰ Taamaattoq inuiaqatigiit Israelikkut tunniulluinnarsimasut Jehovamut ilumuunngitsuliorajupput. Jehovap pruffiitini Esaja aqqutigalugu taakku ima oqarfigai: „Savaaqqat pilliutitit ikikkagassat uannut aggiutinngilatit. Pilliutinnik toqutassanik uanga naalannartinngilarma. Uanga naatitanit pilliutissanik tuneqqullunga pisarissersunngilakkit.“ (Esaja 43:23) Aamma pilliutit kajuminnermik asanninnermillu pissuteqarnani pilliutigineqartut Jehovap isaani naleqanngillat. Assersuutigalugu Esajap toquneranit ukiut 300-t missiliorlugit qaangiuttut, pruffiitip Malakip nalaani, Israelikkut nersutinik napparsimasunik tusiattunillu pilliuteqartarput. Taamaammat Malakip taakku ima oqarfigai: „Nuannarisarinngilassi, oqarpoq Katersaarsuit [Jehovaat], pilliutisilu piumanngilakka. . . . Nersutaatit tillitat tusiattullu  nappaateqartullu pilliutigisassatut sassaattarpasi. Isumaqarpisi iluaralugit assassinnit tigussagikka, oqarpoq [Jehova].“ — Malaki 1:10, 13; Amosi 5:22.

Inuiaqatigiittut tunniulluinnarsimasutut ajattorneqartut

11. Israelikkut qanoq periarfissinneqarpat?

¹¹ Israelikkut Jehovamut tunniulluinnarsimasutut inuiaqatigiinngornerata nalaani Jehovap taakku ima neriorsorpai: „Naalakkussinga angeruseralu aalajangiullugu inuiaqatigiinnit tamanit immikkoortillusi pigisassarsiariumaarpassi, nunarsuaq tamaat uanga pigigakku. Uannut tassaalissaasi kunngeqarfik palaseqatigiinnik innuttalik inuiaqatigiillu illernartut.“ (2 Mosesi 19:5, 6) Missiarsi neriorsuutigisaq taakkua akornanni saqqummerumaarpoq Guutillu naalagaaffiani naalakkersuisunut siulliullutik ilaasortanngornissaannut periarfissillugit. (1 Mosesi 22:17, 18; 49:10; 2 Samueli 7:12, 16; Lukasi 1:31-33; Romamiut 9:4, 5) Israelikkulli amerlanerpaartaat tunniulluinnarnerminnik eqqortitsinngillat. (Matthæusi 22:14) Missiarsi ajattorpaat naggataatigullu toqullugu. — Apustilit Suliaat 7:51-53.

12. Jiisusip oqaasiisa suut paasinarsisippaat Israelikkut inuiaqatigiittut tunniulluinnarsimasutut Jehovap pigisaatut ajattorneqartut?

¹² Jiisusip ullualuit qaangiuppata toqusussaalluni juutit upperisarsiornikkut siuttui ima oqarfigai: „Allakkani imaattut atuanngisaannarpisigit? Ujarak taanna illuliortut narrugisaat ujaraalerpoq teqeqquulluni tunngaviusoq. Tamassa [Jehovap] nammineq suliaa, tupinnangaarpoq isitsinnut. Taamaattumik oqarfigaassi: Guutip naalagaaffia ilissinnit peerneqassaaq tunniunneqassallunilu inuiannut inerititaqartitsisinnaasunut.“ (Matthæusi 21:42, 43) Jehovap Israelikkunnik inuiaqatigiittut imminut tunniulluinnarsimasunik ajattuinera paasinarsisillugu Jiisusi ima oqarpoq: „Jerusalemi, Jerusalemi! Pruffiitinik toqutsisutit ilinnullu aallartitat ujaqqanik milloorlugit. Qasseriarlungamitaava qitornatit katersorniartaraluarpakka, soorlu kukkukuup piaqqani sulummi ataannut katersortarai, piumanngilasili. Illorsi ilissinnut qimagaassaaq inuerullugu.“ — Matthæusi 23:37, 38.

Inuiaqatigiit tunniulluinnarsimasut nutaat

13. Jeremiap nalaani Jehovap suna siulittuutigaa?

¹³ Pruffiiti Jeremiap nalaani Jehova innuttaminut tunngatillugu allamik siulittuuteqarpoq. Ima allassimavoq: „Ullut nalliukkumaarput, oqarpoq [Jehova], taava Israelip kinguaavi Judallu kinguaavi nutaamik angerfigeqatigissavakka. Angerutsip taassuma assigissanngilaa taamani siuaasaat tasiorlugit Egyptenimit anisikkakkit taakkununnga angerutigisara. Angerusermi taanna unioqqutippaat uffa uanga tassaagaluartunga taakkununnga naalagaasoq, oqarpoq [Jehova]. Kisianni angeruseq ullut nalliuppata Israelip kinguaavinut angeruseriumaagara mannaavoq, oqarpoq [Jehova]: Inatsisinnik ilumiulissavakka uummataannullu allallugit, taakkualu Guutigissavaannga, uangalu innuttarissavakka.“ — Jeremia 31:31-33.

14. Inuiaqatigiit tunniulluinnarsimasut Jehovap pigisai nutaat qanga aamma suna tunngavigalugu piulerpat? Inuiaqatigiit nutaat taakku kikkuuppat?

¹⁴ Ukiumi 33-mi, Jiisusi toqummat kingusinnerusukkullu aammi kuineqarsimasup nalinganik Ataataminut sassaassimmat, angeruseq nutaaq taanna tunngavilerneqarpoq. (Lukasi 22:20; Hebræerit 9:15, 24-26) Ukiumili 33-mi piinsip ulluani anersaaq illernartoq kuineqarmat inuiaqatigiillu nutaat, „Israeli Guutip pigisaa“, pilersinneqarmat aatsaat angeruseq atulerpoq. (Galatiamiut 6:16; Romamiut 2:28, 29; 9:6; 11:25, 26) Apustili  Petrusi kristumiut tanitat ima allaffigai: „Ilissi tassaavusi eqqarleriit qinikkat, palaseqatigiit kunngikkormiuusut, inuit illernartut, innuttassarsiat, Guutip ilissinnik taartumit qaamasuminut tupinnaqisumut nooqqullusi qaaqqusisup pissaaneranik nalunaajaasussat, ilissi siornagut innuttarineqanngitsusi, maannali Guutimut innuttaasusi.“ (1 Petrusi 2:9, 10) Jehova uinikkullu Israelikkut immikkut ittumik attaveqarunnaarput. Ukiumi 33-mi u.n.k. Guutimit iluarisaasut tassaajunnaarput uinikkut Israelikkut, tassaalerpulli Israelikkut anersaakkut ittut, ilagiit kristumiut, ’inuiaat [naalagaaffiup Missiarsikkoortup inerititaanik, 1900/1961] inerititaqartitsisinnaasut’. — Matthæusi 21:43.

Nammineq tunniulluinnarneq

15. Kuissut suna piinsip ulluani Petrusip tusarnaartuminut kuissutigeqqullugu kajumissaarutigaa?

¹⁵ Ukiumi 33-mi piinsip ulluata kingorna inuit tamarmik immikkut, juutit Guutimillu nalusut, namminneq Guutimut tunniulluinnartariaqalerput kuisillutillu „Ataatap Ernerullu Anersaallu Illernartup aqqani“. * (Matthæusi 28:19) Apustili Petrusip juutit juutillu upperisaannut ilanngussimasut tusaarusuttut piinsip ulluani ima kajumissaarpai: „Allamik isumataaritsi, Jiisusi-Kristusillu aqqani tamassi kuisigitsi ajortissi isumakkeerneqaatissaannik, taava Anersaaq Illernartoq tunissutisiarissavarsi.“ (Apustilit Suliaat 2:38) Juutit juutillu upperisaannut ilanngussimasut taakkua kuisinnerminni Jehovamut tunniulluinnarsimanertik ersersiinnarnagu, aamma ersersittussaavaat Jiisusi ajortiminnik Jehovamit isumakkeerfigineqaatissamittut ilassisimallugu. Taanna Jehovap palasiuneratut Siulersortimissullu, ilagiinnut kristumiunut niaquusutut, akuerisariaqarpaat. — Kolossemiut 1:13, 14, 18.

16. Paulusip nalaani eqqortuliorusuttut — juutit Guutimillu nalusut — qanoq ilillutik Israelikkunnut anersaakkut ittunut ilaalerpat?

¹⁶ Ukiut arlallit tamatuma kingorna apustili Paulusi ima oqarpoq: „Damaskusimiittunut nalunaajaaqqaarallarpunga taavalu Jerusalemimi juutillu nunaanni tamarmi Guutimik nalusunuttaaq allamik isumataaqqullugit Guutimullu saallutik suliallu allamik isumataarnerup piumasarisai suliaralugit.“ (Apustilit Suliaat 26:20) Paulusip inuit — juutit Guutimillu nalusut — Jiisusip Kristusiuneranik, imaluunniit Missiarsiuneranik qularunnaarsereeramigit tunniulluinnarnissamut kuisinnissamullu ikiorpai. (Apustilit Suliaat 16:14, 15, 31-33; 17:3, 4; 18:8) Ajoqersuganngorlaat taakku Guutimut saannermikkut Israelikkunnut anersaakkut ittunut ilaalerput.

17. Naqissusiineq suna naammassineqangajalerpa, suliarlu alla suna suliarineqaleruttorpa?

¹⁷ Ullumikkut anersaakkut Israelikkut kinguleruttut inaarutaasumik naqissuserneqarnissaat qanillivoq. Tamanna pereerpat „inngilit sisamat“ ’annikilliortitaangaarnerup’ anoraanik aseruisunik uninngatitsisut, anorit taakkua iperarnissaannut piginnaatitaassapput. Taamatut pisoqanngikkallarnerani ’amerlangaartunik’, nunarsuarmi naassaanngitsumik inuunissamik neriugisalinnik, maanna katersuisoqaleruttorpoq. ’Savat allat’ taakku „Savaaqqap aavanut“ uppernerminnik ersersitsiniarlutik Jehovamullu tunniulluinnarnerminnut assersuutaasumik kuisinniarlutik aalajangerput. (Saqqummersitat 7:1-4, 9-15; 22:17; Johannesi 10:16; Matthæusi 28:19, 20) Taakkua ilagaat inuusuttorpassuit angajoqqaanit kristumiuusunit perorsarneqarsimasut. Inuusuttut taakkua ilagippatsit, ilimanarpoq allaaserisap tullia soqutigissagit.

[Quppernerup ataani ilanngussaq]

Uteqqiineq

• Sooq Israelikkut inuusuttortaat namminneq Jehovamut tunniulluinnartariaqanngillat?

• Israelikkut qanoq ersersissinnaavaat tunniulluinnarsimanerminnik eqqortitsillutik?

• Sooq Jehovap Israelikkut inuiaqatigiittut tunniulluinnarsimasutut pigisamisut ajattorpai, inuiaqatigiillu taakku kikkunnik taarserneqarpat?

• Ukiumi 33-mi piinsip ullua aallarnerfigalugu juutit Guutimillu nalusut Israelikkunnut anersaakkut ittunut ilaalerniarlutik qanoq iliortariaqarpat?

[Atuaqqissaarnermi apeqqutit]

[Qupp. 8-mi assiliartaq]

Israelikkut inuiaqatigiinnut Guutip toqqakkamisut pigisaanut ilaallutik inunngorput

[Qupp. 10-mi assiliartaq]

Israelikkut tamarmik immikkut namminneq aalajangertussaavaat Guuti kiffartorfigissanerlugu

[Qupp. 10-mi assiliartaq]

Israelikkut nammineq kajumissutsimit pilliuteqarsinnaatitaaleramik Jehovamut asanninnerminnik ersersitsinissamut periarfissaqalerput

[Qupp. 12-mi assiliartaq]

Ukiumi 33-mi piinsip ulluata kingorna Kristusip ajoqersugai namminneq Guutimut tunniulluinnartariaqarput tamannalu kuisinnermikkut ersersillugu