Upperisamik sorlermik toqqaaneq pingaaruteqarpa?

INUIT amerlanerit pisiniaraangamik pisiassanik qinigassaqarluartarnera iluarisarpaat. Paarnat naatitallu assigiinngitsut amerlagaangata mamarinerusat ilaquttallu iluarinerusaat pisiarineqartarput. Atisaarniarfimmi atisanik assigiinngitsorpassuarnik assigiinngitsunillu qalipaatilinnik nioqquteqarpat nammineq tulluarinerusanik qinersisoqartarpoq. Inuunermi aalajangikkat ilaat inuup nammineq nuannarinerusaanut ersiutaaginnarput. Aalajangikkat allat, assersuutigalugu nerisassanut ikinngutinulluunniit tunngasut, atugarissaarnitsinnut sunniuteqartarput. Taavami upperisarsiorneq pillugu toqqaaneq? Guutisiorneq inuttut nammineq iluarinerusamik ersersitsiinnartussaava? Imaluunniit nammineq atugarissaarnitsinnut sunniuteqarpa pingaarutilimmik?

Upperisarsiornerit assigiinngitsorpassuit toqqagassaapput. Ullumikkut nunarpassuarni upperisarsiornikkut kiffaanngissuseqarneq qulakkiigaavoq, inuppassuillu angajoqqaamik upperisaannik qimatsinissaminnik nangaannginneruleraluttuinnarput. USA-mi misissuinerit ersersippaat Amerikamiut 80 procentii „isumaqartut upperisaq annassutaasinnaasoq ataasiinnaanngitsoq“. Misissuinermi tamatumani aamma erserpoq „apersorneqartut tallimaagaangata ataaseq inersimasunngoreerluni allamik upperisaqalertartoq“. 2005-imi Brasiliami misissuinermit erserpoq Brasiliamiut tamarmik sisamararterutingajaat allamik upperisaqalersimasut.

Ajoqersuutit upperisarsiortut assigiinngitsut assigiinngissutaat siornatigut sakkortuumik oqallisigineqartarput. Ullumikkut isuma una nalinginnaavoq: ’Qanoq upperisaqarneq apeqqutaanngilaq.’ Ilumoorpali? Upperisamik sorlermik toqqaanerit ilinnut pingaaruteqalersinnaava?

Soorlu pisiniaq pisiassap pilerfianut tunngasumik aperisartoq, taamatuttaaq pitsaassaaq ima aperigaanni: ’Upperisarsiornerit assigiinngitsut qanoq pilersimappat, aamma sooq taama amerlatigippat?’ Biibilimi tamanna akineqarpoq.

 Upperisarsiorneq qanoq pilersinnaasoq

Itsaq Israelimi Jiisusip nunaliarnissaa ukiunik 1000-ingajannik sioqqullugu kunngi Jeroboamip upperisarsiorneq nutaaq pilersippaa. Jeroboami naalagaaffimmi avannarlermi Israelimi namminersortumi kunngit siullersaraat. Anguniakkani anguniarlugu inunnik nakutitsiniarnermini imaannaanngitsumik naammassiniagassaqarpoq. „Kunngi siunnersueqatigiissitsivoq sanatitsillunilu nersuteeraasalianik angutivissanik marlunnik kuultiusunik, oqarlunilu: ’Jerusalemimukartariaaruppusi. Israeli, aajuna Guutit ilinnik Egyptenimit anisitsisoq.’“ (1 Kunngit 12:28) Erseqqippoq kunngip kissaatigigaa inuit Jerusalemimut, pallorfiginnittarfigisaminnut, ilumoorfiginnikkunnaarnissaat. Upperisarsiorneq Jeroboamip pilersitaa ukiuni hundredelikkuutaani atuuppoq inuillu millionilikkuutaat ajunaarutigaat inuiaat Israelikkut tunussisut Guutip akisussaatimmagit. Upperisarsiorneq Jeroboamip atulersitaa politikkimut tunngasumik siunertaqarpoq. Ullumikkut upperisarsiornerit naalagaaffimmut atasut ilaat aamma politikkikkut pissaaneqarnerulerniarnermut tunngatillugu pilersitaapput.

Apustili Paulusip upperisarsiornernik nutaanik pilersitsisoqartarneranut pissutaasoq alla uparuarpaa ima oqarluni: „Nalunngilara peerukkuma amaqqut qaasuttut ilissinnut tikiukkumaartut savaatinillu asattuussissanngitsut. Allaallu ilissi akornassinnit saqqummersoqarumaarpoq angutinik ilumoortuunngitsumik oqaluttunik ajoqersukkat imminnut malinnaatikkumallugit.“ (Apustilit Suliaat 20:29, 30) Siuttuusut makitasuut imminnut malugeqqusaarlutik upperisarsioqatigiinnik pilersitsiniartarput. Upperisarsiortut eqqunngitsumik kristumiuunerartut immikkoortorpassuarnut avissaartuussimapput.

Upperisarsiornerit kikkunnit iluarisaaniarsarippat?

Inuit pisariaqartitsisut pisariaqartitaannik matussusiiniarluni upperisarsioqatigiinnik nutaanik pilersitsisoqartarpoq. Assersuutigalugu aviisimi Economist-imi eqqartorneqarput USA-mi upperisarsioqatigiifferujussuit. Ilagiit taakkua ilaasortaat amerliartupallapput „pisiniarfiit ingerlalluartut tamarmik tunngavigisaat una tunngavigalugu pilersinneqarsimagamik: sullitaq pingaarnerpaavoq“. Ilaasa aliikkusersuutigisarpaat „videomik isiginnaagassianillu isiginnaartitsineq aamma nipilersuutit“. Ilagiinni tamakkunani siuttuusut ilaasa ilaasortamik qanoq „pisuunngorsinnaanerannik, peqqissuusinnaanerannik ajornartorsiutaarussinnaanerannillu“ ilinniartissinnaanerarpaat. Ilagiit isornartorsiorneqarput aliikkutassaqartitsiviunerarlugit imaluunniit imminut ikiornissaq pillugu suliaqarfiunerarlugit, taamatullu paasissutissiisup aamma oqaatigaa „inuit pisariaqartitaannut naleqqussaannartartut“. Nalunaarusiami ima isummertoqarpoq: „’Niuernerup’ upperisarsiornerullu kattutitinneqarnerat assut iluatsilluarsimavoq.“

Upperisarsiortut allat immaqa taama niuertorpalaartiginngillat, ilagiilli „inuit pisariaqartitaannut naleqqussartartut“ Paulusip ima mianersoqqusineranik eqqaasitsipput: „Ullussani nalliuttussani inuit ajoqersuut peqqissinartoq naammagiunnaarumaarpaat, namminneq iluarisaminnik amerlaqisunik ajoqersuisussarsiumaarput siutimik tusarnarisaat tunngavigalugu. Sallusuissut tusarumajunnaarumaarpaat oqaluttuatoqqallu sammisarilerlugit.“ — 2 Timotheusi 4:3, 4.

Upperisarsioqatigiippassuit Guutimit iluarisaarusunnermit pinnatik, politikkikkulli pissaaneqarusunneq, sunniuteqarusunneq nuannarineqarusunnerlu tunngavigalugit pilersimapput. Taamaammat tupaallannanngilaq ajortunut soorlu meeqqanik atornerluinernut, peqquserluttuliornernut, sorsunnernut peqqarniisaarnianullu akuusarnerat. Upperisarsiorneq asuliinnaliuutaavallaaqaaq. Qanorli ililluni nakutitaanaveersaartoqarsinnaava?

[Qupp. 4-mi assiliartaq]

Upperisarsioqatigiippassuit Guutimit iluarisaarusunnermit pinnatik, politikkikkulli pissaaneqarusunneq, sunniuteqarusunneq nuannarineqarusunnerlu tunngavigalugit pilersimapput