Jehovap oqaasia uumavoq

Upputinit pingaarnersat

PRUFFIITI Jeremiap eqqartuussutip ukiuni 40-ni oqaluussissutigisami eqquunnera angumeraa. Pruffiitip illoqarfiup nuannarisami aserugaaneranut takunnittuunini qanoq attortissutigaa? „Jeremia issiavoq qiallunilu uppummillu matuminnga Jerusalemi upillugu,“ Septuaginta-mi grækerisuumi Upputit taama aallartipput. Upputini ukiumi 607-imi u.n.s., Jerusalemip qaammatini 18-ini ungusaaqqaneranik ikuallanneqarneranillu pruffiitip suli eqqaamannilluarnerani, allanneqartuni Jeremiap aliasungaarnera takorlooruminartumik allaatigineqarpoq. (Jeremia 52:3-5, 12-14) Oqaluttuarisaanermi illoqarfiup taassuma taama killitsinnartigisumik upputigineqartigineratulli illoqarfik alla upputigineqarsimanngilaq.

Upputit kapitalii tallimat taallarpalaartuupput. Kapitalit siulliit sisamat upputaapput tallimaallu qinnutaalluni. Erinarsuutit siulliit sisamat versii alfabeti malillugu tulleriiaagaapput, tassa versit tamarmik hebræerit naqinnerisa 22-usut ilaannik aallartipput, naqinnermik siullermik aallaqqaatilik siulliulluni. (Takukkit Ny Verden Oversættelsen-imi Upputit.) Erinarsuutit tallimaat 22-nik, hebræerit naqinnerisa amerlaqataannik, verseqaraluarluni alfabeti malillugu tulleriiaagaanngilaq.

„ISIKKA QULLINERMIT TAPPIIKUJUPPUT“

(Upputit 1:1–2:22)

„Alianaq! Kiserliulersimangaarami illoqarfik qanga inuttoorsuugaluartoq; inuianni nuimanersaagaluartoq uillarnertut maanna ilersimavoq. Nunat akunnerminni dronningiutitaat sulisinneqalerpoq inussiatut.“ Jerusalemi pillugu Upputit Jeremiap allatai taama aallartipput. Pissutsinut alianangaartunut tamakkununnga pissutaasoq pruffiitip ima oqaatigaa: „Annikilliortitaammat [Jehovamit] ajortuliarpassuani pillugit.“ — Upputit 1:1, 5.

Uillarnertut uiminit qitornaminillu qimataasimasutut Jerusalemi ima aperivoq: „Anniaateqarnerluni uannut anniaatigititaasup assinganik?“ Akeqqani pillugit Guutimut ima qinuvoq: „Ajussusiat tamaat takujuk, iliorfigikkit soorlu uanga pigimma ajortuliakka tamaasa pillugit. Anersaarulunnikka amerlaqaat uummatigalu napparsimavoq.“ — Upputit 1:12, 22.

Annikilliungaarluni Jeremia ima oqarpoq: „Kamangaarnermini [Jehovap] nallorpai nassuit Israelimiittut tamaasa. Akeqqat siornanni uteriartiinnarpaa talerpini; Jaakumi ikumavoq innertut ikualasutut tamanik nungutitsisutut.“ Aliasungaarnini pruffiitip ima oqaatigaa: „Isikka qullinermit tappiikujupput, ilunni qappiorpoq. Inuummarissutigisara nunamut kuineqarpoq.“ Allaat sanioqquttut tupigusullutik ima oqartarput: „Tassaagaluarnerpa illoqarfik kusanassutsimigut nallerneqannginnerartagaat, nunarsuarmut tamarmut nuannaarutaasoq?“ — Upputit 2:3, 11, 15.

Allassimaffiit pillugit apeqqutit akineqartut:

1:15, 1900/1961 — Qanoq ’tunguiaaffik Jehovap tummarpaa niviarsiamut Judap panianut‘? Illoqarfik, niviarsiamut assersuunneqartoq, Babylonimiunit aserorneqarmat aammik kuisinertaqangaarmat viinnissanut tunguiaaffimmi aserorterneqartunut assersuunneqarsinnaavoq. Jehovap tamanna siulittuutigisimammagu taamatullu pisoqarnera akuerimmagu oqartoqarsinnaavoq taanna ’tunguiaaffimmik tummartuusoq’.

 2:1 — Qanoq ’Israelip naalannassusia qilammit nunamut nalunneqarpa’?’Qilak nunamit qutsinnerummat’ qutsissisitap nikanarsagaanera ’qilammit nunamut igitaanertut’ ilaannikkut eqqartorneqartarpoq. Jerusalemi aserorneqarmat Judalu inuerummat „Israelip naalannassusia“ — Israelip Jehovamit pilluaqqusaagallarami naalannaataa pissaaneralu — nunamut iginneqarpoq. — Esaja 55:9.

2:1, 6 — Jehovap ’isigaasa tummarsimaffiat’ aamma ’illunngua’ suuppat? Tussiaasiortoq ima erinarsorpoq: „Ineqarfianut piartorta palloriartorluta isigaasa tummarfiata saani.“ (Tussiaat 132:7) ’Isikkat tummarsimaffiat’ Upputit 2:1-imi pineqartoq tassaavoq illu Jehovamik pallorfiginnittarfik, imaluunniit naalaffik. Babylonimiut ’Jehovap naalaffia ikuallatsippaat’ illuusaliamik ikuallatsitsinertut. — Jeremia 52:12, 13.

2:16, 17 — Hebræerit alfabetiat malillugu tulleriinneqassagunik versi 16 hebræerit naqinnerannik ‛ajin-imik versilu 17 pe’-mik aallaqqaateqassannginnamik? (Takukkit Ny Verden Oversættelsen-imi Upputit.) Isumassarsisitaallutik allattut taamatut taallioriaaseqartut naqinnerit taamatut tulleriinnilersortarsimagunarpaat. Taamaaliorneq ajorput taallaq taalliortorpalaarunnaarluni eqarnarsigaangat. Isumaa taallioriaatsimit, eqqaamajuminarsaataaginnartumit, pingaarneruvoq. Aamma Upputini kapitali 3-mi 4-milu naqinnerit taakku marluk paarlaallugit tulleriinnilersimapput. — Upputit 3:46, 49; 4:16, 17.

2:17 — Jerusalemimut tunngatillugu ’oqaaserisaq’ sunaana Jehovap eqquutitikkaa? Erseqqippoq uani Mosesimik allakkat pingajui 26:17 innersuussutigineqartoq, tassani ima allassimavoq: „Pillassavassi akeqqassinnit qunusiaalersillusi. Akeqqassi naalatsigilissavaasi, qimaasassaasilu uffa malersorneqanngikkaluarlusi.“

Ilinniarfigisinnaasavut:

1:1-9. Jerusalemi unnuakkut qiajuarpoq, qulliilu uluaatigut kuupput. Isaaffii tamarmik inoqanngillat, palasiilu anersaarulupput. Niviarsissat nanertisimangaarput, namminerlu aliasungaarpoq. Sooq? Jerusalemi sualuttumik ajortuliorami. Atequtai mingutsersimapput. Unioqqutitsinerup inerititaa tassaanngilaq nuannaarneq; tassaappulli qulliit, anersaarulunneq, aliasunnerlu.

1:18. Jehova unioqqutitsisunik pillaagaangami naapertuilluartumik iliortuaannarpoq.

2:20. Israelikkut mianersoqquneqarsimapput Jehova naalakkumanngikkunikku perloqqussutinik nalaataqartarumaartut. Ilaasa allaat ’illissamik inerititaat, tassa ernermik panimmillu neqaat’ neriniartarsimavaat. (5 Mosesi 28:15,  45, 53) Guutimut naalannginneq sianiilliorneruvoq.

„TUSAANNGITSUUSAAQINAGU AJUNAALERLUNGA NILLIANERA“

(Upputit 3:1–5:22)

Upputini, kapitali 3-mi, Israelikkut ’angummik’ taaneqarput. Atugarlioraluarluni angut taanna ima erinarsorpoq: „[Jehova] ajunngitsuliortarpoq neriuffiginnitsiminut imminillu ujarlersunut.“ Guuti ima qinnuigaa: „Tusaanngitsuusaaqinagu ajunaalerlunga nillianera!“ Akeqqami asissuinerat Jehovamut malugeqquaa ima oqarluni: „Akilikkit, [Jehova], qanoq iliorneri pillugit.“ — Upputit 3:1, 25, 56, 64.

Jerusalemip qaammatini 18-ini ungusaaqqanerata kingunerisai tataannartut pillugit Jeremiap misigissutsini oqaluttuarai imalu upilluni: „Innuttama paniata ajortuliai sualunnerupput ajortulianit Sodomami, imaaliallaannaq piuneerutitaasimasumi kimilluunniit qanoq iliuuseqarfigineqarnani.“ Jeremialu ima nangippoq: „Panamit toqutaasut toqu oqinaarneruaat perlerlutik toqusuninngarnit, ikilerneqarsimallutik maaniinnaq nalatillutik narsaatip inerititaanit ungasillutik.“ — Upputit 4:6, 9.

Taallat tallimaanni Jerusalemip innuttai oqalupput. Ima qinupput: „[Jehova], pineqaaterput eqqaamajuk, qiviarlutillu takujuk mitannarsisitaanerput.“ Aliasuutitik taagoriarlugit ima qinupput: „Illilli [Jehova], naassaanngitsumik kunngiuvutit, issiavissaarsuit atavoq kinguaariikkuutaani. [Jehova], ilinnut saatsitsigut uterfigeqqullutit, ulluvut nutaanngortittakkit siornatigut pisarnittut.“ — Upputit 5:1, 19, 21.

Allassimaffiit pillugit apeqqutit akineqartut:

3:16 — Allassimasoq una qanoq isumaqarpa: „Tamuatippaanga ujaraaqqanik“? Qinerlerfissiami ima allassimasoqarpoq: „Juutit aallarussaagamik aqqutaani iffiugassatik nunami itersaliorlutik iffiortariaqartarsimagunarpaat. Taamaattumik iffiugaat ujaraaraqartarsimapput.“

4:3, 10 — Sooruna Jeremiap ’innuttami pania qatigattuusamut inoqajuitsumi najugalimmut’ assersuukkaa? Qatigaattuusap „piaqqani soqutiginngingaaramigit soorlu nammineq piararinngikkai,“ Jobi 39:16-imi allassimavoq. Soorlu manniit tukeraangata qatigattuusap arnavissap arnaviaqatini ilagiumallugit ullut qimattarpai angutivissamullu piaqqat isumagitilerlugit. Ulorianartoqaleraangat qanoq iliortarpat? Taava angutivissat arnavissallu qimaasarput piaqqatik qimaannarlugit. Jerusalemi Babylonimiunit ungusaaqqatillugu Jerusalemimi kaannersuaq ilungersunangaarmat anaanaasut misigittartuusimagaluartut qitornaminnut naakkittaatsuliorput, qatigattuusat inoqajuitsumi iliortarnerattut. Tamanna sjakalit kinguaaminnik isumassuisarnerannit allaanerulluinnarpoq.

 5:7 — Jehovap inuit siuaasaasa ajortuliaannut akisussaatittarpai? Naagga, Jehovap inuit siuaasaasa ajortuliaat pillugit pillarneq ajorpai. „Tamatta immikkut Guutimut nassuertussavugut,“ Biibilimi allassimavoq. (Romamiut 14:12) Kukkussutigisalli kinguneri atugaajuarsinnaapput kinguaariinngortussanut sunniuteqarlutik. Assersuutigalugu itsaq Israelikkut guutipilussiulernerat Israelikkunnut aalajaatsunut tamatuma kingorna inuusunut naapertuilluarnerup aqqutaatigoorniartunut ajornakusoortitsivoq. — 2 Mosesi 20:5.

Ilinniarfigisinnaasavut:

3:8, 43, 44. Jerusalemimi ajunaarnerup nalaani innuttaasut ikioqqullutik nillianerat Jehovap tusarusunngilaa. Sooq? Inuit naalasseriinnerat ajortuliaminnillu peqqissimissutiginninnginnerat pissutigalugu. Kissaatigigutsigu Jehovap qinnutivut akissagai naalattariaqarparput. — Ussatit 28:9.

3:21-26, 28-33. Naalliunnangaartut qanoq naammagalugit atorsinnaavavut? Jeremiap tamatuminnga oqaluttuuppaatigut. Puiussanngilavut Jehovap ilumoorfiginnilluni tunniusimangaarnera nallittuingaarneralu. Aamma uumanerput neriuuteqarnissamut pissutissaalluarpoq. Aamma eqqaamasariaqarparput Jehovap annaassinissaanik nipaalluta, naammagittaalliornata, utaqqitilluta erinitsajuinnermik ersersitsinissarput. Aammattaaq ’qanerput nunamut tutsisimasariaqarparput’, tassa maniguulluta misilinneqarnivut akuerisariaqarpavut, nalunnginnatsigu tamakkua pinerannut Jehova pissutissaqarluarsimassasoq.

3:27. Inuusuttuulluni uppernikkut misilinneqarneq atugarliornermik illaruaatigineqarnermillu kinguneqarsinnaavoq. Kisianni „angummut iluaqutaaneruvoq inuusuttuunermini nammagaqaruni“. Sooq? Inuusuttuutilluni atugarliuuteqarnikkut naammagittarsinnaanermik ilikkarsimasoq, inuunermini kingusinnerusukkut ajornartorsiutit naammagittarluni atornissaannut sillimalersarpoq.

3:39-42. Ajortuliavut pillugit naalliuutitsinnik naammagittaalliuuteqarneq silatusaarnerunngilaq. Eqqunngitsuliornitta kinguneri naammagittaalliutiginagit ’immitsinnut killisioriarta aqqutivullu paasiniarlugit saallutalu Jehovamut’. Peqqissimineq iliuutsitsinnillu allannguineq silatusaarneruvoq.

Jehova tunaariuk

Upputini ersersinneqarpoq illoqarfik Babylonimiunit ikuallanneqareerlunilu inuerutitinneqareermat Jehovap Jerusalemi Judakkullu nunaat qanoq isigineraa. Inuit ajortuliaminnik nassuerutiginninnerat pillugu Upputini allassimasut erseqqissumik ersersippaat Jehovap isiginnittaasia malillugu atugarliuutaat inuit namminneq eqqunngitsuliornerannik pissuteqartoq. Upputit erinarsuutitai isumassarsiarititaasut aamma ilaqarput taallanik Jehovamik tunaarinninnermik eqqortulioqqilernissamillu kissaateqarnermik ersersitsisunik. Isiginnittaaserli taallani ersersinneqartoq inuit amerlanerit isiginnittaaserinngilaat, tassaallunili Jeremiap amiakkuusullu peqqissimisut isiginnittaasiat.

Jerusalemimi pissutsinut Upputini ersersinneqartunut Jehovap isiginnittaasianit pingaarutillit marluk ilinniarpavut. Jerusalemip aserugaanera Judallu inuerutitaanera Jehovamut naalannissamut kajumississutigaavut mianersoqqussutaappullu taassuma piumasaanik sumiginnaannginnissamut. (1 Korinthimiut 10:11) Aappassaattut ilinniarfigisarput Jeremiap uagutsinnut maligassiuineranut tunngassuteqarpoq. (Romamiut 15:4) Allaat isumalluarnartoqarpasinngivissuni pruffiiti aliasungaartoq Jehovap annaassinissaanik tatiginnittarpoq. Pingaaruteqarpoq Jehovamik taassumalu oqaasianik tatiginnilluinnarnissarput taassuminngalu tunaarinninnissarput. — Hebræerit 4:12. (wE 6/1 07)

[Qupp. 9-mi assiliartaq]

Pruffiiti Jeremiap eqqartuussummik oqaluussissutigisami eqquunnera angumeraa

[Qupp. 10-mi assiliartaq]

Nalunaajaasut Koreamiut ukua kristumiutut kalluunnaveersaarnertik uppernikkut misilinneqaaatigaat