Jehovap oqaasia uumavoq

Joelip Amosillu allagaannit pingaarnersat

IMMINUT pilluni oqaluttuarisatuaa tassaavoq ’Joeli Petuelip ernera’. (Joeli 1:1) Tusarliussami saniatigut Joeli allanik allaaserisakingaarmat qulakkeerlugu oqaatigineqarsinnaanngilaq siulittuutaa qanga allanneqarsimanersoq, missingerneqarsimavorli ukiup 820-p u.n.s. missaanut — Uzzijap Judami kunnginngorneranit ukiut qulingiluat qaangiuttut. Sooq Joeli imminut oqaluttuarerusunngila? Pissutaasorinarnerpaavoq tusarliussaq, allattoq pinnagu, malugitikkusukkamiuk.

Kunngi Uzzijap nalaani pruffiititut toqqarneqartoq alla tassaavoq Amosi Judameersoq. Amosi ’savaatiliuvoq, figenequtinillu naatitsisarluni’. (Amosi 7:14) Joeli Judami siulittuisartuusoq, Amosi avannaanut naggueqatigiissortat quliusut naalagaaffiannut Israelimut aallartitaavoq. Amosip allagai ukiumi 804-mi u.n.s. allallugit naammassineqarput pruffiitip Judamut uternerata kingorna, allataappullu paasiuminartumik takorlooruminartumillu.

„ALIANAQ ULLUSSAQ TAANNA!“ — SOOQ?

(Joeli 1:1–4:21)

Joelip pillertat, qullugissat kikkaasullu amerlasoorsuullutik tikiussortut takorruuinikkut takuai. Saassussisut taakku ’sorsukkiartortorpassuartut pissaanilissuartut’ aamma ’sakkutoorpassuartut pissarsuartut’ allaatigineqarput. (Joeli 1:4; 2:2-7) „Alianaq, ullussaq taanna!“ Joeli anersaaruluppoq, tassami „[Jehovap] ullussaa qanillivoq, nalliukkumaarpoq nungutitsineq Ajugaqanngitsumit pisoq nassataralugu“. (Joeli 1:15) Zionimi innuttaasut Jehovap ima kajumissaarpai: „Uannut saanniaritsi uummatissigut iluunngarlusi.“ Taamaaliorpata Jehovap ’innuttani asattuukkumavai’ aamma „avannga pisoq“, tassa sullernit saassussinerat, peersikkumavaa. Jehovalli ullussaa angeqisoq sioqqullugu Jehovap ’anersaani kuiumaarpaa inunnut tamanut’ aamma ’nalunaaqutinik saqqummersitsiumaarpoq qilammi nunamilu’. — Joeli 2:12, 18-20; 3:1-4.

Jehovap inuiaat imminut sorsunnissamut piareersaqquai ima oqarluni: „Assallatserutisi saffiorsigit pananngorlugit saviutisilu viinnequtilerissutit qalugiusanngortillugit.“ ’Joshafatip Qooruanukaqquneqarput’, tassani eqqartuunneqarlutillu suujunnaarsinneqassagamik. Kisianni „Juda naassaanngitsumik inoqassaaq“. — Joeli 4:10, 12, 20.

Allassimaffiit pillugit apeqqutit akineqartut:

1:15; 2:1, 11; 3:4; 4:14 — „[Jehovap] ullussaa“ sua? Jehovap ullussaa tassaavoq Jehovap imminut akeraasunut eqqartuussutiminik naammassinniffissaa. Akeraasunut taakkununnga piuneerussaaffiussaaq, pallorfiginnittunulli ilumoortunut annaanneqarfiussalluni. Itsaq Babylonimi ulloq taamaattoq misigineqarpoq ukiumi 539-mi u.n.s. nuna Mederinit Perserinillu tigusaammat. (Esaja 13:1, 6) Qanittukkut ’Jehovap ullua’  alla nalliutissaaq, tassa ’Babylonersuarmut’, eqqunngitsumik upperisarsiornerup silarsuarmi tamarmi naalagaaffissuanut, eqqartuussutiminik naammassinniffissaa. — Saqqummersitat 18:1-4, 21.

2:1-10; 3:1 — Sullernit saassussinissaannik siulittuut qanoq eqquuppa? Joelip allagaani allaatigineqartutut annertutigisumik Kana’animi sullernit saassussisimanerannit Biibilimi oqaluttuaqanngilaq. Perluk Joelip allaatigisaa, siulittuutaagunarpoq ukiumi 33-mi eqquuttoq Jehovap anersaani Jiisusip ajoqersugaanut siullernut kuimmagu taakkualu tusarliussaq eqqunngitsumik upperisarsiornikkut siuttuusut erloqissutigisaat oqaluussissutigilermassuk. (Apustilit Suliaat 2:1, 14-21; 5:27-33) Suliamut tamatumunnga assingusumut peqataanissaq uagut immikkut pisinnaatitaaffigaarput.

3:5 — ’Jehovap aqqanik torlorfiginninneq’ qanoq isumaqarpa? Guutip aqqanik torlorfiginninneq isumaqarpoq atermik ilisimanninneq, atermilu tamatumannga ataqqinningaarneq taamatullu atilimmik tatiginnilluinnarneq. — Romamiut 10:13, 14.

4:14 — ’Qooroq aalajangiiffissaq’ suua? Sumiiffiuvoq assersuutaasoq Guutip eqqartuussutiminik naammassinniffissaa. Joshafati, aqqa isumaqartoq ’Jehova eqqartuussisuuvoq’, Judami kunngiuvoq Guutip Juda inuiannit eqqaamiuusunit annaammagu saassussisut sakkutuuinik paatsiveerutsitsinermigut. Taamaattumik ’Joshafatip Qooruanik’ aamma taaneqartarpoq. (Joeli 4:2, 12) Ullumikkut Qooroq Aalajangiiffissaq sumiiffiuvoq assersuutaasoq inuiaat viinnimik tunguiaaffimmi sequmisitaaffissaat. — Saqqummersitat 19:15.

Ilinniarfigisinnaasavut:

1:13, 14. Ilumoorluni peqqissiminermik ersersitsineq Jehovamillu Guutitut ilumoortutut akuerinninneq annaanneqarnissamut aalajangiisuupput.

2:12, 13. Peqqissimineq qamannga pisumik peqqissiminerusariaqarpoq. Peqqissiminermuttaaq ilaavoq ’uummammik alittuineq, atisat pinnagit’.

3:1-5. ’Jehovap aqqanik torlorfiginnittuinnaat’ ’Jehovap ullussaani angeqisumi siooranangaaqisumilu’ annaanneqassapput. Qujamasunnangaarami Jehovap anersaani inunnut tamanut kuillugu inuusuttut utoqqaallu, angutit arnallu pruffiititut sulineranni ikiormagit! Maanna Jehovap ullussaata qanilliartornerani ’tamatigut illernartuullutalu Guutimillu mianerinnilluta inuusariaqarpugut’, ilaa? — 2 Petrusi 3:10-12.

4:4-8, 19. Joeli siulittuivoq inuiaat Judap eqqaamiui Guutip toqqakkamisut innuttaanik naalliutsitsisimanertik pissutigalugu pillarneqassasut. Oqaatsinut siulittuutaasunut taakkununnga naapertuuttumik illoqarfik nunavimmiittoq Tyrusi Babylonip kunngianit Nebukadnesarimit aserorneqarpoq. Illoqarfik qeqertamiittoq Tyrusi kingusinnerusukkut Alexanderersuarmit tigusarineqarmat illoqarfiup sakkutuui innuttaalu nuimasut tusindilikkuutaat toqutaapput illoqarfimmiullu 30.000-t inussiatut tunineqarlutik. Filisterit aamma tamatumunnga assingusumik Alexanderimit taassumalu kingoraartaanit pineqarput. 300-kkunni u.n.s. Edomi inoqanngilaq. (Malaki 1:3) Siulittuutit taakkua eqquutereersut Jehovap neriorsuutiminik eqquutitsisartuuneranik upperinninnitsinnut nakussatsissutaapput. Taakkunannga aamma paasinarsivoq inuiaat Jehovap kiffaanik malersuisut qanoq pineqarumaartut.

4:16-21. ’Qilak nunalu sajussapput,’ Jehovallu iluarisaanngitsutut eqqartuussinera inuiaat misigissavaat. Jehovali „innuttaasa qimarnguffigissavaat“, taassumalu Paratiiserpalaartumi inuunermik tunissavai. Silarsuarmik ajortumik Jehovap eqqartuussutiminik naammassinninnissaata qanilliartornerani Jehovamut qanittumik attaveqarnissarput aalajangiusimalluinnartariaqarparput, ilaa?

„PIAREERSIMANIASSAATIT GUUTINNUT SASSARTITAANISSANNUT“

(Amosi 1:1–9:15)

Amosi inuiannut Israelip eqqaamiuinut akeqqersimaartunut, aamma Judamut Israelimullu, tusarliussassaqarpoq. Aramæerit, filisterit, Tyrusimiut, Edomikkut Moabikkullu piuneerussaassapput Guutip innuttaanik  naakkittaatsuliorfiginnikkamik, aamma Judakkut taamatut pineqarumaarput, ’Jehovap inatsisai asiginnaramikkit’. (Amosi 2:4) Naggueqatigiissortammi quliusut naalagaaffiat Israeli? Israelikkut ajortuliaannut ilaapput inuunerlunneq, piumatussuseq pillugu piitsunik naqisimanninneq Guutillu pruffiitiinik ataqqinninngitsuliorneq. Amosi mianersoqqusivoq Jehovap ’eqqorneqartissagai Betelimi pilliiviit’ aamma ’illut ukiorsiorfiit aasarsiorfiillu sequmissagai’. — Amosi 3:14, 15.

Israelikkut guutipilussiortut pillarneqareeraluarlutik naalasseriittuarput. Amosip ima oqarfigai: „Piareersimaniassaatit Guutinnut sassartitaanissannut.“ (Amosi 4:12) Israelikkunnut Jehovap ullussaa tassaassaaq ’aallarussaaneq Damaskusip ungataanut’, tassa Assyriamut. (Amosi 5:27) Betelimi palasip Amosi akerlilersorpaa, tamannali Amosip qunulissutiginngilaa. „Innuttama Israelikkut naggatissaat nalliuppoq,“ Jehova Amosimut oqarpoq. „Asattuukkumajunnaarakkit.“ (Amosi 8:2) Toqusut inaat qaqqarsuilluunniit Guutip eqqartuussutaanut illersuutaasinnaanngillat. (Amosi 9:2, 3) Kingumulli aaqqissugaalluartunngortinneqarnissamik neriorsuuteqarpoq: ’Innuttama Israelikkut aallarussartaat utersarumaarpakka,’ (1900/1961) Jehova oqarpoq. „Illoqarfiit maanna piuneerunnikut qammaqqikkumaarpaat najugarilerlugillu. Viinnequtinik ikkussuissapput viinniliartillu namminneq imerumaarlugu. Naatsiiviliorumaarput inerititaallu namminneq neriumaarlugit.“ — Amosi 9:14.

Allassimaffiit pillugit apeqqutit akineqartut:

4:1 — „Bashanip nersussuartai“ kikkunnut assersuutaappat? Bashanip qatsissortaa toqqissoq, Galilæap Tasersuata kangianiittoq, pitsaasunik uumasuuteqarfiusutut, ilaatigut nersussuaateqarfiusutut, ilisimaneqarpoq. Taamaanneranut peqqutaaqataavoq nunap tamatuma ivigaqarfiisa naggorinnerat. Amosip Samariami arnat piisaarlutik inuusut Bashanip nersussuartaanut assersuuppai. Arnat taakkua nunap piinik piumasaminnik piumallutik ’uitik’ tatisarsimagunarpaat sanngiitsut qunusiaralugit iluanaarniarfigeqqullugit.

4:6 — Oqaatsit ’kigutit susassaaruteqqasut’ qanoq isumaqarpat? ’Kigutit susassaaruteqqasut’ oqaaserlu assingusoq ’timiusartugassaaruteqqasut’ ataatsimut innersuussisinnaapput kaannersuarmut, nerisassaqannginnera pissutigalugu kigutit susassaaruteqqanerannut.

5:5 — „Beteli ujaqinasiuk“ qanoq paasisariaqarpa? Jeroboami I-ip nersuteraasaliamik pallorfiginninneq Betelimi atuutilersissimavaa, tamatumalu kingorna illoqarfik guutipilussiornermut qitiulersimavoq. Gilgali Be’ershebalu aamma guutipilussiornermut qitiusimassapput. Ajunaarnermik siulittuutaasumik eqqugaajumanatik Israelikkut sumiiffinnut taakkununnga ilerfiartarunnaarlutik Jehova ujartariaqarpaat.

7:1 — ’Kunngip katersuinera’ suua? Pineqarunarpoq kunngip sakkutuuni hiistersut uumasuutaatinilu akissaqartinniarlugit akileraarutigititaa. Akileraarut akilerneqartussaavoq „ivigaqarfik killuiffigineqareerluni kingunikusianik naaqqilermat“. Tamatuma kingorna inuit naatitatik katersorsinnaavaat. Sulili taamaaliunngitsut pillertarpassuaqalerpoq naatitaannik naasunillu allanik nerisunik.

8:1, 2 — „Koori paarnanik imalik“ sumut assersuutaava? Isumaqarpoq Jehovap ullussaa qanillisoq. Inerittunik katersuiffiup, imaluunniit naatitsiviup, naanerani paarnat katersorneqartarput. Jehovap Amosi ’koorimik paarnanik imalimmik’ takusaqartimmagu isumaqarpoq Israelip naggatissaa qanillisoq. Taamaattumik Guuti Amosimut ima oqarpoq: „Innuttama Israelikkut naggatissaat nalliuppoq, asattuukkumajunnaarakkit.“

Ilinniarfigisinnaasavut:

1:3, 6, 9, 11, 13; 2:1, 4, 6. Israelimut, Judamut nunanullu eqqaamiuusunut arfinilinnut kamannini eqqarsaatigalugu Jehova ima oqarpoq: „Aalajangersimasara isumakkeernianngilara.“ Jehovap eqqartuussutai avaqqunneqarsinnaanngillat. — Amosi 9:2-5.

2:12. Pionerit, nakkutilliisut angalasartut, ajoqersuiartortitat Betelimiluunniit kiffartortut nikallortittariaqanngilagut piffissaq tamaat kiffartorunnaarlutik inuttut allatut inuulernissaannik kajumissaarnerisigut. Akerlianik kajumissaartariaqarpavut eqiasuillutik suliaminnik ingerlassiinnarnissaannik.

 3:8. Soorlu løveq uiannisaartoq tusarlugu sioorasoqalertartoq, taamatut Amosi oqaluussinissaminut kajumissisinneqangaarpoq Jehova ima oqartoq tusaramiuk: „Innuttakka Israelikkut siulittuiffigiartukkit!“ (Amosi 7:15) Guutimik mianerinninnitta Guutip naalagaaffianik tusarliussamik aallussilluarluta oqaluussitittariaqarpaatigut.

3:13-15; 5:11. Jehovap ikiuineratigut Amosi, nersutaatinik paarsisoq inuinnaasoq, inunnut pisuujusunut taamaattumillu inuunerminnik naammaginnisimaartunut nalunaajaasinnaasimavoq. Allaat oqaluussiffigiuminaatsuni Jehovap aamma uagut oqaluussisinnaalersissinnaavaatigut.

4:6-11; 5:4, 6, 14. Israelikkut arlaleriarlutik Jehovamut ’saakkumanngittaraluartut’ ima kajumissaarneqarput: „[Jehova] ujarsiuk, taava inuussaasi.“ Jehovap erinitsajuilluni pissutsit aaqqissuussaanerannik matumannga atuutitsisitsiuartillugu, inuit Guutimut saannissaannik kajumissaartariaqarpavut.

5:18, 19. Piareersimanani ’Jehovap ullussaanut qilanaarneq’ sianiitsuliorneruvoq. Assigissavaa angut løvimit qimaalluni nannumik siumuisoq, nannumillu qimaatilluni pulateriaarsummit kiineqartoq. Silatusaassaagut anersaakkut eqqumagutta piareersimaguttalu. — Lukasi 21:36.

7:12-17. Tusarliussaq Guutimeersoq nakimaalluta qunusuillutalu oqaluussissutigisariaqarparput.

9:7-10. Israelikkut ilumuunngitsut ataataanerpaanit aalajaatsunit Guutillu toqqakkamisut innuttaanit Egyptenimit aniguisunit naggueqarput, taamaattoq Nubiamiutulli, imaluunniit Kusjikkutulli, Guutimut iluarisaanngitsumik attaveqarput. Guutimut kinaassusersiortuunngitsumut iluarisaasumik attaveqarnermut, kikkut siuaasarinerlugit aalajangiisuunani, ’Guutimik mianerinnittuuneq iluartuliornerlu’ aalajangiisuupput. — Apustilit Suliaat 10:34, 35.

Qanoq iliortariaqarpugut

Ulloq Guutip Saatanip silarsuaanik eqqartuussiffissaa qanillivoq. Guutip anersaani kiffaminut kuisimavaa ullussamilu nalliunnissaanik kiffani inunnik mianersoqqusinissamik piginnaaneqalersillugit. Jehovamik ilisarinnilernissamut ’aqqanillu torlorfiginninnissamut’ tamaviaarluta allanik ikiuisariaqarpugut, ilaa? — Joeli 3:4, 5.

„Ajortoq uumigisiuk,“ Amosi oqarpoq, „ajunngitsorlu nuannaralugu, naapertuilluarnerlu atortuulersissiuk isaaffimmi!“ (Amosi 5:15) Maanna Jehovap ullussaa qanilliartortillugu silatusaassaagut silarsuarmit ajortumit avissaaqqagutta ajortunillu ilagisartagaqarnaveersaarutta. Taamaaliornissatsinnut siunnersuutit pitsaasut Joelip Amosillu allagaanni allassimasut iluaqutigissavagut! — Hebræerit 4:12. (wE 10/1 07)

[Qupp. 8-mi assiliartaq]

Joeli ima siulittuivoq: „[Jehovap] ullussaa qanillivoq“

[Qupp. 11-mi assiliartaq]

Amositut tusarliussaq Guutimeersoq nakimaalluta qunusuillutalu oqaluussissutigisariaqarparput