1, 2. Erinarsugas­siat Pingaar­nersaat qanoq iluaqutigisin­naavar­put, aam­ma sooq? (Al­laaserisap aal­laq­qaataani as­siliaq takuuk).

NULIAS­SAQ uis­sarlu im­min­nut isigalutik qungujup­put. Asan­nilersooq­qanerat kik­kut tamarmik takusin­naavaat. Qatan­ngutip angutip katin­neran­ni oqalugiar­tup asan­nip­pasil­lutik tasior­tut maluginiar­paa imalu eq­qarsarluni: ‘Ukiut ingerlaneran­ni asaqatigiin­neruleriar­tus­sap­pat? Imaluun­niit asaqatigiik­kun­naariar­tus­sap­pat?’ Uiusoq nuliaasorlu qaman­nga pisumik asaqatigiit­tut ajor­nar­torsiutit erloqinar­ner­paat piner­tusaarlutik atorsin­naasar­paat. Ajoraluar­tumil­li aap­pariip­pas­suit pil­luarun­naaraangamik avit­tar­put. Taamaat­tumik ima eq­qarsarsin­naasar­pugut: ‘Soraajuitsumik asaqatigiit­toqarsin­naava?’

² Al­laat kun­ngip Salomop nalaani asan­nin­neq ilumoor­toq nalingin­naan­ngilaq. Sooq? Salomo ima nas­suiaavoq: ‘Inum­mik nas­saar­punga tuusintilin­ni ataatsimik, ar­namil­li taak­kunani tamani nas­saan­ngilanga. Imaat­toq kisian­ni nas­saaraara ata: Guutip inuk pin­ngor­tik­kaa peq­qusersuitsun­ngorlugu; taak­kuli amerlasuunik  sianit­torsaatis­sarsior­tar­put.’ (Oqal 7:26-29, 1900) Ar­nat takor­nar­tat Ba’alisior­tut kinguaas­siuutitigut inuunerlut­tut Israelik­kut akor­nan­ni inuup­put. Tamatuma kingunerisaanik Israelik­kut angutitaat ar­nar­taal­lu amerlasuut kinguaas­siuutitigut inuunerluler­put. * Ukiul­li 20-t taman­na sioq­qul­lugu kun­ngi Salomo angut ar­narlu ilumoorlutik asan­nilersut pil­lugit taal­lior­poq. Aap­paqarut­ta aap­paqan­ngik­kaluarut­taluun­niit Erinarsugas­siat Pingaar­nersaat asan­nin­nerup ilumoor­tup suuneranik qanorlu ersersin­neqarsin­naaneranik paasin­nin­nis­samut iluaqutigisin­naavar­put.

3. Sooq angut ar­narlu ilumoorlutik asaqatigiis­sin­naap­pat?

³ Erinarsugassiat Pingaarnersaat 8:6 atuaruk. Asan­nin­neq ‘Jahp ikualaneratut’ (NW) al­laatigineqar­poq. Sooq? Jehovap pis­susaa pingaar­ner­paaq asan­nin­nerum­mat uagul­lu taas­suma pis­susiinik ilaarsisin­naasutut pin­ngor­tim­matigut. (1 Mos 1:26, 27) Jehovap angut siul­leq, Adami, pin­ngor­tik­kamiuk nulias­saanik pin­nersumik tunivaa. Adamip Eva takoq­qaaramiuk pil­luaam­mingaarami taas­sumun­nga misigis­sutsini oqaatigisariaqarlugit misigivoq. Evap aam­ma uini qanigisarisutut isigaa. Jehovap Eva Adamimit ‘tigum­magu’ taman­na pis­susis­samisuugin­nar­poq. (1 Mos 2:21-23) Jehovap aal­laq­qaam­mul­li angut ar­narlu ilumoorlutik naas­saan­ngitsumil­lu asaqatigiis­sin­naalersip­pai.

4, 5. Erinarsugas­siat Pingaar­nersaan­ni suna oqalut­tuarineqar­pa?

⁴ Erinarsugas­siat Pingaar­nersaan­ni angutip ar­nal­lu asaqatigiin­nerat nuan­nersumik al­laatigineqar­poq. Taal­liaq niviarsiap il­loqarfeeq­qamit Shunemimeersup, imaluun­niit Shulamimeersup, savanil­lu paarsisup inuusut­tup asaqatigiin­neran­nut tun­ngavoq. Taak­ku pil­lugit oqalut­tuaq imaap­poq: Niviarsiaq kun­ngip Salomop sak­kutuuisalu tam­maarsimaf­fiata eq­qaani qatan­ngutimi viin­nequteqarfian­ni sulisar­poq. Salomop niviarsiaq maluginiar­paa kif­fanilu peq­qul­lugit tam­maarsimaf­fim­mukaan­neqas­sasoq. Pin­ner­nerariarlugu tunis­sutisianik amerlasuunik neqeroorfigaa. Niviarsial­li savanik paarsisoq asavaa taas­sumalu najor­nis­saa aalajangiusimal­lugu. (Erin 1:4-14) Savanik paarsisoq asasani ujarlugu tam­maarsimaf­fim­mukar­poq. Im­min­nut nas­saarigamik oqaatsit nuan­nersut atorlugit asaqatigiin­ner­tik ersersip­paat. — Erin 1:15-17.

⁵ Salomop niviarsiaq Jerusalemimukaam­magu savanik paarsisoq malin­naavoq. (Erin 4:1-5, 8, 9) Niviarsiaq Salomop oqaasiinit iliuusaanil­lu sun­ner­tin­nani savanik paarsisumik asan­nit­tuar­poq. (Erin 6:4-7; 7:2-11) Taamaat­tumik Salomop niviarsiap angerlar­nis­saa akueraa. Naggataatigut Shulamimiup asasani “gazel­litut” ar­pal­luni aggeq­quaa. — Erin 8:14.

6. Sooq Erinarsugas­siat Pingaar­nersaan­ni kik­kut oqalun­nersut paasiuminaasin­naava?

⁶ “Salomop erinarsugas­siaa” nuan­ningaarmat erinarsugas­siat pingaar­nersaat­tut taaneqar­tar­poq. (Erin 1:1) Biibilil­li al­las­simaq­qaarfiini Salomop pineqar­tut oqaluk­kaangata aq­qi al­lan­neq  ajor­pai. * Taamaalior­poq taal­liat erin­nial­lu an­nikitsualut­tor­taat pin­nagit nuan­nersor­taat ersersik­kusuk­kamigit. Erinarsugas­siani atit al­lan­neqarsiman­ngik­kaluar­tut oqaaserineqar­tunit paasineqarsin­naavoq angut ar­narluun­niit oqalun­nersoq.

7, 8. Savanik paarsisup niviarsial­lu asan­nin­ner­tik qanoq ersersit­tar­paat? As­sersuuteqarit.

⁷ Niviarsiap savanil­lu paarsisup oqaatsit nuan­nersut atorlugit asan­nin­ner­tik ersersit­tar­paat. Ukiut 3000-t matuma sior­na ‘asan­nin­nermin­nik’ ersersitsim­mata oqaaserisaat uagutsin­nut eq­qumiip­pasis­sin­naap­put. (Erin 1:2) Kulturiat uagut ul­lutsin­ni kulturitsin­nit al­laanerugaluar­toq aap­pariit im­min­nut misigis­susaat paasisin­naavavut. As­sersuutigalugu savanik paarsisoq oqar­poq niviarsiap isai ‘tuitut’ it­tuusut, tas­sa isai saamar­pasis­suusut. (Erin 1:15) Aam­ma niviarsiaq oqar­poq savanik paarsisup isai tuisut kusanar­tigisut. (Erinarsugassiat Pingaarnersaat 5:12 atuaruk). Angutip isaasa qalipaataat niviarsiamut tuit tungujualaarlutil­lu qasersut im­mum­mi uf­far­nerat­tut kusanar­tigip­put.

⁸ Savanik paarsisup niviarsial­lu pin­ner­ner­tik un­nersiutigiin­nan­ngilaat. As­sersuutigalugu savanik paarsisup niviarsiap al­lanut inus­siar­nersumik oqalut­tar­nera nuan­naarutigaa. (Erinarsugassiat Pingaarnersaat 4:7, 11 atuakkit). Niviarsiaq ima oqarfigaa: “Nulias­sara, qarlutit nektarimik kuser­put, oq­qavit ataaniip­put tungusun­nitsuut im­mul­lu.” Oqaasii im­mut­tut hon­ningitul­lu mamar­tutut pitsaasutut tungusun­nitsutul­lu ip­put. Savanik paarsisup niviarsiaq ‘asaner­paaneraramiuk sumil­lu isor­naateqan­ngin­neraramiuk’ pin­ner­nera piin­nar­nagu aam­mali pis­susii nuan­nersut eq­qarsaatigai.

9. (a) Aap­pariit asan­nin­nerat qanoq it­tuusariaqar­pa? (b) Sooq uiusut nuliaasul­lu asan­nin­nermin­nik ersersitsisar­nis­saat pingaaruteqar­pa?

⁹ Ul­lumik­kut uiusut nuliaasul­lu Jehovamut kif­far­tor­tut aap­pariin­neq inatsisitigut isumaqatigiis­sutiin­nar­tut isigin­ngilaat. Im­minut asangaarlutil­lu asan­nin­ner­tik ersersit­tar­paat. Asan­nin­neral­li qanoq it­tuusariaqar­pa? Biibilimi ilin­niar­titsis­sutigineqar­tutut nam­minis­sarsiun­ngitsumik inun­nik tamanik asan­nin­nerua? (1 Joh 4:8) Ilaqut­tatsin­nut pis­susis­samisoor­tumik asan­nin­nerua? Ikin­ngutigiil­luar­tutut at­taveqarluar­nerua? (Joh 11:3) Imaluun­niit asan­nilersoor­nerua? (Uss 5:15-20) Tamak­ku tamarmik aap­pariin­nermi ersersin­nis­saat pingaaruteqar­poq. Oqaatsis­sigut iliuutsis­sigul­lu asaqatigiin­nis­sin­nik aap­pariin­nis­sin­nilu pil­luar­nis­sin­nik ersersitsisin­naavusi. Aap, qanorluun­niit ulapitsigigaluarus­si taamaalior­nis­sarsi pingaaruteqarluin­nar­poq. Kulturit ilaan­ni aap­pas­sarsiuus­sisoqar­tarmat katit­tut ul­lormi katif­fim­min­ni  aatsaat im­min­nut takusar­put. Taamaat­tumik im­min­nut ilin­niar­nerujar­tor­til­lutik asaqatigiin­nerujar­tor­til­lutil­lu asan­nil­lutik misigis­sutsitik oqaatigisariaqar­paat. Taman­na im­min­nut qanin­neruler­nis­samin­nut aap­pariin­nermin­nil­lu ineriar­tor­nar­tuutitsinis­samin­nut iluaqutigis­savaat.

10. Asan­nin­nermik ersersitsisar­neq qanoq aap­pariin­nermik ineriar­tor­nar­tuutitsisar­pa?

¹⁰ Aap­pariit asan­nin­nermin­nik ersersitsigaangamik aap­pariin­ner­tik aam­ma al­latigut ineriar­tor­nar­tuutit­tar­paat. Kun­ngip Salomop taal­liamini niviarsiaq “al­lunaasamik kuultiusumik, sølviusunik sapangar­talersuk­kamik” neqeroorfigaa. Un­nersiutigaa oqarfigalugulu “qaam­matitut kusanar­tigisoq, seqiner­tut qaam­maritsigisoq”. (Erin 1:9-11; 6:10) Niviarsial­li angut al­la ilumoorluni asavaa. Savanik paarsisumut ilumoorfigin­nin­nis­saminut suna iluaqutigaa? Avis­saaq­qanermin­ni suna tup­pal­lersaatigaa? (Erinarsugassiat Pingaarnersaat 1:2, 3 atuakkit). Angutip asan­nil­luni oqaasii qanoq misigilis­sutigisimanerlugit eq­qarsaatigaa. Asan­nin­nerminik ersersitsinera niviarsiap ‘viin­nimit pil­luar­nar­nerutil­lugulu’ il­lus­saarsuarmiin­nermini niaq­quk­kut ‘uuliamik’ kuineqar­ner­tut tup­pal­lersaatigaa. (Tuss 23:5; 104:15) Aap­pariit asan­nin­nermik ersersitsisar­ner­tik asaqatigiin­nerulis­sutigisarmas­suk taamaalior­tar­nis­saat pingaaruteqar­poq. Asan­nip­palaar­tumik oqaatigineqarsimasunik eq­qaaman­nin­ner­tik asaqatigiit­tuar­nis­samin­nut iluaqutigis­savaat.

11. Shulamimiup ar­nanut Salomop il­lus­saarsuaaniit­tunut oqaasii qanoq ilin­niarfigisin­naavavut?

¹¹ Katik­kusuk­kuit Shulamimiu qanoq ilin­niarfigisin­naaviuk? Taas­suma kun­ngi Salomo asan­nis­suseqarfigin­ngin­namiuk aalajangersimar­palul­luni ar­nat il­lus­saarsuarmiit­tut ima oqarfigai: “Asan­nin­neq itersaqinasiuk, pileritsas­saaqinasiuk nam­mineq piumal­ler­tin­nagu!” (Erin 2:7; 3:5) Taamaat­tumik kinaluun­niit peerariler­nis­saa eq­qor­tulior­nerus­sava? Naamik, erinitsajuil­luni utaq­qinis­saq ilumoorlunilu asasin­naasamut katin­nis­saq silatusaar­nerus­saaq.

12. Sooq niviarsiap Shulamimiup savanik paarsisoq asavaa?

¹² Sooq niviarsiap Shulamimiup savanik paarsisoq asavaa? ‘Gazel­letut’ pin­ner­tiginerar­paa. Talii ‘kuultitut ajaap­pis­satut’ nukit­tutigalutil­lu niui kusanarlutil­lu ‘sukatut alabastitut’ nukit­tutigip­put. Kisian­ni nukit­tunera pin­ner­neralu pis­sutaagin­nan­ngil­lat. Niviarsiap savanik paarsisoq Jehovamik asan­nil­lunilu nuan­nersunik pis­suseqar­toq nalun­ngin­namiuk im­mik­kuul­laris­sutut, ‘iipilequtitut or­pip­pas­suit or­piisa akor­nan­niit­tutut’, isigaa. — Erin 2:3, 9; 5:14, 15.

13. Sooq savanik paarsisup Shulamimiu asavaa?

¹³ Shulamimiu pin­nersorujus­suuvoq. Al­laat kun­ngip Salomop ‘60-inik dron­ningeqaraluarluni 80-inil­lu panerfaqaraluarluni  kisis­saan­ngitsunil­lu niviarsiaqaraluarluni’ pin­naraa. Niviarsiap pin­nersusia pis­sutigiin­narlugu savanik paarsisup asavaa? Naamik. Niviarsiaq Jehovamik asan­nil­lunilu pis­suseris­suuvoq. As­sersuutigalugu niviarsiaq maniguul­luni naasumut nalingin­naasumut, ‘Saronip ruusaanut’, im­minut as­sersuup­poq. Savanil­li paarsisup ‘liljatut kapinar­tul­lit akor­nan­ni naasimasutut’ as­sis­saqan­ngitsutut isigaa. — Erin 2:1, 2; 6:8.

14. Katik­kusuk­kut­ta savanik paarsisoq Shulamimiorlu qanoq ilin­niarfigisin­naavavut?

¹⁴ Jehovap kif­fani peq­quai “Naalak­kami” taamaal­laat katis­sasut. (1 Kor 7:39) Taman­nalu pis­sutigalugu Jehovamut kif­faq kuisis­simasoq taamaal­laat peerarerusus­sal­lugulu katik­kusus­savar­put. Taman­na aap­pariin­nermut qanoq iluaqutaasin­naagami? Uiusup nuliaasul­lu ul­luin­nar­ni unam­miniar­nar­tut piner­tusaarlutik ator­tar­tus­saavaat. Marluul­lutil­li Jehovamut at­taveqarluarunik aap­pariin­nerat eq­qis­sinar­tuusin­naal­lunilu pil­luar­nar­tuusin­naas­saaq. Taamaat­tumik katik­kusuk­kuit savanik paarsisup Shulamimiul­lu maligas­siaat maliguk. Pis­suseris­sumik Jehovamil­lu asan­nil­luin­nar­tumik aap­pas­sarsiorit.

15. Niviarsiap Shulamimiup ilumoorfigin­nin­nera kristumiunut katis­siman­ngitsunut qanoq maligas­saal­luar­pa?

¹⁵ Erinarsugassiat Pingaarnersaat 4:12 atuaruk. Sooq savanik paarsisup niviarsiaq Shulamimiu ‘naatsiiviunerar­paa matoq­qasoq’? Naatsiivik par­naaq­qasumik matulik tamanit iserfigineqarsin­naan­ngilaq. Niviarsiap savanik paarsisoq taamaal­laat asagamiuk naatsiivit­tut matoq­qasutut ip­poq. Katin­niaramiuk kun­ngimit sam­mineqar­nini soqutigin­ngilaa isum­manilu al­lan­ngor­tin­nagu. ‘Matutut’ am­mariaan­naasutut in­nani ‘qarmatut’ ip­poq. (Erin 8:8-10) Taamatut­taaq kristumiut peerariit katit­tus­sat peerarin­ngisamin­nik sam­misaqarusun­ngin­nermik­kut ilumoorfigeqatigiis­sap­put.

16. Peeraqaruit Erinarsugas­siat Pingaar­nersaat qanoq ilin­niarfigisin­naaviuk?

¹⁶ Savanik paarsisup niviarsiaq pisut­tuaqatigiumam­magu  niviarsiap qatan­ngutaasa itigar­tip­paat. Viin­nequteqarfiutimin­nul­li paarsitik­kiar­tor­tip­paat. Qatan­nguter­tik tatigin­ngin­namik­ku? Eq­qarsar­pat qatan­nguter­tik savanil­lu paarsisoq kinguaas­siuutitigut inuunerluk­kusut­tut? Naamik. Qatan­nguter­tik eq­qun­ngitsulior­nis­samut us­ser­nar­torsiuler­nis­saanut il­lersorusup­paat. (Erin 1:6; 2:10-15) Peeraqaruit kinguaas­siuutitigut inuunerlulersitsisin­naasut qanoq ingalas­simasin­naavigit? Peerariin­nersi minguitsuutik­kusul­lugu suut ingalas­simaniar­nerlugit siumut aalajangereeruk. Al­lanit takuneqarsin­naan­ngik­kaangas­si kisimeeqatigiin­ngisaan­naritsi. Asan­nin­nersi taamaal­laat minguitsumik ersersit­tarsiuk.

17, 18. Erinarsugas­siat Pingaar­nersaan­nik atuaq­qis­saar­neq qanoq iluaqutigaajuk?

¹⁷ Jehovap aap­pariin­nerup ataavar­tuunis­saa aam­ma uiusut nuliaasul­lu asaqatigiin­nis­saat kis­saatigaa. Katit­tut asan­nilersooq­qasar­nerat pis­susis­samisuugin­nar­poq. Aap­pariit­tuarumal­lutil­li asan­nin­ner­tik in­ner­tut qamin­ngisaan­nar­tutut ineriar­tor­tit­tariaqar­paat. — Mark 10:6-9.

¹⁸ Katik­kusuk­kuit ilumoorlutit asalersin­naasan­nik aap­pas­sarsiorit. Katik­kus­silu asan­nin­nersi ineriar­tor­tit­tuarsiuk. Soorlu Erinarsugas­siat Pingaar­nersaan­ni ilin­niarip­put ilumoorluni naas­saan­ngitsumil­lu asan­nit­toqarsin­naavoq, taman­nami ‘Jahp ikualanerim­magu’. — Erin 8:6, NW.