1. Up­per­narsaasar­neq pil­lugu Jiisusi qanoq oqar­pa, aam­ma sooq?

AMERLANER­TIGUT kristumiut ilumoor­tut ilumoor­tumik oqalun­ner­tik up­per­narsar­tariaqar­neq ajor­paat. Jiisusip oqaasii uku naalap­paat: “Anger­nersi imaas­saaq: Aap.” Taman­na isumaqar­poq inuk ilumoor­tumik oqalut­tas­sasoq oqar­nermisul­lu ilior­tas­sasoq. Taama oqan­ngin­nermini Jiisusi ima oqar­poq: “Up­per­narsaas­san­ngil­luin­nar­pusi.” Taama oqar­poq inuit neriorsuutimik eq­qor­tin­nis­saat siuner­tarinagu up­per­narsaasar­neq ileq­qulius­simam­mas­suk. Inuk oqaatsini eq­qor­tin­ngisaan­narlugit up­per­narsaasar­pat qanoq kinguneqas­sava? Im­maqa ersersiin­nas­savaa tatiginar­pal­laarani taamaat­tumil­lu “ajor­tumit” sun­ner­tis­simal­luni. — Atuakkit Matthæusi 5:33-37.

2. Sooq up­per­narsaaneq eq­qun­ngitsulior­nerujuaan­nan­ngila?

² Jiisusi isumaqan­ngilaq up­per­narsaaneq eq­qun­ngitsulior­nerujuaan­nar­toq. Soorlu al­laaserisap matuma siuliani sam­mineqar­toq Jehova Guuti taas­sumalu kif­faa naaper­tuil­luar­toq Aaperaat pingaarutil­lit pil­lugit up­per­narsaasar­put. Aam­ma Guutip inatsisaani piumasarineqar­poq ajor­nar­torsiutit ilaasa aaq­qin­niar­neran­ni up­per­narsaasoqar­tas­sasoq. (2 Mosesi 22:9, 10; 4 Mosesi 5:21, 22) Taamaat­tumik kristumiut eq­qar­tuus­sivim­mi ilisiman­nit­tuugaangamik up­per­narsaasariaqarsin­naasar­put. Aam­ma qaqutigut kristumiut misigisin­naap­put iliuuseqarumanermin­nut tun­ngatil­lugu ajor­nar­torsiul­luun­niit pil­lugu ilumoor­tumik oqalun­ner­tik up­per­narsar­tariaqarlugu. Jiisusi up­per­narsaaq­quneqarami juutit Kil­lisiuisoqatigiivinut ilumoor­tumik akivoq. (Mat­thæusi 26:63, 64) Jiisusi kimul­luun­niit up­per­narsaasariaqan­ngilaq. Taamaak­kaluar­toq tusarlius­sami tutsuiginar­tuunera erseq­qis­sar­niarlugu oqaatiginiak­kani ima aal­lar­tik­kajup­pai: “Ilumut, ilumut oqarfigaas­si.” (Johan­nesi 1:51; 13:16, 20, 21, 38) Al­laaserisami matumani ersersin­neqas­saaq Jiisusip, Paulusip  inuil­lu al­lat angernerminnik aap­pimik isumaqar­titsisar­nerat qanoq ilin­niarfigisin­naagip­put.

3. Jiisusi qinunik­kut qanoq neriorsuiva, Ataataatalu qilam­miusup Jiisusip qin­nutaa qanoq akivaa?

³ “Takuat, tikiuppunga . . . piumasat malillugu iliorumallunga, Guuti.” (Hebræerit 10:7) Jiisusi taama qinul­luni neriorsuivoq Guutip piumasaatut iliorumal­luni, taman­nalu isumaqar­poq kinguaas­saq neriorsuutigisaq pil­lugu siulit­tuutit tamaasa naam­mas­siumal­lugit Guutimut sas­sar­toq al­laal­lu ‘kim­mini sequmisitsis­sal­lugu’ Saatanimit. (1 Mosesi 3:15, NW) Inuk al­la kinaluun­niit nam­mineq piumas­sutsiminik taama angitigisumik im­minut akisus­saaf­filersiman­ngilaq. Jehova qin­num­mut tamatumun­nga akis­sutitut oqar­poq er­nini tatigil­luin­narlugu, piumasarin­ngilaalu Jiisusip oqaatsini up­per­narsas­sagai. — Lukasi 3:21, 22.

4. Jiisusip angernini aap­pimik isumaqar­tin­niarlugu qanoq iliuuseqarusus­suseqar­tigaa?

⁴ Jiisusip angernini aap­pimik isumaqar­tit­tuaan­nar­paa. Ataatami sulias­siis­sutaatut ilior­nermini sumil­luun­niit al­lamut saasar­tin­ngisaan­nar­poq. Guutip naalagaaf­fia pil­lugu nutaarsias­saq nuan­nersoq oqaluus­sis­sutigiuar­paa im­minul­lu Guutimit kajungilersin­neqar­tut ajoqersugan­ngor­tior­torlugit. (Johan­nesi 6:44) Guutip piumasaatut iliorumal­luni Jiisusip neriorsuinini eq­qor­tik­kaa Biibilimi ima up­per­narsar­neqar­poq: ‘Guutip neriorsuutai tamarmik taas­sumani anger­neqar­put. Taamaam­mat aam­ma taas­sumuuna aarmeer­tar­pugut Guutip ataq­qinaatis­saanik.’ (2 Korinthimiut 1:20) Jiisusip Ataataminut neriorsuinermisorluin­naq ilior­nera maligas­saal­luar­ner­paajuvoq. Maan­na Jiisusimik ilaarsiniarluni sapin­ngisaminik ilior­toq sam­mis­savar­put.

5. Sooq Paulusi maligas­saal­luar­pa?

⁵ “Naalagaq, qanoq iliussaanga?” (Apustilit Suliaat 22:10) Paulusi, taamani Saulusimik taaneqar­tar­toq, taama oqarluni takorruuisin­neqarluni Naalagaq Jiisusi im­minut takutil­luni kristumiunik malersuiun­naaq­qusisoq akivaa. Tamatuma kingunerisaanik Saulusip sior­natigut iliuuserisimasani peq­qis­simis­sutigai kuisil­lunilu, Jiisusilu pil­lugu nutaarsias­samik nuan­nersumik inuian­nut tusarlius­sinis­samik im­mik­kut sulias­sin­neqar­nini akueralugu. Taamaner­niil­li Paulusip nunarsuarmi inuunermi sin­nerani Jiisusi ‘Naalak­kaminik’ taasaler­paa naalat­tualerlugulu. (Apustilit Suliaat 22:6-16; 2 Korinthimiut 4:5; 2 Timotheusi 4:8) Inuit al­lat Jiisusi ‘naalak­kamin­nik’ taasaraluarlugu angernertik aap­pimik isumaqar­tin­neq ajor­paat. Taak­kunun­nga Jiisusi ima oqar­poq: “Sooq uan­nut oqar­pisi: Naalagaq, Naalagaq! — uf­falu ilis­sin­nut oqaatsik­ka maleruas­sanagit?” (Lukasi 6:46) Jiisusip naatsorsuutigaa im­minik Naalak­kamik  taasisut oqaatsimin­nik eq­qor­titsis­sasut, apustilip Paulusip ilior­neratut.

6, 7. (a) Sooq Paulusip Korinthimut apuun­nis­sani kinguar­tip­paa, aam­ma sooq tatigisas­saan­ngin­nerarlugu oqar­tut kuk­kup­pat? (b) Siulersor­tivut qanoq isigin­nit­taaseqarfigis­savavut?

⁶ Paulusip Guutip naalagaaf­fianik tusarlius­saq Asiaaq­qamiit Europa tikil­lugu aal­lus­sil­luarluni oqaluus­sis­sutigaa. Ilagiin­nik amerlasuunik pilersitsivoq kingusin­nerusuk­kut uterfigisaminik. Ilaan­nik­kut al­lak­kami ilumoor­tuunerat pil­lugu up­per­narsaasariaqar­tar­poq. (Galatiamiut 1:20) Korinthimiit­tut ilaasa tatiginar­tuun­ngin­nerarman­ni Paulusi im­minut il­lersorluni ima al­lap­poq: “Guutip un­neq­qaris­sup up­per­narsarsin­naavaa ileq­qorin­ngik­kip­put ilis­sin­nut oqalun­nitsin­ni anger­tarlunilu naaggaar­tar­neq.” (2 Korinthimiut 1:18) Paulusi taama al­lak­kami Efesosimiit Makedonia aq­qusaarlugu Korinthimut aal­lareer­poq. Makedonialiar­tin­nani Korinthimut uteq­qaar­niarsimagaluar­poq. (2 Korinthimiut 1:15, 16) Ilaan­nik­kul­li pis­sutis­saqarluar­tumik pilersaarutit al­lan­ngor­tit­tariaqar­tar­put. As­sersuutigalugu ul­lumik­kut nak­kutil­liisut angalasar­tut angalanis­sar­tik al­lan­ngor­tit­tariaqar­tar­paat, nam­minis­sarsior­tumil­li pis­suteqar­natik pisariaqavin­nera pis­sutigalugu taamaalior­tar­put. Paulusip Korinthimut tikeraar­nis­sani kinguar­tip­paa ilagiin­nut pitsaaner­paam­mat. Qanoq ilil­luni?

⁷ Paulusi Efesosimiitil­luni tusar­paa ilagiit Korinthimiit­tut ajor­nar­torsiuteqar­tut. Qatan­ngutit ataasius­suseqan­ngil­lat ilagiin­nilu kinguaas­siuutitigut inuunerlut­tunik isigin­ngitsuusaarip­put. (1 Korinthimiut 1:11; 5:1) Paulusip Korinthimiunut al­lak­kamini siul­ler­ni ajor­nar­torsiutimin­nik aaq­qiinis­saan­nut ikior­niarlugit sukan­nersumik oqaaq­qis­saar­pai. Taava Efesosimiit ingerlaan­naq Korinthilian­ngilaq tikiutsin­nani qatan­ngutit oqaaq­qis­saarum­minik maleruaanis­saan­nut pif­fis­saqar­tin­niarlugit. Taamaalil­luni tikeraar­nera qiim­maal­lan­nar­nerus­saaq. Paulusip al­lak­kami aap­paan­ni al­lap­poq taman­na tikeraar­nis­sami al­lan­ngor­tin­neranut pis­sutiviusoq. Ima al­lap­poq: “Tas­saana qajas­suuk­kumal­lusi Korinthilian­ngitsoor­tunga, tamatumun­ngalu Guuti up­per­narsaasooq­quara sal­lusimagumalu inuunera akigiumal­lugu al­laat.” (2 Korinthimiut 1:23) Paulusimik isor­nar­torsiuisut ilaan­ngisaan­narlugit siulersor­tivut ataq­qingaar­tariaqar­pavut. Paulusi neriorsuinermisorluin­naq ilior­poq. Paulusi ilaar­tariaqar­par­put soorlu taas­suma Kristusi ilaaraa. — 1 Korinthimiut 11:1; Hebræerit 13:7.

8. Sooq Rebek­ka maligas­saal­luar­pa?

⁸ ‘Aallaqatigiumavaa.’ (1 Mosesi 24:58) Rebek­ka anaanami qatan­ngum­milu aperim­man­ni Aaperaap er­neranut Iisaamut nuliar­taan­ngorusun­nerluni aal­laqataajumanerarluni anger­poq. Ul­loq taan­na angerlarsimaf­fini qimal­lugu 800 kilometerisut ungasitsigisumut takor­nak­kani angalaqatigisariaqar­paa. (1 Mosesi 24:50-58) Rebek­kap angernini aap­pimik isumaqar­tip­paa. Iisaamut nuliaaler­poq Guutimik mianerin­nit­toq aalajaatsoq. Inuunermi sin­nerani nunami neriorsuutigisami takor­nar­taal­luni tupermiuuler­poq. Aalajaatsuunini pis­sutigalugu akiler­neqar­poq kinguaas­samut neriorsuutigisamut, Jiisusimut Kristusimut, siuaasan­ngor­nermigut. — Hebræerit 11:9, 13.

9. Ruthip oqaatsini qanoq eq­qor­tip­pai?

⁹ “Inuiaqatinnut uteqatigissavatsigit.” (Ruthi 1:10) Uil­lar­nerit Moabik­kuusut Ruthi Or­palu sakimin­nut No’omimut taama oqaqat­taar­put. No’omi uil­lar­neruvoq Moabimiit Betlehemimut uter­toq. Ukus­sani nunamin­nut uteq­qul­lugit kimigiiserfigai, naggataatigul­lu Or­pa uter­poq. Ruthil­li oqaatsini eq­qor­tip­pai. (Atuakkit Ruthi 1:16, 17). Sakiminut ilumoorfigin­nil­luni najuin­nar­paa, ilaqut­tani Moabimilu up­perisarsior­neq eq­qun­ngitsoq qimavil­lugit. Inuunermi sin­nerani Jehova pal­lorfigaa up­per­ninilu pil­lugu akiler­neqar­poq. Kristusip siuaasaasa al­lat­torsimaf­fian­ni ar­nat tal­limaan­naasut Mat­thæusimit taaneqar­tut ilagaat. — Mat­thæusi 1:1, 3, 5, 6, 16.

10. Sooq Esaja maligas­saal­luar­pa?

 ¹⁰ “Piareersimavunga, aallartinnga!” (Esaja 6:8) Taama oqan­ngin­nermini Esajap tupin­nangaar­tumik takorruuisitaanik­kut takuaa Jehova is­siavis­saarsuarmini is­siasoq. Takorruuk­kami tamatumani Esajap tusar­paa Jehova ima aperisoq: “Kina aal­lar­tis­savara, kia oqariar­tuuk­kumavaatigut?” Jehova in­nut­taminut naalan­ngitsunut oqariar­tor­tis­sarsior­poq. Esaja ima oqarmat: “Piareersimavunga, aal­lar­tin­nga!” imatul­lusooq oqar­poq: “Aap, suliareq­qusat suliaris­savara.” Esajap angernini aap­pimik isumaqar­tip­paa. Oqar­nermisorluin­naq ilior­poq. Ukiut 46-nit amerlanerusut tamatuma kingor­na siulit­tuivoq Guutip in­nut­tani naalan­ngitsut pil­las­sagai pal­lorfigin­nin­nermik ilumoor­tumik pilersitseq­qin­nis­samik qiim­maal­lan­nar­tumik neriorsuil­luni.

11. (a) Sooq angernitta aap­pimik isumaqar­tin­nis­saa pingaaruteqar­pa? (b) Angernerminnik aap­pimik isumaqar­titsin­ngitsunik taasaqarit.

¹¹ Sooq Jehovap oqalut­tuat taak­ku Biibilimi al­latsip­pai? Angernittalu aap­pimik isumaqar­tin­nis­saa qanoq pingaaruteqar­tigaa? Biibilimi erseq­qis­sumik mianersoq­quneqar­pugut ‘tatigisas­saan­ngitsugaan­ni’, imaluun­niit neriorsuutini eq­qor­tit­tan­ngik­kaan­ni “toqu pisas­sarin­ngitsuugas­saan­ngitsoq”. (Romamiut 1:31, 32) Egyptenimi Faraop, Judami kun­ngip Sidkijap aam­ma Ananiap Safiral­lu angernertik aap­pimik isumaqar­tin­ngin­namik­ku ilaagas­saan­ngil­luin­nar­put. Taak­kua oqalut­tuarisaanerat uagutsin­nut mianersoq­qus­sutaap­put. — 2 Mosesi 9:27, 28, 34, 35; Ezekieli 17:13-15, 19, 20; Apustilit Suliaat 5:1-10.

12. Angernitsinnik aap­pimik isumaqar­titsinis­satsin­nut suna iluaqutigis­savar­put?

¹² “Ul­lus­sani kingul­ler­ni” inuugat­ta avatangiiseqar­pugut ilumoorfigeqatigiin­ngitsunik, “taak­kua Guutimik mianerin­nin­neq ileq­qorisuusaagin­nar­paat pis­saanerali asigin­narlugu”. (2 Timotheusi 3:1-5) Sapin­ngisamik inuit taamaat­tut ilagisar­tagarinagit angernerminnik aap­pimik isumaqar­titsisar­tut ilagisar­tagarisariaqar­pavut. — Hebræerit 10:24, 25.

13. Jiisusip Kristusip ajoqersugaatut sumut angerneq pingaar­ner­paava?

¹³ Inuup neriorsuutigisin­naasaasa pingaar­ner­paar­taat tas­saavoq Guutimut tun­niul­luin­nar­nera. Jiisusimut ajoqersugan­ngorusut­tut pisuni pingasuni as­sigiin­ngitsuni aperineqar­tar­put piumaf­figineqar­nermis­sut ilumut iliorumanersut. (Mat­thæusi 16:24) Utoq­qaaner­tat marluk oqaluus­sisar­tun­ngorusut­toq kuisiman­ngitsoq oqaloqatigigaangamik­ku ima aperisar­paat: “Jehovap Nalunaajaasuinut ilan­ngun­nis­sat kis­saatigil­luin­nar­piuk?” Kingusin­nerusuk­kut pineqar­toq anersaak­kut inersimal­luar­neruler­pat kuisin­nis­sanilu kis­saatigip­pagu, utoq­qaaner­tat oqaloqatigis­savaat imalu aperalugu: “Qinunik­kut Jehovamut tun­niul­luin­nareer­pit?” Kiisalu pineqar­tup ul­lormi kuisif­fis­saani oqalugiar­tup kuisik­kusut­toq ima aperisar­paa: “Jiisusip Kristusip pil­liutaa tun­ngavigalugu ajor­tuliatit  peq­qis­simis­sutigaagit, Jehovamul­lu tun­niul­luin­narsimavit taas­suma piumasaatut iliorumal­lutit?” Najuut­tut tamarmik tusaatil­lugit ajoqersugan­ngorlaaq angertarpoq, imaluun­niit naas­saan­ngitsumut Guutimut kif­far­torumal­luni neriorsuisar­poq.

14. Im­minut qanoq aperiuar­tariaqar­pugut?

¹⁴ Kuiserlaajugaluaruit ukior­pas­suar­niluun­niit Guutimut kif­far­torsimagaluaruit apeq­qutit uku im­minut apeq­qutigiuar­tariaqar­patit: ‘Jiisusi ilaar­tuar­para angernerma aap­pimik isumaqar­tit­tuar­neratigut Jehovamul­lu neriorsuutima eq­qor­tit­tuar­neratigut? Jiisusi naalal­lugu oqaluus­sineq ajoqersugan­ngor­titsior­tor­nerlu inuunin­ni pingaar­ner­paatit­tuar­pak­ka? — Atuaruk 2 Korinthimiut 13:5.

15. Angernitta aap­pimik isumaqar­tin­nis­saa sutigut pingaaruteqar­pa?

¹⁵ Guutimut tun­niul­luin­narat­ta neriorsuuter­put eq­qor­tit­tuarumal­lugu pingaarutilitsigut al­latigut aam­ma tatiginar­tuusariaqar­pugut. As­sersuutigalugu aap­paqaruit katin­nermi neriorsoqatigiin­nis­sisut aap­pan­nik asan­nit­tuarlutil­lu ataq­qin­nit­tuar­tariaqar­putit. Niueqatigiin­nis­samik isumaqatigiis­suteqaruit imaluun­niit ilagiin­ni peqatigiif­fim­miluun­niit nam­mineq kajumis­sutsimit im­mik­kut pisin­naatitaaf­feqar­nis­samik qin­nuteqarsimaguit neriorsuinit­tut ilior­tariaqar­putit. Im­maqa pis­saaleqisumit neriar­toq­quneqar­nin­nut anger­putit. Neriorsuutit taan­na eq­qor­tit­tariaqar­pat aam­ma naak pif­fis­sami neriar­toq­quneqarfigisan­ni al­lamut pitsaanerusorisan­nut neriar­toq­quneqaraluaruit. Il­lumiit il­lumut oqaluus­sitil­lutit naapitaqaruit taan­nalu pulaaq­qin­niarlugu neriorsoruk­ku neriorsuinerit eq­qor­tiguk. Angernerit aap­pimik isumaqar­tit­taruk­ku Jehovap kif­far­tor­nerit pil­luaq­qus­savaa. — Atuaruk Lukasi 16:10.

16. Neriorsuuter­put eq­qor­tin­ngitsoorsimagutsigu qanoq ilius­saagut?

¹⁶ Biibilimi al­las­simavoq inut­tut naam­mal­luin­nan­ngitsutut ‘amerlasuunik kuk­kus­suteqar­tar­tugut’ ingam­mik oqaatsik­kut. (Jaaku 3:2) Paasigutsigu neriorsuuter­put eq­qor­tin­ngitsoorsimal­lugu qanoq ilius­saagut? Guutip Israelik­kun­nut inatsisai naaper­torlugit ‘eq­qarsarluaq­qaar­nani up­per­narsaasimasoq’ nal­lit­tor­neqarsin­naavoq. (3 Mosesi 5:4-7, 11) Aam­ma kristumiut oqar­nermis­sut iliun­ngitsoorsimasut isumak­keerfigineqarsin­naap­put. Neriorsuuter­put eq­qor­tis­simanagu Jehovamut nas­suerutigigutsigu palasiuner­put Jiisusi Kristusi aq­qutigalugu nal­lit­torlutalu isumak­keerfigis­savaatigut. (1 Johan­nesi 2:1, 2) Guutimil­li iluarisaajuas­sagut­ta ersersit­tariaqar­par­put ilumut peq­qis­simil­luta. As­sersuutigalugu neriorsuutitsin­nik eq­qor­titsin­ngitsoor­neq ileq­quliutis­san­ngilar­put. Neriorsuutitsin­nil­lu eq­qor­titsin­ngin­nitsin­nut pis­sutaasoq sunaluun­niit aaq­qin­niarlugu sapin­ngisatsin­nik iliuuseqar­tariaqar­pugut. (Us­satit 6:2, 3) Soorunami pitsaaner­paavoq eq­qor­tis­sin­naan­ngisatsin­nik neriorsuitin­nata eq­qarsarluaq­qaar­nis­saq. — Atuaruk Oqaluussisartup oqaasii 5:1.

17, 18. Angernerminnik aap­pimik isumaqar­titsiniarlutik ilungersor­tut tamarmik nuan­ningaar­tumik qanoq siunis­saqar­pat?

¹⁷ Jehovamik pal­lorfigin­nit­tut angernerminnik aap­pimik isumaqar­titsiniarlutik ilungersor­tut tamarmik nuan­ningaar­tumik siunis­saqar­put. Tanitat 144.000-iusut qilam­mi, Jiisusi ukiuni 1000-ini kun­ngioqatigis­sal­lugu, toqujuitsutut inuus­sap­put. (Saq­qum­mersitat 20:6) Inuit mil­lionil­lit al­lat nunarsuarmi paratiisiusumi inuus­sap­put. Taak­ku Kristusi Guutip naalagaaf­fiani kun­ngiutil­lugu timik­kut isumak­kul­lu naam­mal­luin­nar­tun­ngor­tin­neqas­sap­put. — Saq­qum­mersitat 21:3-5.

¹⁸ Jiisusip naalak­kersuinerata naanerani inaarutaasumik misilin­neqar­nermi aalajaat­tuarut­ta kialuun­niit oqaasii tatiginar­tuulis­sap­put. (Saq­qum­mersitat 20:7-10) Taamanik­kus­samut inuusut tamarmik angernertik aap­pimik naaggaarnertillu naamimik isumaqar­tis­savaat. Taak­kua Ataatar­put asan­nit­toq qilam­miusoq Jehova, ‘Guuti un­neq­qaris­soq’ ilaaq­qis­saas­savaat. — Tus­siaat 31:6.