NIVIARSIAQ­QAP oqaasiinit matuma taler­piatungaani is­suar­neqar­tunit erseq­qip­poq silarsuarmi tamarmi niviarsiarar­pas­suit ar­nar­pas­suil­lu imaan­naan­ngil­luin­nar­tunik atugaqar­tut — tas­sa nakuuserfigineqar­tarlutil­lu nikagineqar­tar­put. Mak­ku eq­qarsaatigeriak­kit:

• Assigiinngisitsisarneq. Asiami angajoq­qaat amerlaner­paar­taat panis­saar­natik er­ner­taarusun­nerusar­put. 2011-mi Naalagaaf­fiit Peqatigiit nalunaarusiaan­ni Asiami niviarsiaq­qat ar­nal­lu 134 mil­lioningajaat toqusimas­sasorineqar­put mak­ku pis­sutigalugit: Naar­tuersin­neq, meeraaq­qanik toqutsineq sumigin­naanerlu.

• Ilinniartitaaneq. Silarsuaq tamak­kerlugu ukiunit sisamanit sivikin­nerusumik ilin­niar­titaasimasut pingaasuugaangata marluk ar­naal­lutil­luun­niit niviarsiaraasar­put.

• Kinguaassiuutitigut atornerlugaaneq. Ar­nat 2,6 mil­liardinit amerlanerusut nunagisaan­ni aap­parmik pin­ngitsaaliil­luni atoqatigin­nin­neq pinerlut­tulior­ner­tut suli isigineqalin­ngilaq.

• Peqqissuseq. Nunani siuarsar­niak­kani pingaar­ner­paanik nakorsaatis­saaleqineq pis­sutigalugu naar­tunerup imaluun­niit er­ninerlior­nerup kingunerisaanik minutsi al­lor­tarlugu ar­namik toqusoqar­tar­poq.

• Piginnittuusinnaaneq. Nunarsuarmi naatin­neqar­tar­tut af­faat sin­nerlugit ar­nanit naggoris­sar­neqar­taraluar­tut nunat ilar­pas­suini ar­nat nunaatinik pigin­nit­tus­saatitaanatil­lu kingor­nus­sisus­saatitaan­ngil­lat.

Sooq ar­nat tun­ngaviusunik tamak­kunin­nga pisin­naatitaaf­feqar­titaan­ngil­lat? Kulturit ilaan­ni ar­nanik ator­nerluineq nakuuserfigin­nin­nerlu up­perisat ileq­qul­lu tun­ngavigalugit siuarsar­neqar­tar­put al­laal­lu eq­qor­tuunerar­neqar­tarlutik. Frankrigimi aviisimi eq­qar­tuus­sisuserisoq Indiamiu Chandra Rami Chopra ima is­suar­neqar­poq: “Up­perisarsior­nik­kut inatsisit tamarmik as­sigiis­suteqar­put: Tas­sa ar­nanik im­mik­koor­titsiniaanermik tapersersuip­put.”

Il­lit­taaq taama isumaqar­pit? Ar­nat Biibilimi nikagineqarsoraagit, atuak­kani up­perisarsior­nermut tun­ngasuni al­lar­pas­suar­ni nikagineqar­tar­nerat­tut? Inuit ilaasa Biibilimi versit ilaat ar­nanik nikagin­nip­palus­soraat. Imaas­sin­naavoq inuit ilar­pas­suisa tamatumin­nga eq­qar­tuiner­tik misigis­sutsik­kut aalas­sas­simaar­naris­sagaat. Guutili Biibilimi eq­qar­tor­neqar­toq ar­nanut qanor­piaq isigin­nit­taaseqar­pa? Isum­mereer­nata Biibilimi al­las­simasunik misis­sueq­qis­saar­nitsigut apeq­qut taman­na akis­sutis­sarsis­savar­put.