ABELIP savaatini eqqissillutik sivinganermi ivigartortut isiginnaarpai. Immaqa savaatimi ungataani qaamanimineq ungasinnerusumiittoq takusinnaavaa. Nalunngilaa taavani naatsiivimmut Edenimut isertarfik panamik ikumasumik kaavittuartumik asserneqarsimasoq. Angajoqqaavi taavani najugaqarnikuusimapput, massakkulli taakku meeraalluunniit tassunga isersinnaanngillat. Takorloorniariaruk Abelip nutsani anoraannguamit tukaallatsinneqartillugit qummut qiviaatigaluni Pinngortitsisini eqqarsaatigigaa. Inuit Guutimit avissaaqqajuassappat? Tamanna Abelip kissaatiginngilluinnarpaa.

Ullumikkut Abeli ilinnut oqaluppoq. Tusaasinnaaviuk? Immaqa ima eqqarsarputit: ‘Taamaassinnaanngilaq.’ Abelimi Adamip angajulliliaata tullia qangarsuarli toquvoq. Timaa ukiut 6000-it sinnerlugit matuma siorna issunngoreersimavoq. Toqusimasut pillugit Biibilimi ima allassimasoqarpoq: “Sunnguamilluunniit ilisimasaqanngillat!” (Oqaluussisartup oqaasii 9:5, 10) Aamma Abelip oqaasiinik Biibilimi allassimasoqanngilaq. Taavami qanoq ililluni oqaluussinnaagamisigut?

Guutip apustili Paulusi isumassarsisillugu Abelimut tunngasumik ima allatsippaa: ‘Uppernermigut suli oqaluppoq naak toqoreersimagaluarluni.’ (Hebræerit 11:4) Allassimaffik tamanna naapertorlugu Abelip uppernermigut oqaluuttarpaatigullusooq. Abeli inunni taamatut uppersuseqaleqqaartuuvoq. Ima uppersuseqartigaaq allaat uagut taassuma maligassiaa ullutsinni ilinniarfigisinnaallutigu. Abelip uppersusia ilinniarfigigutsigu malinniartarutsigulu taanna pillugu oqaluttuaq uagutsinnut sunniuteqarluartumik oqalussaarlusooq.

Biibilimi Abeli pillugu taama annikitsigisumik allassimasoqarpat qanoq ililluta Abeli taassumalu uppersusia ilinniarfigisinnaagatsigit? Misissoriartigu.

Abeli inuiaat pileqqaarneranni inunngorpoq. Kingusinnerusukkut Jiisusip Abeli ‘silarsuup tunngavilerneqarneranut’ atassuserpaa. (Lukasi 11:50, 51) Malunnartumik Jiisusip matumani inuit silarsuaanni ajortimit utertitaanissamik neriuutillit pivai. Abeli nunarsuarmi inuit siulliit sisamarigaluaraanni siullersaalluni Guutimit utertinneqarsinnaasutut isigineqarsimannguatsiarpoq. * Paasinarluinnarpoq Abelip peroriartornermini ajortumik sunnerneqartarsimanera.

Silarsuaq pilersinneqaqqammeraluartoq inuit atugarliulereersimapput. Abelip angajoqqaavi, Adami Evalu, pinnersimagunarlutillu qiimmaarissuusimagunarput. Kukkorujussuarsimappulli, tamannalu nalunngilluinnarpaat. Naammalluinnartuusimagaluarput naassaanngitsumillu inuunissamik neriugisaqarsimagaluarlutik, Jehovamulli Guutimut pikitsitsipput angerlarsimaffimminnillu naatsiivimmit Edenimit paratiisiusumit anisitaapput. Kissaatigisatik sunit tamanit, allaat kinguaassaminnit, pingaarnerutikkamikkit naammalluinnartuujunnaarlutillu naassaanngitsumik inuusinnaajunnaarput. — 1 Mosesi 2:15–3:24.

 Adami Evalu naatsiivimmit anisitaagamik tamaviaarlutik erloqillutillu inuusariaqalerput. Angajulliliartik Kainimik, imaluunniit “pilersitamik”, atserpaat Evalu ima oqarpoq: “Naalakkap ikiuineragut angut pinngortippara.” Evap oqaasiinit erserpoq Jehovap naatsiivimmi — arnap ‘kinguaassaata’ ullut ilaanni ajortumik, Adamimik Evamillu tammartitsisumik, suujunnaarsitsiumaarneranik — neriorsuutaa eqqarsaatigisimagunaraa. (1 Mosesi 3:15; 4:1) Evap takorloorsimasinnaavaa tassaalluni arnaq siulittuutaasoq Kainilu ‘kinguaassaasoq’ neriorsuutigisaq?

Taamaappat kukkorujussuarpoq. Kaini peroriartornermini angajoqqaaminit taamatut eqqarsaatissinneqartarsimaguni inuttut naammalluinnanngitsutut makitanaveersaarnissaminut tamanna iluaqutigisimanavianngilaa. Piffissap ingerlanerani Eva ernertaaqqippoq, taannali pingaartorsiutigineqanngilaq. Abelimik, “supineq”-mik imaluunniit “imaqanngitsoq”-mik isumaqarunartumik, atserpaat. (1 Mosesi 4:2) Taamatut atsiinermikkut Abeli Kainimit isumalluarfiginnginnerullugulu neriuuteqarfigerpasinnginneruaat? Tamanna eqqoriaannarsinnaavarput.

Qanorluunniit pisoqarsimagaluarpat ullumikkut angajoqqaat angajoqqaat siulliit ilinniarfigingaarsinnaavaat. Oqaatsissigut iliuutsissigullu meeqqasi makitanerulerserusuppisigit, ataqqineqarumatunerulerserusuppisigit namminissarsiornerulerserusullugillu? Imaluunniit Jehovamik Guutimik asanninnissaannik ikinnguteqarnissaannillu ilinniarterusuppisigit? Ajoraluartumik angajoqqaat siulliit akisussaaffitsik suusupagaat. Taamaakkaluartorli meeraat neriuutissaqarput.

Nukappiaqqat taakku marluk peroriartorneranni Adamip ilaqutariit inuuniarnisaannut suliassanik pisariaqartunik ilinniartissimassavai. Kaini naasorissaasuuvoq Abelilu savanik paarsisuulluni.

Abelili pingaaruteqarnerusumik iliuuseqarpoq. Ukiut ingerlaneranni — Paulusip kingusinnerusukkut allaatiginninneratut — uppersuseqarlualerpoq. Tamanna maluginiarnarpoq Abelimi maligassaqarsimanngilaq. Taavami qanoq ililluni Jehova Guuti upperileramiuk? Abelip upperneranut tunngaviusinnaasut pingasut sammeriartigit.

Jehovap pinngortitai.

Ilumoorpoq Jehovap nuna perloqqoreermagu naasupiloqalerlunilu orpigaqalersoq kapinartulinnik aamma naatitsiffigiuminaallisoq. Taamaakkaluartorli nuna Abelip ilaqutaasalu inuussutigisinnaasaannik naatitarpassuaqarpoq. Uumasut, soorlu qaqqaniittut, tatsiniittut, kuussuarniittut, immamiittut qilammiittulluunniit perloqquneqarsimanngillat, aamma nuissat, seqineq, qaammat ullorissallu perloqquneqarsimanngillat. Abelip takusai tamarmik sunik tamanik pinngortitsisup, Jehovap Guutip, asanningaarneranik, siuneqassuseqangaarneranik ajunngissusianillu ersersitsipput. (Romamiut 1:20) Abelip pinngortitat Guutillu pissusii eqqarsaatigeqqissaaraangamigit uppernikkut nakussatsittarpoq.

Abeli qularnanngitsumik Jehovamik eqqarsaatiginninnissamut piffissaqartarpoq. Savaatiminik paarsisoq takorlooriaruk. Savanik paarsisuugami pisorujussuartarpoq. Ivigartorfissat qorsooqqissut, tatsit uninngaarfissallu isumannaatsut ujaatigalugit  uumasut qaqqat itivillugit, qooqqutigoorluni kuussuillu ikaarlugit ingerlattarpai. Savat Guutip pinngortissimasaanit tamanit ikiortariaqarnerpaatut, inunnit siulersorneqartariaqartutut sernissorneqartariaqartutullu, pinngortitaasimarpasipput. Abelip paasivaa nammineq aamma inunnit pissaaneqarnerungaartumik siulersorneqarnissaminik, sernissorneqarnissaminik isumassorneqarnissaminillu pisariaqartitsilluni? Qularnanngitsumik eqqarsaatit taamaattorpassuit qinunikkut saqqummiuttarsimassavai, tamatumalu kingunerisaanik uppernermigut ineriartortuarpoq.

Jehovap neriorsuutai.

Adamip Evallu ernitik naatsiivimmit Edenimit anisitaanngikkallaramik qanoq pisoqarsimaneranik oqaluttuuttarsimassavaat. Taamaattumik Abeli eqqarsaatissarpassuaqarsimassaaq.

Jehova oqarpoq nuna perloqqunarsissasoq. Abelip oqaatsit taakku piviusunngornerattut naasupiluit orpikkallu kapinartullit takusinnaasimassavai. Jehovap aamma siulittuutigaa naartuneq ernisunnerlu Evamut naalliuutaassasut. Abelip aamma qularnanngitsumik qatanngutini inuugaangata tamanna uppernarsisarsimassavaa. Jehovap siulittuutigaa Eva uiminit asaneqarnissaminik soqutigineqarnissaminillu pisariaqartitsersuaassasoq, Adamilu taassumunnga naalagaassasoq. Abelilu pissutsinut alianartunut tamakkununnga isiginnittuusimassaaq. Tamakku tamaasa pissutigalugit Abelip Jehovap oqaasiisa tutsuiginarluinnartuunerat uppernarsisimassavaa. Taamaattumik Abeli Guutip ‘kinguaassamik’ neriorsuutaanik, Edenimi ajortoqalerneranut aallaaviusumik ullut ilaanni aaqqiisussamik, upperinninnissaminut pissutissaqarluarpoq. — 1 Mosesi 3:15-19.

Jehovap kiffai.

Taamani Abeli maligassaalluartunik ilaqutaqanngikkaluartoq allanik nunamiittunik silassorissunik pinngortitaqarpoq. Adami Evalu naatsiivimmit Edenimit anisitaareermata Jehovap taakku taakkuluunniit kinguaavi paratiisimut nunarsuarmiittumut tamatumunnga isersinnaatinngilai. Jehovap Edenip isaariaa kerubinik — inngilinik qaffasissumik inissisimaffilinnik — panamillu ikumasumik kaavittuartumik paarsisoqartippaa. — 1 Mosesi 3:24.

Takorlooriaruk Abelip nukappiaraalluni kerubit taakku isiginnaarai. Inuttut timeqarmata pissaaneqartorujussuunerat takusinnaavaa. Panalu ikumasoq kaavittuartoq aamma mianernartorujussuuvoq. Abelip peroriartornermini kerubit taakku susassaaleqisut nakkutigisaminnilluunniit qimatsisut takusimavai? Naamik. Ulloq unnuarlu ukiullu tamaasa pinngortitat sianissusillit pissaaneqangaartullu taakku inissaminniittuarput. Taamaalilluni Abelip paasivaa Jehova Guuti naapertuilluartunik aalajaatsunillu kiffaqartoq. Abelip Jehovamut tunniusimaneq naalannerlu nammineq ilaquttamini misigisimanngisani kerubini taakkunani takusimassavaa. Qularnanngitsumik inngilit maligassaalluarnerat uppernikkut nakussatsissutigisimassavaa.

Abeli Jehovap pinngortitani, neriorsuutini kiffamilu maligassiaat aqqutigalugit imminut pilluni saqqummersissimasaanik eqqarsaatiginneqqissaartarnermigut upperluarneruleriartuinnarsimassaaq. Uagut Abelip maligassiaa assut ilinniarfigisinnaavarput. Ingammik inuusuttut qiimmassaatigisinnaavaat paasillugu ilaquttat qanorluunniit iliorniarlutik aalajangeraluarpata Jehovamut Guutimut piviusumik uppersuseqalersinnaallutik. Uagut ullumikkut pinngortitat alutornartut Biibililu tamaat pigisarput Jehovamullu aalajaallutik kiffartortorpassuit maligassiaat iluaqutigalugit uppernitsinnik ineriartortitsinissamut tunngavissaqarluarpugut.

Abelip Jehovamut uppernerujartortilluni uppernini iliuutsimigut ersersikkusulerpaa. Inuinnaavorli; qilammik nunamillu pinngortitsisoq sumik tunisinnaassagamiuk? Guutimmi tunineqarnissani inunnilluunniit ikiorneqarnissani pisariaqartinngilaa. Abelip piffissap ingerlanerani ilumoortoq tunngaviusoq paasivaa: Ataatani qilammiusoq asannittoq Jehova — eqqortumik pissutiginiagaqarluni — pigisaminik pitsaanerpaamik tuniguniuk nuannaartissavaa.

Taamaattumik Abeli savaatiminik arlalinnik pilliuteqarnissaminut piareersalerpoq. Abeli “savaatimi piaqqeqqaataasa tunnuinik pilliivoq.” (1 Mosesi 4:4) Kaini aamma Guutimit pilluaqquneqarusullunilu iluarisaarusukkami naatitaminik pilliuteqarnissaminut piareersarpoq. Abelitulli pissutiginiagaqanngilaq. Qatanngutigiit  pilliutissatik sassaammatigit assigiinngissutaat erseqqippoq.

Adamip ernerisa pilliinerminni ikikkaaviit atorsimasinnaavaat immaqalu kerubit, taamani nunarsuarmi Jehovamut kisiartaallutik sinniisuusut, takkuanni pilliuteqarsimassapput. Jehovap pilliuteqarnerat qanoq periarfigaa? Ima allassimavoq: “Naalakkap Abelip pilliutaa iluaraa.” Oqaluttuami allassimasoqanngilaq Guutip iluarinninnerminik ersersitsineranik. Taavami sooq Abeli iluaraa?

Pilliutaa iluarigamiuk? Abelimmi uumasoq pilliutigaa aavalu erlinnartoq kuutsillugu. Pilliummik taamaattumik pilliuteqarnerup qanoq naleqartiginera Abelip nalusimanngilaa? Ukiut hundredelippassuit Abelip toqunerata kingorna Guutip savamik ajoquteqanngitsumik pilliuteqarneq ernermi, ‘Guutip savaaraata’, aavata pisuussuteqanngitsup kuineqartup, pilliutigineqarneranut assersuuppaa. (Johannesi 1:29; 2 Mosesi 12:5-7) Tamatumunngali tunngasorpassuit Abelip ilisimasimanaviarnagillu paasisimanavianngilai.

Mannali nalunngilluinnarparput: Abeli pigisaminik pitsaanerpaamik pilliuteqarpoq. Jehovap pilliut kisiat iluarinagu aamma Abeli iluaraa. Abeli Jehovamik asanninnini upperinnilluinnarninilu kajumississutigalugit iliuuseqarpoq.

Kainimulli tunngatillugu taamaanngilaq. Jehovap ‘Kainip pilliutaa iluarinngilaa’. (1 Mosesi 4:5) Pilliutaa immini ajunngilaq; kingusinnerusukkut Guutip inatsisaani naatitanik pilliuteqartoqarsinnaanera akuerineqarpoq. (3 Mosesi 6:7, 8) Biibilimili allassimavoq ‘Kainip suliai ajortuusut.’ (1 Johannesi 3:12) Inuppassuit ullumikkut isumaqarnerattut Kaini isumaqarsimagunarpoq allat takkuanni Guutimut tunniusimaneq naammattoq. Iliuusaanit ingerlaannaq erserpoq Jehovamut piviusumik uppersuseqarnanilu asannissuseqanngitsoq.

Kainip paasigamiuk Jehovamit iluarineqarnani Abelip maligassiaa ilinniarfiginiarsaraa? Naamik. Qatanngutini uumigilerpaa. Jehovap Kainip uummammiui takusinnaagamigit erinitsajuilluni eqqarsalersinnialerpaa. Guutip Kaini ingasattumik ajortuliorsinnaaneranik mianersoqquaa oqarfigalugulu allamik isumataaruni ‘niaqquni makitissimasinnaagaa’. — 1 Mosesi 4:6, 7.

Kainip Guutip mianersoqqusinera suusupagaa. Nukkani imminik tatiginnittoq aperaa narsaammi pisuttuaqatigiissinnaanerlutik. Tassani Abeli saassuppaa toqullugulu. (1 Mosesi 4:8) Oqartoqarsinnaavoq Abeli siulliulluni upperisarsiornikkut malersugaasoq, uppernini pillugu toqutaasoq. Toquvoq, taannali pillugu oqaluttuaq uagutsinnut oqalupporlusooq.

Abelip aava Jehovamut Guutimut akiniuteqqulluni naapertuilluartuliorfigineqaqqullunilu torlulavorlusooq. Jehovap Kaini ajortoq pinerluttuliaa pillugu pillaramiuk naapertuilluarneq atuutitippaa. (1 Mosesi 4:9-12) Ullumikkulli pingaarnerusoq tassaavoq: Abelip uppernerata uagutsinnut oqaluttutut innera. Inuunera — immaqa hundredet missiliorlugit ukioqarnera — taamanikkut inuuneqqortuneq eqqarsaatigalugu sivikippoq, inuuninili ajunngitsumik atorpaa. Ataataminit qilammiusumit, Jehovamit, asaneqarnini iluarineqarninilu ilisimaaralugit toquvoq. (Hebræerit 11:4) Taamaattumik qularutiginngilluinnarsinnaavarput Jehovap killeqanngitsumik eqqaamannissinnaanerminiitikkaa nunarsuarmilu paratiisiusumi inuunermut makitikkumaaraa. (Johannesi 5:28, 29) Makititaappat paratiisimiikkusuppit? Naapissavat Abelip ‘suli oqaluttup’ tusarnaarnissaa uppersuseqarluarneratalu malinnissaa aalajangiusimagukku.