1, 2. (a) Guutip naleqangaartumik sumik tunivaatigut? (b) Sooq najoqqutassiat Biibilimiittut eqqarsaatigeqqissaarlugit aalajangiisinnaassuserput pingaaruteqarluinnarpa?

INUTTUT eqqarsarsinnaassusilittut Guutip pissusiinik ersersitsisinnaassusilittut pinngortitaanerput Ataatatsinnit qilammiusumit tunissutaavoq naleqangaartoq. (1 Mos 1:27) Taamatut pinngortitaagatta najoqqutassiat Biibilimiittut eqqarsaatigeqqissaareerlugit nammineq aalajangiisinnaavugut. Najoqqutassiat taakkua maleruarnerisigut anersaakkut inersimallualersinnaavugut Jehovamik asannittuulluta ‘eqqortumik eqqunngitsumillu immikkoortitsisinnaanermut sungiusagaasumik paasinnissinnaassuseqarluta’. — Hebr 5:14, NW.

² Najoqqutassiat Biibilimiittut eqqarsaatigeqqissaarnerisigut nammineq aalajangiisinnaassuserput ullumikkut pingaaruteqarluinnarpoq, silarsuarmimi pissutsit ima imaannaanngitsigimmata inatsiserpassuaqaraluartoq pisoqarsinnaasunut tamavinnut atuutsinneqarsinnaasunik inatsiseqanngilaq. Nakorsaatitigut ilisimatusarneq assersuutissaalluarpoq, ingammik nakorsaatit katsorsaariaatsillu aammik atuinermut tunngassuteqarpata. Jehovamut naalakkumasut tamarmik tamanna eqqarsaatigeqqissaartarpaat. Najoqqutassiat Biibilimiittut tamatumunnga tunngasut paasilluarutsigit nalunngeqatiginnissutitsinnit akuerineqarsinnaasunik Guutillu asanninneraniittuinnassutigisinnaasatsinnik  silatusaartumik aalajangiisinnaavugut. (Uss 2:6-11) Najoqqutassiat taakkua ilaat misissoqqissaariartigit.

3, 4. Biibili naapertorlugu aap illernartuunera qanga eqqartorneqaqqaarpa, aamma najoqqutassiat suut tunngavigineqarpat?

³ Kainip Abelimik toqutsinerata kinguninngua Jehovap siullermik inuunerup aallu attuumassuteqarluinnarnerat taakkualu illernartuunerat ersersippaa. Guutip Kaini ima oqarfigaa: “Nukkavit aavata nunamit torlorfigaanga.” (1 Mos 4:10) Jehovap isaani Abelip aava Abelip inuuneranut assersuutaavoq. Taamaattumik peqqarniitsumik toqutaariataarmat oqaatigineqarsinnaavoq taassuma aava Guutimut akiniuteqqulluni torlulasoq. — Hebr 12:24.

⁴ Noap nalaani ulersuaqareersoq Guutip inuit uumasut neqaannik nerinissaat akueraa, uumasulli aavannik nerinissaat akuerinngilaa. Guuti ima peqqusivoq: “[Neqi] uumassusertalik, tassa aattalik, nerissanngilarsi. Ilissi nammineq aassi akiniunneqarnissaa piumasariumavara.” (1 Mos 9:4, 5) Peqqussut tamanna Noap kinguaavinut tamanut, allaat nalitsinnut, atuuppoq. Tamannalu Guutip Kainimut oqaasiinik uppernarsaavoq — tassa aak pinngortitat tamarmik uumassusiannut, imaluunniit inuunerannut, assersuutaasoq. Peqqussummit aamma ersarippoq Jehovap, inuunerup puilaffiata, inuunermik aammillu ataqqinninngitsut akisussaatikkumaarai. — Tuss 36:10.

5, 6. Aap illernartuunera naleqangaartuuneralu Mosesip inatsisaanit qanoq erserpa? (Aamma takuuk ungalusaq “ Uumasut uumanerannik ataqqinnittuugit”).

⁵ Aap inuunermut assersuutaanera illernartuuneralu aamma Mosesip inatsisaani erserput. Mosesimik allakkat pingajuanni 17:10, 11-mi ima allassimasoqarpoq: “Aammik nerisoqarpat uanga Naalagaq taanna pillassavara inuiaqataanillu piiagaatillugu. Uinngummi uumassutaa  aammiippoq, ilissinnummi tunniuppara pilliivimmut ilisassanngorlugu saammaannarsissutissassinnik. Aak saammaannartitsissutaavoq uumassut tassaniimmat.” * — Takuuk ungalusaq “ Aak saammaannartitsissut”.

⁶ Uumasup toqutaasup aava pilliivimmi pilliutigineqanngikkuni nunamut kuineqassaaq. Taamaalilluni uumassutaa Jehovamut, aallaqqaataaniilli inuunermik Piginnittumut, utertinneqartarporlusooq. (5 Mos 12:16; Ez 18:4) Maluginiarnarporli Israelikkut aak tamaat uumasup neqaanit ingasaassillutik peerniarsarissanngimmassuk. Uumasumik toqunneqartumik ingerlaannaq aaviisimagaanni inuunermik Tunisisoq ataqqineqartarpoq, taamaattumillu Israelikkuusoq ilerasuuteqarani uumasup neqaanik nerisinnaavoq.

7. Daavi qanoq aap illernartuuneranik ataqqinnippa?

⁷ Daavi, ‘angut Guutip uummataata iluarisaa’, najoqqutassianik Guutip aak pillugu inatsisaanut tunngaviusunik paasinnilluarpoq. (ApS 13:22) Ilaanni Daavi qilalermat sakkutuui pingasut akeqqat tammaarfiat iserterfigalugu imermik imiisiviliamit qaluseriarlutik Daavimukaassipput. Daavip tamanna qanoq isumaqarfigaa? Ima oqarpoq: “Angutit inuunertik navianartorsiortillugu aallersut aavat imerumassanerpara?” Daavip isaani imeq angutit aavannut nallersuunneqarsinnaavoq. Qilaleraluarluni imeq Jehovamut “pilliutigalugu kuerarpaa”. — 2 Sam 23:15-17.

8, 9. Ilagiit kristumiut pilersinneqarmata Guutip aammut inuunermullu isiginnittaasia allanngorpa? Nassuiaagit.

⁸ Aammik nereqqusaannginnerup Noamut peqqussutigineqarnerata kingorna ukiut 2400-t missaat qaangiuttut  Mosesillu inatsisaasa atuutinneqalernerata kingorna ukiut 1500-t missaat qaangiuttut Jehovap kristumiut siulliit siulersuisoqatigiissortaat isumassarsisillugit ima allatsippai: “[Anersaaq] Illernartoq uagullu aalajangerpugut allamik nammagassikkumanasi pisariaqartut ukua saniatigut: Nerissanngikkisi nersutit guutipilunnut pilliutaasut neqaat aammattaaq aak nersutillu qimitat neqaat, kinguaassiuutitigullu inuunerlunneq nigorsimaniarlugu.” — ApS 15:28, 29.

⁹ Erseqqippoq kristumiut siulliit nalaanni siulersuisoqatigiit aap illernartuunera aamma aammik atornerluinerup guutipilussiornertut kinguaassiuutitigullu inuunerlunnertut ileqqussatigut ajortiginera paasigaat. Ullumikkut kristumiut ilumoortut aamma taamatut isiginnittaaseqarput. Najoqqutassianit Biibilimeersunit siulersortikkatta aammut tunngatillugu Jehovap iluarisaanik aalajangiisinnaavugut.

10, 11. (a) Jehovap Nalunaajaasuisa aak aallu akui pingaarnerpaasut sisamat atorlugit aalersortinneq qanoq isigaat? (b) Aammik atuinermut tunngatillugu kristumiut qanoq assigiinngitsunik isiginnittaaseqarsinnaappat?

¹⁰ Jehovap Nalunaajaasuisa paasivaat aammik nereqqusinnginnissamik peqqussummi pineqartoq aamma tassaasoq aalersortinnginnissaq, aammik allanut aalersuutissamik aaversinnginnissaq aamma nammineq aammik aalersuutigisinnaasamik toqqorsinnginnissaq. Guutip inatsisaanik ataqqinnikkamik aamma aap akui pingaarnerpaasut sisamat — aap aappaluttortai, aap qaqortortai, aap saalimasortai aamma aap imerpalasortai — atorlugit aalersortikkumanngillat.

¹¹ Ullumikkut aap akui taakku annikitsualunngorlugit derivatitut assigiinngitsutigut atorneqartarput. Kristumiu  derivatit taakku atorlugit nakorsartinneqarsinnaava? Taakku aattut isigai? Tamanna kristumiup nammineq aalajangigassaraa. Katsorsaariaatsit hæmodialyse, hæmodilution cell-saverilu (periaatsit nammineq aammik atueqqiisut) atorlugit katsorsartinnermut tunngatillugu aamma taamaappoq; periaatsilli taakku atorlugit nammineq aammik aalersuutigissamaakkamik toqqorsisimasoqarpat  kristumiup akuerinavianngilai. — Takuuk tapiliussaq “Derivatit aammeersut aamma nakorsaariaatsit”.

12. Nalunngeqatiginnissut tunngavigalugu aalajangiinissaq qanoq isumaqarfigisariaqarparput?

¹² Nammineq aalajangiisinnaagatta ima paasisariaqarpa Jehovap aalajangigarput soqutiginngikkaa? Naamik, Jehovammi eqqarsaativut pissutiginiakkavullu soqutigingaarpai. (Ussatit 17:3; 24:12 atuakkit). * Taamaattumik nakorsaat aalajangersimasoq imaluunniit katsorsaariaaseq aalajangersimasoq pillugu paasissutissanik misissuereerlutalu Jehovamut siulersoqqulluta qinoreerutta nalunngeqatiginnissuterput Biibili tunngavigalugu ilinniartinneqarsimasoq malittariaqarparput. (Rom 14:2, 22, 23) Soorunami allat nalunngeqatiginnissutertik maleqqullugu kimigiiserfigissanngilaatigut, uagullu ima aperissanngilagut: ‘Uattut atugaqaraluaruit qanoq iliussagaluarpit?’ Tamakkununnga tunngatillugu kristumiup “nammagassani nammineq nammassavaa”. * — Gal 6:5; Rom 14:12; takuuk ungalusaq “ Aak illernartutut isigaara?”

13. Jehovap inatsisai najoqqutassiaalu taanna pillugu qanoq ersersitsippat? Assersuuteqarit.

¹³ Inatsisinit najoqqutassianillu Biibilimiittunit erserpoq Jehova inatsisiliortuusoq silatooq aamma ataataasoq meeqqaminik isumassuingaarlunilu asannittoq. (Tuss 19:8-12) Jehovap aammik nereqqusinnginneranut pissutaavoq aap illernartuunera. Peqqussut tamanna aamma allatigut iluaqutaavoq; assersuutigalugu aalersortinneq  pissutigalugu navianaataasunut illersorneqarpugut. (ApS 15:20) Ullumikkut aalersuinertaqanngitsumik katsorsaaneq katsorsaariaatsitut pitsaanerpaatut nakorsarpassuarnit isigineqarpoq. Kristumiut ilumoortut tamanna tupigusuutiginngilaat nalunngilluinnaramikku Jehova siunersissaanngitsumik ilisimassuseqarlunilu meeqqaminik asanningaartuusoq. — Esaja 55:9 atuaruk; Joh 14:21, 23.

14, 15. (a) Inatsisit suut Guutip innuttaminut asanninneranik ersersitsippat? (b) Najoqqutassiat isumannaatsuunissamut tunngatillugu qanoq malissinnaavigit?

¹⁴ Guutip innuttaminik itsaq Israelikkunnik isumassuinera inatsiserpassuinit erserpoq. Assersuutigalugu ajunaartoqannginniassammat Guutip Israelikkut illuata qaavisa ungalulerneqarnissaat piumasaraa, illummi qaavanni  sammisassarpassuaqartoqartarpoq. (5 Mos 22:8; 1 Sam 9:25, 26; Neh 8:16; ApS 10:9) Guuti aamma peqqusivoq ussimmik navianartorsiortitsisinnaasumik piginnittoq isumannaallisaassasoq inunnik allanik ajoqusertoqannginniassammat. (2 Mos 21:28, 29) Inatsisinik taakkuninnga sumiginnaaneq inunnik allanik soqutigittaatsuliorneruvoq toqutsinermullu pisuutitaanermik kinguneqarsinnaalluni.

¹⁵ Najoqqutassiat inatsisinut taakkununnga tunngaviusut qanoq malissinnaavigit? Biilinnut, biilinik ingerlariaatsinnut, umiatsiannut, uumasuutinnut, angerlarsimaffinnut suliffinnullu tunngatillugu aamma aliikkutassanik toqqaaninnut tunngatillugu malissinnaavatit. Nunat ilaanni inuusuttut ajunaarnerit toqussutiginerusarpaat amerlanertigut pisariaqanngitsumik imminnut navianartorsiortittaramik. Inuusuttulli Guutip asanninneraniittuinnarusuttut inuuneq pingaartillugulu navianartorsiortitsisinnaasunik sammisaqarusunneq ajorput. Silatusaaramik isumaqanngillat inuusuttuugamik ajoqusersinnaanatik. Aap, navianartorsiortinnginnermikkut inuusuttuunertik nuannaarutigisinnaavaat. — Oqal 11:9, 10.

16. Najoqqutassiaq Biibilimeersoq suna naartuersinnermut tunngatinneqarpa? (Aamma quppernerup ataani ilanngussaq takuuk).

¹⁶ Allaat naartu Guutip isaani naleqangaarpoq. Itsaq Israelimi arnaq naartusoq ajoquserneqarpat tamannalu pissutigalugu arnaq imaluunniit naartua toquppat Guutip pisuusoq toqutsisuusutut pisuutissavaa, pisuusullu “inuuneq inuunermik” akilertariaqassavaa. *  (2 Mosesi 21:22, 23 atuakkit). Ullumikkut arnarpassuit tuusintilikkuutaat naartuersittarput meerartaarusunngiinnarlutik. Arnat taakkua ilarpassui tamalikattuugamik taamatullu inuunerlukkusukkamik naartuersikkumallutik aalajangertarput. Takorlooriaruk Jehova qanoq misigisarnersoq tamanna takugaangamiuk.

17. Sallusuissummik Biibilimeersumik ilinnialinnginnermini naartuersissimasoq qanoq tuppallersarsinnaaviuk?

¹⁷ Taavami arnaq sallusuissummik Biibilimeersumik ilinnialinnginnermini naartuersissimaguni? Imaappa Guutip taanna nallittorusunngikkaa? Naamik, soorunami nallittorneqarsinnaavoq. Ilumoorlunimi peqqissimisoq Jiisusip aava kuisaasoq tunngavigalugu Jehovamit isumakkeerfigineqarsinnaavoq. (Tuss 103:8-14; Ef 1:7) Jiisusi ima oqarpoq: “Tikiutinngilanga iluartut qaaqqujartorlugit ajortuliortulli allamik isumataaqqullugit.” — Luk 5:32.

18. Biibili naapertorlugu toqutsinermut pissutaasoq suna tunngaviua?

¹⁸ Jehovap allanik ajoqusiissannginnerput kissaatigiinnarnagu aammali toqutsinermut pissutaasartoq — uumissuineq — uummatitsinni sorlaarutitilluinnassagipput kissaatigaa. Apustili Johannesi ima allappoq: “Kinaluunniit qatanngumminik uumiginnittoq toqutsisuuvoq.” (1 Joh 3:15) Inuup uani allaatigineqartup qatanngunni ima uumigitigigamiuk toqunissaa kissaatigaa. Uumissuinini pissutigalugu immaqa ingutsisassaaq imaluunniit eqqunngitsunik unnerluutiginnissaaq, unnerluutaalu eqqortuuppata unnerluutigineqartoq Guutimit eqqartuunneqassagaluarpoq. (3 Mos 19:16; 5 Mos 19:18-21; Matt 5:22) Taamaattumik uummatitsinnit uumissuinerup iluarinninnginnerullu suulluunniit peerluinnarnissaat pingaaruteqangaarpoq! — Jaak 1:14, 15; 4:1-3.

19. Najoqqutassianit Biibilimeersunit siulersortittup Tussiaat 11:5 aamma Filippimiunut allakkat 4:8, 9 qanoq isumaqarfigai?

 ¹⁹ Inuunermik Jehovap pingaartitsineratut pingaartitsisut taassumalu asanninneraniittuinnarumasut nakuuserneq  ajorput, aamma nakuusernertalinnik sunilluunniit sammisaqarneq ajorput. Biibilimi allassimavoq Jehovap ‘nakuusernermik nuannarisaqartoq uumigigaa’. (Tuss 11:5) Allassimaffik Guutip isiginnittaasianut ersiutaaginnarnani aammali najoqqutassiaavoq inooriaatsitsinnut sunniuteqartussaq. Guutimik asannittut najoqqutassiaq tamanna nakuusernermik nuannarinnilersitsisinnaasunik sunilluunniit aliikkutaqanngilluinnarnissaminnut kajumississutigaat. Aamma Jehova ‘eqqissinerup Guutigimmagu’ taassuma kiffaasa asanartunik, ajunngitsunik nersornartunillu eqqarsaatiginnittuarnissaminnut uummammiuliussinissaminnullu kajumississutigaat. Taamaaliornermikkut eqqissinermik siuarsaaqataasarput. — Filippimiut 4:8, 9 atuakkit.

20-22. Kristumiut silarsuarmut tunngatillugu qanoq isiginnittaaseqarpat, aamma sooq?

²⁰ Saatanip silarsuaa tamarmi Guutip isaani aammik kuisinernut, imaluunniit toqutsinernut, pisuuvoq. Silarsuarmi politikkikkut aaqqissuussinerit, Biibilimi uumasunut qaasuttunut assersuunneqartut, inunnik millionilippassuarnik, aamma Jehovap kiffaasa ilarpassuinik, toqutsisimapput. (Dan 8:3, 4, 20-22; Saqq 13:1, 2, 7, 8) Uumasutut qaasuttutut pissaanillit taakku suleqatigalugit niuernikkut ilisimatusarnikkullu aaqqissuussinerit sorsunnissamut sakkussanik amiilaarnangaartunik sanaartorsimapput tamannalu iluanaarutigingaarsimallugu. Erseqqilluinnarpoq ‘silarsuaq tamaat Ajortup pissaaneqarfigigaa’! — 1 Joh 5:19, NW.

²¹ Jiisusip ajoqersugai ‘silarsuarmut ilaanatillu’ politikkimut sorsunnernullu akuliunnaveersaarluinnaramik toqutsinermut pisuutitaasinnaanatillu toqutsinernut pisooqataatinneqarsinnaanngillat. *  (Joh 15:19, NW; 17:16, NW) Jiisusilu ilaarlugu malersorneqaraangamik malersortitik nakuuserfigineq ajorpaat. Imminnulli akeraasut asannittuliorfigisarpaat, aap, allaat qinnuttarpaat. — Matt 5:44; Rom 12:17-21.

²² Kristumiut ilumoortut ingammik “Babylonersuaq”, upperisarsiornerup eqqunngitsup silarsuarmi tamarmi naalagaaffissua toqutsinernut pisuunerpaajusoq, ingalassimaniartarpaat. Guutip oqaasiani ima allassimavoq: “[Babylonersuarmi] takussaavoq aak, pruffiitit illernartullu nunarsuarmilu toqutaasimasut tamarmik aavat.” Taamaattumik ima mianersoqquneqarpugut: “Qimallugu anigitsi, innuttakka.” — Saqq 17:6; 18:2, 4, 24.

23. Babylonersuarmit anineq qanoq paasisariaqarpa?

²³ Babylonersuarmit aniumagaanni ilaasortaajunnaarnissaq naammanngilaq. Aamma iliuutsit ajortut  upperisarsiornernit eqqunngitsunit akuerineqarlutillu tapersersorneqartut — assersuutigalugit kinguaassiuutitigut inuunerlunneq, politikkimut akuliunneq aamma piumatuulluni pisuussutinik noqqaassutiginninneq — uumigineqartariaqarput. (Tussiaat 97:10 atuaruk; Saqq 18:7, 9, 11-17) Iliuutsit taakku toqutsinernik kinguneqarajupput, ilaa?

24, 25. (a) Suna tunngavigalugu Guutip inuk toqutsinermut pisuusoq nallittorsinnaavaa? (b) Tamatumunnga assingusumik Biibilip nalaani qanoq nallittorneqartoqarsinnaava?

²⁴ Guutimut tunniulluinnannginnitsinni kuisinnginnitsinnilu tamatta Saatanip pissutsinik aaqqissuussineranut arlaatigut tapersersueqataasimagatta oqartoqarsinnaavoq tamatta toqutsinernut pisooqataasimasugut. Inooriaaserpulli allanngortikkatsigu, Kristusip utertitsissutitut pilliutaa upperileratsigu Guutimullu tunniulluinnaratta Guutimit iluarisaalerlutalu anersaakkut illersorneqalerpugut. (ApS 3:19, 20) Itsaq Israelimi illoqarfiit qimarnguffiusut illersorneqarnermut tamatumunnga eqqaasitsissutaasinnaapput. — 4 Mos 35:11-15; 5 Mos 21:1-9.

²⁵ Itsaq illoqarfiit qimarnguffiusut qanoq illersuutaappat? Israelikkuusoq inummik toqutsisooruni illoqarfiit qimarnguffiusut ilaannut qimaassaaq. Eqqartuussisunit piaarinaatsoorluni toqutsisutut eqqartuunneqaruni tassaniittuassaaq. Aatsaat palasiuneq toquppat sumiluunniit najugaqalersinnaavoq. Guutip nallittuineranut inuunermillu pingaartitsineranut ersiutaalluassusia! Tamatumunnga assingusumik Kristusip utertitsissutitut pilliutaa tunngavigalugu Guutip aaqqissuussinera taassuma inuunerup aallu illernarnerat pillugu inassutaanik unioqqutitsisoorluta toqutaanissaraluatsinnut illersuutaavoq. Aaqqissuussineq tamanna qujamasuutigaajuk? Qanoq qujamasunnerit ersersissinnaaviuk? Assersuutigalugu Guutip illersorneqarnissamut aaqqissuussinera iluaquti geqqullugu allanik kajumissaarinikkut. Tamanna ullumikkut pingaaruteqarluinnarpoq, ‘naalliunnartoqangaarnissarmi’ qanilliartorasuarpoq. — Matt 24:21; 2 Kor 6:1, 2.

26-28. Ezekielip suliaa uagullu oqaluussinerput qanoq assigiissuteqarpat, qanorlu Guutip asanninneraniittuinnarsinnaavugut?

²⁶ Jehovap innuttaasa suliaat pruffiitip Ezekielip suliaanut assinguvoq. Jehovap Ezekieli Israelikkunnut anersaakkut alaatsinaattussatut suliassippaa. Guutip ima peqquaa: “Uanga qaninnit oqaasersiguit uannit kalerrisaassavatit.” Ezekielip suliassani sumiginnaruniuk Jerusalemip pillagaalluni eqqartuunneqarnerani toqutaasut aavannut akisussaatinneqarumaarpoq. (Ez 33:7-9) Ezekielili naalakkami toqutsinernut pisuutinneqanngilaq.

²⁷ Saatanip silarsuaa tamarmi suujunnaarsinneqangajalerpoq. Taamaattumik Jehovap Nalunaajaasuisa Guutip ‘akiniaaffianik’ naalagaaffianillu tusarliussamik oqaluussissutiginninnertik pisussaaffittut aamma immikkut pisinnaatitaaffittut isigaat. (Es 61:2; Matt 24:14) Illit sapinngisannik oqaluusseqataasarpit? Apustilip Paulusip oqaluussinissamik suliassinneqarnini pimooruppaa. Taamaattumik ima allappoq: “Kialluunniit aavanut [pisuussuteqanngilanga]. Nipangiussaqarsimanngilangami, ilissinnulli Guutip piumasaa tamakkiisumik nalunaajaatigaara.” (ApS 20:26, 27) Uagutsinnut maligassaalluangaarami!

²⁸ Ataatatta asanninneraniittuinnarsinnaaqqulluta soorunami inuunermik aammillu Guutip isiginnittaasiatut isiginnittaaseqarnissarput naammanngilaq. Aamma Guutip isaani minguitsuujuartariaqarpugut, imaluunniit illernartuujuartariaqarpugut. Tamanna kapitalimi tulliuttumi sammissavarput.