KAPITALI 11
“Nuannaangaartuarlutillu anersaamik illernartumik peqangaartuarput”
Akerlilersuisoqarmat Paulusip qisuariarnera qanoq ilinniarfigisinnaagipput
Apustilit Suliaat 13:1-52 tunngavigalugit
1, 2. Barnabap Saulusillu suliassaat sooq immikkuullarissuua, suliaallu qanoq Apustilit Suliaat 1:8-mi allassimasunik eqquutitseqataassava?
ANTIOKIAMI ilagiit, ilaatigut pruffiiterpassuit ilinniartitsisorpassuillu, pissangapput. Barnaba Saulusilu sumiiffinnut ungasissunut tusagassanik nuannersunik oqaluussisussatut anersaamit illernartumit toqqarneqarsimapput. a (ApS 13:1, 2) Siornatigut angutinik piukkunnartunik aallartitaasoqartareersimavoq. Aallartitaasulli taakku sumiiffinnut kristumioqarfioreersimasunut aallartinneqartarsimapput. (ApS 8:14; 11:22) Maanna Barnaba Saulusilu – Johannesi Makkorsi ikiortigalugu – nunanut ungasissunut aallartinneqalerput, taakkunanilu innuttaasut amerlanersaat nutaarsiassanik nuannersunik suli tusarlerneqarsimanngillat.
2 Ukiut 14-it missaat tamatuma siorna Jiisusi malinnitsiminut ima oqarsimavoq: “Jerusalemmimi, Judiiami tamarmi, Samaariami nunarsuullu isorpiaa tikillugu uanga pillunga ilisimannittutut nassuiaassaasi.” (ApS 1:8) Barnabap Saulusillu oqaluussiartortussatut aallartitaanerat Jiisusip siulittuutaanik eqquutitseqataassaaq! b
‘Suliassamut aalajangersimasumut toqqarneqarput’ (ApS 13:1-12)
3. Kristumiut siulliit nalaanni sooq ungasissumut angalaneq imaannaanngitsuua?
3 Nalitsinni biileqarlunilu timmisartoqarmat piffissami sivikitsuinnarmi ungasissumut angalasoqartarsinnaavoq. Kristumiulli siulliit nalaanni taamaattoqarsinnaanngilaq. Taamani nunakkut angalassagaanni pisuinnarneq nalinginnaavoq aqqutissallu manittuinnaasaratik. Ullormut 30 kilometerisut ungasitsigisumut pisuinnarluni angalasoqarsinnaasarpoq, taamatullu angalaneq qasunartuusarluni. c Taamaattumik Barnabap Saulusillu angalanissartik qilanaarigaluarlugu nalunavianngilaat aqqutissartik ilungersunartuussallunilu imaannaanngitsuussasoq. – Mat 16:24.
4. (a) Barnaba Saulusilu qanoq toqqarneqarpat, aamma uppeqataat qanoq qisuariarpat? (b) Ilagiinni suliassinneqartut qanoq sapinngisatsinnik tapersersorsinnaavagut?
4 Kisianni sooq taakkorpiaat – Barnaba Saulusilu – ‘suliassamut aalajangersimasumut toqqarneqarpat’? (ApS 13:2) Tamanna pillugu Biibilimi allassimasoqanngilaq. Nalunngilarpulli anersaamit illernartumit toqqarneqartut. Aamma pruffiitit ilinniartitsisullu Antiokiami ilagiinniittut aalajangiinermut akerliliinatik toqqarneqarnerannik tapersersuilluinnarput. Sinnganatik ‘iisinnginniareerlutik qinoreerlutillu assamminnik attoriarlugit aallartimmatik’ Barnaba Saulusilu qanoq misigisimassasut takorlooruk. (ApS 13:3) Uaguttaaq ilagiinni suliassinneqartut, ilaatigut utoqqaanertatut toqqarneqartut, sapinngisatsinnik tapersersortariaqarpagut. Taakku sinngaginagit ‘sulinerat pillugu soqutigingaarlugillu asangaassavagut’. – Tes 1. 5:13.
5. Qeqertami Cypernimi Barnabap Saulusillu oqaluussillutik angalanerat oqaluttuariuk.
5 Antiokiap ungasinngisaani Seluukiamut umiarsualivittalimmut pisoreerlutik Barnaba Saulusilu qeqertamut Cypernimut, 200 kilometerit missaannisut ungasitsigisumiittumut, umiarsuarput. d Barnaba Cypernimiuugami ilimanarpoq inunngorfigisamini najugaqartut nutaarsiassanik nuannersunik oqaluussiffiginissaat assut qilanaarigaa. Illoqarfimmut Salamiisimut, qeqertap kangiatungaani sineriamiittumut, tikikkamik ingerlaannaq “Guutip oqaasia juutit synagogiini oqaluussissutigisalerpaat”. e (ApS 13:5) Qeqertaq tamaat angalaffigalugu illoqarfinni anginerusuni oqaluussisarput. Taamaattumik 160 kilometerit pisuinnarlutik angalaffigisimasinnaavaat!
6, 7. (a) Sergiusi Paulusi kinaava, aamma sooq uppertunngunnginniassammat Bar-Jiisusip sunnerniarsaraa? (b) Bar-Jiisusi akerlilersuimmat Saulusi qanoq iliorpa?
6 Taamani Cypernimi guutipilussiortut amerlapput. Tamatuma qanoq ingasatsiginera Barnabap Saulusillu Paafusimut, qeqertap kitaatungaani sineriamiittumut, tikikkamik paasivaat. Tassani Bar-Jiisusi ‘angakkuullunilu pruffiitiusoq ilumuunngitsoq’ naapippaat. Taassumalu “Romamiut kaasareqarfiata sinniisua Sergiusi Paulusi, angut silatooq, sullippaa”. f Taamani Romamiut akimasorpassuit – allaat ‘angutit silatuut’, soorlu Sergiusi Paulusi – pingaarutilinnik aalajangigassaqaraangamik angakkuartartunut ullorissalluunniit najoqqutaralugit siulittuisartunut ikiortittarput. Kisianni Sergiusi Paulusip ‘Guutip oqaasia tusarusulluinnarpaa’. Tamannali Bar-Jiisusip – aamma Elymasimik, “angakkumik” isumaqartumik, taaneqartartup – iluarinngilaa. – ApS 13:6-8.
7 Bar-Jiisusip kunngeqarfik pillugu oqariartuut akerlilersorpaa. Siunnersortitut nuimasumik inissisimaffeqarnini illersorusullugulu Sergiusi Paulusi sunniuteqarfigiuaannarusukkamiuk “uppertunngoqinammat” iliuuseqarpoq. (ApS 13:8) Sergiusi Paulusilli angakkumit sunnerneqarnissaa Saulusip akuerinngilaa. Qanoq iliorpa? Biibilimi ima allassimavoq: “Taava Saulusip, aamma Paulusimik taaneqartartup, anersaamik illernartumik peqangaarluni [Bar-Jiisusi] nakkuppaa oqarfigalugulu: ‘Illit Diaavulup ernera, eqqortumut sumulluunniit akeraasutit, angutaavutit peqquserlunnernik sunilluunniit ajussutsinillu sunilluunniit ulikkaartoq, Jehovap aqqutai eqqortut allamut saatsinniarunnaarniakkit! Jehovap tappiillisillutit pillassammatit seqerngup qaamarnga takugallarnavianngilat.’ Taamaalisorlu putsup taarnerullu qulangermanni siulersortissaminik tasiortissarsiulerpoq.” g Sergiusi Paulusip tupinnartuliaq tamanna takugamiuk qanoq qisuariarpa? “Jehovap ilinniartitsinera tupigusuutigalugu uppertunngorpoq.” – ApS 13:9-12.
8. Paulusitut qanoq sapiitsuusinnaavugut?
8 Paulusip Bar-Jiisusi siooraginngilaa. Taamatuttaaq nalitsinni soqutiginnittoq akerlilersuisunit uppernikillisinniarneqaraangat sapiilluta ilumoortoq illersortassavarput. Soorunami ‘tamatigut tusaruminartumik, taratsikkamik, oqaluttassaagut’. (Kol 4:6) Kisianni kamattoqalissagaluarpalluunniit sapinngisatsinnik soqutiginnittoq Jehova pillugu ilinniartittuassavarput. Bar-Jiisusi assigalugu upperisarsioqatigiit eqqunngitsut ‘Jehovap aqqutai eqqortut allamut saatsinniartarpaat’. (ApS 13:10) Taamaattumik eqqunngitsuliortarnerat salluliortarnerallu nipangiusimaannarnagit oqaluttuarisassavagut. Paulusi ilaarlugu sapiilluta ilumoortoq oqaluussissutigiuartigu eqqortuliorusuttullu ikiortuarlugit. Aamma tupinnartuliorsinnaanngikkaluarluta upperilluinnarparput Guutip anersaani illernartoq atorlugu eqqortuliorusuttut imminut qanillisittarai. – Joh 6:44.
ApS 13:13-43)
‘Qiimmassaataasinnaasunik oqaaseqarneq’ (9. Ilagiinni siuttuusunut Paulusi Barnabalu qanoq maligassaalluarpat?
9 Angutit Paafusimiit Pergamut, Aasiaaqqap sineriaaniittumut, 250 kilometerit missaannisut ungasitsigisumut umiarsuarlutik aallarmata allanngortoqarpasippoq. Apustilit Suliaat 13:13-imi angutit taakku ima allaatigineqarput: “Paulusi angalaqataalu.” Oqaatsinit taakkunannga erserpoq Paulusip angalaqatini siuttuuffigilersimagai. Barnaba sinngalernani Guutip piumasaa naammassiniassammat Paulusi suleqatigiuarpaa. Barnaba Paulusilu nalitsinni ilagiinni siuttuusunut maligassaalluarput. Allanit nuimaneruniarneq ajorpugut Jiisusip oqaasii uku eqqaamajuaratsigit: ‘Tamassi qatanngutigiippusi.’ Aamma: “Kinaluunniit imminut pingaartittoq nikanarsisitaassaaq, kinaluunniillu maniguuttoq pingaartinneqassaaq.” – Mat 23:8, 12.
10. Pergamiit Antiokiamut Pisiidiamiittumut angalaneq oqaluttuariuk.
10 Pergamut tikikkamik Johannesi Makkorsip Paulusi Barnabalu qimallugit Jerusalemmimut uterpoq. Aallariataarneranut pissutaasoq allaatigineqanngilaq. Paulusikkulli ingerlaqqipput. Pergamiit aallaramik Antiokiamut Pisiidiamiittumut, illoqarfimmut nunap immikkoortuani Galaatiamiittumut, tikipput. Pisiidiami Antiokia immap qaavaniit 1.100 meterit missaannisut qutsitsigimmat angalanerat imaannaanngilaq. Qaqqat akornatigoorput ulorianartorsioriaannaasarlutik, angalasummi tillinnianit saassunneqariaannaasarput. Tamatuma saniatigut angalanerminni Paulusi peqqiilliuuteqarunarpoq. h
11, 12. Pisiidiami Antiokiami synagogimi oqalugiarami Paulusip oqariartuutini tusarnaartiminut qanoq soqutiginarsarpaa?
11 Pisiidiami Antiokiami ullormi qasuersaarfimmi Paulusi Barnabalu synagogimut iserput. Imalu pisoqarpoq: “Moorsisip inatsisaanik pruffiitinillu allakkanik atuffassisoqareermat synagogip pisortaasa oqarfigaat: ‘Qatanngutit angutit, qiimmassaataasinnaasunik oqaasissaqarussi oqarfigitigut.’” (ApS 13:15) Taava Paulusi nikueriarluni oqalulerpoq.
12 Paulusi ima aallartippoq: “Israalikkuususi ilissilu allat Guutimik mianerinnittuususi.” (ApS 13:16) Juutit upperisaannut ilanngussimasut juutillu oqaluuppai. Taakkualu Jiisusip Missiarsiunera suli akuerisimanngilaat. Tamanna eqqarsaatigalugu Paulusi qanoq tunngavilersuiva? Aallarniutigalugu Paulusip juutit oqaluttuarisaanerat eqikkarpaa. Nassuiarpaa Jehovap qanoq ‘Israalikkut Egyptenimi takornartatut inuugallarmata qutsissisissimagai’ aniguisinneqarmatalu Guutip ukiuni 40-ni ‘inoqajuitsumi naammagittarfigigai’. Aamma oqaluttuaraa nuna neriorsuutigisaq Jehova ikiortigalugu qanoq nunagilersimagaat Jehovallu tamanna ‘kingornussassatut tunniukkaa’. (ApS 13:17-19) Isumaqartoqarpoq Paulusip ullormi qasuersaarfimmi allakkani illernartuni atuffassissutigineqaqqammersut innersuukkai. Taamaappat ersersinneqarluarpoq Paulusi inuit ‘qanorluunniit ittut ikiorumallugit sapinngisaminik iliuuseqartartoq’. – Kor 1. 9:22.
13. Oqaluussiffigisatta uummataa qanoq killissinnaavarput?
13 Aamma uagut oqaluussiffigisagut soqutiginnilersinniartassavagut. Assersuutigalugu nalunngikkutsigu oqaluussiffigisarput qanoq upperisaqarnersoq taassuma soqutigisinnaasaanik eqqartuisinnaavugut. Aamma allassimaffiit Biibilimeersut ilisimasinnaasai eqqaasinnaavagut. Pitsaassaaq oqaluussiffigisarput nammineq Biibiliminit atuartikkutsigu. Oqaluussiffigisatta uummataa killikkumallugu sapinngisatsinnik iliuuseqarta!
14. (a) Jiisusi pillugu nutaarsiassat nuannersut Paulusip qanoq oqaluttuarai, aamma qanoq mianersoqqussuteqarpa? (b) Inuit Paulusip oqalugiaataanut qanoq qisuariarpat?
14 Taava Paulusip nassuiarpaa Israalimi kunngit Jiisusip siuaasarigai. Aamma nassuiarpaa Johannesip imermut morsutsitsisartup inuit ‘Jiisusip aniguisitsisussap’ akuerinissaanut piareersaakkai. Taava oqaluttuaraa Jiisusi toqutaasimasoq kingornalu makititaalluni. (ApS 13:20-37) Imalu oqarpoq: “Taamaattumik ilisimassavarsi taanna pissutigalugu ajortuliassinnik isumakkeerfigineqarsinnaanissinnik oqaluussiffigineqarassi. … [Uppertut] tamarmik taanna pissutigalugu pisuunngitsutut isigineqarput.” Taava ima nangippoq: “Pruffiitit allannerattut pineqaqqunasi mianersoritsi: ‘Nikaginnittusi, nalissinni iliuutsikka takusigit. Iliuutsima annikitsualuttortaannik oqaluttuunneqaraluarussi upperisimanavianngikkaluarpasi. Kisianni tupigusussaasi nungutitaassallusilu.’” Immaqa Paulusip qisuariarfigineqarnini tupigusuutigaa. Oqaluussiffigisai pillugit ima allassimavoq: “Ullup qasuersaarfiup tulliani tamakku pillugit oqalugiaqqullugit kimigiiserfigaat.” ‘Synagogimilu katersuunnerup kingorna juutit juutillu upperisaanut ilanngussimasut Guutimut kiffartortut ilarpassuisa’ Paulusi Barnabalu malippaat. – ApS 13:38-43.
“Allamiunut saappugut” (ApS 13:44-52)
15. Paulusi oqalugiareermat ullup qasuersaarfiup tulliani susoqarpa?
15 Ullup qasuersaarfiup tulliani “illoqarfimmiut tamangajammik” Paulusi tusarnaarniarlugu katersuupput. Juutilli ilaasa tamanna iluarinnginnamikku ‘Paulusip eqqartugai Guutimik mitaatiginnillutik assortulerpaat’. Taava Paulusip Barnaballu qunusuillutik ima oqarfigaat: “Ilissi Guutip oqaasianik tusarlerneqaqqaartariaqarsimavusi. Tamannali itigartikkassiuk inuunermillu naassaanngitsumik pisinnaanngitsutut imminut eqqartuukkassi allamiunut saappugut. Jehovammi ima peqquaatigut: ‘Nunat ungasinnerpaat tikillugit aniguisitsissut oqaluussissutiginiassagakku allamiunut qaammaqqutinngortippakkit.’” – ApS 13:44-47; Es 49:6.
16. Juutit Paulusip Barnaballu oqaasii qanoq qisuariarfigaat, akerlilersorneqaleramillu Paulusi Barnabalu suppat?
16 Juutiunngitsut tusarnaartut nuannaangaarput, “eqqortumillu pissutiginiagaqarlutik naassaanngitsumik inuuneqalerusuttut tamarmik uppertunngorput”. (ApS 13:48) Jehovap oqaasia nunami tamarmi siaruapallappoq. Juutilli tamanna nuannaarutiginngilaat. Paulusip Barnaballu juutit oqarfigaat taakku Missiarsimik nutaarsiassat nuannersut pillugit tusaqqaartuugaluarlutik itigartikkaat taamaattumillu Guutimit iluarisaajunnaartut. Illoqarfimmi arnat akimasut angutillu nuimasut “juutinit kamassaarneqaramik Paulusi Barnabalu malersulerpaat killeqarfimminnillu anisillugit”. Paulusikkut qanoq qisuariarpat? “Isikkatik saniiarpaat Ikonionnimullu aallarlutik.” Taava imaappa Pisiidiami Antiokiami oqaluussisoqarunnaartoq? Naamik! Kristumiut tassaniiginnartut “nuannaangaartuarlutillu anersaamik illernartumik peqangaartuarput”. – ApS 13:50-52.
17-19. Paulusi Barnabalu qanoq ilaarsinnaavagut, taamaaliornerpullu nuannaartuarnissatsinnut qanoq iluaqutigissavarput?
17 Paulusikkut akerlilersorneqarnerminnut qisuariarnerat uagut ilinniarfigilluarsinnaavarput. Allaat oqartussaassusilinnit oqaluussiunnaaqquneqaraluarutta oqaluussiunnaarnavianngilagut. Aamma maluginiarsinnaavarput Antiokiamiut oqaluussiffigineqarnertik itigartimmassuk Paulusip Barnaballu ‘isikkatik saniiaraat’ – tamannalu kamannermut ersiutaanani akisussaajumannginnermut takussutissaavoq. Paulusikkut paasivaat inuit allat qisuariarnerat aqussinnaanagu, oqaluussinertilli ingerlatiinnarsinnaavaat. Taamaattumillu Ikonionnimukarput.
18 Kristumiunngorlaammi Antiokiamiiginnartut? Nunaqqatiminnit akerlilersorneqaraluarlutik nuannaarnerat soqutiginnittut qassiunerannik tunngaveqanngilaq. Jiisusi ima oqarsimavoq: “Pilluarput Guutip oqaasianik tusartut maleruaasullu!” (Luk 11:28) Kristumiullu Pisiidiami Antiokiamiittut taamaaliornissartik aalajangiusimavaat.
19 Paulusikkutulli eqqaamajuartigu akisussaaffipput tassaasoq nutaarsiassanik nuannersunik oqaluussinissarput. Tusarnaartut namminneq aalajangissavaat akuersissanerlutik itigartitsissanerlutilluunniit. Oqaluussiffigisagut soqutiginninngippata kristumiut siulliit ilaarsinnaavagut. Malersorneqaraluarutta nuannaartuarsinnaavugut Guutip anersaavanit siulersortikkutta eqqarsaatigigutsigulu nutaarsiassat nuannersut qanoq naleqartigisut. – Gal 5:18, 22.
a Takuuk ungalusaq “ Barnaba – ‘tuppallersaanerup ernera’”.
b Tamatuma nalaani sumiiffinni ungasissumiittuni ilageeqalereersimavoq. Assersuutigalugu Antiokiami Syriamiittumi Jerusalemmimiit avannamut 550 kilometerit missaannisut ungasitsigisumi ilageeqarpoq.
c Takuuk ungalusaq “ Nunakkut angalaneq”.
d Kristumiut siulliit nalaanni anori oqumigaarnartillugu umiarsuarluni ullormut 160 kilometerit missaannisut angalasoqarsinnaasarpoq. Silarlukkaangalli sivisunerusarpoq.
e Takuuk ungalusaq “ Juutit synagogii”.
f Cyperni Romamiunit naalakkersorneqarpoq. Qeqertamilu naalakkersuisut qullersaat tassaavoq Romamiut kaasareqarfiata sinniisua.
g Maannamiit Saulusi Paulusimik taaneqartalerpoq. Isumaqartoqarpoq Romamiutut ateq taanna atuleraa Sergiusi Paulusimut ataqqinaataatinniarlugu. Cypernili qimareeramiuk suli taamatut taaguuteqarpoq, tamatumalu ersersippaa Sergiusi Paulusip ataqqinaatissaanik taamatut taaguuteqalinngitsoq – Romamiutut atini atulerpaa ‘allamiunut apustilitut’ aallartitaagami. Aamma imaassinnaavoq ateq taanna atuleraa hebræerisut atini, Saulusip, grækerisut taaneqarnera oqaasipalaamut eqqaanarpallaarmat. – Rom 11:13.