1-3. (a) Paulusip angalaqatigiligaa kinaava, aamma qanoq ittuua? (b) Kapitalimi matumani suna paasissavarput?

 ILLOQARFIIT akornanni aqqusinikkut maniitsukkut pisutsillutik apustilip Paulusip angut inuusuttoq pisoqatigisani isigaa. Timuutiusimik ateqarpoq. Angut uummaarissoq taanna immaqa inuusut­tuaraavoq 20-lluunniit sinnilaarlugit ukioqarluni. Angalanerminni Lystra Ikonionnilu qimakkamikkit Timuutiusip angerlarsimaffini qimappaa. Qanormita pisoqarumaarpa? Paulusip oqaluus­sisartutut angalasareerami angalanertik navianar­toqarlunilu ilungersunar­toqassasoq ilimagaa. Angutip inuusuttup angalaqatigisaata ajornar­torsiutit taakku qanoq qisuariarfigissavai?

² Timuutiusi imminut tatigival­laarunan­ngikkaluarluni Paulusimit tatigineqarluarpoq. Qanittukkut pisimasut pissutigalugit Paulusip angalaqatis­saminik toqqaal­luarnissani pingaar­tinnerulersimavaa. Ilagiit nakussatsin­niarlugit tikeraassavaat, Paulusillu nalunngilaa suliaq tamanna naammas­sissagunikku aalajangiusiman­ninnissaat isumaqatigiin­nissaallu pingaaruteqangaartoq. Sooq Paulusi taamatut eqqarsarpa? Pissutaasut ilaat tassaasimasinnaavoq siusinnerusukkut Paulusip Barnaballu isumaqatigiin­ngissimanerat.

³ Kapitalimi matumani isumaqatigiin­ngissutinik qanoq pitsaanerpaamik aaqqiisoqarsinnaasoq paasissavarput. Aamma paasissavarput Paulusip sooq Timuutiusi angalaqatis­samisut toqqarneraa, nalitsinnilu ilagiinnik nakkutilliisut pingaarutilimmik kiffartornerat pillugu paasisaqar­nerussalluta.

4. Paulusip aappassaanik oqaluus­sisartutut angalanermini suna siunertaraa?

⁴ Kapitalip siuliani sammivarput qanoq qatanngutit sisamat – Paulusi, Barnaba, Juudarsi aamma Siilarsi – siulersuisoqatigiit aalajangigaannik paasititsinermikkut ilagiinnik Antiokiamiittunik qiimmaal­latsitsisimasut. Taava Paulusi sua? Barnabamut ima  oqarpoq: “Illoqarfinni Jehovap oqaasianik oqaluus­siffigisatsinni tamani qatanngutit qanoq innersut paasiumallugu uterluta tikeraartigit.” (ApS 15:36) Paulusip ikinngutigiittut aliikkutaqaqatigiinnissaq eqqartunngilaa. Sunamiuna aappassaanik oqaluus­sisartutut angalanermini siunertarigaa? Siullertut, siulersuisoqatigiinnit ilitsersuutit uppeqatiminut oqaluttuarissavai. (ApS 16:4) Aappaattut, nakkutil­liisutut angalasartutut Paulusip ilagiit anersaakkut uppernikkullu nakussatsik­kusuppai. (Rom 1:11, 12) Nalitsinni aamma taamaat­toqartarpa?

5. Nalitsinni Siulersuisoqatigiit ilagiinnik qanoq ilitsersuil­lutillu qiimmas­saasarpat?

⁵ Kristusip nalitsinni Jehovap Nalunaajaasuisa Siulersuisoqatigiivi ilagiinnik siulersuisittarpai. Qatanngutit tanitat aalajaatsut taakku allakkatigut, Biibililersaarutitigut nittartakkakkut naqitan­ngortil­lugillu saqqummersar­tutigut, ataatsimiin­nertigut allatigullu nunarsuaq tamakkerlugu ilagiin­niittunik siunnersuisarput qiimmas­saasarlutillu. Aamma Siulersuisoqatigiit ilagiit tamaasa qanimut attaveqarfigerusuppaat. Taamaattumik nakkutil­liisunik aallartitsisarput. Siulersuisoqatigiit nunarsuaq tamakkerlugu utoqqaanertanik piukkun­nartunik tuusintilinnik nakkutil­liisutut angalasar­tussanik toqqaasarput.

6, 7. Ilagiinnik nakkutilliisut ilaatigut susarpat?

⁶ Ilagiinnik nakkutilliisut ilagiinni tikeraarfigisaminni uppeqatitik soqutigalugillu uppernikkut nakussas­sartarpaat. Qanoq taamaaliortarpat? Kristumiut siulliit nalaanni nakkutil­liisunik angalasartunik, soorlu Paulusimik, ilaarsinermikkut. Taanna nakkutil­liisoqatiminut ima allappoq: “Oqaaseq ulluni atugaris­saarfiusuni erloqinar­torsiorfiusunilu aallussil­luarlutit oqaluus­sissutigiuaruk. Ilinniar­titsilluarnikkut naammagit­tangaarlutit oqaaqqis­saarisarit, sukannersumik mianersoq­qusisarit kajumis­saarisarlutillu. … Iivangkiiliulersaartutut suliuassaatit.” – Tim 2. 4:2, 5.

⁷ Oqaatsinut taakkununnga naapertuuttumik nakkutilliisut – nuliaqarunillu nuliartik ilagalugu – tikeraak­kaminni oqaluus­sisartut assigiin­ngitsutigut oqaluus­seqatigisarpaat. Oqaluus­sinermi aallussil­luartuupput ilinniar­titsillaq­qissuul­lutillu, tamannalu ilagiinnut sunniuteqarluartarpoq. (Rom 12:11; Tim 2. 2:15) Ilagiinnik nakkutilliisut imminut pilliutigeriaan­naallutik asannittarput. Allat kiffartuuk­kumallugit piffissartik nukitillu atorumasarpaat allaat silarluk­kaangat navianar­torsiorfiusunilu angalasariaqaraluarlutik. (Flp 2:3, 4) Aamma Biibilimik tunngavilinnik oqalugiar­tarnikkut ilagiinnik qiimmas­saasarput, ilinniar­titsisarput  siunnersuisarlutillu. Tamatta iluaqutigis­savarput taakkua maligas­siuilluarneri eqqarsaatigeq­qissaar­tarutsigit ilaarniar­tarlugillu. – Hebr 13:7.

8. Paulusip angalaqatigiumammani Barnaba qanoq qisuariarpa?

⁸ Barnabap ‘qatanngutit tikeraar­niarlugit’ Paulusi ilagiumavaa. (ApS 15:36) Marluullutik suleqatigiil­luarlutik angalaqatigiis­simapput, tamarmillu qatanngutit ilagiinni tikeraarfigisas­saminniittut nalunngil­luarpaat. (ApS 13:2–14:28) Taamaattumik angalaqatigiik­kumanerat paasinarpoq. Kisianni nuanniil­liuuteqalerput. Apustilit Suliaat 15:37-mi ima allassimavoq: “Barnabap Johannesi, Makkorsimik taaneqartartoq, ilaassasoq aalajangiusimavaa.” Barnabap Paulusi aperinngilaa Makkorsi ilaasin­naanersoq. Naamik, illooqqami Makkorsip ilaatinnissaa “aalajangiusimavaa”.

9. Sooq Paulusip Barnaba isumaqatiginngilaa?

⁹ Paulusi isumaqataanngilaq. Sooq? Ima allassimavoq: ‘Pamfyliami sulinermi ikiuunnani qimammatik Paulusip ilaatik­kusunngilaa.’ (ApS 15:38) Makkorsip Paulusi Barnabalu oqaluus­sisartutut angalaneranni siullermi angalaqatigisimavai. (ApS 12:25; 13:13) Kisianni angalanertik aallartilaaginnartoq, suli Pamfyliamiitillutik, angalaqatigiun­naarlugit Makkorsi Jerusalemmimut angerlarpoq. Biibilimi allassimanngilaq sooq taamaaliornersoq. Kisianni Paulusi isumaqarunarpoq Makkorsi akisussaas­suseqan­ngitsoq tatiginar­tuunanilu.

10. Paulusip Barnaballu isumaqatigiin­nginnerat qanoq kinguneqarpa?

¹⁰ Barnaballi Makkorsip ilaatinnissaa suli aalajangiusimavaa ilaatin­nginnissaalu Paulusip aalajangiusimallugu. “Taava assortuutileramik kamaallutik avissaarput.” (ApS 15:39) Barnaba Makkorsi ilagalugu qeqertamut Cypernimut umiarsuarpoq. Paulusilu pilersaarutimisut iliorpoq. Ima allassimavoq: ‘Paulusi Siilarsi aallaqatiginiarlugu aalajangerpoq qatanngutillu Jehovamit ajunngisaangaarfigineqar­nissamik qinnutereermanni aallarluni.’ (ApS 15:40) Paulusip Siilarsillu ‘Syria Kiliikialu aqqusaarlugit ilagiit nakussatsippaat’. – ApS 15:41.

11. Isumaqatigiin­ngissuteqarutta pissuserineqartussat suut ikinngutigiit­tuarnissamut iluaqutigis­savagut?

¹¹ Oqaluttuamit tamatumannga uaguttaaq naammal­luinnan­ngitsuunitsinnik eqqaasin­neqarpugut. Paulusi Barnabalu siulersuisoqatigiinnut sinniisutut immikkut toqqarneqarsimapput, ilimanarporlu  kingusin­nerusukkut Paulusi siulersuisoqatigiinnut ilaasor­tanngorsimasoq. Pisumili matumani Paulusip Barnaballu misigis­sutsitik aqunngitsoorpaat. Tamanna pissutigalugu ikinngutigiileq­qissinnaajun­naarpat? Naammal­luinnan­ngitsuugaluarlutik maniguut­tuupput Jiisusilu ilaarniar­tarlugu. Qularnan­ngitsumik piffissap ingerlanerani isumakkeerfigeqatigiipput ikinngutigeeq­qilerlutillu. (Ef 4:1-3) Aamma kingusin­nerusukkut Paulusi Makkorsilu suleqatigeeq­qilerput. a – Kol 4:10.

12. Paulusi Barnabalu ilaarlugit nalitsinni nakkutilliisut qanoq pissuseqassappat?

¹² Paulusi Barnabalu pisumi tamatumani kamaakkaluarlutik tamanna ileqqorin­ngilaat. Barnaba inussiar­nersuullunilu ikiuiumatuujugami Juuserfimik ateqaraluarluni apustilinit Barnabamik – “Tuppallersaanerup ernera”-nik isumaqartumik – taaneqartarpoq. (ApS 4:36) Paulusi aamma inussiar­nersuullunilu isumassuisarpoq. (Tes 1. 2:7, 8) Paulusi Barnabalu ilaarlugit nalitsinni utoqqaanertat, ilaatigut nakkutilliisut angalasartut, maniguut­tuullutik utoqqaaner­taqatitik uppeqatitillu allat inussiar­nersumik asannit­tumillu pisassavaat. – Pet 1. 5:2, 3.

13, 14. (a) Timuutiusi kinaava, aamma Paulusi qanoq naapeqqaarsimagunarpaa? (b) Sooq Paulusip Timuutiusi immikkut maluginiarpaa? (c) Timuutiusi sumik akisussaaf­filerneqarpa?

¹³ Paulusi aappassaanik oqaluus­sisartutut angalanermini Romamiut nunasiaataanni Galaatiami angalavoq, tassanilu amerlan­ngitsunik ilageeqalereersimavoq. Ima oqaluttuarineqarpoq: “Taava Derbemut apuukkami Lystramut ingerlaqqippoq. Tassaniipporlu ilinniartitaq Timuutiusimik atilik. Taanna juutimik uppertumik anaanaqarpoq grækerimillu ataataqarluni.” – ApS 16:1. b

¹⁴ Paulusip ukiup 47-p missaani Lystramiin­nermini Timuutiusi ilaqutaalu naapissimagunarpai. Maanna ukiut marluk pingasul­luunniit qaangiutereersut aappassaanik Lystramiin­nermini Paulusip angut inuusuttoq Timuutiusi immikkut maluginiarpaa. Sooq? Timuutiusi qatanngutinit ‘ajunngitsumik tusaamaneqarmat’. Ilageeqatiminit aamma ilagiinnit allanit ungasiar­tumiittunit ajunngitsumik tusaamaneqarpoq. Oqaluttuami allassimavoq qatanngutit Lystramiittut aamma 30 kilometerit missaannisut ungasitsigisumi  Ikonion­nimiittut ajunngitsumik eqqartortaraat. (ApS 16:2) Anersaamit illernartumit siulersor­neqarlutik utoqqaanertat Timuutiusi pingaarutilimmik akisussaaf­filerpaat – tassa Paulusi Siilarsilu nakkutil­liisutut angalaqatigisus­sanngorpai. – ApS 16:3.

15, 16. Sooq Timuutiusi ajunngitsumik tusaamaneqarpa?

¹⁵ Timuutiusi sooq taama inuusutsigaluni ajunngitsumik tusaamaneqarpa? Silassoris­suunera, timigis­suunera imaluunniit piginnaaneri pissutaappat? Inuit tamakku pingaar­tittarpaat. Allaat pruffiitip Saamualip isikkoq tunngavigalugu inuk nalilerpaa. Jehovalli ima eqqaasippaa: “Inuit pingaartitaat uanga pingaar­titarin­ngilakka. Inuimmi isiminnut saqqumisuinnaat isigisarpaat, Naalakkalli inuup uummataa isigisarpaa.” (Sam 1. 16:7) Tassa Timuutiusi isikkuni piginnaaninilu pinnagit pissuserinnini pissutigalugu kristumioqatiminit tusaamasaal­luarpoq.

¹⁶ Timuutiusip pissusiisa nuannersut ilaat apustilip Paulusip ukiut arlallit qaangiutereersut allaatigai. Timuutiusip isiginnit­taaserinnera, namminis­sarsiornani asanninnera ilagiillu pillugit tamaviaar­tarnera eqqaavai. (Flp 2:20-22) Timuutiusip aamma ‘ilumoor­tuusaarnani uppernini’ ilisimaneqaatigaa. – Tim 2. 1:5.

17. Nalitsinni inuusuttut Timuutiusi qanoq ilaarsin­naavaat?

¹⁷ Nalitsinni inuusut­torpassuit Timuutiusi ilaarlugu kristumiutut pissuserineqartussat ineriar­tortittarpaat. Taamaalioramik suli inuusuk­kaluarlutik Jehovamit taassumalu innuttaanit tusaamaneqarluar­talerput. (Uss 22:1; Tim 1. 4:15) Uppernikkut ilumoor­tuusaan­ngillat, aamma marloqiusamik inuuneqarusun­ngillat. (Tuss 26:4) Taamaattumik inuusut­torpassuit taakku Timuutiusitut ilagiinnut pingaaruteqarput. Oqaluus­sisartun­ngoraangamik, Jehovamut tunniul­luinnaraangamik imermullu morsutsitaagaangamik Jehovamik asannittunut tamanut nuannaarutaasarput!

18. (a) Nakkutil­liisutut angalasartutut Paulusip Timuutiusillu siulersuisoqatigiit qanoq tapersersor­tarpaat? (b) Ilagiit qanoq pilluaq­quneqarpat?

¹⁸ Paulusi Timuutiusilu ukiuni arlalinni suleqatigiipput. Nakkutil­liisutut angalasartutut siulersuisoqatigiit suliassiissutaat assigiin­ngitsut naammassivaat. Biibilimi ima allassimavoq: “Illoqarfinnut pigaangamik Jerusalemmimi apustilit utoqqaanertallu aalajangersagaat maleruar­niassam­matigit qatanngutinut tunniut­tarpaat.” (ApS 16:4) Apustilit utoqqaanertallu Jerusalem­mimiittut ilitsersuussutaat ilagiit maleruarsimassavaat. Taamaalior­nertimmi  pissutigalugu “ullut tamaasa uppernikkut nakussatsit­tarlutillu amerliartorput”. – ApS 16:5.

19, 20. Sooq ‘siulersortigut’ naalassavagut?

¹⁹ Aamma nalitsinni ‘siulersortitta’ ilitsersuus­sutaannut kajumilluta naalakkaangatta Jehovamit pilluaq­quneqar­tarpugut. (Hebr 13:17) Nunarsuarmi pissutsit allanngor­tarmata pingaaruteqangaarpoq ‘inussiap aalajaallunilu silatuup’ anersaakkut inuussutissat pilersitaasa maluginiar­tarnissaat maleruar­tuartar­nissaallu. (Mat 24:45; Kor 1. 7:29-31) Taamaaliorutta anersaakkut ajutoor­naveersaassaagut ‘inuillu ajortut inooriaasiannit mingutsin­neqarnata’. – Jaak 1:27.

²⁰ Nalitsinni utoqqaanertat – ilaatigut Siulersuisoqatigiinnut ilaasortat – kukkusarput, soorlu kristumiut siulliit nalaanni Paulusi, Barnaba, Makkorsi utoqqaanertallu tanitat allat taamaattartut. (Rom 5:12; Jaak 3:2) Siulersuisoqatigiilli Guutip oqaasia maleruaq­qissaar­taramikku apustilillu ilaarniar­taramikkit tatiginar­tuunertik ersersit­tarpaat. (Tim 2. 1:13, 14) Taamaattumik ilagiin­niittut uppernikkut nakussatsin­neqartarput.