KAPITALI 14
“Isumaqatigiilluta aalajangerpugut”
Siulersuisoqatigiit qanoq aalajangiisut ilagiinnullu tamanna qanoq ataasiussuseqalersitsisoq
Apustilit Suliaat 15:13-35 tunngavigalugit
1, 2. (a) Kristumiut siulliit nalaanni siulersuisoqatigiit apeqqutit pingaarutillit suut akisussanngorpaat? (b) Qatanngutit taakku eqqortumik aalajangiinissaminnut qanoq ikiorneqarpat?
APUSTILIT utoqqaanertallu Jerusalemmimiittut pissangapput. Imminnut isigipput nalunagu pingaarutilerujussuarmik aalajangiilerlutik. Kipineqarneq pillugu isumaqatigiinngissut pissutigalugu pingaarutillit uku apeqqutaalerput: Kristumiut Moorsisip inatsisai maleruartussaavaat? Jehovap kristumiut juutiusut juutiunngitsullu immikkoortittarpai?
2 Angutit siuttuusut uppernarsaatinik eqqarsaatiginneqqissaarsimapput. Guutip oqaasiani siulittuutit aamma misigisat Jehovap juutiunngitsut kristumiunngornerannik akuersineranik ersersitsisut eqqartorsimavaat. Tamarmiullutik pineqartoq pillugu ilisimasatik oqaatigisimavaat. Isumaqatigiinngissut pillugu aalajangiinissamut paasissutissat tamaasa pigereerlugillu Jehovap qanoq ilioqqugaatsik paasilluarsinnaavaat. Jehovalli siulersuinera ataqqissavaat?
3. Apustilit Suliaat kapitali 15-imi allassimasut qanoq ilinniarfigisinnaavagut?
3 Anersaap illernartup siulersuinera malissagunikku uppersuseqarlutillu sapiitsuusariaqarput. Aalajangiinerat pissutigalugu juutinit upperisarsiornikkut siuttuusunit uumigineqarnerulersinnaapput. Aamma kristumiunit Moorsisip inatsisaanik maleruaaqqusisunit akerlilersorneqarsinnaapput. Siulersuisoqatigiit qanoq iliussappat? Tamanna sammeriartigu. Samminerani paasissavarput nalitsinni Jehovap Nalunaajaasuisa Siulersuisoqatigiivisa qanoq angutit taakku ilaartaraat. Aamma uagut aalajangigassaqartilluta ajornartorsiuteqartillutalu ilaarsinnaavagut.
ApS 15:13-21)
“Pruffiitit oqaasiinut naapertuuppoq” (4, 5. Jaakup siulittuut suna issuarpaa?
4 Jiisusip affarmik qatanngutaa Jaaku ataatsimiinnermi aqutsisuusimagunartoq oqalulerpoq. a Siulersuisoqatigiit eqqartuereerlutik tamarmiugunarlutik isummiussaat oqaatigaa. Ima oqarpoq: “Simmiuup sukumiisumik oqaluttuuteqqammerpaatigut Guutip allamiut ilaat aterminik ateqaateqartussat innuttarilerumallugit qanoq aatsaavissuaq akuerigai. Tamannalu pruffiitit oqaasiinut naapertuuppoq.” – ApS 15:14, 15.
5 Siimuup, tassa Siimuut Petrusip, oqaasii aamma Barnabap Paulusillu misigisimasaminnit oqaluttuaat Jaakup tusarnaarsimavai. Oqaasiilu pissutigigunarlugit allassimaffiit Jehovap piumasaanik paasinninnissamut iluaqutaasinnaasut eqqaalerpai. (Joh 14:26) Taava Jaakup Amosi 9:11, 12-ilu issuarpai. Allakkat taakku Hebræerisut Allakkani Illernartuni taamani “pruffiitinit allakkanik” taaneqartartunut ilaapput. (Mat 22:40; ApS 15:16-18) Maluginiassagunarpallu oqaatsit Jaakup issuagai nalitsinni Amosip allagaani atuarsinnaasatsinnit allaanerulaartut. Ilimanarpoq Jaakup Septuaginta, Hebræerisut Allakkanik Illernartunik grækerisut nutsigaq, issuarsimassagaa.
6. Allakkat Illernartut iluaqutigalugit Guutip piumasaa qanoq paasineqarpa?
6 Pruffiiti Amosi aqqutigalugu Jehovap siulittuutigaa ‘Daavip illua qarmaqqikkumaarlugu’, tamannalu kunngeqarfiup Missiarsimit naalakkersuiffigineqartussap pilersinnissaanut tunngassuteqarpoq. (Ez 21:31, 32) Tamanna isumaqarpa Jehovap inuiaat Israalikkut kisiisa innuttarileqqissagai? Naamik. Siulittuummi aamma allassimavoq inuit “inuiaqatigiinnit tamaneersut” katersorneqarumaartut Guutillu ‘atianik ateqaateqarumaartut’. Eqqaamajuk Petrusi ima oqaqqammersoq: ‘Guutip uppernerat pissutigalugu uummataat minguiaramigit uagut [tassa kristumiut juutiusut] juutiunngitsullu assigiimmik pivaatigut.’ (ApS 15:9) Tassa isumaqarpoq Guutip piumasarigaa juutit juutiunngitsullu tamarmik tassaalissasut Kunngeqarfimmik kingornussisussat. (Rom 8:17; Ef 2:17-19) Siulittuutini isumassarsiarititaasuni sumiluunniit allassimanngilaq juutiunngitsut timikkut kipineqaqqaartariaqartut juutilluunniit upperisaannut ilannguteqqaartariaqartut.
7, 8. (a) Jaaku qanoq siunnersuuteqarpa? (b) Jaakup oqaasii qanoq paasissavagut?
7 Allakkani Illernartuni uppernarsaatit aamma Petrusip, Barnabap Paulusillu oqaasii tunngavigalugit Jaaku ima siunnersuivoq: “Isumaqarpunga allamiut Guutimut saattut akornuserneqassanngitsut, kisianni allaffigissagigut guutilianut pilliutit, atoqatigiinnikkut eqqunngitsuliorneq, uumasut qimitat aallu itigarteqqullugit. Itsarli Moorsisimit allakkat ullormi qasuersaarfimmi synagogini atuffassissutigineqartaramik illoqarfinni tamani oqaluussissutigineqartarput.” – ApS 15:19-21.
8 Jaakup, ilimanartumik ataatsimiinnermi aqutsisuusup, oqartussaaffiginngisaminik oqaaseqarluni aalajangiussani allanut atortinniarsaraa? Naamerluinnaq. Oqarmat “isumaqarpunga” ersarippoq siulersuisoqatigiit naalagaaffiginianngikkai. Oqaatigineqarsimasulli Allakkanilu Illernartuni siulittuutit naapertorlugit qatanngutit eqqarsaatigisinnaasaannik siunnersuuteqarpoq.
9. Jaakup siunnersuutaa sunik iluaqutissartaqarpa?
9 Jaakup oqaasii siunnersuutitsialaappat? Aap, kingusinnerusukkummi apustilit utoqqaanertallu akueraat. Siunnersuutaa sunik iluaqutissartaqarpa? Siullertut, kristumiut juutiunngitsut Moorsisip inatsisai maleruartariaqannginnamikkit ‘akornuserneqassanngillat’. (ApS 15:19) Aappaattut, kristumiut juutiusut ukiorpassuarni ‘Moorsisimit allakkat ullormi qasuersaarfimmi synagogini atuffassissutigineqartarnerannik’ tusarnaartarsimasut nalunngeqatiginnissutaat innimigineqassaaq. b (ApS 15:21) Qularnanngitsumik Jaakup siunnersuutaa kristumiut juutiusut juutiunngitsullu imminnut attaveqatigiilluarnerulissutigissavaat. Pingaarnerpaamillu Jehovap piumasaanut naapertuummat taassuma iluarissavaa. Guutip innuttaasa eqqisseqatigiinnerannut ataasioqatigiinnerannullu akornutaasinnaasumik ajornartorsiummik aaqqiissutitsialaavoq. Tamannalu nalitsinni uagutsinnut maligassaalluarpoq.
10. Nalitsinni Siulersuisoqatigiit kristumiut siulliit siulersuisoqatigiivi qanoq ilaartarpaat?
10 Kapitalip matuma siuliani allaatigineqartutut kristumiut siulliit siulersuisoqatigiivi ilaarlugit nalitsinni Jehovap Nalunaajaasuisa Siulersuisoqatigiivi Jehovamut, Kisimi Oqartussaasumut, aamma Jiisusimut Kristusimut, ilagiinnut niaquusumut, sutigut tamatigut siulersortittarput. c (Kor 1. 11:3) Qanoq taamaaliortarpat? Albert D. Schroeder, 1974-imiit 2006-imi marsimi nunarsuarmi inuujunnaarluni qilaliarnermi tungaanut Siulersuisoqatigiinnut ilaasortaasimasoq, ima oqarpoq: “Pingasunngornerit tamaasa Siulersuisoqatigiit ataatsimiittarput Jehovap anersaavanit siulersorneqarnissamik qinnummik tamatigut aallarnerneqartartumik. Suliarineqartut tamarmik aalajangerneqartullu tamarmik Guutip oqaasianut, Biibilimut, naapertuulluinnarnissaat qulakkeerniarlugu sapinngisaq tamaat iliuuseqartoqartarpoq.” Aamma Milton G. Henschel, 2003-mi marsimi nunarsuarmi inuujunnaarluni qilaliarnermi tungaanut ukiorpassuarni Siulersuisoqatigiinnut ilaasortaasimasoq, Napasuliap Alapernaarsuiffiup Biibilimik Ilinniarfia Gileadimi klassit 101-issaanni naammassinnittunut pingaarutilimmik apeqquteqarpoq. Ima aperivoq: “Nunarsuarmi allamik peqatigiiffeqarpa taakkua siulersuisui pingaarutilimmik aalajangiinnginnerminni Guutip oqaasianik, Biibilimik, misissuisartunik?” Soorunami naamik!
“Toqqakkatik … aallartippaat” (ApS 15:22-29)
11. Siulersuisoqatigiit aalajangigaannik ilagiit qanoq paasitinneqarpat?
11 Kipineqarnermik isumaqatigiinngissut pillugu Jerusalemmimi siulersuisoqatigiit isumaqatigiillutik aalajangiisimapput. Ilagiinniittut ataasiussuseqartuarniassagamik siulersuisoqatigiit aalajangigaannik ersarissumik qiimmaallannartumillu paasitinneqartariaqarput. Qanoq ajunnginnerpaamik taamaaliortoqarsinnaava? Oqaluttuaq ima nangippoq: “Apustilit, utoqqaanertat ilagiinniittullu tamarmik aalajangerput ilatik toqqakkatik Paulusi Barnabalu ilagalugit Antiokiamut aallassasut. Juudarsi Barsabamik taaneqartartoq aamma Siilarsi, angutit qatanngutinik siulersuisut ilaat, aallartippaat.” Aamma allakkanik Antiokiami Syriamiittumi Kiliikiamilu ilagiinnut tamanut atuffassissutigineqartussanik nassartinneqarput. – ApS 15:22-26.
12, 13. (a) Juudarsip Siilarsillu aallartinneqarnerat sooq silatusaarnerua? (b) Siulersuisoqatigiinnit allakkat qanoq iluaqutaappat?
12 Aallartitat taakkua sisamat erseqqissassavaat oqariartuut tassaaginnanngitsoq kipineqarneq pillugu apeqqummut akissutaasoq, kisianni tassaasoq siulersiusoqatigiinnit ilitsersuussutit nutaat. Juudarsi Siilarsilu ‘qatanngutinut siulersuisunut ilaagamik’ siulersuisoqatigiinnut sinniisussatut piukkunnarput. Angutit ‘toqqakkat’ taakku iluaqutigalugit kristumiut juutiusut Jerusalemmimiittut aamma kristumiut juutiunngitsut ilagiinni allaniittut attaveqaqatigiilluarnerulissapput. Angutit taakkua aallartinneqarnerat silatusaarnerullunilu asannittuliorneruvoq. Qularnanngitsumik Guutip innuttaasa tamanna eqqisseqatigiinnerulissutigalugulu ataasioqatigiinnerulissutigaat.
13 Allakkani kipineqarneq pillugu aamma kristumiut juutiunngitsut Jehovamit iluarineqarumallutik pilluaqquneqarumallutillu susariaqarnerat pillugu ersarissumik allassimasoqarpoq. Allakkani pingaarnertut ima allassimavoq: “[Anersaap] illernartup sunniineratigut aalajangerpugut allanik nammagassikkumanasi pisariaqartut ukua saniatigut: Guutilianut pilliutit, aak, uumasut qimitat atoqatigiinnikkullu eqqunngitsuliorneq itigartittuarsigit. Tamakku qanillinaveersaartuarussigit ingerlalluassaasi. Inuulluaritsi!” – ApS 15:28, 29.
14. Inuit allat avissaartuukkaluartut sooq Jehovap innuttai ataasiussuseqarpat?
14 Nalitsinni Jehovap Nalunaajaasui nunarsuaq tamakkerlugu ataasiussuseqarput. Naak 8.000.000-nit amerlanerugaluarluta ilagiillu 100.000-nit amerlanerugaluartut assigiimmik upperisaqarpugut assigiimmillu suliaqartarluta. Inuit allat avissaartuukkaluartut eqqissiviilliortoqartaraluartorlu qanoq ililluta taama maluginiarnartigisumik ataasiussuseqarsinnaavugut? Pingaarnertut, Jiisusip Kristusip “inussiaq aalajaallunilu silatooq”, tassa Siulersuisoqatigiit, aqqutigalugit siulersuinera aamma kajumilluta siulersortikkumasarnerput pissutigalugit ataasiussuseqarpugut. – Mat 24:45-47.
ApS 15:30-35)
“Qiimmassarneqarnertik nuannaarutigaat” (15, 16. Kipineqarneq pillugu isumaqatigiinngissut qanoq aaqqinneqarpa, aamma sooq ajunngitsumik kinguneqarpa?
15 Apustilit Sulianni nangilluni oqaluttuarineqarpoq qatanngutit Jerusalemmimiit Antiokiamut tikikkamik ‘ilinniartitat tamaasa katersorteriarlugit allakkat tunniukkaat’. Qatanngutit tassaniittut siulersuisoqatigiit ilitsersuutaat qanoq qisuariarfigaat? Allakkat “atuareeramikkit qiimmassarneqarnertik nuannaarutigaat”. (ApS 15:30, 31) “Aamma Juudarsi Siilarsilu … oqalugiaqattaarnikkut qatanngutinik qiimmassaallutillu nakussatsitsipput.” Taamaalioramik angutit taakku ‘pruffiitinik’ taaneqartarput – soorlu Barnaba, Paulusi allallu aamma taamatut taaneqartartut. Oqaaserlu “pruffiiti” isumaqarpoq Guutip piumasaanik ilisimatitsisoq. – ApS 13:1; 15:32; Mos 2. 7:1, 2.
16 Ersarippoq Jehovap siulersuisoqatigiit aalajangigaat pilluaqqugaa. Tamatuma kingunerisaanik ilagiinniittut tamarmik qiimmaallapput. Suna qiimmaallassutigaat? Qularnanngitsumik siulersuisoqatigiit ersarissumik piffissarlu eqqorluarlugu ilitsersuinerat. Ilitsersuinerallu Guutip oqaasianik anersaallu illernartup siulersuineranik tunngaveqarpoq. Aamma ilagiit qiimmassaatigisimassavaat aalajangiineq qatanngutinit asannittunit misiginneqataasunillu ingerlateqqinneqarmat.
17. Nalitsinni ilagiinnik nakkutilliisut Paulusimik, Barnabamik, Juudarsimik Siilarsimillu qanoq ilaarsisarpat?
17 Taamani pisut ilaarlugit nalitsinni Jehovap Nalunaajaasuisa Siulersuisoqatigiivi nunarsuaq tamakkerlugu qatanngutigiissuarnut piffissaq eqqorlugu ilitsersuisarput. Aalajangikkatik pillugit ilagiit ersarissumik paasitittarpaat. Ilaatigut taamaaliortarput ilagiinnik nakkutilliisut aqqutigalugit. Qatanngutit angutit imminut pilliutigeriaannaasut taakku ilagiinnut tikikkaangamik ersarissumik ilitsersuisarput qiimmassaasarlutillu. Paulusi Barnabalu ilaarlugit ‘ilinniartitsisarput qatannguterpassuillu ilagalugit Jehovap oqaasianik nutaarsiassat nuannersut pillugit oqaluussisarlutik’. (ApS 15:35) Aamma Juudarsi Siilarsilu ilaarlugit ‘oqalugiaqattaarnikkut qatanngutinik qiimmassaallutillu nakussatsitsisarput’.
18. Qanoq qulakkeersinnaavarput Jehovamit pilluaqquneqartuarnissarput?
18 Nunarsuarmi avissaartuuffiusumi kristumiut tamarmik qanoq eqqisseqatigiittuarlutillu ataasiussuseqartuarsinnaappat? Eqqaamajuk Jaaku kingusinnerusukkut ima allammat: “[Ilisimassuseq] pavannga pisoq pingaarnertut minguitsuuvoq tamatumalu saniatigut eqqisseqatigiissitsisuulluni, uteriitsuunani, naalakkumasarluni … Aamma naapertuilluarnerup inerititaa pissutsini eqqissisimaffiusuni eqqisseqatigiissitsisut pillugit siaruarterneqartarpoq.” (Jaak 3:17, 18) Naluarput Jaaku taamatut allakkami Jerusalemmimi siulersuisoqatigiit ataatsimiinnerat eqqarsaatigisimaneraa. Kisianni Apustilit Suliaat kapitali 15-imi allassimasunik misissuinitsinni paasivarput aatsaat ataasiussuseqaraangatta ilitsersuussutinullu naalakkaangatta Jehovap pilluaqqusaraatigut.
19, 20. (a) Sumit erserpa Antiokiami ilagiit eqqisseqatigiillutillu ataasiussuseqartut? (b) Paulusi Barnabalu maanna susinnaalerpat?
19 Antiokiami ilagiinniittut maanna eqqisseqatigiillutillu ataasiussuseqarnerat ersarippoq. Qatanngutit Jerusalemmimeersut ilitsersuussutaat akerlilersornagit kristumiut Antiokiamiittut Juudarsip Siilarsillu tikeraarnerat qujamasuutigingaarpaat. Taakku pillugit ima allassimavoq: “Sivisujaamik tassaneereerlutik qatanngutinit angalalluarnissamik kissaanneqarlutik aallartitsisiminnut [Jerusalemmimiittunut] utertinneqarput.” d (ApS 15:33) Qularnanngitsumik aamma qatanngutit Jerusalemmimiittut angutit taakkua marluk angalanertik pillugu oqaluttuaat tusaramikku nuannaangaarput. Jehovammi ajunngisaangaarnera pissutigalugu suliassinneqarnertik naammassilluarpaat.
20 Paulusi Barnabalu Antiokiamiiginnartut maanna allamut saasartinnatik oqaluussinermi siulersuinertik aallussinnaalerpaat. Nalitsinni nakkutilliisut angalasartut ilagiinnut tikeraaraangamik aamma taamaaliortarput. (ApS 13:2, 3) Taakku Jehovap innuttaanut pilluaqquneqaataangaarput! Jehovap Paulusi Barnabalu allamik suliasseqqillugit qanoq pilluaqquai? Kapitalimi tulliuttumi tamanna sammissavarput.
a Takuuk ungalusaq “ Jaaku – ‘Naalakkap qatanngutaa’”.
b Jaaku silatusaarpoq ‘Moorsisimit allakkanut’ innersuussigami. Taakkununngami inatsisit ilaaginnarnatik aammali ilaapput inatsiseqanngikkallarmat Guutip inunnut tamanut piumasaanik ersersitsisunik oqaluttuat. Assersuutigalugu aammut, allasiornermut guutipilussiornermullu tunngasunik Mosesimik allakkani siullerni allassimasorpassuaqarpoq. (Mos 1. 9:3, 4; 20:2-9; 35:2, 4) Taamaalilluni Jehovap najoqqutassiat inunnut tamanut, juutinut juutiunngitsunullu, atuuttut ilisimaneqalersippai.
c Takuuk ungalusaq “ Nalitsinni Siulersuisoqatigiit qanoq aaqqissugaasut”.
d Biibilimik nutsikkat ilaanni versi 34-mi allassimavoq Siilarsi aalajangertoq Antiokiamiiginnarniarluni. (Biibili 2000-mi naqitigaq) Oqaatsilli taakku allagatoqqat ilaannut kingusinnerusukkut ilanngussaasimagunarput.