តើលោកអ្នកដឹងឬទេ?
តើដើមកក់បានត្រូវប្រើដើម្បីសង់ទូកនៅសម័យគម្ពីរឬ?
ដើមកក់
មនុស្សជាច្រើនដឹងថានៅប្រទេសអេស៊ីបសម័យបុរាណ គេច្រើនតែប្រើដើមកក់ដើម្បីធ្វើជាក្រដាស។ ជនជាតិក្រិចនិងជនជាតិរ៉ូមក៏បានប្រើដើមកក់ដើម្បីធ្វើជាក្រដាសដែរ។ * ប៉ុន្តែ មិនសូវមានមនុស្សដឹងថា ដើមកក់ក៏បានត្រូវប្រើដើម្បីសង់ទូកទេ។
ទូកគំរូពីរធ្វើពីកក់ដែលគេបានរកឃើញក្នុងផ្នូររបស់ជនជាតិអេស៊ីប
ជាង២.៥០០ឆ្នាំមុន អេសាយដែលជាអ្នកប្រកាសទំនាយបានសរសេរថា មនុស្សរស់នៅ«តាមដងទន្លេខាងនាយស្រុកអេត្យូពី» បាន«ចាត់ទូតរបស់ខ្លួនអោយជិះក្បូនដែលធ្វើពីដើមកក់»។—អស. [អេ.] ១៨:១, ២, ខ.ស.
គម្ពីរបានត្រូវសរសេរក្រោមការដឹកនាំរបស់ព្រះ ដូច្នេះអ្នកដែលសិក្សាគម្ពីរមិនភ្ញាក់ផ្អើលទេដែលបុរាណវត្ថុវិទូបានបង្ហាញថា គេប្រើដើមកក់ដើម្បីសង់ទូកនៅសម័យគម្ពីរ។ (២ធី. ៣:១៦) តើបុរាណវត្ថុវិទូបានរកឃើញអ្វី? ពួកគេបានរកឃើញភ័ស្តុតាងដែលបង្ហាញថានៅស្រុកអេស៊ីប គេធ្វើទូកពីដើមកក់។
តើគេសង់ទូកពីដើមកក់យ៉ាងដូចម្ដេច?
នៅផ្នូររបស់ជនជាតិអេស៊ីប មានគំនូរនិងរូបចម្លាក់ដែលបង្ហាញអំពីរបៀបដែលមនុស្សប្រមូលដើមកក់ និងធ្វើទូកពីវា។ មនុស្សកាត់ដើមកក់ ចងជាបាច់ ហើយចងបាច់ទាំងនោះចូលគ្នា។ ដើមកក់មានរាងត្រីកោណ ដូច្នេះពេលចងគ្នាយ៉ាងតឹងជាបាច់ វាទៅជាមាំ។ យោងទៅតាមសៀវភៅមួយ ទូកដែលធ្វើពីដើមកក់អាចមានប្រវែង១៧ម៉ែត្រ ហើយអាចមានចង្វាពី១០ទៅ១២នៅទាំងសងខាង។ (A Companion to Ancient Egypt)
រូបចម្លាក់នៅជាប់ជញ្ជាំងដែលបង្ហាញអំពីរបៀបធ្វើទូកកក់
ហេតុអ្វីអ្នកសង់ទូកប្រើដើមកក់?
ដើមកក់សម្បូរនៅជ្រលងភ្នំតាមដងទន្លេនីល។ ម្យ៉ាងទៀត គេអាចធ្វើទូកពីដើមកក់យ៉ាងស្រួល។ ទោះជានៅពេលក្រោយមកមនុស្សចាប់ផ្ដើមសង់ទូកធំពីឈើក្ដី តាមមើលទៅអ្នកនេសាទត្រីនិងព្រានបន្តប្រើដើមកក់ដើម្បីធ្វើក្បូននិងទូកតូច។
អស់រយៈពេលជាយូរ មនុស្សបានប្រើទូកដែលធ្វើពីកក់។ យោងទៅតាមអ្នកនិពន្ធជនជាតិក្រិចម្នាក់ឈ្មោះភ្លូតាក ដែលរស់នៅរវាងសតវត្សរ៍ទី១និងទី២ គ.ស. មនុស្សខ្លះនៅសម័យគាត់ នៅតែប្រើទូកដែលធ្វើពីដើមកក់។
^ វគ្គ 3 ដើមកក់សម្បូរនៅតំបន់បឹងនិងតំបន់ទឹកហូររិញៗ។ វាអាចដុះដល់កម្ពស់ប្រហែលជាប្រាំម៉ែត្រ ហើយគល់របស់វាអាចមានកម្រាស់ប្រហែលជា១៥សង់ទីម៉ែត្រ។