ជីវប្រវត្ដិ
ចាប់ផ្ដើមជាកូនអ្នកក្រ តែចុងក្រោយជាអ្នកមាន
ខ្ញុំបានកើតនៅក្នុងផ្ទះខ្ទមមួយ នាភូមិមួយដែលហៅថាលីប៊ឺតធី រដ្ឋអ៊ិនដ្យ៉ាណា សហរដ្ឋអាម៉េរិក។ ពេលខ្ញុំកើតមក ឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំមានកូនប្រុសម្នាក់និងកូនស្រីពីរនាក់រួចហើយ។ ក្រោយមក ម្ដាយរបស់ខ្ញុំបានបង្កើតកូនប្រុសពីរនាក់និងកូនស្រីម្នាក់ទៀត។
ខ្ញុំបានកើតនៅក្នុងផ្ទះខ្ទមនេះ
ពេលដែលខ្ញុំនៅរៀន មិនមានអ្វីច្រើនដែលផ្លាស់ប្ដូរទេ។ តាំងពីឆ្នាំដំបូង រហូតដល់ឆ្នាំចុងក្រោយ សិស្សរួមថ្នាក់គឺជាសិស្សដដែលៗ។ យើងស្គាល់ឈ្មោះមនុស្សភាគច្រើនក្នុងភូមិនោះ ហើយពួកគេក៏ស្គាល់ឈ្មោះយើងដែរ។
ខ្ញុំមានបងប្អូន៧នាក់ ហើយពេលដែលខ្ញុំនៅក្មេង ខ្ញុំបានរៀនធ្វើកិច្ចការកសិកម្ម
នៅជុំវិញភូមិលីប៊ឺតធីមានកសិដ្ឋានតូចៗ ហើយជាទូទៅគេដាំពោត។ ពេលខ្ញុំកើតមក ឪពុករបស់ខ្ញុំបានធ្វើការឲ្យម្ចាស់កសិដ្ឋានម្នាក់។ ពេលខ្ញុំមានវ័យជំទង់ ខ្ញុំបានរៀនបើកត្រាក់ទ័រ និងធ្វើការងារកសិកម្មផ្សេងទៀត។
ខ្ញុំមិនដែលមានឪពុកវ័យក្មេងទេ។ ឪពុករបស់ខ្ញុំមានអាយុ៥៦ឆ្នាំពេលដែលខ្ញុំកើតមក ហើយម្ដាយរបស់ខ្ញុំមានអាយុ៣៥ឆ្នាំ។ ប៉ុន្ដែ ឪពុករបស់ខ្ញុំមាំមួននិងមានសុខភាពល្អ។ គាត់ចូលចិត្ដធ្វើការនឿយហត់ ហើយបង្រៀនកូនៗទាំងអស់ឲ្យចូលចិត្ដធ្វើការដែរ។ គាត់រកលុយមិនបានច្រើនទេ ប៉ុន្ដែគាត់បានផ្គត់ផ្គង់សម្លៀកបំពាក់និងកន្លែងស្នាក់នៅ ហើយផ្ដល់ម្ហូបអាហារគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់យើង។ ម្យ៉ាងទៀត គាត់តែងតែចំណាយពេលជាមួយនឹងយើង។ ឪពុករបស់ខ្ញុំបានស្លាប់ពេលគាត់មានអាយុ៩៣ឆ្នាំ។ ម្ដាយខ្ញុំបានស្លាប់នៅពេលគាត់មានអាយុ៨៦ឆ្នាំ។ ពួកគាត់ទាំងពីរនាក់មិនមែនជាអ្នកបម្រើព្រះយេហូវ៉ាទេ។ ប៉ុន្ដែប្អូនប្រុសខ្ញុំម្នាក់បម្រើជាអ្នកចាស់ទុំយ៉ាងស្មោះត្រង់ តាំងពីឆ្នាំ១៩៧២។
ពេលខ្ញុំនៅក្មេង
ម្ដាយខ្ញុំជាអ្នកកាន់សាសនាយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន។ រាល់ថ្ងៃអាទិត្យ គាត់បានយកយើងទៅវិហារបាទីស្ទ។ ពេលខ្ញុំមានអាយុ១២ឆ្នាំ ខ្ញុំបានឮជាលើកដំបូងអំពីសេចក្ដីបង្រៀននៃព្រះបីរួមគ្នាជាព្រះតែមួយ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំបានសួរម្ដាយរបស់ខ្ញុំថា៖ «តើលោកយេស៊ូអាចធ្វើជាកូនផងនិងជាឪពុកផងនៅពេលដំណាលគ្នាបានយ៉ាងដូចម្ដេច?»។ ខ្ញុំចាំថាចម្លើយរបស់គាត់គឺ«កូន នេះជារឿងអាថ៌កំបាំង។ យើងមិនចាំបាច់យល់ឡើយ»។ នេះពិតជាអ្វីមួយដែលខ្ញុំមិនអាចយល់មែន។ ប៉ុន្ដែ ពេលដែលខ្ញុំមានអាយុប្រហែលជា១៤ឆ្នាំ ខ្ញុំបានទទួលការជ្រមុជទឹកនៅអូរមួយជិតផ្ទះខ្ញុំ។ គេបានពន្លិចខ្ញុំទៅក្នុងទឹកបីដង គឺម្ដងសម្រាប់បិតា ម្ដងសម្រាប់បុត្ររបស់លោក និងម្ដងទៀតសម្រាប់សកម្មពលបរិសុទ្ធ!
ឆ្នាំ១៩៥២ ពេលខ្ញុំមានអាយុ១៧ឆ្នាំ មុនចូលធ្វើទាហាន
កាលដែលខ្ញុំចូលរៀនវិទ្យាល័យ ខ្ញុំមានមិត្ដភក្ដិម្នាក់ដែលជាអ្នកប្រដាល់ ហើយគាត់បានលើកទឹកចិត្ដខ្ញុំឲ្យសាកល្បងហាត់ប្រដាល់។ ដូច្នេះ ខ្ញុំចាប់ផ្ដើមហាត់រៀនប្រដាល់ ហើយខ្ញុំក៏បានទៅជាសមាជិកម្នាក់នៃសមាគមកីឡាប្រដាល់មួយ (Golden Gloves)។ ខ្ញុំមិនពូកែខាងកីឡានោះទេ ដូច្នេះក្រោយពីឡើងប្រកួតប៉ុន្មានដង ខ្ញុំឈប់លេងកីឡានោះទៀត។ បន្ទាប់មក ខ្ញុំបានត្រូវហៅឲ្យចូលធ្វើទាហានសម្រាប់កងទ័ពសហរដ្ឋអាម៉េរិក ហើយបានត្រូវបញ្ជូនទៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់។ កាលដែលខ្ញុំបម្រើនៅទីនោះ មេទាហានបានចាត់ខ្ញុំឲ្យទៅចូលរៀននៅសាលាបណ្ឌិតសភាយោធា ដោយសារពួកគេគិតថាខ្ញុំអាចក្លាយទៅជាអ្នកដឹកនាំដ៏ល្អម្នាក់។ ពួកគេចង់ឲ្យខ្ញុំចាប់អាជីពខាងយោធា។ ប៉ុន្ដែ ខ្ញុំមិនចង់បន្ដធ្វើជាទាហានទេ ដូច្នេះក្រោយពីខ្ញុំបានបំពេញកាតព្វកិច្ចយោធាអស់រយៈពេលពីរឆ្នាំ នៅឆ្នាំ១៩៥៦ខ្ញុំបានចាកចេញពីជួរកងទ័ព។ មិនយូរក្រោយមក ខ្ញុំបានចូលធ្វើជាទាហានសម្រាប់កងទ័ពមួយទៀតដែលខុសគ្នាឆ្ងាយ។
ឆ្នាំ១៩៥៤-១៩៥៦ ខ្ញុំធ្វើជាទាហានសម្រាប់កងទ័ពសហរដ្ឋអាម៉េរិកអស់ពីរឆ្នាំ
ខ្ញុំចាប់ផ្ដើមជីវិតថ្មី
មុនខ្ញុំរៀនសេចក្ដីពិត ខ្ញុំយល់មិនត្រឹមត្រូវអំពីអ្វីដែលបុរសពិតគួរតែធ្វើ។ ខ្ញុំបានទទួលឥទ្ធិពលពីភាពយន្ដនិងពីមនុស្សដែលនៅជុំវិញខ្ញុំ។ ខ្ញុំបានគិតថាបុរសដែលនិយាយអំពីគម្ពីរមិនមែនជាមនុស្សប្រុសទេ។ ប៉ុន្ដែ ខ្ញុំបានចាប់ផ្ដើមរៀនអ្វីដែលបានកែប្រែជីវិតរបស់ខ្ញុំ។ នៅថ្ងៃមួយ ពេលដែលខ្ញុំបើកឡានពណ៌ក្រហមរបស់ខ្ញុំដែលមានតម្លៃថ្លៃឆ្លងកាត់ភូមិ មានស្ដ្រីវ័យក្មេងពីរនាក់បានបក់ដៃហៅខ្ញុំ។ ពួកគេជាប្អូនស្រីរបស់បងថ្លៃប្រុសខ្ញុំ។ ស្ដ្រីវ័យក្មេងពីរនាក់នេះជាសាក្សីព្រះយេហូវ៉ា។ ពីមុន ខ្ញុំធ្លាប់ទទួលទស្សនាវដ្ដីប៉មយាមនិងទស្សនាវដ្ដីភ្ញាក់រឭក!ពីពួកគេ ប៉ុន្ដែខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាទស្សនាវដ្ដីប៉មយាមគឺពិបាកយល់ពេកសម្រាប់ខ្ញុំ។ តែលើកនេះ ពួកគេបានអញ្ជើញខ្ញុំឲ្យចូលរួមកិច្ចប្រជុំដែលហៅថាការសិក្សាសៀវភៅតាមក្រុមជំនុំ ដែលជាកិច្ចប្រជុំតូចមួយសម្រាប់សិក្សានិងពិគ្រោះអំពីគម្ពីរ ដែលបានត្រូវធ្វើឡើងនៅផ្ទះរបស់ពួកគេ។ ខ្ញុំបានប្រាប់ពួកគេថាខ្ញុំនឹងគិតសិន។ ពួកគេបានញញឹម រួចបានសួរថា៖ «តើបងសន្យាឬ?»។ ខ្ញុំបានឆ្លើយថា៖ «ខ្ញុំសន្យា»។
ខ្ញុំស្តាយក្រោយដែលខ្ញុំបាននិយាយដូច្នេះ ប៉ុន្ដែខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាខ្ញុំមិនអាចក្បត់ពាក្យសន្យារបស់ខ្ញុំបានទេ។ ដូច្នេះនៅយប់នោះ ខ្ញុំបានទៅកិច្ចប្រជុំ។ អ្វីដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំកោតស្ងើចជាងគេគឺកូនក្មេងនៅទីនោះ។ ខ្ញុំស្ទើរតែមិនជឿថាពួកគេអាចស្គាល់ព័ត៌មានច្រើនបែបនោះក្នុងគម្ពីរទេ! ទោះជាខ្ញុំបានទៅវិហារជាមួយនឹងម្ដាយរបស់ខ្ញុំរាល់ថ្ងៃអាទិត្យក្ដី ខ្ញុំនៅតែមិនសូវស្គាល់ព័ត៌មានក្នុងគម្ពីរ។ ពេលនោះខ្ញុំពិតជាចង់រៀនថែមទៀត ដូច្នេះខ្ញុំបានយល់ព្រមសិក្សាគម្ពីរ។ ចំណុចមួយក្នុងចំណោមអ្វីដែលខ្ញុំបានរៀនដំបូង គឺនាមរបស់ព្រះដែលមានឫទ្ធានុភាពខ្លាំងក្លាបំផុតជាយេហូវ៉ា។ ច្រើនឆ្នាំមុននោះ ពេលដែលខ្ញុំបានសួរម្ដាយរបស់ខ្ញុំអំពីសាក្សីព្រះយេហូវ៉ា គាត់បានឆ្លើយថា៖ «អូ ពួកគេគោរពប្រណិប័តន៍បុរសវ័យចាស់ម្នាក់ឈ្មោះយេហូវ៉ា»។ ប៉ុន្ដែ ឥឡូវខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាខ្ញុំភ្លឺភ្នែក!
ដោយសារខ្ញុំដឹងថាខ្ញុំបានរកឃើញសេចក្ដីពិត ខ្ញុំបានរីកចម្រើនយ៉ាងលឿន។ នៅខែមីនា ឆ្នាំ១៩៥៧ គ្រាន់តែ៩ខែក្រោយពីខ្ញុំបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំជាលើកដំបូងនោះ ខ្ញុំបានទទួលការជ្រមុជទឹក។ ចិត្ដគំនិតរបស់ខ្ញុំបានផ្លាស់ប្ដូរ។ ខ្ញុំសប្បាយចិត្ដដែលខ្ញុំបានរៀននូវអ្វីដែលគម្ពីរបង្រៀនអំពីបុរសពិតប្រាកដ។ លោកយេស៊ូជាបុរសដ៏ល្អឥតខ្ចោះ។ លោកមានកម្លាំងនិងឫទ្ធានុភាពខ្លាំងជាងបុរសឯទៀត។ ប៉ុន្ដែ លោកមិនបានចូលរួមក្នុងការវាយតប់ទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ លោកបានឲ្យគេ«ធ្វើទុក្ខ» ដូចដែលបានត្រូវប្រកាសទុកជាមុន។ (អេសាយ ៥៣:២, ៧) ខ្ញុំបានរៀនថាអ្នកកាន់តាមពិតរបស់លោកយេស៊ូ«ត្រូវប្រព្រឹត្ដដោយសុភាពចំពោះមនុស្សទាំងអស់»។—ធីម៉ូថេទី២ ២:២៤
នៅឆ្នាំ១៩៥៨ដែលជាឆ្នាំបន្ទាប់ពីខ្ញុំបានទទួលការជ្រមុជទឹក ខ្ញុំបានចាប់ផ្ដើមបម្រើជាអ្នកត្រួសត្រាយ។ ប៉ុន្ដែមិនយូរក្រោយមក ខ្ញុំត្រូវឈប់អស់មួយរយៈពេលខ្លី។ ហេតុអ្វី? ខ្ញុំបានសម្រេចចិត្ដរៀបការជាមួយនឹងខ្លូរៀ ដែលជាស្ដ្រីម្នាក់ក្នុងចំណោមស្ដ្រីពីរនាក់ដែលបានអញ្ជើញខ្ញុំឲ្យចូលរួមកិច្ចប្រជុំសម្រាប់ការសិក្សាសៀវភៅតាមក្រុមជំនុំ! ខ្ញុំមិនដែលស្តាយក្រោយចំពោះការសម្រេចចិត្ដនោះទេ។ នៅពេលនោះខ្លូរៀជាបុគ្គលពិសេសចំពោះខ្ញុំ ហើយគាត់នៅតែជាបុគ្គលពិសេសរហូតដល់ឥឡូវនេះ។ ចំពោះខ្ញុំ គាត់មានតម្លៃខ្ពស់ជាងពេជ្រដ៏ថ្លៃវិសេសបំផុត ហើយខ្ញុំសប្បាយចិត្ដខ្លាំងណាស់ដែលខ្ញុំបានរៀបការជាមួយគាត់! សូមឲ្យគាត់រៀបរាប់ខ្លះៗអំពីជីវប្រវត្ដិរបស់គាត់ដែរ។
«ខ្ញុំមានបងប្អូន១៧នាក់។ ម្ដាយរបស់ខ្ញុំជាសាក្សីដ៏ស្មោះត្រង់ម្នាក់។ គាត់បានស្លាប់ពេលដែលខ្ញុំមានអាយុ១៤ឆ្នាំ។ ក្រោយពីនោះមក ឪពុករបស់ខ្ញុំបានចាប់ផ្ដើមសិក្សាគម្ពីរ។ ដោយសារយើងលែងមានម្ដាយទៀត ឪពុកខ្ញុំបានធ្វើការរៀបចំមួយជាមួយនឹងនាយកសាលា។ នៅពេលនោះ បងស្រីរបស់ខ្ញុំរៀនឆ្នាំចុងក្រោយនៅវិទ្យាល័យ ហើយឪពុករបស់ខ្ញុំបានសុំនាយកសាលាឲ្យបងស្រីនិងខ្ញុំប្ដូរវេនគ្នាទៅសាលា។ ដោយធ្វើដូច្នេះ អាចមានម្នាក់នៅផ្ទះដើម្បីមើលថែរក្សាប្អូនៗ។ យើងក៏អាចធ្វើម្ហូបពេលល្ងាចរួចជាស្រេចសម្រាប់ក្រុមគ្រួសារនៅពេលដែលឪពុកត្រឡប់មកពីធ្វើការវិញ។ នាយកសាលាបានយល់ព្រម ហើយយើងបន្ដធ្វើតាមការរៀបចំនោះរហូតដល់បងស្រីរបស់ខ្ញុំបានរៀនចប់។ ក្រុមគ្រួសារពីរដែលជាសាក្សីព្រះយេហូវ៉ាបានបង្រៀនគម្ពីរដល់យើង ហើយបងប្អូនយើង១១នាក់បានទៅជាសាក្សី។ ខ្ញុំចូលចិត្ដផ្សព្វផ្សាយ ទោះជាខ្ញុំជាមនុស្សអៀនខ្មាសខ្លាំងក៏ដោយ។ អស់ជាច្រើនឆ្នាំ ប្ដីខ្ញុំបងសាំយូអែល បានជួយខ្ញុំឲ្យយកឈ្នះអារម្មណ៍នេះ»។
ខ្ញុំនិងខ្លូរៀបានរៀបការនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៥៩។ យើងសប្បាយរីករាយត្រួសត្រាយជាមួយគ្នា។ នៅខែកក្កដា ឆ្នាំដដែល យើងបានដាក់ពាក្យសុំចូលបម្រើនៅបេតអែល។ យើងពិតជាចង់បម្រើនៅមន្ទីរចាត់ការពិភពលោក។ បងប្រុសសៃម៉ិន ក្រេកឺបានសម្ភាសន៍យើង។ គាត់បានប្រាប់យើងថាបេតអែលមិនទទួលគូប្ដីប្រពន្ធឲ្យចូលបម្រើនៅពេលនោះទេ។ យើងនៅតែចង់បម្រើនៅបេតអែល ប៉ុន្ដែយើងត្រូវរង់ចាំអស់ជាច្រើនឆ្នាំ មុនយើងអាចចូលបម្រើនៅទីនោះ។
យើងបានសរសេរសំបុត្រទៅមន្ទីរចាត់ការពិភពលោក ហើយបានសុំអង្គការចាត់យើងឲ្យទៅតំបន់ដែលត្រូវការអ្នកផ្សាយច្រើនជាង។ យើងទទួលជម្រើសតែមួយគឺ ក្រុងផែន ប្លាហ្វ រដ្ឋអារកាន់សាស់។ នៅសម័យនោះ មានក្រុមជំនុំពីរនៅក្រុងផែន ប្លាហ្វ។ ក្រុមជំនុំមួយមានអ្នកផ្សាយជនជាតិស្បែកស និងក្រុមជំនុំមួយទៀតមានអ្នកផ្សាយជនជាតិស្បែកខ្មៅ។ យើងបានត្រូវចាត់ឲ្យទៅក្រុមជំនុំសម្រាប់បងប្អូនជនជាតិស្បែកខ្មៅ ដែលមានអ្នកផ្សព្វផ្សាយតែ១៤នាក់ប៉ុណ្ណោះ។
ការពិបាកដោយសារការប្រកាន់ពូជសាសន៍និងការបែងចែកពណ៌សម្បុរ
អ្នកប្រហែលជាឆ្ងល់ថាហេតុអ្វីសាក្សីព្រះយេហូវ៉ាបែងចែកអ្នកផ្សាយជនជាតិស្បែកខ្មៅនិងស្បែកសដាច់ដោយឡែកពីគ្នា។ ចម្លើយគឺថា នៅសម័យនោះយើងគ្មានជម្រើសទេ។ គឺខុសច្បាប់សម្រាប់ពូជសាសន៍ផ្សេងៗសេពគប់គ្នា ហើយក៏អាចបង្កឲ្យមានការប្រើអំពើហិង្សាដែរ។ នៅកន្លែងជាច្រើន បងប្អូនខ្លាចថាសាលប្រជុំរបស់ពួកគេនឹងត្រូវបំផ្លាញចោល បើមានពូជសាសន៍ទាំងពីរជួបជុំគ្នាដើម្បីគោរពប្រណិប័តន៍ព្រះ ហើយរឿងបែបនេះបានកើតឡើងមែន។ បើសាក្សីដែលជាជនជាតិស្បែកខ្មៅផ្សព្វផ្សាយពីផ្ទះមួយទៅផ្ទះមួយក្នុងតំបន់រស់នៅរបស់ជនជាតិស្បែកស នោះពួកគេនឹងត្រូវប៉ូលិសចាប់ខ្លួន ហើយទំនងជាបានត្រូវវាយដំផងដែរ។ ដូច្នេះ ដើម្បីសម្រេចកិច្ចបម្រើផ្សាយ យើងធ្វើតាមច្បាប់ ហើយសង្ឃឹមថាស្ថានភាពនោះនឹងផ្លាស់ប្ដូរទៅជាល្អប្រសើរជាង។
កិច្ចបម្រើផ្សាយរបស់យើងមិនតែងតែស្រួលឡើយ។ ពេលយើងផ្សព្វផ្សាយនៅតំបន់ដែលមានជនជាតិស្បែកខ្មៅរស់នៅ ជួនកាលយើងបានគោះទ្វារផ្ទះរបស់ក្រុមគ្រួសារជនជាតិស្បែកសដោយអចេតនា។ យើងត្រូវសម្រេចចិត្ដភ្លាមៗថា តើយើងគួរព្យាយាមផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងខ្លីអំពីគម្ពីរ ឬគ្រាន់តែសូមការអភ័យទោស រួចទៅផ្ទះបន្ទាប់ទៀត? នៅសម័យនោះគឺដូច្នេះ។
ដោយសារយើងជាអ្នកត្រួសត្រាយយើងត្រូវធ្វើការដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិត។ សម្រាប់ការងារភាគច្រើនរបស់យើង យើងបានទទួលបីដុល្លារក្នុងមួយថ្ងៃ។ ខ្លូរៀបានសម្អាតផ្ទះមួយចំនួនឲ្យគេ។ នៅផ្ទះមួយ គេបានអនុញ្ញាតឲ្យខ្ញុំជួយប្រពន្ធខ្ញុំដើម្បីគាត់អាចបង្ហើយការងារលឿនជាង។ ក្រុមគ្រួសារនៅទីនោះបានឲ្យម្ហូបថ្ងៃត្រង់ដល់យើងដែលជាម្ហូបស្រាប់។ ខ្ញុំនិងខ្លូរៀបានចែកគ្នាញ៉ាំ មុនយើងចាកចេញពីទីនោះ។ រាល់សប្ដាហ៍ខ្លូរៀអ៊ុតខោអាវឲ្យក្រុមគ្រួសារមួយទៀត។ ខ្ញុំថែសួន សម្អាតបង្អួច និងធ្វើកិច្ចការផ្សេងៗទៀតនៅផ្ទះនោះ។ នៅផ្ទះក្រុមគ្រួសារមួយដែលជាជនជាតិស្បែកស យើងបានសម្អាតបង្អួច។ នៅពេលដែលខ្លូរៀសម្អាតបង្អួចណាមួយនៅខាងក្នុងផ្ទះ ខ្ញុំសម្អាតបង្អួចនោះពីខាងក្រៅផ្ទះ។ កិច្ចការនោះតម្រូវឲ្យយើងចំណាយពេលពេញមួយថ្ងៃ ដូច្នេះពួកគេបានឲ្យយើងម្ហូបថ្ងៃត្រង់។ ខ្លូរៀញ៉ាំបាយខាងក្នុងផ្ទះ ប៉ុន្ដែដាច់ដោយឡែកពីក្រុមគ្រួសារនោះ។ ខ្ញុំត្រូវញ៉ាំបាយនៅក្នុងបន្ទប់ចតឡាន ប៉ុន្ដែនោះមិនអីទេសម្រាប់ខ្ញុំ។ គេបានឲ្យយើងម្ហូបឆ្ងាញ់។ ក្រុមគ្រួសារនោះប្រព្រឹត្ដដោយសប្បុរសចំពោះយើង ប៉ុន្ដែពួកគេទទួលឥទ្ធិពលពីមនុស្សនៅជុំវិញពួកគេ។ ខ្ញុំចាំថាមានពេលមួយ ក្រោយពីយើងបានទៅចាក់សាំងនៅហ្គារាសសាំងមួយ ខ្ញុំបានសុំអ្នកចាក់សាំងដែលជាជនជាតិស្បែកសឲ្យខ្លូរៀប្រើបន្ទប់ទឹក។ គាត់មើលមុខខ្ញុំដោយមានទឹកមុខខឹង ហើយនិយាយថា៖ «វាជាប់សោហើយ»។
ការប្រព្រឹត្ដដ៏សប្បុរសដែលខ្ញុំមិនអាចភ្លេចបាន
ទោះជាមានបញ្ហាទាំងនោះក៏ដោយ ពេលយើងនៅជាមួយបងប្អូនគឺពិតជាសប្បាយ ហើយយើងស្រឡាញ់កិច្ចបម្រើផ្សាយរបស់យើងណាស់! នៅដំបូងពេលយើងទៅដល់ក្រុងផែន ប្លាហ្វ យើងបានរស់នៅជាមួយនឹងបងប្រុសម្នាក់ដែលនៅពេលនោះជាអ្នកត្រួតពិនិត្យក្រុមជំនុំ។ ប្រពន្ធរបស់គាត់មិនទាន់បានចូលក្នុងសេចក្ដីពិតទេ ហើយខ្លូរៀបានចាប់ផ្ដើមបង្រៀនគម្ពីរដល់គាត់។ នៅពេលនោះ ខ្ញុំចាប់ផ្ដើមបង្រៀនគម្ពីរដល់កូនស្រីរបស់ពួកគាត់និងប្ដីរបស់នាង។ ទាំងម្ដាយទាំងកូនបានសម្រេចចិត្ដបម្រើព្រះយេហូវ៉ា ហើយបានទទួលការជ្រមុជទឹក។
យើងមានមិត្ដសម្លាញ់នៅក្នុងក្រុមជំនុំសម្រាប់បងប្អូនជនជាតិស្បែកស។ ពួកគេអញ្ជើញយើងឲ្យទៅផ្ទះរបស់ពួកគេដើម្បីបរិភោគអាហារពេលល្ងាច ប៉ុន្ដែយើងត្រូវទៅក្រោយពីថ្ងៃលិចដើម្បីកុំឲ្យអ្នកណាឃើញយើងនៅជាមួយគ្នា។ អង្គការមួយដែលលើកស្ទួយការប្រកាន់ពូជសាសន៍និងអំពើឃោរឃៅ (Ku Klux Klan) មានសកម្មភាពច្រើននៅពេលនោះ។ ខ្ញុំចាំថានៅថ្ងៃបុណ្យមួយ ខ្ញុំឃើញបុរសម្នាក់អង្គុយនៅរានហាលរបស់គាត់ ហើយគាត់មានមោទនភាពដែលគាត់ស្លៀកពាក់សម្លៀកបំពាក់របស់សមាជិកអង្គការដែលប្រកាន់ពូជសាសន៍នោះ។ ប៉ុន្ដែបទពិសោធន៍មិនល្អ មិនបានបញ្ឈប់បងប្អូនពីការបង្ហាញសេចក្ដីសប្បុរសទេ។ នៅរដូវក្ដៅមួយ យើងត្រូវការលុយដើម្បីធ្វើសោហ៊ុយទៅមហាសន្និបាត ហើយបងប្រុសម្នាក់បានព្រមទិញឡានរបស់យើងដើម្បីយើងអាចទៅបាន។ មួយខែក្រោយមក នៅថ្ងៃមួយ យើងអស់កម្លាំងជាខ្លាំងដោយសារយើងបានដើរពីផ្ទះមួយទៅផ្ទះមួយក្រោមកម្ដៅថ្ងៃ ហើយបានដឹកនាំការសិក្សាគម្ពីរជាច្រើន។ រួចពេលយើងទៅដល់ផ្ទះ យើងឃើញអ្វីដែលធ្វើឲ្យយើងភ្ញាក់ផ្អើល។ ឡានរបស់យើងបានត្រូវចតនៅមុខផ្ទះយើង! មានសំបុត្រមួយនៅជាប់កញ្ចក់ឡានខាងមុខដែលថា៖ «ខ្ញុំសូមឲ្យឡានបងវិញ ជាអំណោយពីខ្ញុំ។ បងប្អូនរបស់អ្នក»។
ការប្រព្រឹត្ដដ៏សប្បុរសមួយទៀតមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងលើចិត្ដខ្ញុំ។ នៅឆ្នាំ១៩៦២ ខ្ញុំបានត្រូវអញ្ជើញឲ្យចូលរួមសាលាកិច្ចបម្រើរាជាណាចក្រនៅក្រុងសោតឡានស៊ីង រដ្ឋញូវយ៉ក។ ការបង្ហាត់បង្រៀនពេញមួយខែនៅទីនោះគឺសម្រាប់អ្នកត្រួតពិនិត្យក្រុមជំនុំ អ្នកត្រួតពិនិត្យប្រចាំមណ្ឌល និងអ្នកត្រួតពិនិត្យប្រចាំតំបន់។ នៅពេលនោះ ខ្ញុំគ្មានការងារធ្វើ ហើយយើងមិនសូវមានលុយទេ។ ក៏ប៉ុន្ដែ ក្រុមហ៊ុនទូរស័ព្ទមួយនៅក្រុងផែន ប្លាហ្វបានសម្ភាសន៍ខ្ញុំដើម្បីធ្វើការឲ្យពួកគេ។ បើខ្ញុំទទួលការងារនោះ ខ្ញុំនឹងទៅជាបុរសជនជាតិស្បែកខ្មៅដំបូងដែលធ្វើការនៅក្រុមហ៊ុននោះ។ ក្រោយមក ពួកគេបានប្រាប់ខ្ញុំថាពួកគេសម្រេចចិត្ដជ្រើសរើសខ្ញុំឲ្យធ្វើការនៅទីនោះ។ តើខ្ញុំនឹងធ្វើយ៉ាងណា? ខ្ញុំគ្មានលុយធ្វើដំណើរទៅរដ្ឋញូវយ៉កទេ។ ខ្ញុំបានគិតថាខ្ញុំនឹងទទួលយកការងារនោះ ហើយប្រាប់ទៅបេតអែលថាខ្ញុំមិនអាចទៅសាលាបានឡើយ។ ពេលខ្ញុំហៀបនឹងសរសេរសំបុត្រទៅបេតអែល មានអ្វីមួយបានកើតឡើងដែលខ្ញុំមិនអាចភ្លេចបាន។
បងស្រីម្នាក់នៅក្នុងក្រុមជំនុំយើងដែលមានប្ដីមិនមែនជាអ្នកជឿ បានគោះទ្វារផ្ទះយើងនៅពេលព្រឹកមួយ ហើយបានឲ្យស្រោមសំបុត្រមួយដល់ខ្ញុំដែលមានលុយពេញ។ គាត់និងកូនមួយចំនួនរបស់គាត់បានភ្ញាក់ពីព្រលឹមដើម្បីទៅស៊ីឈ្នួលដកស្មៅចេញពីចម្ការកប្បាស។ ពួកគេបានធ្វើដូច្នេះ ដើម្បីរកលុយឲ្យខ្ញុំទៅរដ្ឋញូវយ៉ក។ គាត់បាននិយាយថា៖ «សូមទៅសាលា រៀនច្រើនបំផុត ហើយត្រឡប់មកវិញនិងបង្រៀនយើង!»។ ក្រោយមក ខ្ញុំបានសួរក្រុមហ៊ុនទូរស័ព្ទថាតើខ្ញុំអាចចូលធ្វើការប្រាំសប្ដាហ៍ក្រោយបានទេ? គេឆ្លើយចំៗថា «អត់បានទេ!»។ ប៉ុន្ដែគ្មានបញ្ហាទេ។ ខ្ញុំបានធ្វើការសម្រេចចិត្ដរួចហើយ។ ខ្ញុំសប្បាយចិត្ដណាស់ដែលខ្ញុំមិនបានទទួលយកការងារនោះ!
ខ្លូរៀនឹកចាំអំពីគ្រាដែលយើងនៅក្រុងផែន ប្លាហ្វថា៖ «ខ្ញុំស្រឡាញ់តំបន់ផ្សាយនៅទីនោះ! ខ្ញុំមានសិស្សគម្ពីរ១៥ទៅ២០នាក់។ ដូច្នេះ យើងបានផ្សព្វផ្សាយពីផ្ទះមួយទៅផ្ទះមួយនៅពេលព្រឹក រួចមកយើងបានដឹកនាំការសិក្សាគម្ពីររហូតដល់ល្ងាច ជួនកាលរហូតដល់ម៉ោង១១យប់។ កិច្ចបម្រើផ្សាយគឺសប្បាយណាស់! ខ្ញុំសប្បាយចិត្ដ បើយើងត្រូវបន្ដនៅទីនោះ។ ខ្ញុំសូមសារភាពថាខ្ញុំមិនសូវចង់ផ្លាស់ប្ដូរភារកិច្ចរបស់ខ្ញុំ ហើយបម្រើក្នុងកិច្ចការត្រួតពិនិត្យមណ្ឌលទេ ប៉ុន្ដែព្រះយេហូវ៉ាមានគំនិតផ្សេងពីខ្ញុំ»។ ព្រះយេហូវ៉ាពិតជាមានគម្រោងផ្សេងសម្រាប់យើងមែន។
ជីវិតក្នុងកិច្ចការធ្វើដំណើរត្រួតពិនិត្យ
ពេលយើងត្រួសត្រាយនៅក្រុងផែន ប្លាហ្វ យើងបានដាក់ពាក្យសុំបម្រើជាអ្នកត្រួសត្រាយពិសេស។ យើងបានរំពឹងថាយើងនឹងទទួលឯកសិទ្ធិនោះ។ ហេតុអ្វី? ពីព្រោះយើងដឹងថាអ្នកត្រួតពិនិត្យប្រចាំតំបន់ចង់ឲ្យយើងជួយក្រុមជំនុំនៅរដ្ឋតិចសាស់ ហើយគាត់ចង់ឲ្យយើងបម្រើជាអ្នកត្រួសត្រាយពិសេសនៅទីនោះ។ យើងក៏ចង់ធ្វើដូច្នេះដែរ។ ដូច្នេះយើងបានរង់ចាំហើយរង់ចាំទៀត ដោយសង្ឃឹមថាយើងនឹងទទួលចម្លើយ ប៉ុន្ដែរាល់ដងដែលយើងមើលប្រអប់សំបុត្រមិនមានសំបុត្រទេ។ នៅទីបំផុត នៅខែមករា នាឆ្នាំ១៩៦៥ យើងបានទទួលសំបុត្រមួយ។ ក្នុងសំបុត្រនោះប្រាប់ថាយើងបានទទួលភារកិច្ចធ្វើដំណើរត្រួតពិនិត្យ! នៅដំណាលគ្នានឹងយើង បងប្រុសលីអុង វីវើដែលឥឡូវជាអ្នកចាត់ចែងកិច្ចការគណៈកម្មាធិការការិយាល័យសាខាសហរដ្ឋអាម៉េរិក ក៏បានត្រូវតែងតាំងឲ្យបម្រើជាអ្នកត្រួតពិនិត្យប្រចាំមណ្ឌលដែរ។
ខ្ញុំភ័យខ្លាចធ្វើជាអ្នកត្រួតពិនិត្យប្រចាំមណ្ឌល។ ប្រហែលជាមួយឆ្នាំមុនខ្ញុំបានទទួលការតែងតាំងនោះ បងប្រុសជេម ធំសិនដែលជាអ្នកត្រួតពិនិត្យប្រចាំតំបន់បានពិនិត្យមើលគុណសម្បត្ដិរបស់ខ្ញុំ។ គាត់បានពន្យល់យ៉ាងសប្បុរសអំពីអ្វីខ្លះដែលខ្ញុំអាចរីកចម្រើន ដោយរៀបរាប់អំពីសមត្ថភាពដែលអ្នកត្រួតពិនិត្យប្រចាំមណ្ឌលដ៏ល្អត្រូវមាន។ មិនយូរក្រោយពីខ្ញុំចាប់ផ្ដើមធ្វើកិច្ចការត្រួតពិនិត្យមណ្ឌល ខ្ញុំបានទទួលស្គាល់ថាខ្ញុំពិតជាត្រូវការយោបល់នោះ។ ក្រោយពីខ្ញុំបានទទួលភារកិច្ចនោះ អ្នកត្រួតពិនិត្យប្រចាំតំបន់ដែលខ្ញុំបានបម្រើជាមួយមុនគេបង្អស់គឺបងធំសិន។ ខ្ញុំបានរៀនច្រើនពីបងប្រុសដ៏ស្មោះត្រង់នោះ។
ខ្ញុំឲ្យតម្លៃខ្លាំងណាស់ចំពោះជំនួយដែលខ្ញុំបានទទួលពីបងប្រុសៗដែលមានបទពិសោធន៍
នៅសម័យនោះ អ្នកត្រួតពិនិត្យប្រចាំមណ្ឌលមិនសូវបានទទួលការបង្ហាត់បង្រៀនទេ។ ខ្ញុំបានសង្កេតមើលអ្នកត្រួតពិនិត្យប្រចាំមណ្ឌលអស់មួយសប្ដាហ៍ពេលដែលគាត់ធ្វើទស្សនកិច្ចនៅក្រុមជំនុំមួយ។ បន្ទាប់មក គាត់សង្កេតមើលខ្ញុំអស់មួយសប្ដាហ៍ពេលដែលខ្ញុំធ្វើទស្សនកិច្ចនៅក្រុមជំនុំមួយទៀត។ គាត់បានឲ្យយោបល់និងការណែនាំ។ ប៉ុន្ដែក្រៅពីនោះ យើងត្រូវរៀនដោយខ្លួនឯងដោយសារគាត់មិននៅជាមួយយើងទៀតទេ។ ខ្ញុំចាំថាខ្ញុំបាននិយាយទៅកាន់ខ្លូរៀថា៖ «តើគាត់ពិតជាត្រូវទៅឥឡូវនេះមែន?»។ ប៉ុន្ដែក្រោយមក ខ្ញុំបានទទួលស្គាល់ថានឹងតែងតែមានបងប្អូនប្រុសដែលអាចជួយយើង បើយើងអនុញ្ញាតឲ្យពួកគេជួយ។ ខ្ញុំនៅតែឲ្យតម្លៃចំពោះជំនួយដែលខ្ញុំបានទទួលពីបងប្រុសៗដូចជាបងជេម ប្រោន ដែលនៅពេលនោះជាអ្នកធ្វើដំណើរត្រួតពិនិត្យ និងបងហ្វ្រេដ រ៉ាស់ដែលបានបម្រើនៅបេតអែល។
នៅពេលនោះ ការប្រកាន់ពូជសាសន៍គឺជាបញ្ហាធំ។ នៅពេលមួយ អង្គការដែលប្រកាន់ពូជសាសន៍ដែលបានត្រូវរៀបរាប់ខាងលើ បានធ្វើបាតុកម្មនៅក្រុងមួយដែលយើងធ្វើទស្សនកិច្ចនៅរដ្ឋតិណឺស៊ី។ ខ្ញុំចាំអំពីពេលមួយទៀតដែលយើងនៅក្នុងភោជនីយដ្ឋានមួយដើម្បីសម្រាកមួយភ្លែតពីការផ្សព្វផ្សាយ។ ពេលខ្ញុំដើរចូលបន្ទប់ទឹក បុរសម្នាក់ដែលមានសាក់ប្រកាន់ពូជសាសន៍ ហើយដែលមានទឹកមុខខឹងបានដើរតាមខ្ញុំចូលបន្ទប់ទឹក។ ប៉ុន្ដែក្រោយមក បងប្រុសជនជាតិស្បែកសម្នាក់ដែលមានមាឌធំជាងយើងទាំងពីរនាក់បានចូលបន្ទប់ទឹកដែរ។ បងប្រុសនោះបានសួរខ្ញុំថា៖ «អត់អីទេបងហឺដ?»។ បុរសនោះបានដើរចេញភ្លាមដោយមិនប្រើបន្ទប់ទឹក។ ក្នុងជីវិតខ្ញុំ ខ្ញុំបានឃើញថាប្រភពពិតប្រាកដនៃការប្រកាន់ពូជសាសន៍មិនមែនមកពីពណ៌សម្បុរទេ តែមកពីការខុសឆ្គងដែលមនុស្សទាំងអស់គ្នាមាន។ ម្យ៉ាងទៀត ខ្ញុំបានរៀនថាបងប្អូនរួមជំនឿគឺជាបងប្អូនទោះជាគាត់មានពណ៌សម្បុរណាក៏ដោយ ហើយបើចាំបាច់គាត់នឹងស្លាប់ដើម្បីយើង។
ចុងក្រោយខ្ញុំជាអ្នកមាន
យើងបានធ្វើកិច្ចការត្រួតពិនិត្យមណ្ឌលអស់រយៈពេល១២ឆ្នាំ ហើយធ្វើកិច្ចការត្រួតពិនិត្យតំបន់អស់រយៈពេល២១ឆ្នាំ។ យើងទទួលពរជាច្រើននិងមានជីវិតដែលមានន័យខ្លឹមសារនៅឆ្នាំទាំងនោះ ហើយគ្រានោះពេញទៅដោយបទពិសោធន៍ដែលគួរឲ្យលើកទឹកចិត្ដ។ ប៉ុន្ដែ មានពរមួយទៀតចំពោះយើង។ នៅខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៧ គោលដៅដែលយើងមានអស់ជាច្រើនឆ្នាំបានសម្រេច។ យើងបានត្រូវអញ្ជើញឲ្យបម្រើនៅបេតអែលសហរដ្ឋអាម៉េរិក។ នោះគឺ៣៨ឆ្នាំក្រោយពីយើងបានដាក់ពាក្យសុំជាលើកដំបូង។ នៅខែបន្ទាប់ យើងបានចាប់ផ្ដើមកិច្ចបម្រើនៅបេតអែល។ ខ្ញុំបានគិតថាបងប្អូនប្រុសដែលមានភារកិច្ចទទួលខុសត្រូវនៅបេតអែល ចង់ឲ្យខ្ញុំជួយសម្រាប់តែរយៈពេលខ្លីប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្ដែនោះមិនបានកើតឡើងទេ។
ខ្លូរៀជាបុគ្គលពិសេសចំពោះខ្ញុំនៅពេលខ្ញុំរៀបការជាមួយនឹងគាត់ ហើយគាត់នៅតែជាបុគ្គលពិសេសរហូតដល់ឥឡូវនេះ
ភារកិច្ចដំបូងរបស់ខ្ញុំគឺនៅការិយាល័យខាងកិច្ចបម្រើ។ ខ្ញុំបានរៀនច្រើនណាស់! បងប្រុសៗនៅទីនោះ ទទួលសំណួររសើបនិងពិបាកៗជាច្រើនដែលមកពីក្រុមអ្នកចាស់ទុំនិងអ្នកត្រួតពិនិត្យប្រចាំមណ្ឌលទូទាំងសហរដ្ឋអាម៉េរិក។ ខ្ញុំមានចិត្ដកតញ្ញូចំពោះចិត្ដអត់ធ្មត់និងជំនួយដែលបងប្អូនប្រុសៗនៅទីនោះបានបង្ហាញពេលពួកគាត់បង្ហាត់បង្រៀនខ្ញុំ។ បើខ្ញុំទទួលភារកិច្ចឲ្យបម្រើនៅផ្នែកនោះម្ដងទៀត ខ្ញុំនៅតែនឹងត្រូវរៀនច្រើនពីបងប្អូនប្រុសទាំងនោះ។
ខ្ញុំនិងខ្លូរៀស្រឡាញ់ជីវិតនៅបេតអែល។ យើងចូលចិត្ដក្រោកពីព្រលឹម ហើយការមានទម្លាប់នោះពិតជាជួយនៅបេតអែល។ ប្រហែលជាក្រោយពីមួយឆ្នាំ ខ្ញុំបានចាប់ផ្ដើមធ្វើជាជំនួយការរបស់គណៈកម្មាធិការត្រួតពិនិត្យកិច្ចបម្រើនៃគណៈអភិបាលរបស់សាក្សីព្រះយេហូវ៉ា។ ក្រោយមកនៅឆ្នាំ១៩៩៩ ខ្ញុំបានត្រូវតែងតាំងជាសមាជិកគណៈអភិបាល។ ខ្ញុំបានរៀនអ្វីៗជាច្រើនក្នុងការបំពេញភារកិច្ចនេះ។ ប៉ុន្ដែ មេរៀនដ៏សំខាន់បំផុតគឺថាលោកយេស៊ូគ្រិស្ដជាប្រមុខនៃក្រុមជំនុំគ្រិស្ដសាសនិកពិត មិនមែនមនុស្សណាម្នាក់ឡើយ។
តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៩ ខ្ញុំមានឯកសិទ្ធិបម្រើជាសមាជិកគណៈអភិបាល
ពេលខ្ញុំគិតអំពីជីវិតខ្ញុំ ជួនកាលខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាខ្ញុំដូចអេម៉ុសដែលជាអ្នកប្រកាសទំនាយ។ ព្រះយេហូវ៉ាបានយកចិត្ដទុកដាក់ចំពោះគង្វាលដ៏មានចិត្ដរាបទាបនោះ ដែលមានកិច្ចការដ៏សាមញ្ញជាអ្នកចាក់បន្ទុំផ្លែល្វាព្រៃដែលជាអាហារសម្រាប់តែអ្នកក្រីក្រប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្ដែ ព្រះបានតែងតាំងអេម៉ុសឲ្យធ្វើជាអ្នកប្រកាសទំនាយ ហើយលោកបានឲ្យពរគាត់ជាច្រើនក្នុងការបំពេញភារកិច្ចនោះ។ (អេម៉ុស ៧:១៤, ១៥) ស្រដៀងគ្នាដែរ ព្រះយេហូវ៉ាយកចិត្ដទុកដាក់ចំពោះខ្ញុំ ជាកូនកសិករដ៏ក្រីក្រម្នាក់ពីភូមិលីប៊ឺតធី រដ្ឋអ៊ិនដ្យ៉ាណា។ ម្យ៉ាងទៀត ព្រះយេហូវ៉ាបានឲ្យពរជាច្រើនដល់ខ្ញុំ គឺច្រើនណាស់ដែលខ្ញុំរៀបរាប់មិនអស់ក្នុងអត្ថបទនេះ! (សុភាសិត ១០:២២) ជីវិតខ្ញុំចាប់ផ្ដើមជាកូនអ្នកក្រីក្រ តែខ្ញុំពិតជាមានអារម្មណ៍ថាចុងក្រោយពរដែលខ្ញុំបានទទួល បានធ្វើឲ្យខ្ញុំទៅជាអ្នកមានហួសពីអ្វីដែលខ្ញុំអាចនឹកស្មាន!
