តើផែនដីយើងអាចនៅស្ថិតស្ថេរឬទេ?
ព្រៃឈើ
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រខ្លះបានប្រៀបធៀបព្រៃឈើទៅនឹងសួតឬអ្វីដែលទ្រទ្រង់ជីវិតនៅផែនដី។ ហេតុអ្វី? ដូចជាសួត ព្រៃឈើបន្សុទ្ធខ្យល់ ហើយស្រូបយកឧស្ម័នកាបូនឌីអុកស៊ីតដែលអាចបង្កឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់យើង។ ព្រៃឈើក៏បញ្ចេញអុកស៊ីហ្ស៊ែនដែរ ដែលជាផ្នែកសំខាន់មួយនៅក្នុងខ្យល់ដែលយើងដកដង្ហើម។ ប្រហែល៨០ភាគរយនៃរុក្ខជាតិនិងសត្វទាំងឡាយដែលមាននៅផែនដីរស់នៅក្នុងព្រៃឈើ។ បើគ្មានព្រៃឈើទេយើងមិនអាចរស់បានឡើយ។
កត្តាដែលបង្ខូចព្រៃឈើ
ជារៀងរាល់ឆ្នាំដើមឈើរាប់ពាន់លានដើមត្រូវបានកាប់ចោល ហើយភាគច្រើនគឺដើម្បីយកដីដាំដំណាំ។ ប្រហែលចាប់តាំងពី៧៥ឆ្នាំមុន ព្រៃឈើទាំងអស់នៅទូទាំងពិភពលោកជាងពាក់កណ្ដាលបានត្រូវបាត់បង់។
ដំណាលគ្នានោះពេលដែលព្រៃឈើបានត្រូវបំផ្លាញ រុក្ខជាតិនិងសត្វទាំងអស់ដែលរស់នៅទីនោះក៏បានត្រូវបំផ្លាញជាមួយគ្នាដែរ។
ផែនដីបានត្រូវបង្កើតឲ្យនៅស្ថិតស្ថេរ
សូម្បីតែដើមឈើភាគច្រើនដែលបានត្រូវកាប់ចោលវាអាចចាប់ផ្ដើមដុះឡើងវិញ។ ថ្មីៗនេះអ្នកបរិស្ថានវិទ្យាបានសង្កេតឃើញថា តំបន់ដែលគេបានកាប់ព្រៃឈើចោលបានក្លាយជាព្រៃឈើម្ដងទៀត ដោយសារវាបានលូតលាស់ឡើងវិញយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ សូមពិចារណាឧទាហរណ៍ទាំងនេះ៖
-
អ្នកស្រាវជ្រាវបានពិនិត្យមើលដីដែលគេបានកាប់ព្រៃឈើចោលដើម្បីដាំដំណាំក្រោយពីពួកគេលែងត្រូវការ។ ការសិក្សា២.២០០តំបន់នៅទ្វីបអាម៉េរិកនិងទ្វីបអាហ្វ្រិកខាងលិចបានបង្ហាញថា ព្រៃឈើអាចចាប់ផ្ដើមដុះនៅទីនោះម្ដងទៀតក្នុងរយៈពេលតិចជាង១០ឆ្នាំ។
-
យោងទៅតាមទស្សនាវដ្ដីមួយអំពីវិទ្យាសាស្ត្រ (Science) អ្នកស្រាវជ្រាវបានប៉ាន់ស្មានថា ក្នុងអំឡុងពេលប្រហែល១០០ឆ្នាំដើមឈើដែលគេបានកាប់បំផ្លាញនោះអាចត្រឡប់ទៅដូចដើមវិញ។
-
ថ្មីៗនេះអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនៅប្រទេសប្រេស៊ីលបានសិក្សាដើម្បីដឹងថា ព្រៃឈើដែលគេបានកាប់បំផ្លាញនោះអាចទៅជាព្រៃឡើងវិញលឿនជាងឬយ៉ាងណា បើគេយកកូនឈើទៅដាំបន្ថែមនៅទីនោះ។
-
ទស្សនាវដ្ដីមួយ (National Geographic) រាយការណ៍អំពីអ្នកស្រាវជ្រាវនៅខាងលើនេះថា៖ «ពួកគេពិតជារំភើបចិត្តណាស់ដោយរកឃើញថា ការដាំកូនឈើបន្ថែមគឺមិនចាំបាច់ទេ»។ ក្នុងរយៈពេលតែប្រាំឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ តំបន់ដែលគ្មានដាំកូនឈើបន្ថែមនោះ«ពោរពេញទៅដោយដើមឈើដូចមុនពេលដែលគេមិនទាន់បំផ្លាញព្រៃឈើ»។
អ្វីដែលមនុស្សព្យាយាមធ្វើ
នៅជុំវិញពិភពលោកមនុស្សព្យាយាមការពារព្រៃឈើដែលមិនទាន់ត្រូវបានបំផ្លាញ ហើយជួយព្រៃឈើដែលត្រូវបានកាប់បំផ្លាញឲ្យដុះលូតលាស់ឡើងវិញ។ ជាលទ្ធផល អង្គការសហប្រជាជាតិបានរៀបរាប់ថា ក្នុងរយៈពេល២៥ឆ្នាំកន្លងមកនេះ«ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅទូទាំងផែនដីបានថយចុះជាង៥០ភាគរយ»។
ប៉ុន្តែ ការខិតខំទាំងនេះមិនគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីសង្គ្រោះព្រៃឈើរបស់យើងទេ។ របាយការណ៍មួយ (Global Forest Watch) ដែលចេញផ្សាយដោយអង្គការការពារព្រៃឈើរៀបរាប់ថា៖ «ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅតំបន់ត្រូពិចមិនបានថយចុះប៉ុន្មានទេក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ»។
ក្រុមហ៊ុនដែលកាប់ឈើខុសច្បាប់រកប្រាក់បានរាប់លានដុល្លារ ហើយការលោភលន់ជាមូលហេតុចម្បងដែលបណ្ដាលឲ្យព្រៃឈើនៅតំបន់ត្រូពិចបានត្រូវបំផ្លាញ។
ក្រុមអ្នកការពារព្រៃឈើកាប់ដើមឈើដែលចាស់ ហើយដាំកូនឈើថ្មីៗ
យើងអាចមានសេចក្ដីសង្ឃឹម អ្វីដែលគម្ពីរចែង
«ព្រះយេហូវ៉ា aបានដាំដើមឈើស្អាតៗគ្រប់ប្រភេទ និងមានផលផ្លែអាចបរិភោគបាន»។—ដើមកំណើត ២:៩
អ្នកបង្កើតរបស់យើងបានបង្កើតព្រៃឈើទាំងអស់ឲ្យមានសមត្ថភាពអាចលូតលាស់ឡើងវិញម្ដងទៀតដោយខ្លួនឯងក្រោយពីបានត្រូវបំផ្លាញដោយមនុស្ស។ លោកចង់ថែរក្សាការពារនិងទ្រទ្រង់ព្រៃឈើរបស់យើង ព្រមទាំងរុក្ខជាតិនិងសត្វទាំងឡាយដែលរស់នៅក្នុងព្រៃ។
គម្ពីរបង្ហាញថាព្រះមិនអនុញ្ញាតឲ្យមនុស្សដែលគិតតែពីប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន បំផ្លាញផែនដី និងជីវិតទាំងអស់នៅលើផែនដីទេ។ សូមមើលអត្ថបទ«ព្រះសន្យាថាផែនដីយើងនឹងនៅស្ថិតស្ថេរ» នៅទំព័រ១៥។
a យេហូវ៉ាជាឈ្មោះរបស់ព្រះដែលមាននៅក្នុងគម្ពីរ។—ចម្រៀងសរសើរព្រះ ៨៣:១៨
